Các loại thuốc kháng sinh trị nhiễm khuẩn đường ruột thường bao gồm những thuốc thuộc nhóm Penicillin, Quinolon và Sulfamid. Mỗi nhóm thuốc sẽ phù hợp với từng tình trạng nhiễm khuẩn đường ruột và chủng vi khuẩn khác nhau. Điều quan trọng, bệnh nhân cần đảm bảo tuân thủ đúng chỉ định của bác sĩ khi dùng thuốc để tránh gặp phải các hệ luỵ gây hại tới sức khoẻ.
KHÁNG SINH TRỊ NHIỄM KHUẨN ĐƯỜNG RUỘT LÀ THUỐC GÌ?
Thuốc kháng sinh được bác sĩ kê đơn để điều trị nhiễm khuẩn đường ruột. Chúng hoạt động bằng cách tiêu diệt vi khuẩn gây bệnh tại khu vực này, giúp cải thiện triệu chứng nhanh chóng và giảm nguy cơ biến chứng nghiêm trọng. Tuy nhiên, việc sử dụng loại thuốc này yêu cầu tuân thủ đúng liều lượng và tần suất theo hướng dẫn của bác sĩ. Tuyệt đối không nên tự y áp dụng kháng sinh mà không có sự hướng dẫn chính xác từ chuyên gia, để tránh tác động tiêu cực không mong muốn đến sức khỏe.
Trong trường hợp viêm ruột kết màng giả hoặc nhiễm nấm đường ruột, việc sử dụng kháng sinh không phải là lựa chọn tốt. Loại thuốc này thường không hiệu quả trong điều trị các bệnh lý này và có thể gây ra các vấn đề sức khỏe phụ. Đối với các căn bệnh do ký sinh trùng như sán hay giun gây ra tại đường ruột, kháng sinh không thể chữa trị. Do đó, bác sĩ sẽ không khuyến khích việc sử dụng kháng sinh trong những trường hợp này, nhằm tránh những hậu quả không mong muốn cho sức khỏe của bệnh nhân.
CÁC TRƯỜNG HỢP NHIỄM KHUẨN ĐƯỜNG RUỘT NÊN VÀ KHÔNG NÊN DÙNG KHÁNG SINH
Hầu hết các chuyên gia y tế đều đề xuất rằng kháng sinh để điều trị nhiễm khuẩn đường ruột nên chỉ được sử dụng khi có chẩn đoán rõ ràng và chỉ định cụ thể. Sử dụng kháng sinh một cách không đúng cách hoặc không theo chỉ định có thể tăng nguy cơ phát triển sự đề kháng với kháng sinh, một vấn đề nguy cơ lớn đối với sức khỏe cộng đồng.
Dưới đây là một số trường hợp mà kháng sinh có thể được sử dụng để điều trị nhiễm khuẩn đường ruột:
- Nhiễm khuẩn đường ruột do tả
- Bệnh thương hàn
- Tiêu chảy cấp tính kéo dài hơn 3 ngày hoặc được xác định gây ra bởi chủng Giardia Lamblia
- Bệnh lỵ Amip
- Tiêu chảy có máu trong phân
- Nhiễm trùng đường ruột gây biến chứng nhiễm khuẩn huyết.
Tuy nhiên, không nên hoặc cần hạn chế sử dụng kháng sinh đường ruột trong các trường hợp sau:
- Loạn vi khuẩn đường ruột
- Viêm ruột kết màng giả
- Nhiễm nấm đường ruột
- Nhiễm trùng đường ruột do vi rút
- Nhiễm ký sinh trùng đường ruột như giun tóc, giun đũa, sán, giun kim,…
BỊ NHIỄM KHUẨN ĐƯỜNG RUỘT UỐNG THUỐC GÌ CHO MAU KHỎI?
Bởi tình trạng nhiễm khuẩn đường ruột phần lớn xảy ra do các chủng vi khuẩn Gram âm, do đó nên chọn các loại thuốc kháng sinh có phổ kháng khuẩn Gram âm tương thích. Để biết được loại kháng sinh đường ruột nào phù hợp với tình trạng của bản thân, bạn có thể tham khảo những thông tin hữu ích dưới đây:
THUỐC KHÁNG SINH TRỊ NHIỄM KHUẨN ĐƯỜNG RUỘT NHÓM PENICILLIN
AMOXICILLIN
- Chỉ định sử dụng: Dùng cho nhiều loại nhiễm khuẩn, bao gồm nhiễm khuẩn đường hô hấp, nhiễm khuẩn đường mật, và H.pylori ở trường hợp loét dạ dày tá tràng.
- Dị ứng: Một số người có thể phản ứng dị ứng với Amoxicillin. Bệnh nhân cần thông báo cho bác sĩ về mọi dấu hiệu dị ứng như phát ban, ngứa, khó thở, hoặc sưng mặt.
NHÓM CEPHALOSPORIN II & III
- Chỉ định sử dụng: Thích hợp cho điều trị nhiễm trùng đường ruột và nhiễm khuẩn Gram âm.
- Dị ứng: Những người có dị ứng với Penicillin thường có nguy cơ dị ứng với Cephalosporin, do cả hai nhóm này chia sẻ một cấu trúc hóa học tương đồng. Tuy nhiên, không phải tất cả mọi người dị ứng với Penicillin đều sẽ phản ứng với Cephalosporin.
THUỐC KHÁNG SINH TRỊ NHIỄM KHUẨN ĐƯỜNG RUỘT NHÓM QUINOLON
Những bệnh nhân bị nhiễm khuẩn đường ruột cũng có thể điều trị bằng các loại thuốc kháng sinh thuộc nhóm Quinolon, chẳng hạn như Axit nalidixic, Ciprofloxacin, Norfloxacin hoặc Ofloxacin. Hiện nay, các thuốc kháng sinh trên được kê đơn sử dụng chủ yếu cho những trường hợp bị nhiễm trùng đường ruột, đường tiết niệu, sinh dục, da và tai mũi họng.
Tuy nhiên, cần lưu ý một số điều sau đây khi điều trị các tình trạng nhiễm khuẩn bằng thuốc thuộc nhóm Quinolon:
- Tránh dùng thuốc Ciprofloxacin cho thai phụ và bà mẹ nuôi con bú.
- Việc sử dụng Ciprofloxacin kéo dài có nguy cơ phát triển các loại vi khuẩn không nhạy cảm với thuốc.
- Thuốc Ciprofloxacin có thể làm biến đổi kết quả xét nghiệm vi khuẩn Mycobacterium tuberculosis.
- Hạn chế tối đa sử dụng thuốc Ciprofloxacin cho trẻ nhỏ và người dưới 18 tuổi bởi một số nghiên cứu đã cho thấy thành phần trong thuốc có thể gây thoái sụn tại các khớp chịu trọng lực.
THUỐC KHÁNG SINH TRỊ NHIỄM KHUẨN ĐƯỜNG RUỘT NHÓM SULFAMID
Khi nói về các loại thuốc kháng sinh đường ruột, nhóm thuốc Sulfamid đóng một vai trò quan trọng. Bác sĩ thường kê đơn nhóm kháng sinh này để điều trị các trường hợp nhiễm khuẩn đường ruột. Ngoài ra, những người mắc bệnh nhiễm khuẩn đường hô hấp hoặc sinh dục cũng có thể được đề xuất sử dụng thuốc Sulfamid khi cần thiết.
Cotrim là một trong những loại thuốc Sulfamid phổ biến được sử dụng. Thuốc này thường được chỉ định chủ yếu để điều trị các bệnh nhiễm khuẩn đường ruột như viêm ruột hoặc lỵ trực khuẩn, nhiễm khuẩn tiết niệu, nhiễm khuẩn đường hô hấp, sinh dục hoặc bệnh ngoài da. Trước và trong quá trình sử dụng thuốc Cotrim, bệnh nhân cần lưu ý một số điều quan trọng:
- Khi sử dụng Cotrim ở liều cao và kéo dài, có thể gây suy dinh dưỡng hoặc mất nước.
- Cần thận trọng đặc biệt khi sử dụng Cotrim cho những người dễ thiếu hụt Acid folic hoặc có suy giảm chức năng thận, đặc biệt là ở người cao tuổi.
- Bệnh nhân thiếu men G6PD khi sử dụng Cotrim có nguy cơ cao gặp phải tình trạng thiếu máu tan huyết.
NHỮNG HỆ LUỴ DỄ XẢY RA KHI LẠM DỤNG KHÁNG SINH TRỊ NHIỄM KHUẨN ĐƯỜNG RUỘT
Sử dụng thuốc kháng sinh đường ruột mà không tuân thủ đúng chỉ định của bác sĩ có thể mang lại những hậu quả nghiêm trọng đối với sức khỏe, bao gồm:
GÂY LOẠN KHUẨN ĐƯỜNG RUỘT
Việc sử dụng kháng sinh bừa bãi có thể làm mất cân bằng tự nhiên của hệ vi khuẩn trong đường ruột. Việc diệt khuẩn có lợi cùng với việc thúc đẩy sự phát triển của các khuẩn có hại có thể dẫn đến loạn khuẩn đường ruột. Điều này có thể xuất hiện dưới dạng sụt cân, tiêu chảy, hoặc suy giảm chức năng hệ miễn dịch.
VIÊM RUỘT KẾT MÀNG GIẢ (CLOSTRIDIUM DIFFICILE)
Một số chủng vi khuẩn Clostridium difficile có thể tận dụng cơ hội khi hệ vi khuẩn đường ruột bị suy giảm, gây ra tình trạng viêm ruột kết màng giả. Đây là một tình trạng nghiêm trọng có thể dẫn đến tiêu chảy, đau bụng và trong những trường hợp nặng, có thể gây sốc.
TIÊU CHẢY NẶNG
Sử dụng kháng sinh mà không cần thiết có thể gây tiêu chảy nặng, đặc biệt là khi chúng ảnh hưởng đến cả khuẩn có lợi và có hại trong đường ruột.
ĐỀ KHÁNG KHÁNG SINH
Việc sử dụng kháng sinh quá mức và không đúng chỉ định có thể dẫn đến tình trạng đề kháng kháng sinh. Điều này có nghĩa là vi khuẩn trở nên kháng cự với tác động của các loại kháng sinh, làm cho chúng trở nên khó kiểm soát và điều trị.
Nhìn chung, kháng sinh điều trị nhiễm khuẩn đường ruột chỉ nên áp dụng khi có sự tư vấn và hướng dẫn cụ thể của bác sĩ. Việc lạm dụng quá đà các loại kháng sinh có thể dẫn đến những hệ lụy sức khỏe khó lường trước. Vì vậy, trong mọi trường hợp, bệnh nhân nên tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi quyết định dùng thuốc.
