Nhiễm trùng máu là một phản ứng miễn dịch lớn nhất của cả cơ thể đối với sự hiện diện của vi khuẩn xâm nhập vào máu. Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, nhiễm trùng máu sẽ gây suy tạng và có thể dẫn tới tử vong. Nguy hiểm như vậy, nhưng đây lại là căn bệnh rất khó chẩn đoán vì nhiều triệu chứng của bệnh dễ nhầm lẫn với các bệnh lý khác. Dưới đây là những kiến thức cơ bản về bệnh mà ai cũng nên biết.
NHIỄM TRÙNG MÁU LÀ GÌ?
Nhiễm trùng máu là một tình trạng nhiễm trùng nghiêm trọng xảy ra khi vi khuẩn, virus hoặc nấm xâm nhập vào máu. Các vi sinh vật này có thể đến từ bất kỳ nguồn nào, bao gồm nhiễm trùng da, đường hô hấp, đường tiêu hóa hoặc đường tiết niệu.
Khi vi sinh vật xâm nhập vào máu, chúng sẽ giải phóng các chất độc gây ra phản ứng viêm toàn thân. Phản ứng viêm này có thể dẫn đến nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng.
NHIỄM TRÙNG MÁU Ở TRẺ SƠ SINH
Nhiễm trùng máu ở trẻ sơ sinh là tình trạng nhiễm trùng nghiêm trọng có thể đe dọa tính mạng, xảy ra khi vi khuẩn, virus hoặc nấm xâm nhập vào máu của trẻ sơ sinh. Trẻ sơ sinh có hệ miễn dịch chưa phát triển đầy đủ nên dễ bị nhiễm trùng máu hơn người lớn.
NHIỄM TRÙNG MÁU Ở NGƯỜI LỚN TUỔI
Nhiễm trùng máu ở người lớn tuổi là tình trạng nhiễm trùng nghiêm trọng có thể đe dọa tính mạng, xảy ra khi vi khuẩn, virus hoặc nấm xâm nhập vào máu của người lớn tuổi. Người lớn tuổi có hệ miễn dịch suy yếu nên dễ bị nhiễm trùng máu hơn người trẻ.
TRIỆU CHỨNG CỦA NHIỄM TRÙNG MÁU
Các triệu chứng của nhiễm trùng máu thường rất mơ hồ và dễ nhầm lẫn với các bệnh lý khác. Một số triệu chứng thường gặp bao gồm:
- Sốt cao, có thể lên đến 40 độ C.
- Ớn lạnh, run rẩy.
- Da lạnh, tái nhợt.
- Nhịp tim nhanh.
- Thở nhanh, thở mệt.
- Tiêu chảy, nôn và buồn nôn.
- Có thể cả ngày không đi tiểu hoặc lượng tiểu rất ít.
- Chóng mặt và có cảm giác như đuối sức.
- Thần kinh bất thường: Lú lẫn, hay quên, bất lực và thường nghĩ đến, sợ hãi về cái chết, nhiều trường hợp còn bị mất ý thức.
NGUYÊN NHÂN GÂY RA NHIỄM TRÙNG MÁU
Có nhiều nguyên nhân gây ra nhiễm trùng máu, bao gồm:
- Nhiễm trùng ở các cơ quan khác, chẳng hạn như viêm phổi, viêm ruột thừa, nhiễm trùng đường tiết niệu,…
- Nhiễm trùng qua vết thương hở, chẳng hạn như vết thương do tai nạn, phẫu thuật,…
- Nhiễm trùng do các thủ thuật y tế, chẳng hạn như đặt catheter tĩnh mạch,…
- Nhiễm trùng do các bệnh lý mạn tính, chẳng hạn như tiểu đường, suy thận,.
- Ddoosi tuowngj cos Nguy cơ mắc nhiễm trùng máu
NHỮNG NGƯỜI CÓ NGUY CƠ CAO MẮC NHIỄM TRÙNG MÁU
- Người cao tuổi
- Trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ
- Người có hệ miễn dịch suy yếu, chẳng hạn như người mắc bệnh mạn tính, người đang điều trị hóa trị, xạ trị,…
- Người đang sử dụng thuốc ức chế miễn dịch
- Người bị thương hoặc phẫu thuật.
NHIỄM TRÙNG MÁU CÓ CHỮA ĐƯỢC KHÔNG?
Nhiễm trùng máu là một tình trạng nghiêm trọng có thể đe dọa tính mạng, nhưng nếu được chẩn đoán và điều trị kịp thời thì hoàn toàn có thể chữa khỏi. Tuy nhiên, tỷ lệ tử vong do nhiễm trùng máu vẫn còn cao, đặc biệt là ở trẻ sơ sinh, người lớn tuổi và những người có bệnh lý nền.
Cơ hội chữa khỏi nhiễm trùng máu phụ thuộc vào các yếu tố sau:
- Thời điểm phát hiện và điều trị: Nếu nhiễm trùng máu được phát hiện và điều trị sớm thì cơ hội chữa khỏi bệnh càng cao.
- Nguyên nhân gây nhiễm trùng: Nhiễm trùng do vi khuẩn nhạy cảm với kháng sinh có tiên lượng tốt hơn so với nhiễm trùng do vi khuẩn kháng thuốc.
- Mức độ nghiêm trọng của nhiễm trùng:Nhiễm trùng máu nặng có tiên lượng kém hơn so với nhiễm trùng máu nhẹ.
- Tình trạng sức khỏe tổng thể của người bệnh: Những người có sức khỏe tổng thể tốt có khả năng đáp ứng với điều trị tốt hơn so với những người có sức khỏe yếu.
PHƯƠNG PHÁP CHẨN ĐOÁN NHIỄM TRÙNG MÁU
CẤY MÁU
Cấy máu là xét nghiệm tiêu chuẩn để chẩn đoán nhiễm trùng máu. Xét nghiệm này giúp xác định loại vi khuẩn gây nhiễm trùng và mức độ nhạy cảm của vi khuẩn với kháng sinh.
Trong xét nghiệm cấy máu, một lượng máu nhỏ sẽ được lấy từ tĩnh mạch của người bệnh và được đưa vào môi trường nuôi cấy vi khuẩn. Sau một thời gian, các vi khuẩn gây nhiễm trùng sẽ phát triển trong môi trường nuôi cấy. Bác sĩ sẽ phân lập các vi khuẩn này và xác định loại vi khuẩn.
XÉT NGHIỆM CÔNG THỨC MÁU
Xét nghiệm công thức máu giúp đánh giá số lượng bạch cầu, một loại tế bào máu có vai trò quan trọng trong hệ miễn dịch. Số lượng bạch cầu tăng cao có thể là dấu hiệu của nhiễm trùng.
XÉT NGHIỆM ĐÁNH GIÁ CHỨC NĂNG GAN THẬN
Các xét nghiệm này giúp đánh giá chức năng của các cơ quan quan trọng trong cơ thể, có thể bị tổn thương do nhiễm trùng máu.
XÉT NGHIỆM HÌNH ẢNH
Xét nghiệm hình ảnh, chẳng hạn như chụp X-quang, chụp CT, siêu âm,… có thể giúp tìm kiếm dấu hiệu nhiễm trùng ở các cơ quan khác nhau trong cơ thể.
CÁC PHƯƠNG PHÁP ĐIỀU TRỊ NHIỄM TRÙNG MÁU
KHÁNG SINH
Kháng sinh là phương pháp điều trị chính cho nhiễm trùng máu. Thuốc kháng sinh được lựa chọn dựa trên kết quả xét nghiệm cấy máu để xác định loại vi khuẩn gây bệnh.
Thuốc kháng sinh được sử dụng qua đường tiêm tĩnh mạch để đảm bảo nồng độ thuốc trong máu luôn ở mức cao. Liều lượng và thời gian điều trị kháng sinh sẽ phụ thuộc vào loại vi khuẩn gây bệnh, mức độ nghiêm trọng của nhiễm trùng và tình trạng sức khỏe của người bệnh.
TRUYỀN DỊCH
Truyền dịch được sử dụng để bù đắp lượng dịch mất đi do sốt, ớn lạnh, tiêu chảy, nôn mửa,… Truyền dịch cũng giúp cung cấp các chất điện giải và dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể.
LIỆU PHÁP OXY
Liệu pháp oxy được sử dụng để cung cấp oxy cho máu trong trường hợp nhiễm trùng máu gây suy hô hấp.
LỌC MÁU
Lọc máu được sử dụng trong trường hợp nhiễm trùng máu gây suy thận cấp. Lọc máu giúp loại bỏ các chất độc từ máu và duy trì chức năng thận.
PHẪU THUẬT
Phẫu thuật được sử dụng để loại bỏ khu vực bị nhiễm trùng, chẳng hạn như áp xe, hoại tử,…
BIỆN PHÁP PHÒNG NGỪA BỆNH NHIỄM TRÙNG MÁU
Dưới đây là một số biện pháp phòng ngừa nhiễm trùng máu:
Tiêm vắc-xin đầy đủ: Một số loại vắc-xin có thể giúp phòng ngừa một số bệnh nhiễm trùng có thể dẫn đến nhiễm trùng máu, chẳng hạn như vắc-xin viêm phổi, vắc-xin cúm và vắc-xin bệnh zona.
Chăm sóc vết thương đúng cách: Vết thương hở là cửa ngõ cho vi khuẩn xâm nhập vào cơ thể. Do đó, cần chăm sóc vết thương đúng cách để ngăn ngừa nhiễm trùng, bao gồm:
- Rửa sạch vết thương bằng xà phòng và nước sạch.
- Băng bó vết thương bằng băng vô trùng.
- Thay băng thường xuyên.
Rửa tay thường xuyên: Rửa tay bằng xà phòng và nước sạch là cách đơn giản và hiệu quả để loại bỏ vi khuẩn khỏi tay. Nên rửa tay trước khi ăn, sau khi đi vệ sinh, sau khi thay tã cho trẻ và sau khi chăm sóc người bệnh.
Tắm sạch sẽ: Tắm sạch sẽ giúp loại bỏ vi khuẩn khỏi da. Nên tắm hàng ngày bằng xà phòng và nước ấm.
Chăm sóc, quản lý tốt các bệnh mạn tính đang có: Các bệnh mạn tính, chẳng hạn như tiểu đường, bệnh thận, bệnh phổi,… làm suy yếu hệ miễn dịch, khiến cơ thể dễ bị nhiễm trùng. Do đó, cần chăm sóc, quản lý tốt các bệnh mạn tính đang có để giảm nguy cơ nhiễm trùng.
Tóm lại, việc phòng ngừa nhiễm trùng máu cần dựa trên nhiều yếu tố khác nhau, bao gồm tiêm vắc-xin đầy đủ, chăm sóc vết thương đúng cách, rửa tay thường xuyên, tắm sạch sẽ, chăm sóc, quản lý tốt các bệnh mạn tính đang có và đi khám bác sĩ ngay khi có dấu hiệu nhiễm trùng.
