Top 2 đổ mồ hôi nách

VÌ SAO NÁCH BỊ NGỨA? NGUYÊN NHÂN VÀ CÁCH XỬ LÝ 

VÌ SAO NÁCH BỊ NGỨA? NGUYÊN NHÂN VÀ CÁCH XỬ LÝ  1

Nách ngứa – tưởng chừng như là chuyện nhỏ, nhưng lại có thể gây ra sự khó chịu và phiền toái vô cùng trong cuộc sống. Cảm giác ngứa ngáy dai dẳng khiến bạn không thể tập trung làm việc, học tập, hay thậm chí là ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ. Vậy nguyên nhân nào dẫn đến tình trạng nách ngứa? Và làm thế nào để giải quyết vấn đề này một cách hiệu quả? Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn những thông tin đầy đủ và chi tiết nhất về nách ngứa, từ nguyên nhân, biểu hiện, đến các biện pháp phòng ngừa và điều trị.

VÌ SAO NÁCH BỊ NGỨA? NGUYÊN NHÂN VÀ CÁCH XỬ LÝ  3

7 NGUYÊN NHÂN PHỔ BIẾN GÂY NGỨA NÁCH

NÁCH BỊ NGỨA DO VIÊM DA TIẾP XÚC

Viêm da tiếp xúc là tình trạng viêm da phát sinh do tiếp xúc trực tiếp với các chất gây kích ứng, có thể là do dị nguyên (viêm da tiếp xúc dị ứng) hoặc do chất kích ứng (viêm da tiếp xúc kích ứng). Khu vực dưới cánh tay cũng có thể bị ảnh hưởng bởi tình trạng này. Do đó, ngứa dưới cánh tay có thể do vùng da này tiếp xúc với các chất như xà phòng, lăn khử mùi, nước hoa, hoặc có thể là do tiếp xúc với một loại vải cụ thể nào đó. Viêm da tiếp xúc thường dẫn đến mẩn đỏ và phồng rộp ở vùng da bị kích ứng.

NÁCH BỊ NGỨA DO NHIỆT

Thường thì, da và đặc biệt là vùng da dưới cánh tay dễ bị phát ban và ngứa khi thời tiết nóng. Trong điều kiện này, cơ thể bạn sản sinh nhiều mồ hôi hơn và nguy cơ kích ứng da dưới nách cao hơn khi bạn mặc quần áo ôm sát hoặc bằng vải không thông thoáng. Tuy nhiên, ngứa và phát ban do nhiệt thường giảm đi khi cơ thể được làm mát để giảm nhiệt.

NÁCH BỊ NGỨA DO VIÊM DA DỊ ỨNG (BỆNH CHÀM)

Triệu chứng ngứa dưới nách là dấu hiệu của tình trạng gì? Có phải là viêm da không? Viêm da dị ứng là nguyên nhân phổ biến gây kích ứng ở vùng nách và mặt sau của đầu gối (khoeo chân). Tình trạng này thường được chẩn đoán ở trẻ em nhưng cũng có thể kéo dài đến tuổi trưởng thành. Các triệu chứng thường gặp bao gồm ngứa, sưng đỏ, da khô và bong tróc ở các vùng da gấp.

NÁCH BỊ NGỨA LIÊN QUAN ĐẾN TÌNH TRẠNG BỎNG DO DAO CẠO

Tại sao nách lại ngứa sau khi sử dụng dao cạo? Nguyên nhân là do tình trạng bỏng da do dao cạo, khiến da bị kích ứng, đau và ngứa sau khi bạn dùng dao để cạo lông ở bất kỳ vùng nào trên cơ thể. Đặc biệt đối với vùng da dưới cánh tay, cảm giác ngứa và khó chịu có thể phát sinh khi cạo lông nách không đúng kỹ thuật, như cạo quá nhanh, sử dụng dao cạo không sắc hoặc không dùng kem/gel cạo dành riêng cho vùng nách.

NÁCH BỊ NGỨA DO NHIỄM NẤM MEN

Tại sao nách lại ngứa khi cơ thể đổ nhiều mồ hôi? Nguyên nhân là do một số loại nấm men, như nấm Candida, thường phát triển và gây kích ứng ở các vùng ẩm ướt của cơ thể, bao gồm cả những vùng da có nếp gấp như nách và háng. Thường thì, khi vệ sinh cơ thể không đủ trong thời tiết nóng bức, nguy cơ mắc các loại nhiễm trùng này sẽ tăng cao. Khi nhiễm nấm ở vùng nách, vùng da bị ảnh hưởng có thể xuất hiện phát ban đỏ, ngứa và có vảy.

NÁCH BỊ NGỨA DO BỆNH VẨY NẾN

Bệnh vẩy nến là một bệnh da mãn tính liên quan đến rối loạn hệ thống miễn dịch. Bệnh này xảy ra khi quá trình thay thế tế bào da diễn ra nhanh hơn bình thường, dẫn đến hình thành các mảng da bị bong tróc, sần sùi và có nhiều vảy. Ở một số trường hợp, các vảy nến có thể gây ngứa, rát và đau nhức cho người bệnh.

CÁC NGUYÊN NHÂN KHÁC

Ngoài các nguyên nhân thông thường đã được đề cập, có những điều kiện và tình trạng sức khỏe khác cũng có thể làm tăng nguy cơ ngứa và phát ban dưới cánh tay, như:

  • Viêm nang lông
  • Lông mọc ngược
  • Bị côn trùng cắn
  • Tiểu đường gây khô da và ngứa
  • Bệnh ung thư, như ung thư vú dạng viêm hoặc ung thư hạch
  • Các phương pháp điều trị ung thư (hóa trị, xạ trị)
  • Ngứa nách có thể cũng là phản ứng với một loại thuốc bạn đang sử dụng.

NÁCH BỊ NGỨA CÓ THỂ KÈM THEO NHỮNG TRIỆU CHỨNG NÀO?

Vùng da dưới nách là một trong những khu vực dễ bị kích ứng và dị ứng do các tác nhân khác nhau. Ngứa nách có thể gây ra nhiều cảm giác khó chịu và bất tiện, đồng thời khiến bạn cảm thấy tự ti. Mặc dù nách là vùng dưới cánh tay và thường được che khuất dưới lớp áo, việc kiểm tra các triệu chứng của ngứa nách không quá phức tạp. Bạn có thể dễ dàng quan sát bằng cách nhìn vào gương.

Tùy thuộc vào nguyên nhân, ngứa nách có thể đi kèm với các triệu chứng như:

  • Phát ban da hoặc viêm da ở vùng nách
  • Mụn trên da nách
  • Thay đổi màu sắc của da nách, từ hồng đến đỏ hoặc thâm tím
  • Đau, nóng rát, hoặc cảm giác nhạy cảm ở nách
  • Tình trạng tổn thương da dưới cánh tay do gãi nhiều, có thể dẫn đến nguy cơ nhiễm trùng

Trong những trường hợp hiếm hơn, nếu bạn phát hiện thấy một khối u dưới nách khi tự sờ, đây có thể là dấu hiệu của một vấn đề nghiêm trọng hơn như ung thư. Do đó, quyết định tốt nhất là nên đi khám nếu ngứa nách đi kèm với sự phát triển của khối u.

CÁCH KHẮC PHỤC TÌNH TRẠNG NÁCH BỊ NGỨA

TẨY TẾ BÀO CHẾT

VÌ SAO NÁCH BỊ NGỨA? NGUYÊN NHÂN VÀ CÁCH XỬ LÝ  5

Một trong những nguyên nhân có thể khiến nách bị ngứa và thâm đen là do các lớp tế bào chết. Khi tế bào chết tích tụ, chúng có thể làm tăng quá trình hình thành tăng sắc tố vùng da dưới cánh tay. Bạn có thể khắc phục tình trạng này dễ dàng bằng việc tẩy tế bào chết.

CHỈNH SỬA CHẾ ĐỘ ĂN

VÌ SAO NÁCH BỊ NGỨA? NGUYÊN NHÂN VÀ CÁCH XỬ LÝ  7

Một chế độ ăn uống giàu vitamin có thể giúp nâng cao sức đề kháng của bạn, ngăn ngừa tình trạng viêm nhiễm. Những thực phẩm giàu vitamin bao gồm cà chua, cam, quýt, bông cải, và nhiều hơn nữa.

SỬ DỤNG ĐÁ LẠNH

VÌ SAO NÁCH BỊ NGỨA? NGUYÊN NHÂN VÀ CÁCH XỬ LÝ  9

Một cách khác để giảm ngứa tại nhà là sử dụng đá lạnh. Bạn chỉ cần cho một lượng vừa phải đá lạnh vào một túi nhỏ, sau đó áp dụng nó lên vùng da bị ngứa.

Nếu các cách trên vẫn chưa giải quyết được tình trạng ngứa nách của bạn, hãy tham khảo ý kiến của các bác sĩ. Tùy thuộc vào nguyên nhân gây ngứa nách, bác sĩ hoặc dược sĩ có thể đề xuất các giải pháp điều trị khác nhau. Một số lựa chọn phổ biến bao gồm:

THUỐC TRỊ BỆNH DA LIỄU

Một số bệnh da gây ra tình trạng ngứa nách có thể được chữa trị bằng thuốc steroid tại chỗ, thuốc mỡ hoặc kem dưỡng da. Thuốc steroid tại chỗ có thể giúp giảm viêm và ngứa. Thuốc mỡ hoặc kem dưỡng da có thể giúp giữ ẩm cho da và giảm kích ứng.

THUỐC CHỐNG DỊ ỨNG

Trong các trường hợp nách bị ngứa do phản ứng dị ứng, thuốc chống histamine thường được sử dụng để làm giảm các dấu hiệu. Loại thuốc này có thể dùng dưới hình thức viên uống hoặc thuốc mỡ.

THUỐC TRỊ NẤM

Ngứa và phát ban do nấm thường được điều trị bằng thuốc chống nấm. Thuốc chống nấm có thể được dùng dưới hình thức thuốc bôi, viên uống hoặc cả hai.

CÁCH CHĂM SÓC TẠI NHÀ ĐỂ CẢI THIỆN, NGĂN NGỪA TÌNH TRẠNG NGỨA NÁCH

Ngoài việc tuân theo đề xuất điều trị từ bác sĩ, bạn có thể áp dụng các phương pháp chăm sóc tại nhà để giúp cải thiện và ngăn ngừa ngứa nách. Dưới đây là những mẹo hữu ích:

Tránh sử dụng các sản phẩm có mùi thơm: Một số sản phẩm có mùi thơm có thể gây kích ứng da, làm tăng tình trạng ngứa nách. Hãy sử dụng lăn khử mùi hoặc xịt không mùi và không chứa cồn.

Giữ vùng nách khô ráo: Vùng nách ẩm là môi trường lý tưởng cho vi khuẩn và nấm phát triển, gây ngứa nách. Sau khi tắm và khi đổ mồ hôi, hãy lau khô vùng nách để giữ cho nó luôn khô ráo.

Vệ sinh vùng nách sạch sẽ: Đây là bước quan trọng để ngăn ngừa sự phát triển của vi khuẩn và nấm gây ngứa nách. Hãy tắm rửa và vệ sinh vùng nách hàng ngày, đặc biệt là khi vùng nách bị phát ban. Có thể sử dụng nước ấm để làm dịu kích ứng.

Mặc quần áo rộng rãi, thoáng mát: Quần áo quá sát làm cho vùng nách không được thông thoáng, có thể gây ngứa ngáy. Chọn quần áo rộng rãi, thoáng mát và có khả năng hút ẩm tốt, đặc biệt là trong thời tiết nóng.

Tránh cạo lông vùng nách: Cạo lông vùng nách không đúng cách có thể làm tổn thương da và gây ngứa ngáy. Nếu không thể tránh được việc cạo lông, hãy sử dụng dao cạo sắc và cạo theo hướng lông mọc.

Sử dụng kem dưỡng ẩm dịu nhẹ: Kem dưỡng ẩm giúp duy trì độ ẩm cho da và làm giảm ngứa ngáy. Lựa chọn kem dưỡng ẩm dịu nhẹ, không chứa hương liệu hay chất bảo quản.

Những biện pháp này có thể giúp bạn giảm tình trạng ngứa nách và cải thiện sức khỏe của da tại nhà. Tuy nhiên, nếu tình trạng không cải thiện hoặc trở nên nghiêm trọng hơn, hãy tham khảo ý kiến ​​bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị thích hợp.

KHI NÀO BẠN NÊN ĐI KHÁM?

Khi nên đi khám về tình trạng ngứa nách? Mặc dù ngứa nách thường không phải là dấu hiệu của một vấn đề sức khỏe nghiêm trọng, nhưng có những tình huống bạn nên cân nhắc đi khám bác sĩ nếu:

  • Tình trạng ngứa nách trở nên nghiêm trọng hơn và không giảm sau khi bạn thử các biện pháp điều trị và chăm sóc tại nhà.
  • Phát ban ở vùng nách lan sang các vùng khác trên cơ thể.
  • Ngứa nách làm bạn không thể ngủ được và ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ của bạn.
  • Bạn phát hiện sưng hạch bạch huyết hoặc có khối u dưới nách.
  • Bạn cảm thấy đau nặng ở vùng nách, có thể kèm theo triệu chứng sốt.
  • Vùng da dưới nách xuất hiện những tổn thương mới theo thời gian.

Nếu bạn gặp phải bất kỳ dấu hiệu nào trong số này, nên đi khám ngay để được đánh giá và điều trị kịp thời.

NHỮNG CÂU HỎI THƯỜNG GẶP

1. Tại sao nách lại bị ngứa và thâm đen?
Nách bị ngứa và thâm đen có thể là do các lớp tế bào chết, khi tế bào chết tích tụ chúng có thể làm tăng quá trình hình thành tăng sắc tố vùng da dưới cánh tay.

2. Có thể dùng thuốc gì để giảm ngứa nách?
Tuỳ thuộc vào nguyên nhân gây ra ngứa nách, các loại thuốc có thể được sử dụng bao gồm thuốc kháng histamine, thuốc chống vi khuẩn, hoặc thuốc kháng nấm.

3. Thay đổi chế độ ăn có giúp giảm ngứa nách không?
Một chế độ ăn uống lành mạnh có thể giúp nâng cao sức đề kháng của cơ thể, nhưng nó không thể trực tiếp khắc phục tình trạng ngứa nách.

4. Ngứa nách có thể do vệ sinh kém không?
Vệ sinh kém có thể gây ra tình trạng ngứa nách.

KẾT LUẬN

Nách ngứa – tưởng chừng như vấn đề nhỏ nhưng lại có thể ảnh hưởng đáng kể đến chất lượng cuộc sống. Hiểu rõ nguyên nhân là chìa khóa để bạn lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp và phòng ngừa hiệu quả. Bài viết đã cung cấp cho bạn thông tin chi tiết về nguyên nhân, biểu hiện, cách điều trị và phòng ngừa nách ngứa. Nên nhớ rằng, nếu tình trạng ngứa dai dẳng hoặc có dấu hiệu bất thường, hãy đến gặp bác sĩ da liễu để được thăm khám và tư vấn cụ thể.

 (viết lại)

VIÊM DA DẦU: NGUYÊN NHÂN, TRIỆU CHỨNG, CHẨN ĐOÁN VÀ PHƯƠNG PHÁP ĐIỀU TRỊ

VIÊM DA DẦU: NGUYÊN NHÂN, TRIỆU CHỨNG, CHẨN ĐOÁN VÀ PHƯƠNG PHÁP ĐIỀU TRỊ 11

Viêm da tiết bã hay còn được gọi là viêm da dầu là một bệnh da liễu khó điều trị, bệnh thường dai dẳng và dễ tái phát. Cụ thể như thế nào mời bạn đọc bài viết dưới đây.

VIÊM DA DẦU: NGUYÊN NHÂN, TRIỆU CHỨNG, CHẨN ĐOÁN VÀ PHƯƠNG PHÁP ĐIỀU TRỊ 13

TỔNG QUAN VỀ BỆNH VIÊM DA DẦU

Viêm da dầu là một bệnh lý phổ biến, khiến nhiều người phải tìm kiếm sự giúp đỡ từ bác sĩ. Đây là một bệnh viêm mạn tính, thường ổn định từng đợt, có đặc điểm là da đỏ kèm theo vảy, phổ biến ở các vùng da có nhiều tuyến bã như da đầu, vùng mặt và nửa trên thân mình.

Bệnh thường bắt đầu vào những giai đoạn khi tuyến bã hoạt động mạnh mẽ, như sau sinh ở trẻ em hoặc sau giai đoạn dậy thì ở thanh thiếu niên. Viêm da dầu có thể xuất hiện ở mọi chủng tộc, cả ở trẻ em và người lớn, nam giới thường gặp nhiều hơn.

Ở trẻ em, tỷ lệ mắc viêm da dầu tăng lên từ khoảng 10% ở trẻ dưới 1 tháng tuổi lên đến khoảng 70% ở trẻ 3 tháng tuổi, nhưng bệnh thường tự thoái lui sau 1 tuổi.

Ở người lớn, khoảng 3% dân số mắc viêm da dầu, với đỉnh điểm bệnh thường xuất hiện vào khoảng 30-40 tuổi. Tình trạng viêm da dầu tăng cao ở nhóm người nhiễm HIV, với khoảng 35% trong số họ bị bệnh và có thể lên đến 85% ở nhóm có CD4 < 400TB/ml và bệnh ở giai đoạn AIDS. Tình trạng này thường nặng và không đáp ứng tốt với điều trị.

NGUYÊN NHÂN VIÊM DA DẦU

Đến thời điểm hiện tại, nguyên nhân gây ra bệnh viêm da dầu vẫn chưa được làm sáng tỏ hoàn toàn. Có nhiều quan điểm được đưa ra, nhưng đa số cho rằng bệnh có liên quan đến sự hoạt động quá mức của tuyến bã, sự phát triển của nấm Malassezia, sự thay đổi trong hệ thống miễn dịch, và các yếu tố khác tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của bệnh viêm da dầu và làm tăng sự nhạy cảm của người bệnh với bệnh.

VAI TRÒ CỦA NẤM MALASSEZIA

Vai trò của nấm Malassezia trong viêm da dầu đã được quan tâm và nghiên cứu. Đây là một loài nấm ưa mỡ tồn tại trong vi hệ của da và được cho là có liên quan đến việc phát triển tình trạng viêm da dầu.

Nghiên cứu đã chỉ ra rằng, ở những bệnh nhân mắc viêm da dầu, thường có sự tăng lên về số lượng nấm Malassezia so với nhóm người không mắc bệnh. Hơn nữa, viêm da dầu thường có phản ứng tích cực khi điều trị bằng các thuốc kháng nấm, điều này càng làm rõ sự liên quan giữa viêm da dầu và loại nấm này.

Tuy nhiên, vẫn còn một số điểm chưa được giải thích rõ ràng. Có những người có nồng độ Malassezia bình thường mà vẫn mắc viêm da dầu, và số lượng nấm trên da không hoàn toàn tương ứng với mức độ nặng của bệnh. Điều này cho thấy rằng cần có những nghiên cứu sâu hơn để hiểu rõ hơn về vai trò cụ thể của nấm Malassezia trong cơ chế phát triển của viêm da dầu.

VAI TRÒ CỦA TUYẾN BÃ

Các vị trí thường bị viêm da dầu thường tương ứng với vùng da có nhiều tuyến bã như da đầu, vùng mặt, ngực và lưng. Bệnh thường xuất hiện chủ yếu vào các thời điểm mà các tuyến bã này hoạt động mạnh mẽ, như trong những tháng đầu đời và sau thời kỳ dậy thì. Điều này phần nào xác nhận vai trò của tuyến bã trong việc gây ra tình trạng viêm da dầu.

Tuy nhiên, không phải tất cả người bị viêm da dầu đều có tăng tiết bã nhờn và không phải tất cả những người có tăng tiết bã nhờn đều bị viêm da dầu. Ngoài ra, nồng độ chất bã nhờn cũng không luôn liên quan đến mức độ nặng của bệnh. Điều này chỉ ra rằng, việc hiểu rõ hơn về cơ chế phát triển của viêm da dầu vẫn còn nhiều khía cạnh cần được nghiên cứu sâu hơn.

VAI TRÒ CỦA HỆ MIỄN DỊCH

Có nghiên cứu cho thấy rằng sự đáp ứng miễn dịch với nấm Malassezia và các sản phẩm chuyển hóa của nó như acid béo, gốc oxy tự do, và men lipase có thể góp phần vào sự phát triển của tình trạng viêm da dầu. Hoặc có thể, viêm da dầu là kết quả của phản ứng kích ứng với các sản phẩm chuyển hóa này. Điều này chỉ ra một khía cạnh quan trọng trong cơ chế phát triển của bệnh, nhấn mạnh vai trò của hệ thống miễn dịch và phản ứng viêm trong quá trình bệnh lý viêm da dầu.

CÁC YẾU TỐ THUẬN LỢI

Các yếu tố thuận lợi có thể góp phần vào sự phát triển của viêm da dầu bao gồm:

YẾU TỐ VẬT LÝ

  • Chấn thương, vết thương vùng mặt có thể làm xuất hiện bệnh viêm da dầu.
  • Tia tử ngoại: Điều trị PUVA (sử dụng tia UV kết hợp với thuốc psoralen) ở vùng mặt có thể gây ra viêm da dầu.
  • Nhiệt độ và độ ẩm: Mức độ viêm da dầu có thể thay đổi theo mùa, với bệnh có thể trở nên nghiêm trọng hơn vào mùa đông hoặc đầu xuân, và cải thiện hơn vào mùa hè.

BỆNH LÝ NỀN

Các bệnh lý về thần kinh, chuyển hóa, suy giảm miễn dịch có thể tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của viêm da dầu.

YẾU TỐ DI TRUYỀN

Đột biến gen ZNF750 cũng được xem xét là một yếu tố có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của viêm da dầu.

THUỐC

Một số loại thuốc như griseofulvin, cimetidine, lithium có thể gây ra viêm da dầu hoặc làm bùng phát tình trạng bệnh.

TRIỆU CHỨNG VIÊM DA DẦU

Viêm da dầu được chia thành viêm da dầu ở 2 nhóm đối tượng:

​VIÊM DA DẦU Ở TRẺ NHỎ

Viêm da dầu ở trẻ nhỏ thường xuất hiện ở giai đoạn đầu sau sinh và thường có tiên lượng khá tốt. Phần lớn trường hợp, bệnh sẽ tự khỏi sau vài tuần đến vài tháng, và rất ít khi kéo dài đến năm 1 tuổi.

Hình thái và vị trí tổn thương:

  • Vùng da đầu: Thường xuất hiện nhiều ở vùng trán và đỉnh đầu, thương tổn thường bao gồm các vảy da, vảy mỡ trên nền da đỏ xen kẽ các vết nứt. Thường không có hiện tượng rụng tóc đi kèm. Tổn thương có thể chỉ khu trú hoặc lan rộng toàn bộ da đầu.
  • Vị trí thường gặp khác: Ngoài ra, viêm da dầu còn thường xuất hiện ở vùng chữ T (trán, rãnh mũi má, cung mày hai bên), vùng mí mắt, rãnh sau tai, ống tai ngoài, ngực, lưng. Các mảng da đỏ trên nền có vảy mỡ, bóng và dính.

Cơ năng

  • Bệnh ít gây khó chịu và có thể không gây ngứa nhiều.
  • Trẻ em vẫn ăn và ngủ tốt.

Leiner’s disease:

  • Là một biến thể nặng lan tỏa của viêm da dầu ở trẻ em, dẫn đến tình trạng đỏ da bong vảy trên toàn thân.
  • Ngoài ra, có thể có các triệu chứng như sốt, tiêu chảy, thiếu máu, nôn mửa và sút cân.
  • Nếu không được điều trị, người bệnh có thể tử vong.
  • Thường có yếu tố gia đình.

VIÊM DA DẦU Ở NGƯỜI LỚN

Đây là một bệnh mạn tính, thường bắt đầu sau tuổi dậy thì và có thể kéo dài suốt đời, ổn định và có thể tái phát theo từng đợt.

Hình thái và vị trí tổn thương:

  • Ở da đầu: Thường xuất hiện các vảy da màu trắng mỏng hoặc vảy mỡ màu vàng trên nền da viêm đỏ. Thương tổn thường tập trung ở vùng trán, thái dương và vùng đỉnh. Tổn thương có thể chỉ khu trú hoặc lan tỏa toàn bộ vùng da đầu.
  • Ở mặt: Thường thấy dấu đỏ trên nền có các vảy da, vảy mỡ màu vàng dính, có ranh giới rõ. Đôi khi có kèm theo vết nứt (hoặc sau ở vị trí rãnh sau tai và vành tai). Thương tổn tập trung ở vùng chữ T (má, lông mày, rãnh mũi má), rãnh sau tai, vành tai, ống tai ngoài, và các vùng tiết nhiều dầu như ngực, lưng. Các tổn thương có thể có dạng đa dạng như hình đồng xu, hình đa cung, hình cánh hoa, hoặc hình vòng.
  • Ở vùng nếp gấp: Thường gặp ở nách, nếp lằn vú hai bên, và vùng quanh rốn. Các mảng trợt ướt, viêm đỏ trên nền có thể có hoặc không có vảy da.

Cơ năng:

  • Có thể có hoặc không gây ngứa.
  • Có trường hợp ngứa tăng lên khi nhiệt độ cơ thể tăng lên hoặc ra mồ hôi.
  • Vùng da đầu thường gặp tình trạng ngứa nhiều.

Ở bệnh nhân HIV

  • Thương tổn thường lan rộng và có thể xuất hiện ở những vị trí ít gặp như tay, chân.

CÁC BIẾN CHỨNG VIÊM DA DẦU

Viêm da dầu thường không gây ra nhiều biến chứng, nhưng trong trường hợp lan rộng và không đáp ứng được điều trị, có thể dẫn đến tình trạng đỏ da bong vảy nặng nề và viêm nặng, có thể gây nguy hiểm và đe dọa đến tính mạng của bệnh nhân.

ĐƯỜNG LÂY TRUYỀN VIÊM DA DẦU

Vậy viêm da dầu liệu có lây không?

Câu trả lời là không. Viêm da dầu có tính chất gia đình và không phải bệnh lý truyền nhiễm, không thể lây lan giữa người với người qua giao tiếp, tiếp xúc đơn thuần.

ĐỐI TƯỢNG NGUY CƠ VIÊM DA DẦU

Đối tượng nguy cơ mắc viêm da dầu bao gồm:

  • Người nhiễm HIV/AIDS: Bệnh viêm da dầu thường phổ biến hơn ở những người này, và thương tổn thường lan rộng và khó điều trị.
  • Người có bệnh lý thần kinh: Những người mắc các bệnh như Parkinson, Alzheimer, hoặc các rối loạn tâm thần có nguy cơ cao hơn.
  • Những người nghiện rượu: Có xu hướng cao hơn về viêm da dầu.
  • Người mắc bệnh nội tiết, béo phì: Tỷ lệ mắc viêm da dầu cũng tăng lên trong nhóm này.
  • Tình trạng căng thẳng, lo lắng kéo dài: Stress và lo âu có thể gây ra viêm da dầu.
  • Trong gia đình có người thân mắc viêm da dầu: Có tiền sử gia đình về bệnh viêm da dầu cũng tăng nguy cơ cho người khác trong gia đình.

PHÒNG NGỪA VIÊM DA DẦU

Để phòng ngừa viêm da dầu, có thể thực hiện các biện pháp sau:

KIỂM SOÁT CÁC BỆNH LÝ NỀN

Đối với những người có bệnh lý nền như HIV, các bệnh thần kinh, hoặc các rối loạn nội tiết, việc kiểm soát tốt bệnh lý này có thể giúp giảm nguy cơ mắc viêm da dầu.

HẠN CHẾ CÁC YẾU TỐ NGUY CƠ

  • Tránh sử dụng các chất kích thích như rượu, bia, thuốc lá, và cà phê.
  • Thực hiện lối sống sinh hoạt hợp lý và điều độ, bao gồm việc ngủ đủ giấc, giữ tinh thần luôn thoải mái, và hạn chế ăn các thực phẩm nhiều dầu mỡ, đồ cay nóng, và đồ quá ngọt.

SỬ DỤNG CÁC SẢN PHẨM CHĂM SÓC DA PHÙ HỢP

Việc sử dụng các sản phẩm chăm sóc và làm sạch da phù hợp, đặc biệt là những vùng da có tuyến bã hoạt động mạnh, có thể giúp giảm nguy cơ mắc viêm da dầu.

CÁC BIỆN PHÁP CHẨN ĐOÁN VIÊM DA DẦU

Sẽ gồm chẩn đoán xác định và chẩn đoán phân biệt

CHẨN ĐOÁN XÁC ĐỊNH

Để chẩn đoán xác định viêm da dầu, các phương pháp sau được sử dụng:

CHẨN ĐOÁN DỰA TRÊN BIỂU HIỆN LÂM SÀNG

Chẩn đoán thường dựa vào các biểu hiện lâm sàng và vị trí thương tổ trên da.

MÔ BỆNH HỌC

Trong trường hợp không rõ, mô bệnh học có thể được thực hiện để chẩn đoán xác định. Các biến thể mô bệnh học khác nhau được quan sát tùy theo giai đoạn của bệnh:

  • Trong giai đoạn cấp tính, có hiện tượng phù gian bào nhẹ, các tế bào sừng còn nhân khu trú, và thâm nhiễm bạch cầu lympho.
  • Trong giai đoạn bán cấp, tế bào thượng bì tăng sinh và có tế bào nấm men ở lớp sừng.
  • Trong giai đoạn mạn tính, tế bào thượng bì tăng sinh nhiều hơn và giảm hiện tượng phù gian bào, cùng với giãn mạch máu ở trung bì nông.

XÉT NGHIỆM THÊM

  • Nuôi cấy nấm: Xác định số lượng nấm Malassezia có thể giúp xác định bệnh viêm da dầu.
  • Xét nghiệm HIV: Trong các trường hợp nghi ngờ, việc xét nghiệm HIV có thể được thực hiện để loại trừ hoặc xác định nguyên nhân gốc của tình trạng viêm da dầu.

CHẨN ĐOÁN PHÂN BIỆT

Viêm da dầu ở trẻ em và người lớn đều có những biểu hiện và tổn thương đặc trưng, nhưng cũng có những bệnh lý khác cần được phân biệt:

VIÊM DA DẦU Ở TRẺ EM

  • Viêm da cơ địa: Có thể bị nhầm lẫn với thương tổn dát đỏ vùng mặt, tuy nhiên, không phản ứng với thuốc nấm tại chỗ. Các triệu chứng thường bao gồm ngứa nhiều và khó chịu.
  • Viêm da tã lót: Có thể gây nhầm lẫn với viêm da dầu ở vùng bẹn, hậu môn, nhưng có thể cải thiện khi giữ cho da khô thoáng và sử dụng các loại thuốc giảm viêm.
  • Vảy nến: Cũng gây nhầm lẫn với viêm da dầu, nhưng thường đi kèm với tổn thương móng và khớp.
  • Nấm da đầu: Thường kèm theo rụng tóc do nấm, xác định bằng xét nghiệm nấm.

VIÊM DA DẦU Ở NGƯỜI LỚN

  • Lang ben: Lan rộng ra mọi vị trí trên da và có thể lây lan cho người khác.
  • Viêm da do Demodex: Thường phân bố ở vùng mặt, xác định bằng xét nghiệm demodex.
  • Lupus ban đỏ hệ thống và kinh hình đĩa: Có thể kèm theo triệu chứng toàn thân và xác định bằng xét nghiệm kháng thể.
  • Viêm da tiếp xúc dị ứng: Cần xác định tác nhân gây dị ứng và điều trị thuốc chống viêm, chống dị ứng.
  • Vảy phấn hồng Gilbert: Có tính chất đối xứng và tự thoái lui sau một thời gian.
  • Giang mai: Có tiền sử quan hệ tình dục không an toàn, xác định bằng xét nghiệm giang mai.

CÁC BIỆN PHÁP ĐIỀU TRỊ VIÊM DA DẦU

Việc điều trị sẽ phụ thuộc vào từng đối tượng mà khác nhau về độ tuổi, vị trí của tổn thương. Ngoài ra, cần xác định các yếu tố nguy cơ gây bùng phát hoặc làm nặng bệnh và loại bỏ chúng.

VIÊM DA DẦU Ở TRẺ EM

Viêm da dầu ở trẻ em thường cần phải điều trị đúng cách để giảm triệu chứng và nguy cơ tái phát. Dưới đây là các phương pháp điều trị phổ biến cho viêm da dầu ở các vùng khác nhau trên cơ thể của trẻ em:

VIÊM DA DẦU Ở ĐẦU

  • Ưu tiên sử dụng kem dưỡng ẩm và dầu gội thông thường để làm mềm và loại bỏ tổn thương. Nếu không đáp ứng, tiến hành điều trị tiếp theo.
  • Sử dụng corticoid loại yếu hoặc dầu gội chứa ketoconazol để điều trị nấm. Ví dụ: clobetasol butyrate 0,05% hoặc hydrocortison 1% bôi 1 lần/ngày trong vòng 7 ngày. Dầu gội hoặc kem ketoconazol 2% dùng 2 lần/tuần trong 2 tuần.

VIÊM DA DẦU Ở MẶT VÀ THÂN MÌNH

  • Sử dụng corticoid loại yếu bôi 1 lần/ngày trong vòng 5-7 ngày.
  • Sử dụng kem ketoconazol 2% bôi 1 lần/ngày trong vòng 1-2 tuần.

VIÊM DA DẦU Ở VÙNG KẼ

  • Sử dụng kem ketoconazol 2% hoặc các thuốc nhóm azole khác bôi 1 lần/ngày trong vòng 1-2 tuần.
  • Cũng có thể sử dụng kẽm oxid hoặc các chế phẩm chiết xuất từ than đá.
  • Nếu triệu chứng không cải thiện sau 1 tuần sử dụng corticoid hoặc sau 2 tuần sử dụng thuốc chống nấm, cần xác định lại chẩn đoán và điều trị lại theo từng đợt.

VIÊM DA DẦU Ở NGƯỜI LỚN

Viêm da dầu ở người lớn đòi hỏi một phác đồ điều trị phù hợp để cải thiện triệu chứng và ngăn chặn tái phát. Quá trình điều trị được chia thành hai giai đoạn: Giai đoạn tấn công để kiểm soát triệu chứng và Giai đoạn duy trì để dự phòng tái phát.

VIÊM DA DẦU Ở ĐẦU

  • Giai đoạn tấn công: Sử dụng ketoconazol 2%, selenium sulphid 2,5%, ciclopirox 1% 2-3 lần/tuần trong vài tuần hoặc cho đến khi tổn thương sạch. Nếu có ngứa hoặc viêm tại tổn thương, sử dụng corticoid loại mạnh mỗi ngày 1 lần x 2-4 tuần.
  • Giai đoạn duy trì: Sử dụng dầu gội ketoconazol 2% hoặc ciclopirox 1% 1 lần/tuần.

VIÊM DA DẦU Ở MẶT

  • Giai đoạn tấn công: Sử dụng corticoid loại yếu, thuốc bôi chống nấm đơn độc hoặc kết hợp cả hai: 1-2 lần/ngày đến khi tổn thương sạch.
  • Giai đoạn duy trì: Sử dụng thuốc bôi chống nấm 1 lần/tuần. Ở vùng râu, sử dụng dầu gội chống nấm hằng ngày đến khi tổn thương sạch, sau đó duy trì 1 lần/tuần.

VIÊM DA DẦU Ở THÂN MÌNH VÀ VÙNG KẼ

  • Giai đoạn tấn công: Sử dụng corticoid loại trung bình, thuốc bôi chống nấm đơn độc hoặc kết hợp cả hai: 1-2 lần/ngày cho đến khi tổn thương sạch.
  • Giai đoạn duy trì: Sử dụng thuốc bôi chống nấm 1 lần/tuần.

TRƯỜNG HỢP KHÔNG ĐÁP ỨNG ĐIỀU TRỊ HOẶC TỔN THƯƠNG LAN TỎA

Cần sử dụng các thuốc uống đường toàn thân: Ưu tiên sử dụng Itraconazol 200mg/ngày trong 7 ngày, sau đó duy trì 200mg/ngày trong 2 ngày/tháng trong 3 tháng. Có thể thay thế bằng terbinafin, fluconazol. Một số trường hợp có thể sử dụng vitamin A acid liều 2,5-5mg/ngày trong 3-5 tháng. Ánh sáng trị liệu cũng có thể hữu ích trong điều trị viêm da dầu.

Việc tuân thủ đúng liều lượng và hướng dẫn của bác sĩ cũng như theo dõi sát sao tình trạng của bệnh nhân là rất quan trọng để đảm bảo hiệu quả của điều trị.

Viêm da dầu là một trong những bệnh lý phổ biến nhưng cần được điều trị một cách đúng cách và kịp thời theo hướng dẫn của các chuyên gia y tế. Thời gian điều trị có thể thay đổi tùy thuộc vào tình trạng cụ thể của bệnh nhân và ảnh hưởng của yếu tố thời tiết, khí hậu.

Nếu có dấu hiệu của viêm da dầu, quan trọng là nên tìm đến các cơ sở y tế như trung tâm da liễu hoặc phòng khám đa khoa để được khám và điều trị kịp thời. Không nên tự ý sử dụng các loại thuốc hoặc phương pháp chữa bệnh không được xác minh về hiệu quả, vì những phương pháp này có thể gây tác dụng phụ hoặc ảnh hưởng tiêu cực đến da. Mặc dù có nhiều thông tin quảng cáo, nhưng việc chọn lựa phương pháp điều trị nên dựa trên tư vấn của các chuyên gia y tế có kinh nghiệm và đào tạo.