Khi bị đổ mồ hôi nhiều, người ta thường nghĩ ngay là do thời tiết nóng nực hay vận động quá mức. Tuy nhiên, nguyên nhân gây đổ mồ hôi nhiều không chỉ có như vậy. Tình trạng đổ mồ hôi nhiều còn có thể là dấu hiệu cảnh báo một số bệnh lý ảnh hưởng đến tuyến mồ hôi.
TUYẾN MỒ HÔI LÀ GÌ?
Tuyến mồ hôi là hệ thống ống dẫn nằm trong vùng hạ bì, trong đó phần cuộn của ống dẫn chủ yếu thực hiện quá trình sản xuất mồ hôi. Phần ống dài của tuyến mồ hôi kết nối với bề mặt da và tế bào thần kinh trong hệ thống thần kinh giao cảm. Khi tác động tâm lý ảnh hưởng đến hệ thần kinh giao cảm, hiện tượng đổ mồ hôi nhiều sẽ xảy ra.
Tuyến mồ hôi có mặt khắp nơi trên cơ thể, trừ môi và núm vú, và phản ứng bằng cách đổ mồ hôi khi gặp bất kỳ tác động nào. Có hai loại tuyến mồ hôi chính:
TUYẾN MỒ HÔI TOÀN VẸN (ECCRINE)
Được phân bố rộng rãi trên cơ thể, chủ yếu tập trung ở tay và chân. Mồ hôi tạo ra từ tuyến này chủ yếu bao gồm nước, muối và khoáng chất. Tuyến mồ hôi này hoạt động mạnh mẽ ở giai đoạn dậy thì và liên quan chặt chẽ đến quá trình nội tiết và phát triển cơ thể. Vì vậy, thường thấy các thanh thiếu niên ở giai đoạn dậy thì trải qua hiện tượng đổ mồ hôi nhiều.
TUYẾN MỒ HÔI ĐẦU HỦY (APOCRINE)
Phần lớn xuất hiện ở vùng nách, hậu môn và bộ phận sinh dục. Mồ hôi từ tuyến này chứa nước, muối, cùng với protein và axit béo. Mồ hôi ở vùng nách và khu vực kín cũng thường có mùi khó chịu do sự chuyển hóa của protein và axit béo.
Hiện tượng đổ mồ hôi là một phản ứng sinh lý bình thường, hỗ trợ quá trình duy trì nhiệt độ cơ thể và loại bỏ chất độc hại. Tuy nhiên, nếu có hiện tượng đổ mồ hôi quá mức, đặc biệt nếu đi kèm với các triệu chứng khác, cần tham khảo ý kiến của chuyên gia y tế để xác định nguyên nhân và đề xuất phương pháp điều trị phù hợp.
NGUYÊN NHÂN GÂY ĐỔ MỒ HÔI NHIỀU
Đổ mồ hôi nhiều có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm:
- Bệnh tiểu đường: Mức đường huyết thấp là một trong những nguyên nhân phổ biến gây ra hiện tượng đổ mồ hôi nhiều.
- Rối loạn tuyến giáp: Sự cường giáp có thể làm tăng quá trình trao đổi chất, gây giảm cân, nhịp tim không đều và đổ mồ hôi nhiều.
- Rối loạn giấc ngủ: Hiện tượng đổ mồ hôi nhiều thường là dấu hiệu của chứng ngưng thở khi ngủ, có thể dẫn đến tắc nghẽn đường thở và gây ra hiện tượng đổ mồ hôi.
- Ung thư: Trong một số trường hợp, đổ mồ hôi nhiều vào ban đêm có thể là dấu hiệu sớm của bệnh lymphoma hoặc các bệnh ung thư khác.
- Nhiễm trùng: Bệnh lao và các nhiễm trùng khác có thể gây đổ mồ hôi nhiều. Các nhiễm trùng nội tâm mạc cũng có thể là nguyên nhân.
- Tác dụng phụ của thuốc: Một số loại thuốc như thuốc giảm đau, thuốc điều trị bệnh tim, huyết áp, và chống trầm cảm có thể gây tác dụng phụ là đổ mồ hôi nhiều.
- Tác động tâm lý: Stress và xúc động mạnh cũng có thể gây ra hiện tượng đổ mồ hôi.
- Thói quen ăn uống: Ăn quá nhiều đồ cay, nóng có thể làm tăng nhu cầu của cơ thể về làm mát, dẫn đến đổ mồ hôi.
- Bệnh lý hệ thống thần kinh giao cảm: Các vấn đề với hệ thống thần kinh giao cảm cũng có thể ảnh hưởng đến quá trình kiểm soát của cơ thể đối với nhiệt độ và đổ mồ hôi.
- Thời kỳ mang thai và mãn kinh: Phụ nữ mang thai và ở giai đoạn mãn kinh thường trải qua biến động hormon, có thể gây đổ mồ hôi nhiều.
ĐIỀU TRỊ ĐỔ MỒ HÔI NHIỀU NHƯ THẾ NÀO?
Tùy thuộc vào nguyên nhân gây đổ mồ hôi nhiều, cách điều trị có thể thay đổi:
- Trong trường hợp đổ mồ hôi nhiều do hoạt động vận động hoặc tập luyện, đây là một tự thải độc của cơ thể và không đáng lo ngại. Việc mồ hôi nhiều trong trường hợp này giúp loại bỏ độc tố, làm sạch da và duy trì sự ổn định của huyết áp, đều có lợi cho sức khỏe tổng thể.
- Đối với trường hợp mồ hôi nhiều do stress hoặc các yếu tố tác động lên hệ thần kinh giao cảm, phương pháp điều trị cần được định rõ. Bên cạnh việc áp dụng liệu pháp tâm lý và tập luyện, có thể xem xét tới các phương pháp phẫu thuật để loại bỏ hoặc giảm thiểu hạch thần kinh giao cảm. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng phương pháp này thường phức tạp và đòi hỏi sự chấp nhận và quản lý của người bệnh trong thời gian dài.
PHÒNG NGỪA TÌNH TRẠNG ĐỔ MỒ HÔI NHIỀU
Để phòng ngừa tình trạng đổ mồ hôi nhiều, có thể thực hiện những biện pháp sau:
- Sử dụng thuốc xịt khử mùi: Áp dụng các loại thuốc xịt khử mùi tại những vùng dễ đổ mồ hôi nhiều như nách, bẹn để giảm mùi hôi khó chịu và tạo cảm giác tươi mới.
- Duy trì cân bằng nước trong cơ thể: Tránh để cơ thể thiếu nước nghiêm trọng bằng cách duy trì việc uống đủ nước hàng ngày. Nước giúp duy trì sự lanh mát và giảm cảm giác đổ mồ hôi quá mức.
- Sử dụng thảo dược: Các loại thảo dược như bạch thược, thiên môn đông, sơn thù có thể giúp ổn định hệ thống thần kinh và giảm tình trạng đổ mồ hôi.
- Áp dụng các biện pháp truyền thống: Châm cứu, xoa bóp, và ấn huyệt có thể được áp dụng để cân bằng và ổn định hệ thống thần kinh giao cảm, giúp giảm tình trạng đổ mồ hôi.
Đổ mồ hôi nhiều có thể là dấu hiệu cảnh báo của một số bệnh lý. Do đó, nếu bị đổ mồ hôi nhiều hoặc quá nhiều, người bệnh cần tìm đến bệnh viện để được chẩn đoán chính xác nguyên nhân gây bệnh và có biện pháp điều trị kịp thời.
