TÁC DỤNG CỦA CÂY DIỆP HẠ CHÂU VÀ NHỮNG LƯU Ý KHI SỬ DỤNG

TÁC DỤNG CỦA CÂY DIỆP HẠ CHÂU VÀ NHỮNG LƯU Ý KHI SỬ DỤNG 1

Theo quan điểm của Đông y, cây diệp hạ châu có vị ngọt đắng, tính bình, thuộc vào hai kinh là can và phế. Loại cây này được biết đến với các tác dụng như tiêu độc, làm sạch và cân bằng can lợi mật, kích thích sự lưu thông của huyết khí, và kích thích quá trình tiểu tiện. Ngoài ra, diệp hạ châu cũng được sử dụng trong điều trị các vấn đề như viêm họng, mụn nhọt, viêm da thần kinh, viêm ruột tiêu chảy và phù thũng.

TÁC DỤNG CỦA CÂY DIỆP HẠ CHÂU VÀ NHỮNG LƯU Ý KHI SỬ DỤNG 3

TỔNG QUAN VỀ CÂY DIỆP HẠ CHÂU

Diệp hạ châu, còn được biết đến với tên khoa học Phyllanthus urinaria, thuộc vào chi Phyllanthus (L.) và họ Phyllanthaceae (họ Diệp hạ châu). Loài cây này thường được tìm thấy nhiều ở các vùng nhiệt đới châu Á, bao gồm Việt Nam, Trung Quốc và các đảo ở Ấn Độ Dương.

Ngoài tên gọi chính là diệp hạ châu, cây này còn được gọi với một số tên khác như cây chó đẻ, chó đẻ răng cưa, diệp hạ châu đắng hoặc cây cau trời.

Cây diệp hạ châu thường cao khoảng 30cm, có nhiều cành nhỏ màu tím nhạt. Lá mọc so le, xếp thành hai dãy sít nhau giống như lá kép lông chim, có hình dạng thuôn bầu dục hoặc trái xoan ngược, dài từ 0.5 đến 1.5cm, đầu lá có thể nhọn hoặc hơi tù, mặt trên màu xanh sẫm và mặt dưới màu xanh nhạt, không cuống hoặc có cuống ngắn. Hoa trắng nở dưới lá, đơn tính, hoa đực và hoa cái mọc từ cùng một gốc. Quả nang hình cầu nằm gần mặt đất.

Thường thì hoa diệp hạ châu nở từ tháng 4 đến tháng 7, còn quả thì từ tháng 7 đến tháng 10, nhưng thảo dược này có thể thu hoạch quanh năm. Sau khi thu hoạch, cây được rửa sạch và chế biến thành từng khúc nhỏ.

Có thể sử dụng thảo dược ở dạng tươi hoặc khô tùy theo mục đích sử dụng. Dạng khô thường được bảo quản lâu hơn và khi phơi khô sẽ có màu nâu sậm. Người ta thường bảo quản thảo dược trong túi ni lông hoặc hộp nhựa có nắp đậy, ở nơi khô ráo, thoáng mát để tránh sâu bọ, mọt và côn trùng.

Bộ phận thường dùng để làm thuốc là toàn cây, bỏ rễ. Sau khi rửa sạch, cây diệp hạ châu có thể dùng tươi hoặc ở dạng phơi sấy khô.

TÁC DỤNG CỦA DIỆP HẠ CHÂU

Theo nghiên cứu, chiết xuất từ cây diệp hạ châu không chỉ bảo vệ tế bào gan mà còn có khả năng kháng khuẩn với các loại vi khuẩn như tụ cầu vàng, trực khuẩn mủ xanh, trực khuẩn coli và diệt nấm.

Trong y học cổ truyền, diệp hạ châu được cho là có vị hơi đắng, tính mát và có tác dụng sát trùng, tiêu viêm, tiêu độc, tán ứ, thông huyết mạch và lợi tiểu.

Theo kinh nghiệm dân gian, diệp hạ châu đã được sử dụng để điều trị nhiều tình trạng như viêm da cơ địa, lở ngứa, viêm họng, mụn nhọt, sản hầu ứ huyết đau bụng và tưa lưỡi ở trẻ em. Ngoài ra, dược liệu này còn được áp dụng trong điều trị bệnh sốt, rắn rết cắn.

Theo tài liệu từ Ấn Độ, diệp hạ châu còn được sử dụng như một lựa chọn thay thế cho cây chó đẻ P. niruri trong điều trị các vấn đề như khó tiêu, lỵ, phù cùng các bệnh lý đường niệu – sinh dục, bệnh lậu và hỗ trợ người bệnh đái tháo đường.

TÁC DỤNG CỦA CÂY DIỆP HẠ CHÂU VÀ NHỮNG LƯU Ý KHI SỬ DỤNG 5

CÁCH DÙNG, LIỀU DÙNG CÂY DIỆP HẠ CHÂU

Theo Dược điển Việt Nam V, tập 2, diệp hạ châu được khuyến cáo sử dụng như sau:

  • Liều dùng hàng ngày từ 8g đến 16g, đun sắc uống.
  • Dùng ngoài: lấy cây tươi giã nát, đắp lên vết thương hoặc loét do côn trùng cắn.
  • Liều dùng và cách sử dụng có thể thay đổi tùy theo loại bệnh và mức độ triệu chứng, cần điều chỉnh phù hợp với từng trường hợp cụ thể.

CÁC BÀI THUỐC TỪ CÂY DIỆP HẠ CHÂU

TIÊU ĐỘC

Bài 1: Diệp hạ châu 1 nắm, giã hoặc nghiền nát với ít muối, ép thành nước uống, bã đắp vào chỗ đau. Bài thuốc có tác dụng trong trị nhọt độc sưng đau.

Bài 2: Diệp hạ châu và lá thồm lồm liều lượng bằng nhau; đinh hương 1 nắm. Tất cả đem giã nát, đắp vào chỗ đau. Thuốc để điều trị lở loét không liền miệng

THANH CAN LỢI MẬT

Bài 1: Diệp hạ châu 24g, chi tử 8g, nhân trần 12g, hạ khô thảo 12g và sài hồ 12g. Sắc thuốc uống trong ngày và uống liên tục 3 tháng. Thuốc có tác dụng điều trị viêm gan virus B.

Bài 2 :Diệp hạ châu 30g, chi tử 12g và mã đề thảo 20g. Sắc thuốc uống trong ngày. Thuốc dùng để chữa viêm gan vàng da, viêm ruột tiêu chảy.

Bài 3: Diệp hạ châu 16g, vỏ bưởi khô 5g, bồ bồ 16g, hậu phác 8g; thổ phục linh, tích huyết thảo, chi tử, rễ đinh lăng mỗi vị 12g và vỏ cây đại 8g. Sắc thuốc uống trong ngày. Thuốc dùng để chữa viêm gan virus.

THÔNG HUYẾT, HOẠT HUYẾT

Bài 1: Lá diệp hạ châu và mần tưới mỗi thứ 1 nắm, có thể dùng thêm bột đại hoàng 8g. Tất cả đem giã nhỏ, thêm đồng tiện, vắt lấy nước uống; bã đắp vết thương. Bài thuốc có tác dụng tốt với vết thương ứ máu.

Bài 2: Lá diệp hạ châu 1 nắm, giã nhỏ, thêm ít vôi tôi và đắp lên miệng vết thương khi bị thương hay chảy máu.

CHỮA SỐT RÉT

Bài 1: Lá diệp hạ châu 8g, ô mai 4g, thường sơn 12g, dây gân 10g, dây cóc 4g, dạ giao đằng 10g, thảo quả 10g, lá mãng cầu tươi và binh lang 4g. Sắc thuốc uống trong ngày trước khi lên cơn sốt rét 2 giờ. Tác dụng của bài thuốc để chữa sốt rét.

Bài 2: Diệp hạ châu 12g và cam thảo đất 12g. Sắc thuốc uống hàng ngày. Thuốc có tác dụng chữa suy tế bào gan gan, sốt rét và nhiễm độc nổi mẩn mụn do nhiệt.

Bài 3: Diệp hạ châu 10g, cỏ nhọ nồi 20g và xuyên tâm liên 10g. Các vị tán thành bột. Mỗi ngày chia uống thành 3 lần, mỗi lần 4 – 5g. Tác dụng trong điều trị sốt rét.

NHỮNG CÂU HỎI THƯỜNG GẶP

1. Lưu ý khi sử dụng diệp hạ châu trong điều trị?

Diệp hạ châu có thể gây khó chịu cho dạ dày hoặc tiêu chảy.

Không nên dùng dược liệu diệp hạ châu đối với phụ nữ có thai và trẻ em dưới 2 tuổi.

Dược liệu này có thể tương tác với một số thuốc, thực phẩm chức năng hay dược liệu khác mà bạn đang sử dụng.

2. Cây diệp hạ châu có độc không?

Diệp hạ châu có chứa một số chất có thể gây độc nếu sử dụng quá liều. Do đó, cần sử dụng diệp hạ châu với liều lượng vừa phải và theo hướng dẫn của bác sĩ hoặc thầy thuốc.

3. Mua cây diệp hạ châu ở đâu?

Cây diệp hạ châu có thể mua tại các cửa hàng thuốc Đông y hoặc tìm thấy ở nhiều nơi hoang dã.

4. Giá cây diệp hạ châu bao nhiêu?

Giá cây diệp hạ châu dao động tùy thuộc vào chất lượng và nơi bán. Trung bình, giá diệp hạ châu khô khoảng 50.000 – 100.000 đồng/kg.

KẾT LUẬN

Mặc dù là một loại cây mọc hoang, nhưng diệp hạ châu chứa rất nhiều hoạt chất có lợi cho sức khỏe. Tuy nhiên, những thông tin về công dụng điều trị bệnh và các bài thuốc chỉ mang tính tham khảo. Khi gặp phải các triệu chứng không bình thường, quan trọng là người bệnh nên đi khám bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị bệnh. Đồng thời, họ cũng nên thảo luận với bác sĩ về việc sử dụng các bài thuốc từ diệp hạ châu để tránh tối đa các tác dụng phụ không mong muốn từ loại dược liệu này.

NHỮNG SỰ THẬT THÚ VỊ VỀ CON BÌM BỊP CÓ THỂ BẠN CHƯA BIẾT 

NHỮNG SỰ THẬT THÚ VỊ VỀ CON BÌM BỊP CÓ THỂ BẠN CHƯA BIẾT  7

Nhắc đến chim bìm bịp, ai cũng nghĩ ngay đến hình ảnh quen thuộc của chú chim nhỏ bé với tiếng kêu “bìm bịp” vang vọng khắp xóm làng. Tuy nhiên, ít ai biết rằng ẩn sau vẻ ngoài bình dị ấy là một thế giới đầy bí ẩn và những điều thú vị đang chờ được khám phá.

Bài viết này sẽ đưa bạn đến với hành trình khám phá những sự thật độc đáo về loài chim bìm bịp, hé mở bức màn bí ẩn về cuộc sống, tập tính và vai trò đặc biệt của chúng trong đời sống con người. Hãy cùng chuẩn bị tinh thần để choáng ngợp trước những điều bất ngờ mà bìm bịp mang lại!

NHỮNG SỰ THẬT THÚ VỊ VỀ CON BÌM BỊP CÓ THỂ BẠN CHƯA BIẾT  9

CON BÌM BỊP LÀ CON GÌ?

Con bìm bịp là một loài chim thuộc chi Bìm bịp (Centropus), họ Cu cu (Cuculidae). Chúng được biết đến với tiếng kêu đặc trưng “bìm bịp” vang vọng, thường xuất hiện ở các vùng đồng bằng, trung du và miền núi Việt Nam. Bìm bịp là loài chim định cư, có tập tính sống theo cặp và thường hoạt động vào ban ngày.

ĐẶC ĐIỂM CỦA CON BÌM BỊP

Bìm bịp lớn, hoặc được gọi là Centropus sinensis trong tiếng khoa học, là một loài chim thuộc nhóm chim Bìm bịp. Phân bố rộng rãi ở Nam Á, Trung Quốc, Ấn Độ, Nepal, Pakistan, Sri Lanka, và các nước Đông Nam Á bao gồm cả Việt Nam. Con trống và con mái của loài này có màu lông giống nhau, với chim non thường có lông màu nâu chấm đen trên toàn thân.

Khi trưởng thành, phần đầu mỏ, cổ, ngực và đuôi của Bìm bịp lớn thường có màu đen nhạt, trong khi thân và hai cánh có màu nâu đỏ. Chúng có cặp mắt đỏ rực và đôi chân đen bóng. Loài này thích sống cố định, thường tìm kiếm môi trường sống trong bụi rậm, lau sậy ở gần sông suối hoặc đầm lầy. Bìm bịp lớn thường săn mồi sống như ếch, nhái, cá, và đặc biệt là rắn.

Suốt cả năm, chúng sống trong các khu vực làm tổ nhỏ hẹp và ít khi di chuyển xa. Thường xuyên chọn các khu vực với nhiều cây bụi rậm rạp hoặc lá rậm để xây tổ, thường cao khoảng 1-2 mét so với mặt đất.

TẬP TÍNH CỦA CON BÌM BỊP

Chim Bìm bịp thường xây tổ ở những nơi có nhiều rắn nhỏ, điều này giúp chúng dễ dàng săn mồi vì rắn là một trong những món ăn khoái khẩu của chúng. Tổ của Bìm bịp thường có hình dạng như một túi dài, với miệng tổ hơi nghiêng về một bên. Mỗi lứa Bìm bịp lớn thường đẻ từ 3 đến 4 trứng.

Bìm bịp lớn thích ăn các loại mồi như cóc, nhái, ếch, rắn nhỏ, cào cào và ấu trùng chuồn chuồn. Trong quá trình chăm sóc con non, thường là nhiệm vụ của Bìm bịp trống, chúng sẽ săn mồi và mang về cho con non ăn, đồng thời bảo vệ chúng khỏi những kẻ thù.

Bên cạnh đó, Bìm bịp mái thường tự do bay lượn xung quanh, đôi khi còn bay cùng các con trống khác. Mùa giao phối và sinh sản của chim Bìm bịp có thể kéo dài tới 5 tháng, và một năm chúng có thể đẻ khoảng 2 lứa, mỗi lứa thường có từ 3 đến 4 trứng.

Chim Bìm bịp có tính hung dữ, đặc biệt khi đối diện với kẻ thù hoặc trong các tình huống tranh giành lãnh thổ. Chúng phát ra tiếng kêu lớn khi cảm thấy lãnh thổ của mình bị xâm phạm.

NHỮNG SỰ THẬT THÚ VỊ VỀ CON BÌM BỊP CÓ THỂ BẠN CHƯA BIẾT  11

CÔNG DỤNG Y HỌC CỦA CON BÌM BỊP

THỊT CON BÌM BỊP

Theo truyền thống, thịt của chim Bìm bịp được cho là có vị ngọt và tính ấm. Người ta thường sử dụng thịt của chim này trong việc chữa bệnh. Bằng cách loại bỏ lông và các phần nội tạng, giữ lại phần thịt để ăn sống hoặc nấu cháo, thịt chim Bìm bịp được cho là có tác dụng bổ máu, giảm đau, giúp tiêu ứ, chống suy nhược cơ thể, giảm đau nhức mỏi, và làm giảm các triệu chứng như ứ huyết bầm tím, tê thấp, đau lưng và tình trạng suy giảm sau sinh.

Ngoài ra, thịt chim Bìm bịp cũng thường được ngâm trong rượu. Rượu từ chim Bìm bịp được cho là có tác dụng bổ máu, giúp giảm đau nhức xương khớp, chữa liệt dương, suy thận và hen suyễn. Do đó, rượu từ chim Bìm bịp thường được coi là một loại thực phẩm hữu ích cho người cao tuổi.

MẬT CON CHIM BÌM BỊP 

Cụ thể mật con bìm bịp có tác dụng gì? Mật của chim Bìm bịp thường được coi là một nguồn dưỡng chất có ích. Mặc dù không có nhiều nghiên cứu khoa học chứng minh về các tác dụng cụ thể của mật chim Bìm bịp, nhưng theo kiến thức dân gian, mật của loài chim này có thể có một số tác dụng bổ trợ cho sức khỏe.

Trước hết, mật được cho là bổ dưỡng, cung cấp năng lượng và dưỡng chất cho cơ thể, giúp duy trì sức khỏe tổng thể. Ngoài ra, mật cũng được cho là có tính chất kháng vi khuẩn và chống viêm, giúp bảo vệ cơ thể khỏi nhiễm trùng.

Mật cũng có thể hỗ trợ tiêu hóa bằng cách cân bằng vi sinh vật có ích trong đường ruột, từ đó cải thiện quá trình tiêu hóa và hấp thụ dưỡng chất. Nhiều người tin rằng mật còn có khả năng giảm căng thẳng và lo lắng, làm dịu tinh thần.

Cuối cùng, mật cũng có thể hỗ trợ hệ miễn dịch, với các chất chống oxy hóa và dưỡng chất có thể giúp cơ thể chống lại các tác nhân gây hại từ môi trường bên ngoài.

Tuy nhiên, cần lưu ý rằng những tác dụng này chưa được khoa học chứng minh một cách cụ thể và rõ ràng. Đồng thời, khi sử dụng mật chim Bìm bịp hoặc bất kỳ sản phẩm từ nó, cần tuân thủ các hướng dẫn và tư vấn từ chuyên gia y tế để đảm bảo an toàn và hiệu quả.

RƯỢU CHIM BÌM BỊP GIÁ BAO NHIÊU? CÁCH NGÂM RƯỢU BÌM BỊP

Giá của rượu ngâm Chim Bìm bịp thường biến động phụ thuộc vào nhiều yếu tố như thể tích, thời gian ngâm, cũng như các thành phần thảo dược, động vật khác được ngâm kèm. Giá có thể dao động từ vài trăm đến hàng chục triệu đồng.

Ví dụ, một bình rượu có thể chứa 5 lít, ngâm 2 con Bìm bịp và 2 con tắc kè có thể được bán với giá khoảng từ 1 triệu đến 1,3 triệu đồng mỗi bình.

Rượu Bìm bịp có nhiều công dụng đối với sức khỏe con người, đặc biệt là trong trường hợp thận dương suy yếu, đau nhức xương khớp, thiếu máu, và tăng cường sức khỏe cho người già.

Quy trình ngâm rượu Bìm bịp như sau:

  • Sử dụng Bìm bịp nguyên con, chỉ loại bỏ nội tạng.
  • Rửa sạch chim.
  • Cho chim vào bình thủy tinh.
  • Thêm rượu nếp nguyên chất vào bình sao cho vừa đủ.
  • Đậy kín bình.
  • Để bình rượu ở nơi mát mẻ, tránh ánh nắng mặt trời.

Có thể ngâm Bìm bịp cùng với các loại khác như Tắc kè, Cá ngựa,… Rượu Bìm bịp sau khi ngâm có màu nâu thẫm, vị đậm và mùi thơm. Mỗi ngày nên sử dụng 2 đến 3 lần, mỗi lần 30-50ml (tương đương 1 chén nhỏ). Thời điểm sử dụng thường là trước bữa ăn hoặc trước khi đi ngủ.

Tuy nhiên, không khuyến khích sử dụng rượu Bìm bịp cho phụ nữ có thai.

KHẢ NĂNG GIỮ NHÀ CỦA CON BÌM BỊP

Ngoài việc chọn giống chó làm nhiệm vụ giữ nhà, một lựa chọn khác là nuôi một con chim Bìm bịp để làm công việc này. Tuy nhiên, việc nuôi chim Bìm bịp không phải là điều dễ dàng, và đòi hỏi sự kiên nhẫn từ người chủ. Bất kể là chim đực hay chim mái, cả hai đều có thể được sử dụng để giữ nhà, nhưng việc chọn chim mái thường là lựa chọn tốt hơn. Chim mái thường hiền lành hơn, dễ chăm sóc và dễ thuần phục hơn.

Tiếng kêu của chim Bìm bịp không thể so sánh được với tiếng kêu lanh lợi của vẹt, nhưng vẫn đủ để báo hiệu khi có người lạ xâm nhập vào nhà. Để đạt được điều này, cần phải nuôi chim Bìm bịp từ khi chúng còn nhỏ và thả tự do trong sân vườn. Điều quan trọng nhất khi nuôi một con Bìm bịp để giữ nhà là phải có đủ thời gian để huấn luyện. Với tính cách hung hăng và lòng bảo vệ lãnh thổ mạnh mẽ, chim Bìm bịp sẵn lòng tấn công bất kỳ đối tượng nào đe dọa đến sự an toàn của chúng.

Để huấn luyện chim Bìm bịp, mỗi khi chúng tấn công thành công, cần thưởng cho chúng những món ăn ngon. Điều này giúp chúng hình thành những phản xạ có điều kiện và dễ dàng trong quá trình huấn luyện.

Một trong những vấn đề phổ biến mà người nuôi chim Bìm bịp thường gặp phải là tiêu chảy, thường do bản năng ăn thịt sống của chúng. Do đó, việc theo dõi và chăm sóc thường xuyên để kịp thời chữa trị là rất quan trọng.

VẤN NẠN SĂN BẮT CON BÌM BỊP

Mặc dù thịt và rượu từ chim Bìm bịp mang lại nhiều lợi ích bất ngờ, song việc săn bắt quá mức đã dẫn đến giảm số lượng đáng kể của loài này. Môi trường sống của chúng ngày càng bị thu hẹp, vì vậy cần phải thực hiện các biện pháp tích cực để ngăn chặn nguy cơ tuyệt chủng trong tương lai.

Để giải quyết tình trạng khai thác quá mức, có thể thực hiện các biện pháp sau:

  • Hạn chế việc săn bắt chim Bìm bịp.
  • Tiến hành nghiên cứu và nuôi trồng loài chim này để tăng sản lượng.
  • Tăng cường hoạt động tuyên truyền để nâng cao nhận thức của cộng đồng về việc bảo tồn loài chim này.
  • Thúc đẩy việc nuôi chim Bìm bịp trong các khu bảo tồn sinh quyển và rừng quốc gia.

NHỮNG CÂU HỎI THƯỜNG GẶP

1. Có bao nhiêu loài bìm bịp?

Hiện nay có khoảng 30 loài bìm bịp khác nhau trên thế giới.

2. Tại sao chim bìm bịp lại có tên gọi như vậy?

Tên gọi “bìm bịp” xuất phát từ tiếng kêu đặc trưng của loài chim này.

3. Chim bìm bịp có tập tính sinh sản như thế nào?

Bìm bịp là loài chim không đẻ trứng nhờ, mà chim trống ấp trứng và chăm sóc con, chim mái đi kiếm mồi.

4. Phân bố của chim bìm bịp?

Bìm bịp phân bố rộng rãi ở Nam Á, Đông Nam Á, Trung Quốc, Nhật Bản, Úc và một số đảo ở Thái Bình Dương.

KẾT LUẬN 

Với khả năng săn mồi tài ba và tiếng kêu độc đáo, bìm bịp đã thu hút sự chú ý của người ta không chỉ vì vẻ ngoài đặc biệt mà còn vì vai trò quan trọng của chúng trong việc duy trì cân bằng sinh thái. Tuy nhiên, môi trường sống của chúng đang đối mặt với nhiều thách thức, và việc bảo vệ chúng đang trở nên ngày càng cấp bách hơn.

Chúng ta cần phải hành động ngay bây giờ để bảo vệ con bìm bịp và môi trường sống của chúng. Bằng cách tăng cường nhận thức, nghiên cứu, và các biện pháp bảo tồn, chúng ta có thể đảm bảo rằng loài chim độc đáo này sẽ tiếp tục tồn tại và thịnh vượng trong thế giới tự nhiên. Hãy cùng nhau chung tay bảo vệ con bìm bịp và giữ gìn sự đa dạng sinh học của hành tinh chúng ta.