Giảo cổ lam từ lâu đã được biết đến là một vị thuốc đông y được sử dụng rất phổ biến và có nhiều công dụng trong điều trị bệnh. Loại cây thuốc này cũng được tìm thấy tại Việt Nam và được tận dụng triệt để trong nghiên cứu các bài thuốc đông y trị bệnh.
CÂY GIẢO CỔ LAM LÀ GÌ?
Cây giảo cổ lam thường phát triển hoang dã trong những khu rừng già ẩm thấp, là loài cây phổ biến tại các quốc gia như Trung Quốc, Nhật Bản, Triều Tiên. Tại Việt Nam, giảo cổ lam cũng được tìm thấy rộng rãi, đặc biệt là ở vùng núi trên dãy Hoàng Liên Sơn. Điều đặc biệt là chất lượng của giảo cổ lam Việt Nam không kém cạnh so với giảo cổ lam Trung Quốc.
ĐẶC ĐIỂM CHUNG
Đây là một loài cây thân thảo và dây leo, có đặc điểm là lá mọc theo kiểu tua cuốn, với mỗi cành thường chỉ bao gồm 5-7 lá. Những lá này mở ra như bàn tay, tạo nên hình dạng độc đáo cho cây. Hoa của giảo cổ lam tụ hợp thành cụm hình sao, trong khi quả của nó có hình dạng cầu và khi chín sẽ có màu đen. Loại cây này được phân thành ba loại chính: loại 3 lá, loại 5 lá và loại 7 lá. Với những đặc tính độc đáo này, giảo cổ lam đã trở thành một loại dược liệu quý với nhiều ứng dụng hữu ích trong lĩnh vực đông y từ thời điểm rất sớm.
THÀNH PHẦN HÓA HỌC
Trong giảo cổ lam, các nhà nghiên cứu đã phát hiện hai hợp chất chính là flavonoid và saponin, đồng thời cây còn chứa đựng nhiều loại vitamin và khoáng chất quan trọng như kẽm, sắt, mangan, phốt pho, selen, và nhiều chất dinh dưỡng khác.
Trong số này, hợp chất saponin là một phần quan trọng, đặc biệt là trong loại giảo cổ lam 7 lá. Saponin được coi là một hợp chất quý hiếm, có nhiều ứng dụng tích cực đối với sức khỏe con người. Điều đặc biệt là hàm lượng saponin trong giảo cổ lam thường cao hơn cả nhân sâm.
CÔNG DỤNG CỦA GIẢO CỔ LAM VỚI SỨC KHỎE CON NGƯỜI
Nhờ vào những thành phần quý giá, giảo cổ lam mang đến nhiều lợi ích đáng kể cho sức khỏe con người:
- Ổn định đường huyết: Hợp chất saponin trong giảo cổ lam có tác dụng cải thiện và giảm đường huyết, đặc biệt hiệu quả đối với những người mắc cao huyết áp. Chúng cũng tham gia vào việc ổn định lưu thông máu, hỗ trợ điều trị và ngăn chặn các biến chứng của tiểu đường type 2.
- Tốt cho máu và tim mạch: Các hợp chất trong giảo cổ lam giúp giảm cholesterol trong máu, cải thiện lưu thông máu, phòng ngừa tai biến và đột quỵ. Đây cũng là một lợi ích đặc biệt cho những người mắc bệnh tim mạch, giúp kiểm soát huyết áp và giảm cơn đau tim.
- Chống ung thư: Giảo cổ lam được biết đến với khả năng ngăn chặn sự hình thành khối u trong cơ thể và tiêu diệt tế bào ung thư. Hợp chất saponin trong cây này được cho là có khả năng ngăn chặn và tiêu diệt tế bào ung thư, đặc biệt là ở các loại ung thư phổ biến như phổi, vú, đại tràng, tử cung, v.v.
- Bảo vệ gan: Các hợp chất quý trong giảo cổ lam được chứng minh là bảo vệ gan, giảm đau và khó chịu do các bệnh lý gan gây ra. Chúng cũng có khả năng tái tạo tế bào gan, giúp phục hồi sức khỏe gan.
- Tăng cường sức khỏe: Hợp chất saponin tham gia trực tiếp vào quá trình cải thiện sức đề kháng của cơ thể, giúp tăng cường khả năng miễn dịch. Giảo cổ lam được coi là một loại thảo dược quý giúp nâng cao sức khỏe tổng thể của con người.
Bên cạnh những lợi ích trên, giảo cổ lam còn có tác dụng an thần, chống căng thẳng, chữa mất ngủ, cải thiện chứng chán ăn, sụt cân, đốt cháy mỡ thừa, kiểm soát đường huyết và cân nặng, cũng như chống lão hóa. Đây là bài thuốc quý mà trước đây chỉ giới quý tộc mới có điều kiện để sử dụng bồi bổ sức khỏe và chữa bệnh.
NHỮNG ĐIỀU CẦN LƯU Ý NẾU SỬ DỤNG GIẢO CỔ LAM
Chính bởi có rất nhiều công dụng hữu hiệu đối với việc bồi bổ sức khỏe, chống ung thư, tăng cường sức khỏe nên giảo cổ làm được nhiều người sử dụng làm trà uống thay nước hàng ngày. Tuy nhiên, không phải ai cũng có thể hợp với vị thuốc này. Việc sử dụng giảo cổ lam cần lưu ý những điều sau đây:
NHỮNG ĐIỀU CẦN TRÁNH KHI DÙNG GIẢO CỔ LAM
Khi sử dụng giảo cổ lam, cần tuân thủ một số nguyên tắc và tránh những hành động sau:
- Không uống trà giảo cổ lam vào buổi tối: Trong giảo cổ lam có thành phần gây kích thích hệ thần kinh, có thể làm tăng sự hưng phấn và khó ngủ. Do đó, nên hạn chế việc sử dụng vào buổi tối để đảm bảo giấc ngủ tốt.
- Hạn chế liều lượng sử dụng: Không nên sử dụng quá liều giảo cổ lam trong một ngày. Khuyến cáo là không nên dùng quá 20g/ngày và không sử dụng quá 4 tháng liên tục. Sử dụng quá mức có thể gây ảnh hưởng đến đường huyết.
- Không để trà giảo cổ lam qua đêm: Trà giảo cổ lam đã pha hoặc thuốc đã sắc nên được sử dụng trong ngày và không nên để qua đêm. Việc này giúp tránh tình trạng biến đổi thành phần, đảm bảo hiệu quả và an toàn khi sử dụng.
NHỮNG ĐỐI TƯỢNG KHÔNG NÊN DÙNG GIẢO CỔ LAM
Giảo cổ lam không phải là vị thuốc phù hợp với bất cứ ai. Vị thuốc này không thích hợp dùng cho những đối tượng sau:
- Phụ nữ mang thai hoặc cho con bú: Giảo cổ lam có thể ảnh hưởng đến phát triển của thai nhi và gây dị tật bẩm sinh. Phụ nữ trong giai đoạn mang thai hoặc đang cho con bú nên tránh sử dụng giảo cổ lam.
- Người mắc các bệnh tự miễn: Những người mắc các bệnh như lupus, đa xơ cứng, viêm khớp dạng thấp, có thể không phản ứng tốt với giảo cổ lam và nên tránh sử dụng.
- Người có huyết áp thấp: Người bị huyết áp thấp nên hạn chế hoặc tránh sử dụng giảo cổ lam, đặc biệt là khi đang đói, vì nó có thể ảnh hưởng đến áp lực máu.
- Người chuẩn bị phẫu thuật hoặc sau hậu phẫu: Giảo cổ lam có thể ảnh hưởng đến quá trình đông máu, do đó, người chuẩn bị phẫu thuật hoặc sau hậu phẫu nên thảo luận với bác sĩ về việc sử dụng giảo cổ lam.
- Người sử dụng thuốc tây y hoặc thực phẩm chức năng: Trước khi sử dụng giảo cổ lam, những người đang sử dụng thuốc tây y hoặc thực phẩm chức năng nên tham khảo ý kiến của bác sĩ để tránh tương tác không mong muốn giữa các chất liệu.
Có thể nói, giảo cổ lam là một vị thuốc quý không kém gì nhân sâm tự nhiên. Chúng có rất nhiều thành phần hợp chất quý hiếm, trong đó có hoạt chất chống ung thư mạnh mẽ. Việc sử dụng giảo cổ lam để tăng cường sức khỏe là điều mà người dùng hoàn toàn có thể nghĩ đến. Tuy nhiên, liều lượng và cách sử dụng như thế nào phải được tham khảo kỹ lưỡng ý kiến của chuyên gia, bác sĩ.
