Nổi mề đay là một loại phản ứng dị ứng phổ biến trên da khi tiếp xúc với các tác nhân gây kích ứng. Thường thì tình trạng này không quá nghiêm trọng, tuy nhiên cần phải chú ý vì có thể gây ra phản ứng dạng sốc nếu không được can thiệp kịp thời, dẫn đến hậu quả nghiêm trọng đến tính mạng. Dưới đây là một số phương pháp chữa nổi mề đay nhẹ mà bất kỳ ai cũng có thể thực hiện tại nhà để đạt được hiệu quả.
NỔI MỀ ĐAY VÀ NGUYÊN NHÂN
Nổi mề đay là một trong những phản ứng dị ứng phổ biến, phát sinh từ các mao mạch dưới da khi tiếp xúc với các tác nhân lạ với cơ thể, gây ra tình trạng da đỏ, phù nề và ngứa. Triệu chứng thường xuất hiện và biến mất nhiều đợt, có thể lan rộng và gây cảm giác ngứa khó chịu. Các nguyên nhân gây nổi mề đay bao gồm:
- Do các dị nguyên: Các tác nhân dị ứng như thuốc, thực phẩm, lông vật nuôi, hóa mỹ phẩm, phấn hoa, nấm mốc… có thể gây ra mẩn ngứa, phù nề da ngay sau khi tiếp xúc.
- Do côn trùng: Các loài côn trùng như ong, kiến, sâu róm chứa nọc độc, khi cắn có thể gây sưng phù, ngứa ngáy.
- Do vi khuẩn và ký sinh trùng: Nhiều loại virus, vi trùng, giun sán khi xâm nhập vào cơ thể cũng có thể gây ra mề đay.
- Yếu tố bệnh lý: Nổi mề đay cũng có thể xuất hiện ở bệnh nhân mắc lupus ban đỏ, cryoglobulinemia, bệnh tự miễn…
- Yếu tố di truyền: Người có người thân trong gia đình từng mắc mề đay có nguy cơ cao hơn so với người không di truyền bệnh.
LÝ DO KHIẾN BẠN NỔI MỀ ĐAY
Nổi mề đay xảy ra khi mao mạch trên da phản ứng với các yếu tố kích thích, dẫn đến phù cấp hoặc phù mãn tính ở trung bì. Triệu chứng thường bao gồm vết mẩn ngứa, đỏ, sần lên rõ ràng, và bề mặt da không phẳng như bình thường khi sờ vào. Mặc dù không nguy hiểm, nhưng nổi mề đay gây khó chịu và ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày.
Có hai loại nổi mề đay dựa trên tiến triển của bệnh:
- Nổi mề đay cấp tính: Triệu chứng thường kéo dài dưới 24 giờ, nhưng có trường hợp kéo dài hơn, tuy nhiên không quá 6 tuần.
- Nổi mề đay mạn tính: Triệu chứng kéo dài trên 6 tuần.
Tác nhân gây ra nổi mề đay là rất phức tạp, bao gồm mỹ phẩm, độc tố từ côn trùng cắn, dị ứng thuốc, dị ứng thức ăn,… Triệu chứng thường xuất hiện trên da mặt, tay chân hoặc thân mình dưới dạng các nốt hoặc mảng đỏ. Các vết có thể không đều và gây ngứa nhẹ đến ngứa nghiêm trọng tuỳ thuộc vào mức độ của bệnh.
TÌM HIỂU CÁCH CHỮA TRỊ NỔI MỀ ĐAY TẠI NHÀ
Mặc dù không gây nguy hiểm, nhưng nổi mề đay ảnh hưởng rất lớn tới sức khỏe và sinh hoạt. Bạn hoàn toàn có thể kiểm soát triệu chứng bệnh nhanh chóng bằng những biện pháp sau:
SỬ DỤNG DUNG DỊCH CHỐNG NGỨA
Để giảm ngứa và làm dịu vùng da bị tổn thương do nổi mề đay, bạn có thể thực hiện vệ sinh vùng da bị bệnh bằng các dung dịch giảm ngứa. Các dung dịch hiệu quả có thể sử dụng bao gồm: bột yến mạch, baking soda, hoặc tắm nước mát…
Tuy biện pháp này giúp giảm ngứa và khó chịu do nổi mề đay, nhưng nếu triệu chứng vẫn tiếp tục và kéo dài, điều này có nghĩa là bạn vẫn chưa hoàn toàn cách ly với yếu tố gây ra bệnh.
CÁCH LY VỚI YẾU TỐ NGUY CƠ GÂY NỔI MỀ ĐAY
Để chữa nổi mề đay hiệu quả nhất, việc quan trọng nhất là xác định chính xác tác nhân gây ra bệnh và cách ly chúng. Hãy kiểm tra lại các yếu tố tiếp xúc hoặc có thay đổi trong thời gian gần đây như: tiếp xúc nhiều với ánh nắng mặt trời trong thời gian dài, căng thẳng, côn trùng cắn, sử dụng thuốc mới, nhiễm khuẩn, nấm, virus…
Hầu hết trong các trường hợp, sau khi cách ly không tiếp xúc với yếu tố gây nổi mề đay, triệu chứng thường giảm dần và biến mất trong vòng 24 giờ. Tuy nhiên, nếu tiếp tục tiếp xúc với yếu tố gây bệnh mà không cách ly tốt, triệu chứng có thể trở nên nghiêm trọng hơn và bạn cần phải sớm đến bệnh viện kiểm tra, như: chóng mặt, khó thở, sưng mặt, sưng môi, sưng họng…
CHỮA NỔI MỀ ĐAY BẰNG LÔ HỘI
Lô hội là một lựa chọn tự nhiên và hiệu quả cho nhiều chị em trong việc chăm sóc da, với giá cả phải chăng. Nhiều sản phẩm dưỡng da hiện nay sử dụng chiết xuất từ lô hội vì lá cây này chứa nhiều dưỡng chất có lợi cho da, đặc biệt là vitamin E, giúp giảm ngứa ngáy, làm dịu da và tái tạo làn da khỏe mạnh.
Lô hội có thể được sử dụng để làm dịu da và thúc đẩy quá trình phục hồi của da trong trường hợp nổi mề đay, viêm da và dị ứng da. Tuy nhiên, một số người có làn da nhạy cảm có thể phản ứng tiếp xúc khi sử dụng lô hội trực tiếp. Do đó, trước khi áp dụng lô hội trên toàn bộ vùng da bị nổi mề đay, nên thử nghiệm trên một phần nhỏ da trước.
CHƯỜM LẠNH ĐỂ GIẢM NỔI MỀ ĐAY
Một phương pháp được nhiều người sử dụng và mang lại hiệu quả tích cực cho cả nổi mề đay và các dạng dị ứng da khác là sử dụng nhiệt độ thấp từ đá chườm. Nhiệt độ thấp này giúp làm mát da và làm dịu cảm giác ngứa ngáy và khó chịu, đồng thời giảm việc gãi ngứa da.
Tuy nhiên, cần phải lưu ý rằng khi sử dụng phương pháp này, bạn nên chườm lạnh bằng túi nước đá hoặc đá lạnh được bọc trong túi vải, và chỉ nên chườm trong khoảng thời gian tối đa là 10 phút để tránh gây bỏng lạnh cho da. Thực hiện cách này vài lần trong ngày cho đến khi triệu chứng nổi mề đay không còn nghiêm trọng.
CHỮA NỔI MỀ ĐAY BẰNG THUỐC KHÁNG HISTAMIN
Đối với những trường hợp nổi mề đay nghiêm trọng và không thể chữa khỏi hoàn toàn bằng các biện pháp tại nhà, việc sử dụng thuốc điều trị có thể cần thiết. Thuốc kháng histamin được sử dụng phổ biến trong trường hợp này, vì chúng có tác dụng làm giảm ngứa và khó chịu do nổi mề đay bằng cách ảnh hưởng đến cơ chế sản sinh histamin.
Có một số loại thuốc kháng histamin không cần kê toa mà có thể sử dụng dưới sự hướng dẫn của bác sĩ, bao gồm:
- Benadryl: thuốc giảm mẩn, ngứa, có tác dụng nhanh trong khoảng 1 giờ sau khi uống, nhưng có thể gây buồn ngủ.
- Calamine: là loại thuốc bôi ngoài da giúp làm mát và giảm ngứa nhanh chóng, được áp dụng trực tiếp lên vùng da bị ảnh hưởng.
- Cetirizine, loratadine, fexofenadine,…: là những loại thuốc kháng histamin khác, có tác dụng chống mẩn ngứa và mề đay kéo dài, ít gây buồn ngủ, thích hợp cho những trường hợp nổi mề đay nặng.
KẾT LUẬN
Mặc dù triệu chứng của nổi mề đay thường không kéo dài và có thể được kiểm soát tại nhà, nhưng nếu có các dấu hiệu của phản ứng dị ứng nặng hơn hoặc triệu chứng không giảm sau một thời gian dài, cần phải đến thăm bác sĩ để được chẩn đoán chính xác và điều trị hiệu quả.
NHỮNG CÂU HỎI THƯỜNG GẶP
1. Biểu hiện của nổi mề đay?
Mẩn đỏ, ngứa ngáy, có thể lan rộng, sưng tấy, đôi khi kèm theo triệu chứng khác như khó thở, buồn nôn.
2. Uống thuốc chống dị ứng:
Thuốc kháng histamine không kê đơn như loratadine, cetirizine giúp giảm ngứa.
3. Dùng thuốc bôi ngoài da:
Kem calamine hoặc kem corticosteroid giúp giảm ngứa và sưng tấy.
