TRẺ BỊ RỐI LOẠN TIÊU HÓA PHẢI LÀM GÌ? NGUYÊN NHÂN, DẤU HIỆU VÀ CÁCH ĐIỀU TRỊ

TRẺ BỊ RỐI LOẠN TIÊU HÓA PHẢI LÀM GÌ? NGUYÊN NHÂN, DẤU HIỆU VÀ CÁCH ĐIỀU TRỊ 1

Rối loạn tiêu hóa là một vấn đề phổ biến ở trẻ nhỏ. Dù hầu hết các trường hợp không quá nguy hiểm, nhưng nếu không chăm sóc và điều trị kịp thời, có thể gây ra những ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe và sự phát triển của trẻ. Vì vậy, khi phát hiện trẻ bị rối loạn tiêu hóa, phụ huynh cần có biện pháp xử lý như thế nào?

TRẺ BỊ RỐI LOẠN TIÊU HÓA PHẢI LÀM GÌ? NGUYÊN NHÂN, DẤU HIỆU VÀ CÁCH ĐIỀU TRỊ 3

RỐI LOẠN TIÊU HÓA Ở TRẺ LÀ GÌ?

Rối loạn tiêu hóa ở trẻ là một tình trạng cơ vòng trong hệ tiêu hóa bị co thắt một cách bất thường, gây ra đau bụng và có thay đổi trong quá trình tiêu hóa thức ăn. Mặc dù không gây nguy hại đến tính mạng nhưng lại ảnh hưởng không tốt tới sự phát triển của trẻ.

Trẻ bị rối loạn tiêu hóa có thể dẫn đến suy dinh dưỡng và chậm phát triển do trong giai đoạn nhỏ tuổi, trẻ cần nguồn dinh dưỡng đáng kể để phát triển. Nếu không điều trị kịp thời, tình trạng này có thể tiến triển thành một bệnh mãn tính và trẻ sẽ thường xuyên gặp phải rối loạn tiêu hóa khi lớn lên.

Do đó, việc chăm sóc và điều trị rối loạn tiêu hóa ở trẻ cần được chú ý và thực hiện kịp thời để đảm bảo sức khỏe và sự phát triển toàn diện của trẻ.

NGUYÊN NHÂN RỐI LOẠN TIÊU HÓA Ở TRẺ EM

Nguyên nhân khiến trẻ bị rối loạn tiêu hóa có thể bao gồm các yếu tố sau đây:

SỨC ĐỀ KHÁNG YẾU

Hệ tiêu hóa của trẻ từ 0 đến 6 tuổi còn non nớt và sức đề kháng chưa phát triển hoàn thiện, khiến cho trẻ dễ bị tấn công bởi các tác nhân gây bệnh như virus, vi khuẩn, nấm, ký sinh trùng…

HỆ TIÊU HÓA CHƯA HOÀN THIỆN

Trẻ nhỏ thường có hệ tiêu hóa chưa hoàn thiện, dễ bị ảnh hưởng bởi thức ăn lạ, kém chất lượng hoặc vi khuẩn, virus gây bệnh trong thức ăn. Hệ miễn dịch của trẻ cũng còn non yếu, dễ bị tấn công và gây ra các vấn đề tiêu hóa.

SỬ DỤNG KHÁNG SINH

Việc sử dụng kháng sinh ở trẻ nhỏ trong thời gian dài có thể làm mất cân bằng vi sinh vật trong đường ruột, gây ra rối loạn tiêu hóa. Kháng sinh không chỉ tiêu diệt vi khuẩn gây bệnh mà còn loại bỏ các vi khuẩn có lợi.

THỨC ĂN KHÔNG ĐẢM BẢO

Ngộ độc thức ăn có thể xảy ra khi trẻ ăn phải thực phẩm ôi thiu, không đảm bảo vệ sinh, ăn đồ tươi sống hoặc nấu chưa chín. Các loại thức ăn không đảm bảo có thể chứa các vi khuẩn, ký sinh trùng gây ra các vấn đề tiêu hóa.

MÔI TRƯỜNG SỐNG KHÔNG SẠCH SẼ

Môi trường sống ô nhiễm, khói bụi, nước uống ô nhiễm cũng có thể làm tăng nguy cơ bị nhiễm vi khuẩn gây bệnh và dẫn đến rối loạn tiêu hóa.

LOẠN KHUẨN ĐƯỜNG RUỘT

Mất cân bằng giữa lợi khuẩn và vi khuẩn có hại trong đường ruột có thể gây ra rối loạn tiêu hóa. Nếu vi khuẩn có hại chiếm ưu thế, có thể gây ra các triệu chứng như tiêu chảy, phân kèm nhầy.

BIẾN CHỨNG TỪ CÁC BỆNH KHÁC

Các bệnh như viêm tai giữa, viêm mũi họng, viêm phổi, viêm phế quản… cũng có thể gây ra rối loạn tiêu hóa do vi khuẩn từ các bệnh này xâm nhập vào đường tiêu hóa.

Nhận biết và xử lý kịp thời các nguyên nhân trên sẽ giúp bảo vệ sức khỏe tiêu hóa của trẻ và ngăn chặn các vấn đề tiêu hóa từ sớm.

TRIỆU CHỨNG RỐI LOẠN TIÊU HÓA Ở TRẺ

Đối với trẻ nhỏ, việc nhận biết và điều trị rối loạn tiêu hóa là vô cùng quan trọng để đảm bảo sức khỏe và sự phát triển của bé. Dưới đây là một số dấu hiệu rối loạn tiêu hóa ở trẻ:

TIÊU CHẢY

Về tiêu chảy, đây là tình trạng mà trẻ phân lỏng nhiều hơn 3 lần/ngày, thường xảy ra do nhiễm virus, nhiễm khuẩn, hoặc tiêu thụ thực phẩm ôi thiu hoặc kém chất lượng. Tiêu chảy thường là một biểu hiện rối loạn tiêu hóa ở trẻ nhỏ và cần được xử lý kịp thời để tránh mất nước, mất điện giải, và nguy cơ đe dọa tính mạng.

NÔN TRỚ

Nôn là quá trình cơ thể đẩy các chất trong dạ dày qua miệng thông qua các cử động cơ bắp, thường là do phản ứng tự nhiên của cơ thể. Trớ, một hiện tượng phổ biến, xảy ra khi thức ăn hoặc sữa bị trào ra khỏi miệng khi bé rướn người hoặc thay đổi tư thế đột ngột. Đa số trẻ nhỏ trải qua giai đoạn này trong những tháng đầu đời, và đây là một hiện tượng sinh lý tự nhiên không đáng lo ngại.

Tuy nhiên, nếu trẻ lớn hơn vẫn gặp phải tình trạng nôn trớ, có thể đó là dấu hiệu của các vấn đề bệnh lý. Nếu sau 1 tuổi, trẻ vẫn thường xuyên gặp nôn trớ, chậm tăng cân, hoặc sợ ăn, có thể con bạn đang mắc phải rối loạn tiêu hóa hoặc các vấn đề sức khỏe khác liên quan đến tiêu hóa. Trong trường hợp này, việc đưa bé đi khám sức khỏe để kiểm tra là cần thiết để biết chính xác tình trạng sức khỏe của bé.

TÁO BÓN

Táo bón là một trong những dạng rối loạn tiêu hóa thường gặp ở trẻ nhỏ. Điển hình là khi trẻ không đi ngoại tiện thường xuyên, thỉnh thoảng mới có một hoặc hai lần trong 2-3 ngày. Phân thường khô rắn, cứng, lớn, gây khó khăn khi đi ngoại tiện và có thể gây đau bụng. Hậu quả của táo bón có thể khiến trẻ biếng ăn, sợ ăn và chậm phát triển.

Nguyên nhân của táo bón có thể là do việc tiêu thụ thực phẩm khó tiêu như đồ chiên rán, thức ăn cứng, thức ăn giàu đạm, thiếu chất xơ, nước, hoặc căng thẳng tinh thần. Các yếu tố y tế như sinh non, suy giảm, nứt hậu môn, phình đại tràng bẩm sinh, hoặc sử dụng nhiều kháng sinh cũng có thể gây ra tình trạng táo bón.

Ợ HƠI CHÁN ĂN

Rối loạn tiêu hóa có thể dẫn đến triệu chứng ợ hơi và cảm giác đầy bụng. Bụng thường căng tròn và bé thường xuyên đánh ợ hơi, thậm chí có mùi hôi. Tình trạng này khiến trẻ trở nên kém ăn, lười ăn do tiêu hóa và hấp thụ chất dinh dưỡng kém hiệu quả.

ĐI NGOÀI PHÂN NÁT VÀ PHÂN SỐNG

Tình trạng này thường xảy ra khi hệ tiêu hóa gặp vấn đề, dẫn đến việc thức ăn không được tiêu hóa hoàn toàn. Điều này khiến phân trở nên lỏng và có chất nhầy, hoặc thậm chí là phân sống. Nếu phân có màu máu, đây có thể là dấu hiệu của một tình trạng nghiêm trọng và cần được kiểm tra ngay lập tức.

ĐAU BỤNG

Rối loạn tiêu hóa thường gây ra đau bụng ở trẻ. Dấu hiệu có thể bao gồm trẻ khóc nhiều, chướng bụng, mặt đỏ, chân co lên bụng, tay nắm chặt, và nhiều biểu hiện khác. Đối với trẻ nhỏ, họ có thể không thể diễn đạt được cảm giác đau bụng của mình, vì vậy việc quan sát kỹ các biểu hiện là rất quan trọng.

CHẬM TĂNG CÂN

Chậm tăng cân là một dấu hiệu khác có thể xuất hiện khi trẻ gặp phải rối loạn tiêu hóa. Khi hệ tiêu hóa không hoạt động mạnh mẽ, khả năng tiêu hóa thức ăn và hấp thu dinh dưỡng giảm đi, dẫn đến việc trẻ không nhận đủ lượng dưỡng chất cần thiết để phát triển.

PHƯƠNG PHÁP ĐIỀU TRỊ KHI TRẺ BỊ RỐI LOẠN TIÊU HÓA

Khi trẻ bị rối loạn tiêu hóa, có một số biện pháp đơn giản và tự nhiên mà phụ huynh có thể thực hiện tại nhà để giúp cải thiện tình trạng của trẻ:

CHĂM SÓC DINH DƯỠNG

  • Đảm bảo trẻ ăn thực phẩm tốt cho hệ tiêu hóa như sữa chua, các loại rau cải, trái cây.
  • Hạn chế các thực phẩm có thể làm tăng tình trạng rối loạn tiêu hóa như thức ăn nhiều chất béo, đường, và thức ăn nhanh.

SỬ DỤNG CÁC LIỆU PHÁP TỰ NHIÊN

  • Lá ổi: Nấu lá ổi thành nước uống để giúp trị tiêu chảy.
  • Trà bạc hà hoặc hoa cúc: Có tác dụng làm dịu và giảm triệu chứng đầy bụng, khó tiêu.
  • Nước chanh: Giúp giải khát và làm giảm triệu chứng đầy bụng.
  • Gừng: Có thể sử dụng gừng để giảm đau bụng và triệu chứng rối loạn tiêu hóa khác.

THĂM KHÁM BÁC SĨ VÀ SỬ DỤNG THUỐC

  • Nếu tình trạng rối loạn tiêu hóa của trẻ không thuyên giảm sau khi áp dụng các biện pháp trên, cha mẹ nên đưa trẻ đi thăm khám với bác sĩ để được tư vấn và đưa ra phương án điều trị phù hợp.
  • Bác sĩ có thể kê đơn cho trẻ sử dụng một số loại thuốc kháng sinh đúng liều để điều trị vi khuẩn gây ra các vấn đề tiêu hóa.

BIỆN PHÁP PHÒNG NGỪA RỐI LOẠN TIÊU HÓA Ở TRẺ

Rối loạn tiêu hóa có thể được ngăn ngừa bằng cách áp dụng các biện pháp phòng ngừa sau đây:

  • Bú mẹ cung cấp dinh dưỡng tốt nhất và giúp tăng cường hệ miễn dịch cho trẻ, giảm nguy cơ bị nhiễm trùng đường tiêu hóa.
  • Đảm bảo rằng bữa ăn hàng ngày của trẻ cung cấp đủ các dưỡng chất cần thiết để hỗ trợ hệ tiêu hóa và duy trì sức khỏe tổng thể.
  • Chọn thực phẩm tươi ngon, sạch sẽ và chế biến chúng một cách an toàn để ngăn ngừa vi khuẩn và các tác nhân gây bệnh khác.
  • Đảm bảo vệ sinh cá nhân và môi trường sống của trẻ, bao gồm lau chùi sạch sẽ đồ đạc, đồ chơi và giữ cho không gian sống của trẻ luôn thoáng đãng và sạch sẽ.
  • Khuyến khích trẻ ăn chậm và nhai kỹ thức ăn để tăng hiệu quả tiêu hóa.
  • Khuyến khích trẻ vận động thường xuyên để duy trì sức khỏe và khả năng tiêu hóa tốt.
  • Cung cấp men vi sinh và lợi khuẩn cho trẻ có thể giúp cân bằng hệ vi sinh đường ruột và hỗ trợ quá trình tiêu hóa.
  • Rèn cho trẻ thói quen đi vệ sinh đúng cách và định kỳ, điều này giúp duy trì sức khỏe của hệ tiêu hóa.
  • Đưa trẻ đến các cơ sở y tế định kỳ để kiểm tra sức khỏe và nhận tư vấn y tế phù hợp.

Việc thực hiện các biện pháp phòng ngừa này sẽ giúp giảm nguy cơ rối loạn tiêu hóa ở trẻ và duy trì sức khỏe tổng thể của họ.

TRẺ BỊ RỐI LOẠN TIÊU HÓA NÊN ĂN GÌ, KIÊNG GÌ?

THỰC PHẨM TỐT CHO TRẺ

  • Chuối: Chuối giàu kali và chất xơ pectin, giúp cải thiện quá trình tiêu hóa và bảo vệ đường ruột.
  • Sốt táo: Sốt táo giàu protein, giúp giảm triệu chứng rối loạn tiêu hóa và cải thiện tiêu hóa.
  • Thực phẩm từ gạo: Gạo trắng, cháo xay, cháo hạt… là thực phẩm dễ tiêu hóa, giúp kiểm soát tình trạng tiêu chảy.
  • Rau xanh: Rau xanh cung cấp vitamin và khoáng chất, hỗ trợ tiêu hóa chất béo không lành mạnh.
  • Thịt gà: Thịt gà ít chất béo, dễ tiêu hóa và giàu dinh dưỡng, giúp cải thiện tình trạng khó chịu ở dạ dày.
  • Sữa chua: Sữa chua chứa vi khuẩn có lợi, giúp cải thiện rối loạn đường ruột và hỗ trợ tiêu hóa.
  • Ngũ cốc nguyên hạt: Ngũ cốc nguyên hạt giàu chất đạm và dầu thực vật tự nhiên, thúc đẩy hệ tiêu hóa khỏe mạnh.

THỰC PHẨM NÊN KIÊNG:

  • Đồ ăn nhanh: Thịt hộp, xúc xích, pizza… chứa nhiều chất béo khó tiêu hóa, nên tránh.
  • Thực phẩm đường: Kẹo, bánh, nước ngọt… chứa đường nên hạn chế để tránh tình trạng tiêu chảy.
  • Thực phẩm giàu tinh bột: Đậu, bắp… có thể làm tăng tình trạng táo bón, nên kiêng khi trẻ gặp vấn đề này.
  • Sữa chứa lactose: Trẻ bị bất dung nạp lactose nên tránh sử dụng sữa có hàm lượng lactose cao, nên thay thế bằng sữa ít lactose hoặc không lactose.

Việc điều chỉnh chế độ dinh dưỡng của trẻ với các loại thực phẩm phù hợp sẽ giúp cải thiện tình trạng rối loạn tiêu hóa và duy trì sức khỏe cho bé.

ĐAU THƯỢNG VỊ LÀ BỆNH GÌ? NGUYÊN NHÂN, TRIỆU CHỨNG VÀ PHÒNG NGỪA

ĐAU THƯỢNG VỊ LÀ BỆNH GÌ? NGUYÊN NHÂN, TRIỆU CHỨNG VÀ PHÒNG NGỪA 5

Đau thượng vị, một cảm giác đau ở phía trên rốn, có thể chỉ ra vấn đề trong hệ tiêu hóa thông thường, nhưng cũng có thể là biểu hiện của các bệnh lý nguy hiểm liên quan đến các cơ quan lân cận. Do đó, quan trọng để tìm kiếm sự chăm sóc y tế, đưa ra đánh giá và điều trị kịp thời.

ĐAU THƯỢNG VỊ LÀ BỆNH GÌ? NGUYÊN NHÂN, TRIỆU CHỨNG VÀ PHÒNG NGỪA 7

THƯỢNG VỊ LÀ GÌ?

Trước khi tìm hiểu đau thượng vị là gì chúng ta cần hiểu rõ thượng vị là gì, vùng thượng vị là vùng nào?

Thượng vị là vùng bụng nằm ở trên rốn và ngay dưới mũi xương ức. Vùng thượng vị là nơi tập trung nhiều cơ quan quan trọng của hệ tiêu hóa, bao gồm dạ dày, thực quản, tuyến tụy, và gan. 

ĐAU THƯỢNG VỊ LÀ GÌ?

Đau thượng vị là một trạng thái đau xuất hiện ở vùng phía trên rốn, đặc biệt là dưới khung xương sườn. Khu vực này chứa nhiều cơ quan quan trọng như dạ dày, tuyến mật, và tuyến tụy. Cơn đau ở vùng thượng vị có thể thể hiện dưới nhiều hình thức, từ sự êm dịu âm ỉ đến cảm giác đau quặn nhức mạnh, thậm chí có thể lan ra phía sau. Triệu chứng đi kèm thường bao gồm ợ hơi, khó tiêu, và cảm giác đầy bụng. Đau thường có thể liên quan đến thời điểm ăn uống, xuất hiện ngay sau bữa ăn hoặc khi nằm xuống.

TRIỆU CHỨNG ĐAU THƯỢNG VỊ

Triệu chứng của đau thượng vị có thể thay đổi tùy thuộc vào nguyên nhân của bệnh, và những dấu hiệu sau đây thường được xem là biểu hiện điển hình:

  • Cảm giác nóng rát hoặc châm chích ở vùng bụng.
  • Đau âm ỉ hoặc đau cơn dữ dội, có thể kéo dài vài phút hoặc vài giờ sau khi ăn.
  • Cảm giác đầy bụng, khó tiêu hoặc khó nuốt.
  • Buồn nôn hoặc nôn mửa.
  • Khó khăn trong việc hơi thở.
  • Cơn đau nhói có thể kéo dài sau khi ăn.

Những triệu chứng này có thể là dấu hiệu của nhiều vấn đề khác nhau trong hệ tiêu hóa và nên được chẩn đoán và điều trị dưới sự giám sát của chuyên gia y tế.

NGUYÊN NHÂN GÂY ĐAU VÙNG THƯỢNG VỊ

Đau vùng thượng vị là một triệu chứng phổ biến, thường là biểu hiện của nhiều loại bệnh trong hệ tiêu hóa. Dưới đây là một số nguyên nhân phổ biến gây ra đau vùng thượng vị:

LOÉT DẠ DÀY

Sự hình thành vết thương trên niêm mạc dạ dày, thường xảy ra khi hàng rào bảo vệ niêm mạc yếu đi, gây đau vùng thượng vị cùng với các triệu chứng khác như khó tiêu, ợ chua, buồn nôn, nôn máu, và đại tiện phân đen.

VIÊM DẠ DÀY

Tình trạng tổn thương lớp niêm mạc dạ dày, phổ biến ở mọi đối tượng và thường có các triệu chứng như đau vùng thượng vị khi đói hoặc sau khi ăn, cảm giác ậm ạch và khó chịu vùng thượng vị sau khi ăn.

VIÊM TỤY CẤP

Sự viêm nhiễm của tuyến tụy, có thể gây đau vùng thượng vị, lan ra sau lưng, và đi kèm với triệu chứng như buồn nôn, đầy chướng bụng, sốt, và mạch nhanh.

SỎI MẬT

Hình thành sỏi trong túi mật và khi sỏi kẹt trong ống cổ túi mật có thể gây đau vùng thượng vị cực kỳ dữ dội, đồng thời đi kèm với triệu chứng như vàng mắt, vàng da, và sốt.

VIÊM THỰC QUẢN

Tình trạng viêm niêm mạc thực quản, thường do trào ngược dạ dày, dị ứng, nhiễm trùng, hoặc kích ứng mãn tính, gây ra đau vùng thượng vị và có thể làm tổn thương niêm mạc thực quản theo thời gian.

BỆNH TRÀO NGƯỢC DẠ DÀY THỰC QUẢN (GERD)

Trào ngược axit từ dạ dày lên ống dẫn thức ăn hoặc thực quản có thể kích thích niêm mạc, gây đau vùng thượng vị và các triệu chứng khác như cảm giác nóng rát, đắng miệng, ho, và khó chịu tại vùng cổ họng hoặc vùng ngực.

TIỀN SẢN GIẬT

Đau vùng thượng vị nhẹ có thể là triệu chứng thường gặp ở phụ nữ mang thai do áp lực bào thai, nhưng đau dữ dội có thể là dấu hiệu của tình trạng tiền sản giật, một tình trạng nguy hiểm đòi hỏi theo dõi chặt chẽ của bác sĩ.

UNG THƯ TUYẾN TỤY

Nếu bạn trải qua đau thượng vị kèm theo các triệu chứng như sụt cân không rõ nguyên nhân và đường huyết tăng cao, đây có thể là dấu hiệu của ung thư tuyến tụy. Để đảm bảo sức khỏe của mình, việc thăm khám sức khỏe càng sớm càng tốt để đưa ra đánh giá và xác định liệu pháp điều trị là quan trọng.

CÁC BỆNH LÝ VỀ GAN, MẬT

Các vấn đề như viêm túi mật, áp-xe gan có thể là nguyên nhân gây đau vùng trên rốn. Các triệu chứng đi kèm như sốt, vàng da, buồn nôn, đau lan lên vai, sau lưng, lan khắp vùng bụng, gan sưng to, ấn kẽ sườn đau, và sốc nhiễm khuẩn là những dấu hiệu quan trọng cần chú ý.

CÁC BỆNH LÝ KHÁC CỦA HỆ TIÊU HÓA

Ngoài ra, các bệnh lý phổ biến như ngộ độc thức ăn, nhiễm trùng, nhiễm độc tiêu hóa, và viêm ruột thừa cũng có thể gây ra đau vùng thượng vị. Triệu chứng như nôn, buồn nôn, sốt, chướng bụng, tiêu chảy, và có thể đi phân lỏng lẫn máu hoặc chất nhầy nên được chẩn đoán và điều trị một cách nhanh chóng.

CÁC BỆNH LÝ NGOÀI ĐƯỜNG TIÊU HÓA

Đau vùng thượng vị có thể liên quan đến các bộ phận ngoài ổ bụng như tim, phổi, màng phổi, cơ hoành, và nếu không được chẩn đoán đúng, có thể dẫn đến hiểu lầm về bản chất của vấn đề. Suy tim, nhồi máu cơ tim, viêm phổi thùy dưới, áp-xe phổi, và các vấn đề tim mạch khác có thể tạo ra triệu chứng đau vùng thượng vị kèm theo khó thở, hoặc ngất đi. Đối với những tình huống này, việc đánh giá và chẩn đoán đầy đủ là quan trọng để xác định nguyên nhân chính xác và kế hoạch điều trị phù hợp.

ĐAU THƯỢNG VỊ LÀ BỆNH GÌ? NGUYÊN NHÂN, TRIỆU CHỨNG VÀ PHÒNG NGỪA 9

CÁCH CHỮA ĐAU THƯỢNG VỊ NHANH NHẤT BẰNG THUỐC

Chữa đau thượng vị bằng thuốc có thể được thực hiện thông qua sử dụng một số loại thuốc Tây phổ biến như sau:

  • Thuốc kháng axit: Nhóm thuốc này chứa muối magie, nhôm hydroxit hoặc sự kết hợp của cả hai thành phần. Chúng giúp giảm tiết axit trong dạ dày và có thể được sử dụng để giảm đau và khó chịu do đau thượng vị.
  • Thuốc bảo vệ niêm mạc dạ dày: Các loại như Misoprostol, Rebamipide, Sucralfate thường được dùng để bảo vệ niêm mạc dạ dày, đặc biệt là trong trường hợp khó tiêu, trào ngược dạ dày thực quản, và viêm loét dạ dày tá tràng.
  • Thuốc kháng Histamin H2: Như Famotidine, Ranitidine, Nizatidine, Cimetidine, giúp cải thiện triệu chứng đau thượng vị và hỗ trợ trong quá trình phục hồi vết loét ở niêm mạc dạ dày. Thường được sử dụng trong trường hợp trào ngược dạ dày, viêm loét dạ dày tá tràng, và chống xuất huyết tiêu hóa do stress.
  • Thuốc ức chế bơm proton (PPI): Bao gồm Esomeprazole, Rabeprazole và Omeprazole, giúp ức chế tiết axit dạ dày và thường được chỉ định trong điều trị trào ngược dạ dày thực quản, viêm loét dạ dày tá tràng, và loét dạ dày do khuẩn HP.
  • Thuốc kháng dopamine (kháng thụ thể D2): Như Domperidone, Metoclopramide, Butylphenol, Promethazine, giúp giảm đầy bụng sau khi ăn và thường được sử dụng trong điều trị chứng đau thượng vị do trào ngược dạ dày – thực quản.

Tuy nhiên, việc sử dụng thuốc nên được thực hiện dưới sự hướng dẫn của bác sĩ, và quan trọng nhất là cần thăm khám để xác định chính xác nguyên nhân của đau thượng vị và lập kế hoạch điều trị phù hợp.

MẸO CHỮA ĐAU THƯỢNG VỊ DẠ DÀY THEO DÂN GIAN

Dưới đây là một số mẹo chữa đau thượng vị dân gian có thể tham khảo:

CHỮA ĐAU THƯỢNG VỊ BẰNG NGHỆ

Sử dụng nghệ có chứa Curcumin giúp diệt khuẩn, chữa loét, giảm lượng axit trong dạ dày.

Cách sử dụng nghệ có thể là dùng bột nghệ, nghệ ngâm mật ong pha nước ấm, hoặc uống viên hoàn bột nghệ.

CHỮA ĐAU THƯỢNG VỊ BẰNG CHÈ DÂY

  • Chè dây có tác dụng thanh nhiệt giải độc, giảm đau và an thần.
  • Rễ cây chè dây giúp lợi tiểu, giảm đau rát thượng vị.
  • Cách sử dụng có thể là nấu chè dây uống hàng ngày.

CHỮA ĐAU THƯỢNG VỊ BẰNG DẠ CẨM TÍM

  • Cây dạ cẩm có tính bình, vị ngọt đắng, giúp thanh nhiệt, giải độc, giảm đau và tiêu viêm.
  • Cách sử dụng dạ cẩm tím có thể là nấu nước uống hàng ngày hoặc sử dụng dạ cẩm tím khô.

CHỮA ĐAU THƯỢNG VỊ BẰNG HẠT BƯỞI

Hạt bưởi chứa flavonoid giúp kháng khuẩn, chống oxy hóa và làm dịu đường tiêu hóa.

Cách sử dụng có thể là ăn hạt bưởi tươi hoặc uống nước hạt bưởi.

Lưu ý rằng mọi phương pháp chữa trị, cả dân gian và y học hiện đại, nên được thảo luận và thực hiện dưới sự giám sát của bác sĩ. Nếu có bất kỳ triệu chứng nào kéo dài hoặc nghiêm trọng, việc thăm bác sĩ là quan trọng để đảm bảo được chẩn đoán và điều trị đúng đắn.

KHI NÀO THÌ GẶP BÁC SĨ?

Dưới đây là những trường hợp cần gặp bác sĩ ngay khi bạn có triệu chứng đau thượng vị:

  • Cơn đau dạ dày trở nên nặng hơn, hoặc di chuyển đến phần dưới bên phải của bụng.
  • Xuất hiện đau ngực, hoặc cơn đau lan ra ngực, lưng, cổ, vai và cánh tay.
  • Nôn ói liên tục 12 giờ.
  • Người mất nước dù không đi tiểu, mắt trũng, da khô.
  • Đi tiêu ra phân đen hoặc lẫn máu.
  • Khó thở, chóng mặt, thậm chí ngất xỉu.
  • Đau bụng, kèm nôn, sốt trên 38 độ C.
  • Bụng chướng.
  • Các triệu chứng ngày một nặng hơn hoặc xuất hiện triệu chứng mới.
  • Đau bụng xảy ra do chấn thương, té ngã, hay bị đánh vào vùng bụng.

CÁCH PHÒNG TRÁNH BỊ ĐAU THƯỢNG VỊ

Đau thượng vị là một triệu chứng phổ biến của các bệnh lý về dạ dày, bao tử. Để phòng tránh đau thượng vị, cần thay đổi thói quen sống lành mạnh, cụ thể như sau:

  • Lựa chọn thực phẩm lành mạnh: Nên ăn các thực phẩm dễ tiêu hóa, không gây kích ứng dạ dày như: cơm, cháo, súp, rau củ quả, thịt nạc, cá,…
  • Hạn chế thực phẩm có hại: Hạn chế các thực phẩm cay nóng, nhiều dầu mỡ, chiên rán, thức ăn nhanh, đồ ăn đóng hộp,…
  • Tăng cường chất xơ: Chất xơ giúp nhuận tràng, giảm táo bón, từ đó giảm áp lực lên dạ dày.
  • Uống đủ nước: Nước giúp trung hòa acid dạ dày, giảm nguy cơ viêm loét dạ dày.
  • Ăn uống đúng giờ, đúng bữa: Nên ăn 3 bữa chính và 2 bữa phụ đều đặn trong ngày. Không nên ăn quá no hoặc quá đói.
  • Ăn chậm, nhai kỹ: Ăn chậm, nhai kỹ giúp thức ăn được tiêu hóa dễ dàng hơn, giảm áp lực lên dạ dày.
  • Không ăn trước khi đi ngủ 2-3 tiếng: Ăn no trước khi đi ngủ sẽ khiến dịch vị dạ dày tăng tiết, gây khó tiêu, đầy bụng, trào ngược dạ dày.
  • Kê cao đầu khi ngủ: Kê cao đầu khi ngủ giúp giảm trào ngược dạ dày.
  • Hạn chế rượu bia, thuốc lá, cà phê: Rượu bia, thuốc lá, cà phê là những chất kích thích gây hại cho dạ dày.

CÁC CÂU HỎI THƯỜNG GẶP

1. Đau thượng vị có nguy hiểm không?

Thông thường, đau thượng vị ngắn hạn thường liên quan đến hệ tiêu hóa, có thể phát hiện và điều chỉnh sớm. Tuy nhiên, nếu đau thượng vị kéo dài dai dẳng, kèm theo các triệu chứng bất thường thì có thể là dấu hiệu cảnh báo của một bệnh lý nguy hiểm nào đó, như ung thư, bệnh tim mạch, giun chui ống mật, bệnh gan… Vì vậy, trong những trường hợp này cần được thăm khám, chẩn đoán và điều trị bệnh càng sớm càng tốt.

2. Nên làm gì khi bị đau thượng vị?

Khi gặp dấu hiệu đau thượng vị, đặc biệt là những cơn đau dữ dội, và ngày một tăng lên thì cần đến ngay các cơ sở y tế, bệnh viện uy tín để thăm khám. Việc phát hiện ra bệnh lý sớm (nếu có), việc điều trị dễ dàng, hiệu quả và ít tốn kém hơn. Nếu để lâu, bệnh tiến triển nặng, việc điều trị khó khăn, tốn nhiều công sức, tiền bạc mà thậm chí còn đe dọa đến tính mạng của người bệnh.

Trong quá trình điều trị, người bệnh cần tuân thủ theo phác đồ điều trị của bác sĩ. Cùng với đó, là kết hợp với chế độ ăn uống và sinh hoạt lành mạnh để giúp việc điều trị hiệu quả. Sau khi điều trị, người bệnh cần duy trì kiểm tra sức khỏe định kỳ để kiểm tra và tầm soát bệnh.

3. Đau thượng vị kiêng ăn gì?

Hạn chế các thực phẩm sau:

  • Thực phẩm khó tiêu, thức ăn nhiều dầu mỡ, chiên rán sẽ làm tăng tiết acid dạ dày, gây đau vùng thượng vị nhiều hơn như: thịt nguội, xúc xích, lạp xưởng…
  • Thức ăn chứa nhiều gia vị chua cay như tiêu, ớt, tỏi…
  • Hạn chế thực phẩm có hàm lượng acid cao như trái cây họ cam quýt, xoài, me…
  • Tránh rượu bia, chất kích thích như caffeine, thuốc lá… vì sẽ làm vết thương lâu lành, thậm chí làm bệnh nặng hơn.

4. Đau vùng thượng vị nên ăn gì?

Nên ăn các thực phẩm sau:

  • Các thức ăn mềm, tinh, ấm như: cháo, súp, cơm mềm, trứng, sữa…
  • Uống nước bột sắn dây, nước mía, sinh tố trái cây tươi.

5. Đau vùng thượng vị có phải là một trường hợp khẩn cấp?

Đau thượng vị có nhiều nguyên nhân, nên có thể diễn tiến âm ỉ hoặc khẩn cấp, đột ngột. Nếu đau thượng vị kèm theo các triệu chứng sau thì cần được cấp cứu ngay lập tức:

  • Đau dữ dội, đột ngột
  • Đau lan ra sau lưng
  • Đau kèm theo sốt cao, nôn mửa nhiều
  • Đi ngoài phân đen, máu tươi
  • Sụt cân

Đau vùng thượng vị thường xuất phát thường liên quan đến hệ tiêu hóa, và cũng không ngoại trừ các bộ phận xung quanh, có thể gây biến chứng nguy hiểm nếu không thể phát hiện và điều trị kịp thời.