BỊ TRÀO NGƯỢC DẠ DÀY NÊN ĂN GÌ VÀ KIÊNG GÌ?

BỊ TRÀO NGƯỢC DẠ DÀY NÊN ĂN GÌ VÀ KIÊNG GÌ? 1

Trào ngược dạ dày thực quản là tình trạng axit và thức ăn từ dạ dày trào ngược lên thực quản, gây ra các triệu chứng khó chịu như ợ nóng, ợ chua, nghẹn, nuốt khó, đau họng, ho khan, buồn nôn… Trào ngược dạ dày có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh nếu không được điều trị kịp thời và đúng cách. Cần lưu ý việc lựa chọn thực phẩm phù hợp và kiêng những thực phẩm có hại có thể giúp giảm bớt sự khó chịu do trào ngược dạ dày gây ra và cải thiện sức khỏe tổng thể của người bệnh. Nếu bạn vẫn còn băn khoăn chưa biết nên ăn và không nên ăn những loại thực phẩm gì khi gặp phải căn bệnh này thì hãy tham khảo bài viết dưới đây của chúng mình nhé!

BỊ TRÀO NGƯỢC DẠ DÀY NÊN ĂN GÌ VÀ KIÊNG GÌ? 3

CÁC BIỂU HIỆN CỦA TRÀO NGƯỢC DẠ DÀY THỰC QUẢN

BUỒN NÔN, NÔN

Những triệu chứng này thường xuất hiện khi ăn quá no hoặc nằm ngay sau khi ăn. Người bệnh có thể gặp phải tình trạng buồn nôn sau khi ăn, nôn mửa hoặc có cảm giác mắc nghẹn thức ăn. Triệu chứng buồn nôn sau khi ăn cũng dễ xảy ra hơn khi bị say tàu xe, ốm nghén, hoặc sử dụng một số loại thuốc…

Ợ HƠI, Ợ NÓNG, Ợ CHUA

Ợ hơi thường xuyên lúc đói là triệu chứng cần nghĩ đến bệnh trào ngược dạ dày thực quản. Ợ nóng là cảm giác nóng rát từ dạ dày hoặc vùng ngực dưới, lan lên cổ. Ợ chua xảy ra nhiều nhất vào buổi sáng khi đánh răng và thường đi kèm với ợ nóng. Bệnh nhân có cảm giác ợ lên kèm theo vị chua trong miệng. Các triệu chứng ợ này có thể tăng lên khi ăn no, uống nước, đầy bụng khó tiêu, hoặc khi cúi gập người, nằm nghỉ, hoặc ngủ vào ban đêm.

KHÓ NUỐT

Khi bệnh trào ngược dạ dày thực quản trở nặng, axit dạ dày trào ngược lên với tần suất lớn, gây phù nề và sưng tấy niêm mạc thực quản. Điều này khiến bệnh nhân có cảm giác khó nuốt, nuốt nghẹn và vướng ở cổ.

ĐAU, TỨC NGỰC

Người bệnh có cảm giác bị đè ép, thắt ở ngực, lan ra lưng và cánh tay. Triệu chứng này khiến bệnh trào ngược dạ dày thực quản dễ bị nhầm lẫn với các bệnh tim mạch. Cảm giác đau này xuất phát từ đoạn thực quản chạy qua ngực. Axit trào ngược lên kích thích các đầu mút sợi thần kinh trên bề mặt niêm mạc thực quản, gây ra cảm giác đau tương tự như đau ngực.

MIỆNG TIẾT NHIỀU NƯỚC BỌT

Đây là phản xạ tự nhiên của miệng khi gặp axit chua trào lên sau khi ợ chua. Nước bọt sẽ tiết ra nhiều hơn bình thường để trung hòa axit.

KHẢN GIỌNG VÀ HO

Người bị trào ngược dạ dày thực quản có thể gặp phải khản giọng và ho liên tục. Hiện tượng này là do dây thanh quản tiếp xúc với axit dạ dày, gây sưng tấy. Kết quả là người bệnh sẽ cảm thấy khó nói và có thể phát triển thành tình trạng ho kéo dài sau thời gian.

ĐẮNG MIỆNG

Khi dịch vị trào lên, nếu có kèm theo dịch mật, người bệnh thường cảm thấy đắng miệng. Đây là dấu hiệu của sự rối loạn thần kinh dạ dày, dẫn đến việc mở quá mức van môn vị và dịch mật trào ra. Ngoài ra, người bệnh cũng có thể trải qua các triệu chứng như chán ăn, sụt cân, thiếu máu hoặc xuất hiện các vấn đề như chảy máu ở đường tiêu hóa.

NGUYÊN NHÂN GÂY TRÀO NGƯỢC DẠ DÀY THỰC QUẢN

NGUYÊN NHÂN TẠI DẠ DÀY

Thức ăn đọng lại tại dạ dày có thể là do nhiều nguyên nhân như viêm dạ dày, ung thư dạ dày, hoặc hẹp môn vị, làm chậm lưu thông các chất trong dạ dày xuống ruột và tăng áp lực trong dạ dày. Ngoài ra, áp lực trong ổ bụng có thể tăng đột ngột do ho, hắt hơi hoặc gắng sức, cũng có thể làm gia tăng nguy cơ trào ngược dạ dày.

NGUYÊN NHÂN DO THỰC QUẢN

SUY CƠ THẮT DƯỚI THỰC QUẢN

Cơ thắt dưới thực quản là cơ quan cuối cùng của thực quản trước khi nối với dạ dày. Thường chỉ mở ra khi chúng ta nuốt thức ăn, sau đó tự động co lại để ngăn chặn dịch dạ dày trào ngược lên thực quản. Tuy nhiên, đôi khi áp lực cơ bị giảm và dịch dạ dày có thể trào ngược lên thực quản. Khi dịch dạ dày trào ngược lên, dịch nhày trong thực quản, chứa bicarbonat và nước bọt có tính kiềm, sẽ trung hòa axit của dịch vị, giảm hoặc loại bỏ sự kích thích của dịch vị lên niêm mạc thực quản. Nhu động của thực quản sau đó đẩy dịch trào ngược trở xuống dạ dày. Suy cơ thắt dưới thực quản là nguyên nhân dẫn đến bệnh trào ngược dạ dày – thực quản.

Các yếu tố gây ra suy cơ thắt dưới thực quản bao gồm rối loạn nhu động thực quản, giảm tiết nước bọt (do hút thuốc lá, v.v.), sử dụng các loại thuốc kích thích β thụ cảm, ức chế α, kháng tiết choline, theophylline; cũng như tiêu thụ các chất như cafein, rượu, thuốc lá, chocolate hay thực phẩm giàu mỡ.

THOÁT VỊ HOÀNH

Cơ hoành là một cơ dẹt hình vòm, chia làm hai phần giữa khoang ngực và khoang bụng. Khi cơ hoành co lại, nó tăng cường sức mạnh cho cơ thắt dưới thực quản, giúp ngăn chặn trào ngược của dạ dày thực quản. Tuy nhiên, khi xảy ra thoát vị hoành, một phần của dạ dày có thể di chuyển lên trên cơ hoành. Kết quả là cơ thắt dưới thực quản không đặt ở cùng một mức với cơ hoành, dễ dẫn đến trào ngược.

NGUYÊN NHÂN TẠI DẠ DÀY

Khi thức ăn đọng lại tại dạ dày do các vấn đề như viêm dạ dày, ung thư dạ dày, hoặc hẹp môn vị, các chất trong dạ dày sẽ chậm lưu thông xuống ruột, dẫn đến tăng áp lực trong dạ dày.

Ngoài ra, áp lực trong ổ bụng có thể tăng đột ngột do các hoạt động như ho, hắt hơi hoặc gắng sức, cũng có thể là nguyên nhân gây ra trào ngược dạ dày.

MỘT SỐ NGUYÊN NHÂN KHÁC

Stress có thể tăng tiết cortisol, một hormone gây ra sự tăng axit trong dạ dày và gia tăng trương lực co bóp của nó, làm dịch dạ dày trào ngược lên thực quản. Stress cũng có thể gây rối loạn nhu động thực quản, làm cho cơ thắt thực quản trở nên nhạy cảm và dễ bị giãn mở không đúng lúc, dẫn đến việc trào ngược dịch vị lên thực quản.

Thói quen ăn uống không lành mạnh như ăn quá no, ăn muộn vào buổi tối, tiêu thụ các loại hoa quả có tính axit (như cam, chanh) khi đói, ăn đồ ăn nhanh hoặc chiên rán cũng tạo áp lực lên trương lực của cơ thắt thực quản. Điều này làm cho cơ thắt trở nên yếu, mở đóng không đều, dẫn đến trào ngược dịch vị.

Các yếu tố bẩm sinh như cơ thắt thực quản dưới yếu, bệnh nhân bị sa dạ dày, hay có thoát vị cơ hoành, chấn thương từ tai nạn cũng có thể gây ra trào ngược dạ dày. Ở trẻ nhỏ, trào ngược dạ dày thường được coi là bình thường với triệu chứng như nôn trớ, và triệu chứng này thường giảm dần khi trẻ lớn lên và biến mất hoàn toàn khi trưởng thành.

Béo phì cũng có thể tăng áp lực lên dạ dày và cơ thắt thực quản dưới, làm cho cơ thắt trở nên yếu, và do đó dễ gây ra trào ngược dịch vị.

TÁC HẠI CỦA TRÀO NGƯỢC DẠ DÀY THỰC QUẢN 

Trào ngược dạ dày – thực quản thường xuyên có thể gây ra nhiều vấn đề sức khỏe, bao gồm:

Barrett thực quản: Barrett thực quản là tình trạng mà các tế bào lót ở vùng thấp của thực quản bị biến đổi màu sắc do tiếp xúc lặp đi lặp lại với axit từ dạ dày. Đây là một biến chứng hiếm gặp của trào ngược dạ dày – thực quản, chỉ xảy ra ở một tỷ lệ phần trăm nhỏ người mắc bệnh.

Ung thư thực quản: Ung thư thực quản là một biến chứng nghiêm trọng của trào ngược dạ dày – thực quản, mặc dù hiếm gặp. Nó đi kèm với một loạt các triệu chứng khó chịu, bao gồm nuốt nghẹn, trớ, đau sau xương ức, cảm giác đau kéo dài, khàn tiếng, ho liên tục, và đau ngực. Hội chứng nhiễm trùng cũng có thể phát triển, và có thể sờ thấy hạch to ở hố thượng đòn bên trái hoặc cả hai bên.

Bệnh nhân mắc ung thư thực quản thường trải qua một chuỗi các vấn đề sức khỏe, bao gồm suy dinh dưỡng và mất cân nặng. Trong vòng một tháng, họ có thể giảm cân mạnh hơn 5kg do khó khăn trong việc nuốt nghẹn và tiêu hóa thức ăn. Da thường trở nên sạm màu, khô ráp, và có nhiều nếp nhăn rõ ràng, đặc biệt là trên mặt và hai bàn tay.

Viêm và loét niêm mạc thực quản: dẫn đến các triệu chứng như khó nuốt, đau khi nuốt, và đau ngực. Các triệu chứng đặc biệt bao gồm đau phía sau xương ức khi ăn uống, buồn nôn, ói mửa, và mất cảm giác thèm ăn.

Hẹp thực quản: Xơ hóa thực quản do viêm gây ra sự co rút và hẹp thực quản.

Viêm họng, viêm mũi xoang, viêm phế quản: Dịch axit từ trào ngược dạ dày – thực quản, ngay cả khi là một lượng nhỏ, có thể tác động đến đường hô hấp trên và gây ra các vấn đề như viêm họng, viêm mũi xoang, viêm phế quản hoặc viêm phổi. Những người bị trào ngược thường trải qua các triệu chứng như ho, khò khè kéo dài mà không có sự cải thiện đáng kể sau khi áp dụng các phương pháp điều trị thông thường. Một số người cũng có thể gặp vấn đề với việc khàn tiếng do dây thanh quản trong cổ họng bị dày lên do tác động của dịch axit.

Bên cạnh đó, người bị trào ngược cũng có thể gặp các vấn đề khác như mòn răng do tác động trực tiếp của axit lên men răng, viêm tai do dịch axit lan qua ống Eustachio, và viêm tuyến giáp do tác động của axit lên vùng cổ và cổ họng.

CÁCH CHỮA TRÀO NGƯỢC DẠ DÀY THỰC QUẢN

Để điều trị trào ngược dạ dày – thực quản, bác sĩ thường sẽ đề xuất một loạt biện pháp, bao gồm:

Thay đổi lối sống: Điều chỉnh lối sống là một phần quan trọng trong việc quản lý trào ngược dạ dày – thực quản. Điều này có thể bao gồm thay đổi chế độ ăn uống, lịch trình ăn và ngủ, cũng như việc kiểm soát cân nặng và tập thể dục đều đặn.

Điều trị nội khoa: Bác sĩ có thể kê đơn thuốc giảm axit dạ dày hoặc các loại thuốc khác như thuốc ức chế bơm proton (PPIs) để giảm sản xuất axit trong dạ dày và giảm các triệu chứng của trào ngược.

Điều trị ngoại khoa: Trong một số trường hợp nặng, bác sĩ có thể đề xuất các phương pháp ngoại khoa như phẫu thuật để củng cố cơ thắt dưới thực quản hoặc sửa chữa các vấn đề về cấu trúc dạ dày – thực quản.

Lựa chọn thực phẩm phù hợp: Hạn chế thực phẩm kích thích sản xuất axit như các loại trái cây axit như chanh, cam và thực phẩm cay nóng. Thay vào đó, ưu tiên thực phẩm kiềm như các loại tinh bột và đạm dễ tiêu hóa để giảm axit dạ dày và nguy cơ trào ngược.

Thực hiện các biện pháp phòng ngừa: Tránh thói quen hại sức khỏe như hút thuốc lá và uống rượu, cũng như hạn chế ăn quá no và ăn muộn vào buổi tối. Ngủ với đầu cao hơn chân cũng có thể giúp giảm triệu chứng của trào ngược.

NGƯỜI BỊ TRÀO NGƯỢC DẠ DÀY NÊN ĂN GÌ VÀ KIÊNG GÌ?

ĐỖ, ĐẬU

Các loại đậu như đậu Hà Lan, đậu xanh, và đậu đỏ chứa hàm lượng chất xơ cao cùng các amino acid, là lựa chọn tốt nhất dành cho người bị trào ngược dạ dày thực quản. Chất xơ giúp cải thiện quá trình tiêu hóa và giảm áp lực lên dạ dày, ngăn ngừa trào ngược axit. Ngoài ra, các amino acid trong đậu hỗ trợ quá trình phục hồi niêm mạc dạ dày và thực quản bị tổn thương do axit. Đậu cũng là nguồn cung cấp protein thực vật tốt, giúp cân bằng dinh dưỡng mà không gây kích ứng dạ dày. Hơn nữa, đậu còn chứa nhiều vitamin và khoáng chất cần thiết, góp phần tăng cường sức khỏe tổng thể cho người bệnh.

BỊ TRÀO NGƯỢC DẠ DÀY NÊN ĂN GÌ VÀ KIÊNG GÌ? 5

ĐẠM DỄ TIÊU

Các loại đạm dễ tiêu bao gồm thịt thăn lợn, thịt ngan, và thịt lưỡi lợn. Những loại đạm này giúp trung hòa axit, giảm các triệu chứng của bệnh trào ngược dạ dày. Ngoài thịt thăn lợn, thịt ngan và thịt lưỡi lợn, còn có nhiều loại đạm khác cũng dễ tiêu và có thể giúp trung hòa axit trong dạ dày. Một số ví dụ bao gồm thịt gà không da, cá hồi, tôm, trứng gà, và đậu hũ. Những loại đạm này thường giàu protein, dễ tiêu hóa và chứa ít chất béo, giúp giảm bớt căng thẳng cho hệ tiêu hóa.

BỊ TRÀO NGƯỢC DẠ DÀY NÊN ĂN GÌ VÀ KIÊNG GÌ? 7

BÁNH MÌ, BỘT YẾN MẠCH

Đây là hai loại thực phẩm tốt trong thực đơn cho người bị trào ngược dạ dày.  Bánh mì và bột yến mạch rất tốt trong việc giảm lượng axit dư thừa trong dạ dày, giúp hạn chế tổn thương đối với người bị trào ngược dạ dày thực quản.

BỊ TRÀO NGƯỢC DẠ DÀY NÊN ĂN GÌ VÀ KIÊNG GÌ? 9

NGHỆ VÀ MẬT ONG

Nghệ và mật ong được coi là những loại thực phẩm tự nhiên có tính chất chống viêm và có thể hỗ trợ điều trị trào ngược dạ dày thực quản. Nghệ chứa curcumin, một chất chống viêm mạnh có khả năng giảm viêm và làm dịu niêm mạc dạ dày. Mật ong cũng có tính chất chống viêm và kháng khuẩn, giúp làm giảm viêm nhiễm và làm lành các tổn thương trong dạ dày thực quản.

Cách sử dụng nghệ và mật ong để hỗ trợ điều trị trào ngược dạ dày thực quản có thể là thêm nghệ và mật ong vào các món ăn, nước uống hoặc đơn giản là trộn chúng với nước ấm và uống trước khi đi ngủ. Tuy nhiên, nên lưu ý rằng mỗi người có thể phản ứng khác nhau với các loại thực phẩm, vì vậy nếu có bất kỳ biểu hiện không mong muốn hoặc mất nhiều thời gian để kiểm soát triệu chứng, nên tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi sử dụng nghệ và mật ong như một phương pháp điều trị.

BỊ TRÀO NGƯỢC DẠ DÀY NÊN ĂN GÌ VÀ KIÊNG GÌ? 11

SỮA CHUA

Một loại thực phẩm khác cũng được các bác sĩ khuyên nên có trong thực đơn cho người trào ngược dạ dày là sữa chua. Sữa chua giúp tiêu hóa thức ăn nhanh hơn và chứa men lợi khuẩn cải thiện tiêu hóa. Người bị trào ngược dạ dày nên sử dụng sữa chua hàng ngày, tuy nhiên không nên ăn khi đói.

BỊ TRÀO NGƯỢC DẠ DÀY NÊN ĂN GÌ VÀ KIÊNG GÌ? 13

GỪNG VÀ NGHỆ VÀNG

Gừng và nghệ vàng là hai gia vị truyền thống thường được sử dụng trong ẩm thực Việt từ xa xưa đến nay. Bên cạnh tác dụng làm tăng vị giác và làm nổi bật hương vị của món ăn, gừng và nghệ còn có nhiều lợi ích trong việc điều trị các vấn đề liên quan đến dạ dày nhờ tính chất chống viêm tự nhiên của chúng.

Trong thời gian gần đây, nghiên cứu khoa học đã phát triển và tạo ra hoạt chất nano curcumin được chiết xuất từ nghệ thông qua sử dụng công nghệ nano. Điều này đã cải thiện hiệu quả điều trị bệnh bằng nghệ lên đến 40 lần so với việc sử dụng nghệ tươi hoặc tinh bột nghệ truyền thống.

Hoạt chất nano curcumin có kích thước siêu nhỏ, cho phép nó dễ dàng thâm nhập vào các mô cơ thể và tác động trực tiếp vào các quá trình viêm nhiễm. Điều này giúp tăng cường khả năng hấp thụ và sử dụng curcumin bởi cơ thể, từ đó tăng khả năng điều trị và giảm các triệu chứng liên quan đến bệnh dạ dày.

BỊ TRÀO NGƯỢC DẠ DÀY NÊN ĂN GÌ VÀ KIÊNG GÌ? 15

DƯA HẤU HOẶC DƯA GANG

Đây là hai loại quả có khả năng trung hòa axit trong dạ dày mà nhiều chuyên gia y tế khuyên dùng cho những người bị trào ngược dạ dày. Không chỉ vậy, chúng còn cung cấp lượng vitamin dồi dào và giúp giảm bớt hiện tượng ợ chua, ợ nóng khó chịu.

BỊ TRÀO NGƯỢC DẠ DÀY NÊN ĂN GÌ VÀ KIÊNG GÌ? 17

ĐU ĐỦ

Trong đu đủ chín có nhiều chymopapain và enzym papain, có khả năng phá vỡ các protein khó tiêu hóa. Đu đủ chín còn giúp kích thích hệ tiêu hóa, trị táo bón, và giảm thiểu triệu chứng khó tiêu. Bên cạnh đó, nó xoa dịu dạ dày thông qua việc giảm tiết axit, hỗ trợ người bị trào ngược dạ dày thực quản.

BỊ TRÀO NGƯỢC DẠ DÀY NÊN ĂN GÌ VÀ KIÊNG GÌ? 19

THANH LONG

Trong thanh long có một hàm lượng lớn chất xơ hòa tan và nước. Ngoài ra, chất nhầy của thanh long hoạt động tương tự như một lớp màng giúp bảo vệ niêm mạc dạ dày khỏi bị tổn thương bởi các tác động khác. Quả thanh long còn cung cấp rất nhiều dưỡng chất thiết yếu cho cơ thể mà không đòi hỏi dạ dày phải tốn quá nhiều công sức để tiêu hóa chúng.

BỊ TRÀO NGƯỢC DẠ DÀY NÊN ĂN GÌ VÀ KIÊNG GÌ? 21

DƯA CHUỘT

Đây là loại quả rất giàu chất xơ, nhiều khoáng chất bổ dưỡng như folate, canxi, vitamin C, và cả erepsin – một loại protein hỗ trợ tiêu hóa. Khi ăn dưa chuột, người bệnh sẽ cải thiện được các triệu chứng ợ chua, ợ nóng do trào ngược dạ dày gây nên.

BỊ TRÀO NGƯỢC DẠ DÀY NÊN ĂN GÌ VÀ KIÊNG GÌ? 23

NGƯỜI BỊ TRÀO NGƯỢC DẠ DÀY NÊN KIÊNG GÌ

THỰC PHẨM CÓ TÍNH AXIT CAO

“Trào ngược dạ dày kiêng ăn gì” Phải kể đến đầu tiên là những loại trái cây như chanh, cam, bưởi, và dứa có hàm lượng axit cao, dễ gây kích thích dạ dày và làm tăng nguy cơ trào ngược axit. Các sản phẩm từ cà chua cũng thuộc nhóm này, vì chúng có thể làm tăng lượng axit trong dạ dày, gây ra cảm giác khó chịu và đau đớn cho người bị trào ngược dạ dày.

THỨC ĂN VÀ ĐỒ UỐNG KÍCH THÍCH SẢN XUẤT AXIT

Đồ uống có ga, cà phê, và các loại đồ uống chứa caffeine đều kích thích dạ dày sản xuất nhiều axit hơn. Rượu bia cũng làm suy yếu cơ thắt dưới thực quản, khiến axit dễ dàng trào ngược lên thực quản. Đồ ăn cay, nóng cũng nên tránh, vì chúng có thể gây kích ứng niêm mạc dạ dày và thực quản.

THỰC PHẨM CHỨA CHẤT BÉO VÀ DẦU MỠ CAO

Thức ăn chiên rán và đồ ăn nhanh chứa nhiều chất béo và dầu mỡ, làm chậm quá trình tiêu hóa và tăng áp lực lên dạ dày. Thịt mỡ cũng là một nguyên nhân khiến trào ngược axit trở nên tồi tệ hơn, do chất béo trong thịt làm giãn cơ thắt dưới thực quản.

SÔ CÔ LA VÀ CÁC SẢN PHẨM CHỨA SÔ CÔ LA

Sô cô la có thể làm giãn cơ thắt dưới thực quản, tạo điều kiện thuận lợi cho axit dạ dày trào ngược lên thực quản. Vì vậy, người bị trào ngược dạ dày thực quản nên hạn chế hoặc tránh hoàn toàn các sản phẩm chứa sô cô la.

THỰC PHẨM CHỨA BẠC HÀ

Kẹo cao su bạc hà và trà bạc hà là những thực phẩm cần kiêng vì bạc hà có thể làm giãn cơ thắt dưới thực quản, gây ra triệu chứng trào ngược axit.

CÁC THÓI QUEN ĂN UỐNG KHÔNG LÀNH MẠNH

Ăn quá no, ăn đêm, và ăn ngay trước khi đi ngủ đều có thể tăng áp lực lên dạ dày và gây ra trào ngược axit. Để giảm nguy cơ này, nên ăn các bữa nhỏ và tránh ăn trong vòng 2-3 giờ trước khi đi ngủ.

NHỮNG CÂU HỎI THƯỜNG GẶP

1. Nên ăn uống như thế nào để hạn chế trào ngược dạ dày?

  • Chia nhỏ bữa ăn thành 5-6 bữa mỗi ngày thay vì 3 bữa chính.
  • Ăn chậm, nhai kỹ.
  • Tránh ăn quá no, đặc biệt là trước khi đi ngủ.
  • Hạn chế ăn khuya.
  • Uống đủ nước mỗi ngày.
  • Không nằm ngay sau khi ăn.
  • Tập thể dục thường xuyên.
  • Giảm căng thẳng, stress.
  • Tránh hút thuốc lá.

2. Khi nào cần đi khám bác sĩ?

  • Triệu chứng trào ngược dạ dày thường xuyên xảy ra và không cải thiện sau khi áp dụng các biện pháp điều trị tại nhà.
  • Có các biến chứng của trào ngược dạ dày như loét dạ dày, hẹp thực quản…
  • Xuất hiện các dấu hiệu nguy hiểm như đau tức ngực dữ dội, khó thở, nôn ra máu…

3. Bị trào ngược dạ dày có thể khỏi hoàn toàn không?

  • Tùy thuộc vào nguyên nhân và mức độ nghiêm trọng của bệnh.
  • Với những trường hợp nhẹ, áp dụng chế độ ăn uống hợp lý và lối sống khoa học có thể giúp kiểm soát tốt bệnh và hạn chế tái phát.
  • Với những trường hợp nặng, cần điều trị y tế để cải thiện triệu chứng và ngăn ngừa biến chứng.

KẾT LUẬN 

Chế độ ăn uống đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát triệu chứng và ngăn ngừa trào ngược dạ dày tái phát. Việc lựa chọn thực phẩm phù hợp và kiêng những thực phẩm có hại có thể giúp giảm bớt sự khó chịu do trào ngược dạ dày gây ra và cải thiện sức khỏe tổng thể của người bệnh. Những khi đã áp dụng các cách trên mà tình trạng vẫn không thuyên giảm, bạn nên đến bệnh viện để tham khảo ý kiến của bác sỹ. Hy vọng những thông tin trong bài viết này sẽ giúp ích cho ban. 

TƯ THẾ NGỒI THIỀN SAO CHO ĐÚNG CÁCH?

TƯ THẾ NGỒI THIỀN SAO CHO ĐÚNG CÁCH? 25

Thực hiện đúng cách ngồi thiền sẽ mang lại cho bạn nhiều lợi ích sức khỏe về cả tinh thần lẫn thể chất. ngược lại, nếu bạn thực hiện tư thế ngồi thiền sai cách thì bài tập này còn gây hại cho các bộ phận trong cơ thể bạn. Vậy cách ngồi thiền thế nào mới đúng?

TƯ THẾ NGỒI THIỀN SAO CHO ĐÚNG CÁCH? 27

LỢI ÍCH KHI NGỒI THIỀN ĐÚNG CÁCH 

Ngồi thiền đúng cách đòi hỏi sự tập trung vào hơi thở và lắng nghe cơ thể. Khi thực hiện đúng, việc ngồi thiền có thể mang lại những lợi ích sức khỏe sau đây:

  • Giảm đau.
  • Kéo dài tuổi thọ.
  • Giảm căng thẳng.
  • Cải thiện giấc ngủ.
  • Kiểm soát tình trạng lo âu.
  • Cải thiện sức khỏe tinh thần.
  • Hỗ trợ trong việc điều trị chứng giảm trí nhớ.

Ở những ngày đầu tiên thực hiện, có thể bạn sẽ cảm thấy không thoải mái và khó tập trung. Tuy nhiên, khi vượt qua được giai đoạn khó khăn ban đầu và làm quen dần với thiền, bạn sẽ cảm thấy hứng thú và được hưởng những lợi ích từ bộ môn này. Cùng tìm hiểu các cách ngồi thiền trong bài viết dưới đây.

NHỮNG NGUYÊN TẮC NGỒI THIỀN ĐÚNG CÁCH

ĐIỀU CHỈNH TƯ THẾ NGỒI

Cách ngồi thiền như thế nào thì đúng? Bạn có thể thực hiện tư thế ngồi thiền ở bất kỳ nơi nào bạn cảm thấy yên tĩnh và thoải mái. Để hỗ trợ trong quá trình thiền, bạn có thể sử dụng các tấm đệm, khăn tay, gối hoặc ghế. Dưới đây là cách ngồi thiền tốt cho sức khỏe mà bạn có thể tham khảo:

  • Ngồi thẳng lưng để đầu và cổ thẳng với cột sống.
  • Đặt hai chân xuống sàn, đảm bảo chúng thẳng từ mắt cá chân lên đến đầu gối, tạo thành một góc 90 độ. Phần bắp chân và đùi sẽ tạo thành một góc 90 độ.
  • Thả lỏng hai tay trên đầu gối hoặc trên đùi.

Tùy thuộc vào sự linh hoạt của bạn, bạn cũng có thể thực hiện tư thế hoa sen ngồi trên đệm, gối hoặc khăn bông theo cách dưới đây:

  • Ngồi thẳng người, hai chân duỗi thẳng và co đầu gối. Dùng tay đặt bàn chân phải ép vào bụng trái, và bàn chân còn lại ép vào bụng phải.
  • Thả lỏng cơ thể, ngồi thẳng người và thả lỏng hai tay trên đùi.

ĐIỀU CHỈNH CỘT SỐNG

Để ngồi thiền một cách đúng đắn, cột sống của bạn phải được giữ thẳng nhất có thể. Khi ngồi thiền, hãy thường xuyên kiểm tra và điều chỉnh tư thế của cơ thể nếu cảm thấy lưng không thẳng hoặc gặp các vấn đề như gai cột sống lưng, vẹo cột sống, hoặc trượt đốt sống thắt lưng.

Hãy nâng cơ thể lên để kéo dài cột sống và mở rộng ngực hướng lên trời mỗi khi thở vào. Cảm nhận dòng năng lượng đi từ gốc cột sống ra ngoài qua đỉnh đầu. Hít thở sâu và thở ra nhẹ nhàng, nhưng vẫn giữ cho cột sống thẳng để giúp bạn tỉnh táo.  

THẢ LỎNG TAY 

Để tìm lại sự bình yên trong lúc thiền định, bạn có thể thực hiện các cách đặt tay sau:

  • Đặt tay lên đùi với lòng bàn tay hướng xuống: Đặt lòng bàn tay lên đùi với hướng xuống giúp tập trung và thư giãn dòng năng lượng trong cơ thể.
  • Chồng bàn tay phải lên trên bàn tay trái: Chồng nhẹ nhàng bàn tay phải lên trên bàn tay trái, với hai ngón tay cái chạm nhẹ nhàng. Sau đó, đặt cặp bàn tay chồng lên đùi với lòng bàn tay hướng lên. Vị trí này giúp tạo ra nhiều nhiệt và năng lượng cho cơ thể.

THOẢI MÁI CẰM

Hãy để cằm rơi tự nhiên và thả lỏng cơ mặt để đầu và cổ không bị căng gượng. Việc giữ cho cằm thoải mái sẽ giúp bạn duy trì tư thế và giữ khuôn mặt thư giãn. Nếu cố gắng ép cằm vào cơ thể để kéo giãn hoặc căng cơ mặt, sẽ làm hơi thở dễ bị gián đoạn và không thể hít thở sâu được.

THƯ GIÃN QUAI HÀM

Trước khi bắt đầu thiền, hãy thả lỏng và thư giãn quai hàm bằng cách giữ quai hàm hơi mở khi bạn ấn lưỡi vào phía trên của miệng. Hành động này giúp cho hơi thở của bạn trở nên rõ ràng hơn và làm chậm quá trình nuốt nước bọt trong khi thiền. Bạn cũng có thể ngáp hoặc mở miệng rộng trước khi thiền để duỗi ra quai hàm và giải phóng sự căng thẳng.

THẢ LỎNG VAI

Để ngồi thiền đúng cách, hãy đảm bảo vai của bạn được thư giãn và thoải mái. Điều này giúp tim mở rộng và lưng khỏe mạnh hơn. Trong quá trình thiền, thường xuyên kiểm tra tư thế của mình để đảm bảo cột sống thẳng và vai được rũ xuống và thả lỏng. Hãy chú ý đến chiều cao của hai vai và điều chỉnh lại nếu cảm thấy một bên vai cao hơn bên kia.

LOẠI BỎ NHỮNG SUY NGHĨ XUẤT HIỆN TRONG TÂM TRÍ

Đối mặt với vấn đề của việc suy nghĩ miên man và mất tập trung, hãy cố gắng loại bỏ những suy nghĩ và cảm xúc khác bằng cách tập trung hoàn toàn vào hơi thở và lắng nghe cơ thể. Khi những suy nghĩ dần dần yên bình, sự thông suốt sẽ trỗi dậy và hiệu quả của việc thiền sẽ được thể hiện rõ ràng hơn.

KHÉP HỜ MẮT

Trước khi thiền, hãy giữ cho khuôn mặt, đôi mắt và mí mắt của bạn thư giãn bằng cách nhẹ nhàng khép mắt. Nếu muốn, bạn cũng có thể thiền với đôi mắt mở, nhưng hãy nhìn vào một điểm trên sàn nhà cách bạn vài bước chân. Hãy đảo mắt và tránh tập trung vào một điểm cố định, giữ cho khuôn mặt thư giãn và tránh nheo mắt lại trong quá trình thiền.

Đối với cách lựa chọn mở hoặc nhắm mắt, bạn nên chọn một trong hai và tuân theo nó, vì việc thực hiện cả hai cách có thể làm bạn mất tập trung và gây gián đoạn quá trình thiền.

TẬP TRUNG Ở HƠI THỞ HIỆN TẠI

Khi ngồi thiền, bạn đang thực hành chánh niệm bằng cách tập trung chú ý vào hơi thở, nhịp thở, hoặc các cảm giác trong cơ thể. Bạn có thể bắt đầu bằng việc chú ý đến hơi thở, sau đó dần dần di chuyển tới ngực, bàn tay, cánh tay, và từng bộ phận khác của cơ thể.

CHÚ Ý KHI TÂM TRÍ SUY NGHĨ LAN MAN

Khi bạn nhận ra rằng sự chú ý của mình đã lạc trôi khỏi hơi thở và suy nghĩ, hãy đơn giản quay trở lại việc tập trung vào hơi thở của bạn.

HÃY TỬ TẾ VỚI NHỮNG SUY NGHĨ LAN MAN ĐÓ CỦA BẠN

Hãy tránh phán xét hoặc bị ám ảnh bởi những ý nghĩ trong đầu mà bạn cảm thấy mình lạc trong đó. Thay vào đó, chỉ cần nhẹ nhàng quay trở lại. Bởi khi bạn tự phán xét và ép bản thân, bạn sẽ gặp khó khăn hơn trong quá trình thiền.

NGHE NHẠC NHẸ NHÀNG KHI THIỀN

Bạn có thể kết hợp thiền định cùng một bản nhạc giảm stress nhẹ nhàng và không lời để cảm thấy thư giãn cũng như điềm tĩnh hơn. 

KẾT THÚC VỚI SỰ TỬ TẾ

Sau khi kết thúc thời gian ngồi thiền, hãy nhẹ nhàng nâng mắt lên. Nếu bạn đang nhắm mắt, hãy mở chúng từ từ. Dành một chút thời gian để chú ý đến bất kỳ âm thanh nào xung quanh bạn trong không gian. Hãy lắng nghe cơ thể hiện tại của bạn, cảm nhận cảm giác như thế nào, và chú ý đến suy nghĩ và cảm xúc của bạn.

KHÔNG ÉP BẢN THÂN THIỀN QUÁ LÂU

Bạn nên bắt đầu thiền với thời gian thực hành ngắn và dần tăng lên khi cảm thấy quen và thoải mái với động tác. Tránh thiền quá lâu vào những ngày đầu để không gây cảm giác khó khăn và nản chí, từ đó làm mất hứng thú và động lực cho việc tập luyện trong những ngày tiếp theo.

HƯỚNG DẪN 3 TƯ THẾ NGỒI THIỀN ĐÚNG CÁCH TẠI NHÀ 

PHẦN TƯ LIÊN HOA – THE QUARTER LOTUS

Đây là tư thế phổ biến và nhiều người thực hiện theo:

  • Đó là tư thế 2 chân bắt chéo chân điển hình
  • Hai bàn chân nằm dưới phần đùi và đầu gối đối diện.
  • Đầu gối nhẹ nhàng tựa vào bàn chân, nhưng bạn có thể điều chỉnh tư thế bạn cảm thấy thoải mái.
  • Hai tay thả lỏng, đặt nhẹ lên đầu gối.
  • Giữ lưng luôn thẳng suốt quá trình ngồi thiền.

BÁN LIÊN HOA – THE HALF LOTUS

Tư thế bán liên hoa hơi giống với phần tư liên hoa, nhưng có phần khó hơn.

  • Bàn chân trái của bạn đặt trên đùi phải hoặc ngược lại.
  • Tư thế bán liên hoa này đòi hỏi rất nhiều sự linh hoạt của hông để tránh gây áp lực lên khớp gối.

Lưu ý: Tư thế này có thể khó khăn hơn và gây mỏi nếu bạn mới tập hoặc không dành nhiều ngồi thiền trên thảm tập yoga nhiều. Bạn có thể khởi động cho cơ thể bằng tư thế yoga chim bồ câu.

TOÀN LIÊN HOA – THE FULL LOTUS

Tư thế hoa sen (toàn liên hoa) là tư thế khó nhất cho người mới bắt đầu.

  • Người tập phải đặt mỗi bàn chân trên đùi đối diện.
  • Tư thế này ổn định và có tính đối xứng. Điều này có tác dụng và hiệu quả cho mối liên hệ giữa tâm trí và cơ thể, nhưng đòi hỏi sự linh hoạt lớn của phần dưới cơ thể.

Lưu ý: Không nên thử tư thế toàn liên hoa nếu bạn gặp vấn đề về đầu gối hoặc hông. Các tư thế tập yoga mở hông tạo điều kiện thuận lợi cho tư thế thiền này. Tuy nhiên bạn không nên cố gắng ép cơ thể bạn để tập tư thế thiền này vì có nhiều khả năng bạn có nguy cơ các vấn đề về xương, đầu gối nếu chưa được hướng dẫn thực hiện đúng cách.

KHI THỰC HIỆN TƯ THẾ NGỒI THIỀN CẦN LƯU Ý GÌ?

Để nhận được các lợi ích sức khỏe từ thiền, hãy lưu ý những điều sau:

  • Tập trung vào hơi thở: Hít thở đúng cách đóng vai trò quan trọng trong việc cảm nhận và lắng nghe cơ thể. Hơi thở chậm và sâu giúp thư giãn cơ thể và duy trì sự tập trung trong thời gian dài hơn.
  • Lựa chọn không gian thiền phù hợp: Chọn một không gian yên tĩnh và không bị làm phiền để tập trung vào việc thiền mà không bị gây xao lãng.
  • Ăn nhẹ trước khi ngồi thiền: Không nên thiền khi đói bụng hoàn toàn, nhưng cũng tránh ăn quá no trước khi thiền để không gây ra cảm giác không thoải mái hoặc mất tập trung. Hãy bổ sung đồ ăn nhẹ để duy trì sự thoải mái trong lúc thiền.
  • Cam kết ngồi thiền mỗi ngày: Bắt đầu với thời gian thiền mỗi ngày mà bạn có thể dành ra, có thể từ 3 phút và tăng dần lên. Chọn thời điểm thiền vào sáng sớm hoặc buổi tối trước khi đi ngủ để cảm nhận năng lượng mới cho ngày mới hoặc giúp giảm căng thẳng trước giờ đi ngủ.

Cách ngồi thiền đúng không chỉ giúp bạn tĩnh tâm mà còn giúp điều trị và phòng ngừa nhiều bệnh tật. Nếu bạn muốn thực hiện tư thế ngồi thiền tại nhà đúng cách hơn, bạn cũng có thể tìm kiếm những video hướng dẫn thiền trên mạng và thực hiện theo các hướng dẫn. Hãy cùng bắt đầu thực hiện tư thế ngồi thiền mỗi ngày để bạn có một ngày mới luôn năng động và tươi vui.