MẮT VÀNG LÀ bị GÌ? NGUYÊN NHÂN NÀO KHIẾN MẮT BỊ VÀNG?

MẮT VÀNG LÀ bị GÌ? NGUYÊN NHÂN NÀO KHIẾN MẮT BỊ VÀNG? 1

Một số người cho rằng, tình trạng vàng mắt có thể là do ăn quá nhiều thực phẩm có chứa vitamin A hoặc beta caroten như bí ngô, cà rốt. Tuy nhiên quan niệm này là sai, vì tiêu thụ nhiều các thực phẩm nói trên chỉ có thể gây vàng da mà không gây vàng mắt. Thực tế, những trường hợp mắt bị vàng đều tiềm ẩn nguyên nhân bệnh lý. 

MẮT VÀNG LÀ bị GÌ? NGUYÊN NHÂN NÀO KHIẾN MẮT BỊ VÀNG? 3

VÀNG MẮT LÀ GÌ?

Vàng mắt là tình trạng lòng trắng của mắt hoặc tròng đen bị đổi màu vàng. Tình trạng này thường do sự tích tụ của bilirubin trong máu. Bilirubin là một chất màu vàng được tạo ra từ sự phân hủy của các tế bào hồng cầu già. Bình thường, bilirubin sẽ được gan chuyển hóa và thải ra ngoài cơ thể qua đường mật. Tuy nhiên, nếu gan bị tổn thương hoặc tắc nghẽn đường mật, bilirubin sẽ không được thải ra ngoài mà tích tụ trong máu, dẫn đến tình trạng vàng mắt.

TRIỆU CHỨNG CỦA VÀNG MẮT

Triệu chứng điển hình của vàng mắt là lòng trắng của mắt hoặc tròng đen bị đổi màu vàng. Ngoài ra, bệnh nhân có thể gặp các triệu chứng khác như:

  • Mệt mỏi
  • Buồn nôn, nôn
  • Chán ăn
  • Đau bụng
  • Sốt

NHỮNG NGUYÊN NHÂN KHIẾN MẮT BỊ VÀNG?

RỐI LOẠN CHỨC NĂNG GAN, MẬT, TỤY

Gan là cơ quan chính chịu trách nhiệm chuyển hóa bilirubin. Nếu gan bị tổn thương do viêm gan, xơ gan, ung thư gan,… sẽ khiến bilirubin không được chuyển hóa và thải ra ngoài cơ thể, dẫn đến tình trạng vàng mắt.

Tương tự như gan, mật cũng đóng vai trò quan trọng trong quá trình chuyển hóa bilirubin. Nếu đường mật bị tắc nghẽn do sỏi mật, u xơ gan,… bilirubin sẽ không thể được thải ra ngoài cơ thể, dẫn đến tình trạng vàng mắt.

Tụy cũng có liên quan đến quá trình chuyển hóa bilirubin. Nếu tụy bị tổn thương, ống tụy bị tắc nghẽn,… bilirubin cũng sẽ không thể được thải ra ngoài cơ thể, dẫn đến tình trạng vàng mắt.

TẮC NGHẼN ĐƯỜNG MẬT

Đường mật là đường dẫn giúp đưa bilirubin từ gan đến ruột non. Nếu đường mật bị tắc nghẽn do sỏi mật, u xơ gan,… bilirubin sẽ không thể được thải ra ngoài cơ thể, dẫn đến tình trạng vàng mắt.

THIẾU MÁU TAN MÁU

Thiếu máu tan máu là tình trạng các tế bào hồng cầu bị vỡ quá nhanh, dẫn đến tăng sản xuất bilirubin.

SỬ DỤNG MỘT SỐ LOẠI THUỐC

Một số loại thuốc, chẳng hạn như thuốc chống viêm không steroid (NSAIDs), thuốc kháng sinh,… có thể gây vàng mắt.

BỆNH GAN NHIỄM MỠ KHÔNG DO RƯỢU

Là tình trạng mỡ được tích tụ quá nhiều trong gan mà không liên quan tới việc sử dụng đến rượu, trong đó thì có một dạng bệnh nghiêm trọng là bệnh viêm gan hoại tử không do rượu, và dẫn tới hoại tử tế bào gan và xơ gan.

THIẾU MÁU HUYẾT TÁN

Trong bệnh thiếu máu huyết tán, những tế bào hồng cầu sẽ bị phá hủy quá nhanh, giải phóng ra quá nhiều bilirubin khiến cho gan không xử lý kịp. Thiếu máu huyết tán có thể là một loại bệnh bẩm sinh, nhưng cũng có thể xuất hiện sau bệnh nhiễm trùng, và bệnh tự miễn và một vài tình huống khác.

UNG THƯ

  • Ung thư gan: Ung thư gan sẽ gây phá hủy tế bào gan hoặc là đường mật, và ảnh hưởng tới chức năng của gan và do vậy gây ra hoàng đản. Ung thư túi mật
  • Ung thư tụy: Những khối u ở tụy có thể gây ra chèn ép lên những đường mật, làm tắc nghẽn đường mật và do vậy cũng gây nên tình trạng hoàng đản.
  • Ung thư túi mật: Đây là một loại ung thư khá hiếm gặp, tiến triển âm thầm cho đến khi khối u đó đủ lớn mới gây ra triệu chứng. Khi mà u chèn ép đường mật gây ra tắc mật thì hoàng đản sẽ xuất hiện.

TÌNH TRẠNG SINH LÝ

Ở trẻ sơ sinh, tình trạng vàng mắt thường xảy ra trong vòng 2 tuần đầu sau sinh. Tình trạng này thường không nghiêm trọng và sẽ tự khỏi sau vài tuần mà không cần điều trị.

CHẨN ĐOÁN VÀNG MẮT

Để chẩn đoán vàng mắt, bác sĩ sẽ thực hiện khám lâm sàng và một số xét nghiệm, bao gồm:

  • Xét nghiệm máu: Xét nghiệm máu sẽ giúp đánh giá chức năng gan, mức độ bilirubin trong máu.
  • Xét nghiệm nước tiểu: Xét nghiệm nước tiểu sẽ giúp đánh giá chức năng thận.
  • Siêu âm gan, mật: Siêu âm gan, mật sẽ giúp kiểm tra tình trạng gan, mật.

ĐIỀU TRỊ VÀNG MẮT

Điều trị vàng mắt phụ thuộc vào nguyên nhân gây bệnh. Nếu vàng mắt do rối loạn chức năng gan, bác sĩ sẽ điều trị nguyên nhân gây bệnh, chẳng hạn như điều trị viêm gan, xơ gan,… Nếu vàng mắt do tắc nghẽn đường mật, bác sĩ có thể chỉ định phẫu thuật để loại bỏ sỏi mật hoặc khối u. Nếu vàng mắt do thiếu máu tan máu, bác sĩ sẽ điều trị nguyên nhân gây thiếu máu tan máu. Nếu vàng mắt do sử dụng thuốc, bác sĩ sẽ cân nhắc thay đổi thuốc.

PHÒNG NGỪA VÀNG MẮT

Để phòng ngừa vàng mắt, bạn nên:

  • Duy trì lối sống lành mạnh, ăn uống đầy đủ chất dinh dưỡng, tập thể dục thường xuyên.
  • Kiểm tra sức khỏe định kỳ để phát hiện sớm các bệnh lý có thể gây vàng mắt.
  • Sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sĩ, tránh lạm dụng thuốc.

Hi vọng là các thông tin được cung cấp ở trong bài viết đã có thể giúp bạn giải đáp được những thắc mắc vàng mắt là bệnh gì. Nếu như tình trạng này vẫn tiếp tục kéo dài hoặc là đi kèm với những triệu chứng bất thường khác, thì tốt nhất bạn nên đến bác sĩ để được khám và điều trị kịp thời nhất.

VIÊM DA TIẾT BÃ: NGUYÊN NHÂN VÀ PHƯƠNG PHÁP ĐIỀU TRỊ HIỆU QUẢ

VIÊM DA TIẾT BÃ: NGUYÊN NHÂN VÀ PHƯƠNG PHÁP ĐIỀU TRỊ HIỆU QUẢ 5

Viêm da tiết bã (viêm da dầu) là bệnh da liễu mạn tính khá phổ biến, hình thành khi tuyến bã nhờn trên da hoạt động quá mức, dẫn đến viêm nhiễm.  Vậy viêm da dầu là gì? Có gây nguy hiểm không ? Phương pháp nào giúp điều trị dứt điểm, hiệu quả? Hãy cùng phunutoancau tìm hiểu chi tiết qua bài viết dưới đây.

VIÊM DA TIẾT BÃ: NGUYÊN NHÂN VÀ PHƯƠNG PHÁP ĐIỀU TRỊ HIỆU QUẢ 7

VIÊM DA TIẾT BÃ LÀ GÌ?

Viêm da tiết bã là một bệnh lý da liễu phổ biến, gây ảnh hưởng đến thẩm mỹ và chất lượng cuộc sống của người mắc. Bệnh thường xuất hiện ở các vị trí có tuyến bã nhờn hoạt động mạnh như da đầu, mặt, ngực, lưng,…

NGUYÊN NHÂN GÂY VIÊM DA TIẾT BÃ

Bệnh viêm da dầu xuất hiện do rất nhiều nguyên nhân. Tuy nhiên, nguyên nhân chính là do sự hoạt động và phát triển nấm men có tên khoa học là Malassezia. Khi gặp điều kiện thuận lợi, nấm men này hoạt động mạnh mẽ hơn đi cùng với những phản ứng bất thường của hệ miễn dịch. Từ đó xuất hiện tình trạng viêm da dầu. Bên cạnh đó, bệnh lý viêm da dầu còn xuất phát do một số nguyên khác, cụ thể như:

LỚP MÀNG BẢO VỆ DA

Trên da còn có sự tồn tại của lớp màng với tên gọi là lipid. Lớp màng này đóng vai trò là bảo vệ da khỏi sự tác động của các yếu tố nội và ngoại sinh. Khi thời tiết giao mùa, đặc biệt là mùa đông, da thường mất nước và trở nên khô ráp. Hàng rào bảo vệ này bị phá vỡ, tạo điều kiện thuận lợi cho các loại nấm phát triển. Đây chính là một trong những nguyên nhân gây nên tình trạng viêm da tiết bã.

YẾU TỐ DI TRUYỀN

Theo nghiên cứu, tỷ lệ người có người thân mắc bệnh viêm da dầu sẽ có nguy cơ mắc bệnh cao hơn so với người khác. Khi tiến hành khảo sát người ta nhận thấy rất đông người mắc bệnh đã có người thân cũng từng mắc bệnh. Do vậy, có thể kết luận yếu tố di truyền cũng là nguyên nhân gây bệnh viêm da dầu.

TÌNH TRẠNG DA NHỜN

Da dầu, nhờn là môi trường thích hợp cho các nấm men Malassezia sinh sôi và hoạt động. Khi loại vi nấm này hoạt động mạnh sẽ rất dễ dẫn tới tình trạng viêm da dầu. Chính vì vậy, những người có da dầu, nhờn thường dễ mắc bệnh hơn.

NGƯỜI CÓ HỆ MIỄN DỊCH SUY YẾU

Bên cạnh những nguyên nhân trên thì những người có hệ miễn dịch suy yếu cũng là nguyên nhân dễ mắc bệnh. Trong đó, những người mắc bệnh như HIV, ung thư, nội tạng bị tổn thương,… thì tỷ lệ mắc viêm da dầu sẽ cao hơn.

CÁC YẾU TỐ KHÁC

Một số yếu tố khác cũng có thể làm tăng nguy cơ mắc viêm da tiết bã như:

  • Thay đổi thời tiết, đặc biệt là vào thời điểm giao mùa.
  • Căng thẳng, mệt mỏi.
  • Sử dụng một số loại thuốc, chẳng hạn như thuốc chống trầm cảm, thuốc ức chế miễn dịch,…
  • Mắc một số bệnh lý khác, chẳng hạn như bệnh Parkinson, bệnh tiểu đường,…

NHỮNG TRIỆU CHỨNG KHI MẮC VIÊM DA DẦU

TRIỆU CHỨNG VIÊM DA DẦU Ở TRẺ SƠ SINH

VIÊM DA TIẾT BÃ: NGUYÊN NHÂN VÀ PHƯƠNG PHÁP ĐIỀU TRỊ HIỆU QUẢ 9

Đối với trẻ sơ sinh, tình trạng viêm da tiết bã thường xuất hiện ở phía trên đỉnh đầu. Dân gian thường gọi là “cứt trâu”. Thông thường, viêm da dầu chỉ xuất hiện ở trẻ trong vòng 3 tháng đầu đời và dần biến mất hẳn khi trẻ được 6 đến 12 tháng.

Biểu hiện của viêm da dầu thường là xuất hiện những mảng da dày, cứng bám chặt phía trên đỉnh đầu. Những mảng da này có thể là màu trắng, màu nâu hoặc màu đen phụ thuộc vào từng trẻ mắc phải. Khi mắc viêm da dầu, trẻ không cảm thấy ngứa ngáy, khó chịu. Hầu hết tình trạng bệnh lý này sẽ tự khỏi, không cần có sự can thiệp của thuốc và không tái phát lần thứ 2.

VIÊM DA TIẾT BÃ TRÊN NGƯỜI TRƯỞNG THÀNH

Đối với người trưởng thành, biểu hiện của bệnh viêm da tiết bã sẽ có sự thay đổi khác nhau. Viêm da dầu thường xuất hiện ở những vùng bã nhờn hoạt động mạnh như vùng chữ T trên gương mặt, vị trí sau tai, vùng da đầu, vùng trán,…

  • Vùng da đầu: Vùng da đầu xuất hiện gàu, vảy da màu vàng, trắng, bong tróc. Vảy da có thể dày hoặc mỏng, bám chặt vào da đầu hoặc bong ra thành từng mảng.
  • Vùng da mặt: Vùng da mặt xuất hiện mảng da đỏ, có vảy bong tróc ở vùng chữ T (trán, mũi, cằm). Vùng da bị viêm da thường có cảm giác ngứa ngáy, khó chịu.
  • Vùng da ngực, lưng, bẹn,…: Vùng da ngực, lưng, bẹn,… xuất hiện mảng da đỏ, có vảy bong tróc. Vùng da bị viêm da thường có cảm giác ngứa ngáy, khó chịu.

CÁC PHƯƠNG PHÁP ĐIỀU TRỊ VIÊM DA DẦU

Hiện nay, có một số phương pháp điều trị viêm da dầu, bao gồm:

SỬ DỤNG THUỐC BÔI

Thuốc bôi có thể giúp giảm viêm, ngứa và bong tróc da. Một số loại thuốc bôi thường được sử dụng bao gồm:

  • Thuốc bôi chứa corticosteroid: Thuốc có tác dụng giảm viêm, ngứa và sưng tấy. Tuy nhiên, thuốc có thể gây ra một số tác dụng phụ, như: mỏng da, rạn da, teo da,…
  • Thuốc bôi chứa axit salicylic: Thuốc có tác dụng loại bỏ các vảy da.
  • Thuốc bôi chứa tar: Thuốc có tác dụng giảm viêm và ngứa.

SỬ DỤNG THUỐC UỐNG

Thuốc uống có thể được sử dụng trong trường hợp bệnh nặng hoặc không đáp ứng với thuốc bôi. Một số loại thuốc uống thường được sử dụng bao gồm:

  • Thuốc kháng nấm: Thuốc có tác dụng ức chế sự phát triển của nấm men Malassezia, một loại nấm có thể đóng vai trò trong gây viêm da dầu.
  • Thuốc ức chế miễn dịch: Thuốc có tác dụng giảm hoạt động của hệ miễn dịch, giúp kiểm soát tình trạng viêm da.

CÁC PHƯƠNG PHÁP ĐIỀU TRỊ KHÁC

Ngoài việc sử dụng thuốc, người bệnh có thể áp dụng một số biện pháp khác để hỗ trợ điều trị viêm da dầu, bao gồm:

  • Giữ da sạch sẽ và khô thoáng.
  • Sử dụng kem dưỡng ẩm để giữ ẩm cho da.
  • Tránh các yếu tố kích thích, gây tái phát bệnh, như: thời tiết khô, lạnh, căng thẳng, mệt mỏi, sử dụng mỹ phẩm không phù hợp,…

CÁCH PHÒNG NGỪA VIÊM DA TIẾT BÃ

Để phòng ngừa viêm da tiết bã, bạn có thể thực hiện một số biện pháp sau:

  • Giữ vệ sinh da sạch sẽ, thường xuyên tắm rửa bằng nước ấm.
  • Sử dụng kem dưỡng ẩm để giữ ẩm cho da.
  • Hạn chế sử dụng các sản phẩm chăm sóc da có chứa chất tẩy rửa mạnh.
  • Tránh căng thẳng, mệt mỏi.

Nếu có các yếu tố nguy cơ mắc viêm da tiết bã, hãy đi khám bác sĩ để được tư vấn và điều trị kịp thời.