Mũi chứa một mạng lưới phức tạp các mạch máu, nằm ở phía trước và phía sau của cơ quan này. Điều này làm cho chúng dễ bị tổn thương và chảy máu, đặc biệt là ở người lớn tuổi và trẻ em trong độ tuổi từ 3 đến 10. Chảy máu cam mũi có thể được phân loại thành hai loại: chảy máu cam ở phía trước xảy ra khi mạch máu phía trước mũi bị vỡ, trong khi chảy máu cam ở phía sau xảy ra ở phía sau hoặc ở phần sâu nhất của mũi. Trong trường hợp chảy máu cam mũi sau, máu có thể chảy xuống phía sau cổ họng, tạo ra tình trạng nguy hiểm đặc biệt.
CHẢY MÁU CAM Ở TRẺ NHỎ LÀ GÌ?
Chảy máu cam là tình trạng chảy máu từ niêm mạc mũi, có thể ra ngoài hoặc chảy vào họng. Đây là một hiện tượng phổ biến ở trẻ nhỏ, đặc biệt là trẻ từ 2 đến 10 tuổi. Chảy máu mũi ở trẻ nhỏ thường chia thành hai loại chính: chảy máu mũi phía trước và chảy máu mũi phía sau. Chi tiết như sau:
CHẢY MÁU MŨI PHÍA TRƯỚC
Khu vực Kiesselbach, nằm ở phía trước và dưới vách ngăn mũi, chủ yếu chứa các mạch máu nhỏ. Vùng này thường dễ tổn thương, và chỉ cần một hành động nhỏ như xì mũi, ngoáy mũi có thể gây vỡ mạch máu và chảy máu. Thời tiết khô là một nguyên nhân thường gặp gây chảy máu mũi phía trước. Tình trạng này thường xuất hiện đột ngột và thường chỉ ảnh hưởng đến một bên mũi. Lượng máu thường không nhiều và chảy về phía trước mũi, do đó, máu ít khi chảy vào họng.
CHẢY MÁU MŨI PHÍA SAU
Thường liên quan đến các mạch máu ở vị trí cao và sâu, hiếm khi xảy ra ở trẻ nhỏ. Chảy máu mũi phía sau, đặc biệt khi cả hai bên mũi chảy máu nhiều, thường là dấu hiệu của tình trạng nguy hiểm và đòi hỏi sự can thiệp y tế ngay lập tức. Các nguyên nhân thông thường bao gồm chấn thương khu vực mũi mặt, đặc biệt là gãy mũi, hoặc chấn thương đầu có thể khiến máu chảy từ mũi xuống họng. Các quá trình phẫu thuật ở khu vực mũi mặt cũng có thể dẫn đến chảy máu mũi sau nếu không kiểm soát vết thương hoặc nhiễm trùng mũi và quai bị không được xử lý đúng cách.
NGUYÊN NHÂN TRẺ CHẢY MÁU CAM
Dưới đây là một số nguyên nhân cụ thể gây chảy máu cam ở trẻ nhỏ:
CHẤN THƯƠNG MŨI
Chấn thương mũi là nguyên nhân phổ biến nhất gây chảy máu cam ở trẻ em. Khi trẻ té ngã, đùa nghịch đánh nhau có thể xảy ra chấn thương mũi, dẫn đến chảy máu. Xì mũi mạnh hoặc ngoáy mũi gây tổn thương mô mũi và mạch máu. Việc tự nhét vật lạ vào mũi, đặc biệt là vật sắc nhọn, có thể làm tổn thương mạch máu và niêm mạc mũi… Những trường hợp nghiêm trọng hơn như gãy xương mũi hoặc vỡ nền sọ cũng có thể dẫn đến chảy máu mũi với lượng máu lớn.
TIẾP XÚC VỚI MÔI TRƯỜNG KHÔ
Tiếp xúc thường xuyên với môi trường khô nóng hoặc sử dụng máy điều hòa, lò sưởi có thể làm mạch máu ở vùng mũi trở nên nhạy cảm và dễ vỡ, gây chảy máu cam.
VIÊM MŨI DỊ ỨNG HOẶC VIÊM MŨI XOANG
Viêm mũi dị ứng hoặc viêm mũi xoang do nhiễm trùng có thể làm tăng nguy cơ tổn thương mạch máu và dẫn đến chảy máu mũi.
THIẾU VITAMIN C
Thiếu vitamin C có thể làm giảm khả năng đông máu, khiến trẻ dễ bị chảy máu cam.
RỐI LOẠN ĐÔNG MÁU
Một số rối loạn đông máu, chẳng hạn như thiếu vitamin K, thiếu tiểu cầu, có thể khiến trẻ dễ bị chảy máu cam.
CÁC BỆNH LÝ NGUY HIỂM
Trẻ mắc chứng rối loạn chức năng đông máu, ung thư máu, sốt xuất huyết, tăng huyết áp… đều có thể phải đối mặt với tình trạng chảy máu cam.
CÁCH CHỮA CHẢY MÁU CAM Ở TRẺ NHỎ NHANH NHẤT
Trong hầu hết các trường hợp, chảy máu cam ở trẻ nhỏ là do các nguyên nhân lành tính và có thể được xử lý tại nhà. Tuy nhiên, nếu trẻ bị chảy máu cam thường xuyên hoặc có các dấu hiệu bất thường, cha mẹ cần đưa trẻ đi khám bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
Dưới đây là một số cách chữa chảy máu cam ở trẻ nhỏ nhanh nhất:
CHƯỜM LẠNH
Chườm lạnh là một biện pháp đơn giản nhưng hiệu quả để cầm máu khi trẻ bị chảy máu cam. Cách thực hiện như sau:
- Dùng khăn lạnh hoặc túi chườm lạnh chườm lên trán và sống mũi của trẻ.
- Chú ý không chườm lạnh trực tiếp lên da của trẻ để tránh gây bỏng lạnh.
- Giữ nguyên trong khoảng 10-15 phút.
BÓP CHẶT MŨI
Bóp chặt mũi là một cách đơn giản và hiệu quả để cầm máu khi trẻ bị chảy máu cam. Cách thực hiện như sau:
- Hướng dẫn trẻ ngồi thẳng, cúi đầu về phía trước.
- Dùng ngón tay trỏ và ngón giữa ấn nhẹ vào phần mềm phía trên và dưới lỗ mũi của trẻ.
- Giữ nguyên trong khoảng 10 phút.
NHỎ THUỐC NHỎ MŨI
Thuốc nhỏ mũi có thể giúp làm co mạch máu và cầm máu. Cha mẹ có thể sử dụng thuốc nhỏ mũi có chứa chất co mạch như oxymetazolin. Tuy nhiên, cha mẹ cần lưu ý chỉ sử dụng thuốc nhỏ mũi trong thời gian ngắn và theo chỉ định của bác sĩ.
DÙNG GẠC CẦM MÁU
Nếu máu chảy nhiều, cha mẹ có thể dùng gạc ẩm để cầm máu. Cách thực hiện như sau:
- Đặt một miếng gạc ẩm lên lỗ mũi của trẻ.
- Dùng băng dính dán cố định miếng gạc ở bên ngoài mũi của trẻ.
UỐNG THUỐC BỔ SUNG VITAMIN C
Vitamin C có tác dụng giúp tăng cường sức đề kháng và giúp máu đông tốt hơn. Cha mẹ có thể cho trẻ uống thêm vitamin C dưới dạng viên sủi hoặc nước ép trái cây.
KHI NÀO CẦN ĐƯA TRẺ ĐI KHÁM BÁC SĨ
Cha mẹ cần đưa trẻ đi khám bác sĩ nếu trẻ bị chảy máu cam trong các trường hợp sau:
- Chảy máu cam kéo dài hơn 30 phút.
- Lượng máu chảy nhiều.
- Chảy máu cam kèm theo các triệu chứng bất thường khác như sốt, đau đầu, mệt mỏi,…
NHỮNG LƯU Ý KHI XỬ LÝ CHẢY MÁU CAM Ở TRẺ NHỎ
- Không để trẻ nằm ngửa khi bị chảy máu cam.
- Không cho trẻ nuốt máu cam.
- Không dùng bông, gạc hoặc vật cứng để nhét vào lỗ mũi của trẻ.
- Không dùng thuốc nhỏ mũi có chứa chất co mạch trong thời gian dài.
Trên đây là một số cách chữa chảy máu cam ở trẻ nhỏ nhanh nhất. Cha mẹ cần lưu ý theo dõi tình trạng của trẻ và đưa trẻ đi khám bác sĩ nếu cần thiết.
