Vàng da là hiện tượng thường gặp ở trẻ sơ sinh, xuất hiện do lượng bilirubin trong máu cao. Bilirubin là một chất được tạo ra khi cơ thể phân hủy hồng cầu cũ. Vàng da ở trẻ sơ sinh có thể là hiện tượng sinh lý bình thường và thường tự khỏi trong vòng 2-3 tuần sau sinh. Tuy nhiên, nếu vàng da kéo dài trên 2 tuần hoặc có các biểu hiện bất thường như sốt, nôn trớ,… thì mẹ cần đưa trẻ đi khám bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Ngoài việc điều trị theo chỉ định của bác sĩ, mẹ có thể áp dụng một số mẹo dân gian chữa vàng da ở trẻ sơ sinh sau đây để cải thiện tình trạng này.
Nguyên nhân vàng da ở trẻ
Về cơ bản, vàng da sinh lý và vàng da bệnh lý có thể được phân biệt dựa trên một số yếu tố. Sau đây phunutoancau sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về cách nhận biết đối với các trường hợp vàng da ở trẻ sơ sinh.
Vàng da sinh lý
Đây là dạng vàng da phổ biến nhất ở trẻ sơ sinh, thường xuất hiện trong vòng 24 giờ sau sinh và tự khỏi trong vòng 2-3 tuần. Vàng da sinh lý thường do các nguyên nhân sau:
- Trẻ sinh non hoặc thiếu tháng: Trẻ sinh non hoặc thiếu tháng có số lượng hồng cầu cao hơn trẻ đủ tháng. Hồng cầu cũ của trẻ sinh non hoặc thiếu tháng bị phá hủy nhanh chóng hơn, dẫn đến lượng bilirubin trong máu cao hơn.
- Trẻ có số lượng hồng cầu cao: Một số trẻ sơ sinh có số lượng hồng cầu cao hơn bình thường. Hồng cầu cũ của những trẻ này cũng bị phá hủy nhanh chóng hơn, dẫn đến lượng bilirubin trong máu cao hơn.
- Trẻ bú mẹ nhiều: Sữa mẹ có chứa một chất gọi là lactoferrin. Lactoferrin có thể liên kết với bilirubin và giúp gan đào thải bilirubin tốt hơn. Do đó, trẻ bú mẹ thường có nguy cơ bị vàng da thấp hơn trẻ bú sữa công thức.
Vàng da bệnh lý
Vàng da bệnh lý là tình trạng vàng da kéo dài trên 2 tuần hoặc có các biểu hiện bất thường như sốt, nôn trớ,… Vàng da bệnh lý có thể do các nguyên nhân sau:
- Thiếu men G6PD: Thiếu men G6PD là một bệnh di truyền gây ra thiếu hụt men G6PD. Men G6PD là một loại men cần thiết cho quá trình phân hủy hồng cầu. Trẻ bị thiếu men G6PD có nguy cơ bị vàng da cao hơn trẻ bình thường.
- Nhiễm trùng huyết: Nhiễm trùng huyết là tình trạng nhiễm trùng máu. Nhiễm trùng huyết có thể gây tổn thương gan, dẫn đến giảm khả năng đào thải bilirubin.
- Hội chứng Gilbert: Hội chứng Gilbert là một bệnh di truyền gây ra giảm sản xuất men UGT1A1. Men UGT1A1 là một loại men cần thiết cho quá trình chuyển hóa bilirubin. Trẻ bị hội chứng Gilbert có nguy cơ bị vàng da cao hơn trẻ bình thường.
- Thiếu máu tán huyết: Thiếu máu tán huyết là tình trạng hồng cầu bị phá hủy quá mức. Thiếu máu tán huyết có thể gây tăng lượng bilirubin trong máu.
- Tắc mật trong gan: Tắc mật trong gan là tình trạng đường mật bị tắc nghẽn. Tắc mật trong gan có thể ngăn cản bilirubin được bài tiết ra khỏi cơ thể.
- Bất đồng nhóm máu mẹ – con: Bất đồng nhóm máu mẹ – con là tình trạng máu của mẹ và máu của bé có nhóm máu khác nhau. Bất đồng nhóm máu mẹ – con có thể gây phá hủy hồng cầu của bé, dẫn đến tăng lượng bilirubin trong máu.
Các mẹo dân gian chữa vàng da ở trẻ sơ sinh
Ngoài việc điều trị theo chỉ định của bác sĩ, mẹ có thể áp dụng một số mẹo dân gian chữa vàng da trẻ sơ sinh sau đây để giúp cải thiện tình trạng này:
Cho bé tắm nắng
Tắm nắng giúp tăng cường khả năng hấp thụ vitamin D, từ đó giúp gan chuyển hóa bilirubin tốt hơn. Mẹ nên cho bé tắm nắng mỗi ngày 30 phút vào buổi sáng sớm hoặc chiều tối, khi ánh nắng dịu nhẹ.
Cho bé bú mẹ nhiều
Sữa mẹ có chứa các chất chống oxy hóa và kháng khuẩn, giúp hỗ trợ gan đào thải bilirubin. Do đó, mẹ nên cho bé bú mẹ thường xuyên, ít nhất 8-12 lần/ngày.
Cho bé uống nhiều nước
Bệnh vàng da ở trẻ sơ sinh thường khiến cơ thể các bé bị mất nước, mẹ cần cho bé uống đủ nước để dần cải thiện tình trạng vàng da ở trẻ.
Cho bé nằm trong ánh sáng xanh và trắng
Ánh sáng xanh và trắng có tác dụng phá hủy bilirubin dư thừa trong cơ thể trẻ. Mẹ nên cho bé nằm trong ánh sáng xanh và trắng mỗi ngày 30 phút, dưới sự giám sát của bác sĩ.
Bổ sung táo tàu
Táo tàu có chứa các dưỡng chất giúp điều trị tình trạng vàng da ở bé. Mẹ nên bổ sung táo tàu vào khẩu phần ăn của mình và cho bé bú sữa mẹ hoặc cho vài giọt chiết xuất táo tàu vào sữa và cho bé uống.
Bổ sung nước ép cỏ lúa mì
Cỏ lúa mì là một trong những thực phẩm giúp giải độc hiệu quả, loại bỏ độc tố ra khỏi cơ thể chúng ta. Mẹ nên bổ sung nước ép cỏ lúa mì vào khẩu phần ăn của mình và cho bé bú sữa mẹ hoặc cho vài giọt nước ép lúa mì vào sữa và cho bé uống.
Tắm lá chè xanh
Lá chè xanh có chứa các chất chống oxy hóa và kháng khuẩn, giúp hỗ trợ gan đào thải bilirubin. Mẹ có thể nấu lá chè xanh cho bé tắm mỗi ngày 2-3 lần.
Tắm lá mần trầu
Lá mần trầu có tính mát, vị ngọt nhạt hơi đắng, giúp thanh nhiệt, mát gan, giải độc. Mẹ có thể nấu lá mần trầu cho bé tắm mỗi ngày 2-3 lần.
Sử dụng thảo dược
Mẹ có thể bổ sung vào khẩu phần hằng ngày của mình các loại trà thảo dược như trà hoa chuông, trà bồ công anh,… Các loại thảo dược này giúp giải độc cho cơ thể và khi bé bú sữa mẹ, các bé sẽ được cải thiện dần tình trạng vàng da của mình.
Mẹ nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi áp dụng các mẹo dân gian chữa vàng da trẻ sơ sinh.
Khi áp dụng các mẹo dân gian, mẹ cần theo dõi sát sao tình trạng của trẻ. Nếu trẻ có các biểu hiện bất thường như sốt, nôn trớ,… thì cần đưa trẻ đi khám bác sĩ ngay lập tức.
