Top 2 viêm da tiết bã ở mặt

DA MẶT BỊ NGỨA SẦN SÙI PHẢI LÀM SAO? NGUYÊN NHÂN VÀ CÁCH ĐIỀU TRỊ

DA MẶT BỊ NGỨA SẦN SÙI PHẢI LÀM SAO? NGUYÊN NHÂN VÀ CÁCH ĐIỀU TRỊ 1

Ngứa và sần sùi trên da mặt là một vấn đề phổ biến mà nhiều người gặp phải. Mặc dù không gây ra các vấn đề nghiêm trọng, nhưng tình trạng này có thể gây khó chịu và làm mất thẩm mỹ. Nguyên nhân của tình trạng này có thể là do nhiều yếu tố, nhưng điều trị có thể giúp giảm nhẹ hoặc loại bỏ các triệu chứng này.

DA MẶT BỊ NGỨA SẦN SÙI PHẢI LÀM SAO? NGUYÊN NHÂN VÀ CÁCH ĐIỀU TRỊ 3

DA MẶT BỊ NGỨA SẦN SÙI LÀ HIỆN TƯỢNG GÌ?

Có một số dấu hiệu nhận biết để phát hiện tình trạng ngứa sần sùi trên da mặt, bao gồm:

  • Da khô, thô ráp, và bong tróc.
  • Các vùng da sưng phồng đỏ như nổi mề đay.
  • Xuất hiện các đốm đỏ, nốt sần trên bề mặt da mặt.
  • Cảm giác ngứa ngáy khó chịu có thể làm tăng hoặc không đổi, và việc cào, gãi trên da có thể gây đau rát.

NGUYÊN NHÂN VÀ BIỂU HIỆN

NGUYÊN NHÂN

Da mặt có thể trở nên ngứa và sần sùi ở mọi độ tuổi do nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm:

  • Dị ứng với mỹ phẩm: Sản phẩm chứa cồn, chất bảo quản, hoặc hương liệu có thể gây kích ứng cho da mặt, dẫn đến ngứa, phát ban, bong tróc và sần sùi.
  • Da thiếu nước: Khi cơ thể thiếu nước, da trở nên khô, mất độ ẩm, dẫn đến nứt nẻ, sần sùi, ngứa ngáy, và mất đi sắc tố.
  • Dị ứng với thời tiết: Thay đổi khí hậu có thể làm mất cân bằng độ ẩm của da mặt, gây kích ứng, phát ban, ngứa ngáy và sưng phù.
  • Dị ứng với thực phẩm: Một số người có thể phản ứng với những loại thực phẩm như hải sản, đậu, đậu phộng, gây nổi mẩn, sưng, ngứa và sần sùi trên da mặt.
  • Stress: Căng thẳng và căng thẳng có thể gây ra vấn đề da như ngứa, sần sùi. Stress cũng có thể ảnh hưởng đến nội tiết tố và sức khỏe tổng thể.
  • Bệnh lý da: Các bệnh như chàm, vảy nến, viêm da tiết bã, và viêm da tiếp xúc có thể gây ra tình trạng da mặt ngứa, sần sùi và bong tróc.
  • Thay đổi nội tiết tố: Các giai đoạn như dậy thì, mang thai, cho con bú, chu kỳ kinh nguyệt, và mãn kinh có thể thay đổi nội tiết tố trong cơ thể, làm tăng sản xuất dầu của tuyến bã nhờn và gây bít tắc lỗ chân lông, dẫn đến viêm nhiễm và các triệu chứng như ngứa, sần sùi, và sưng đỏ.

BIỂU HIỆN

Khi da mặt gặp tình trạng mẩn ngứa và sần sùi, có những dấu hiệu như:

  • Da trở nên thô ráp, có vẻ nhăn nheo, đặc biệt là ở các vị trí như cằm, má, trán, và cánh mũi, thường có hiện tượng bong tróc.
  • Da mất đi tính đàn hồi, trở nên ít mịn màng.
  • Cảm giác ngứa ngáy thường xuyên và khó chịu, thúc đẩy người bệnh chạm vào da mặt, có thể dẫn đến tổn thương, chảy máu hoặc nhiễm trùng.
  • Có thể xuất hiện nốt mụn nước nhỏ và sưng đỏ trên da mặt.
  • Gương mặt trở nên nhợt nhạt, thiếu sức sống.

Tình trạng da mặt bị ngứa và sần sùi không chỉ gây mất đi sự tự tin mà còn có thể gây đau rát và khó chịu.

DA MẶT BỊ NGỨA SẦN SÙI PHẢI LÀM SAO? NGUYÊN NHÂN VÀ CÁCH ĐIỀU TRỊ 5

CÁCH ĐIỀU TRỊ DA MẶT BỊ NGỨA SẦN SÙI BẰNG NGUYÊN LIỆU TỰ NHIÊN 

Nhiều người đã chọn sử dụng các nguyên liệu tự nhiên để giải quyết vấn đề da mặt bị ngứa và sần sùi. Phương pháp này không chỉ giúp cải thiện tình trạng da mà còn ít gây tác dụng phụ, lành tính và phù hợp với mọi người. Nếu bạn đang gặp phải tình trạng da mặt ngứa và sần sùi, dưới đây là một số cách bạn có thể thử áp dụng.

SỮA TƯƠI VÀ CÁM GẠO

Kết hợp giữa sữa tươi và cám gạo là một công thức hiệu quả để cải thiện tình trạng da khô, bong tróc và sần sùi một cách nhanh chóng. Hỗn hợp này không chỉ cung cấp độ ẩm mà còn bổ sung dưỡng chất quan trọng cho da, giúp da được nuôi dưỡng từ bên trong.

Đầu tiên, trộn 2 muỗng cám gạo và 2 muỗng sữa tươi không đường vào một cái bát và khuấy đều hỗn hợp. Sau khi rửa sạch mặt với nước ấm, thoa hỗn hợp này đều lên da và để khoảng 15 – 20 phút. Cuối cùng, rửa lại mặt bằng nước mát và sử dụng khăn mềm để lau khô làm sạch.

UỐNG NƯỚC ĐẦY ĐỦ

Việc uống đủ lượng nước cần thiết cho cơ thể, khoảng 1,5-2 lít mỗi ngày, sẽ giúp cải thiện tình trạng da khô, bong tróc và sần sùi. Bởi da không chỉ cần được chăm sóc từ bên ngoài mà còn cần duy trì độ ẩm từ bên trong.

MẬT ONG VÀ BỘT YẾN MẠCH

Việc kết hợp mật ong với bột yến mạch không chỉ giúp chống oxy hóa và giảm viêm mà còn mang lại hiệu quả tích cực trong việc điều trị tình trạng da mặt bị ngứa và sần sùi. Bạn chỉ cần lấy 10g yến mạch xay nhuyễn và trộn đều với 1 muỗng mật ong. Trước khi áp dụng hỗn hợp này lên da mặt, hãy rửa sạch da bằng nước ấm. Sau đó, thoa hỗn hợp lên da và massage nhẹ nhàng trong khoảng 20 phút trước khi rửa lại mặt bằng nước mát.

DA MẶT BỊ NGỨA SẦN SÙI PHẢI LÀM SAO? NGUYÊN NHÂN VÀ CÁCH ĐIỀU TRỊ 7

GIẢM CĂNG THẲNG

Căng thẳng có thể làm tình trạng ngứa và sần sùi trở nên nghiêm trọng hơn. Vì vậy, bạn có thể giảm căng thẳng và lo âu bằng cách duy trì một lối sống lành mạnh, bao gồm việc đảm bảo đủ giấc ngủ, ăn uống đầy đủ dinh dưỡng và tập luyện thể dục đều đặn.

NHỮNG LƯU Ý KHI TỰ ĐIỀU TRỊ DA MẶT BỊ NGỨA, SẦN SÙI TẠI NHÀ 

Trong việc điều trị da ngứa, khô, sần sùi tại nhà, bạn cần lưu ý những điều sau:

  • Kiên nhẫn là chìa khóa, vì điều trị bằng nguyên liệu tự nhiên thường yêu cầu thời gian dài để mang lại hiệu quả.
  • Luôn kiểm tra phản ứng của cơ thể với các nguyên liệu sử dụng và đảm bảo an toàn, tránh tình trạng kích ứng da.
  • Khi sử dụng mỹ phẩm, chọn sản phẩm phù hợp với tình trạng da, có độ pH cân bằng và không chứa hóa chất.
  • Đảm bảo chăm sóc da đúng cách bằng cách làm sạch da hàng ngày, tẩy tế bào chết 2 – 3 lần/tuần và sử dụng kem dưỡng ẩm hàng ngày.
  • Bảo vệ da tránh tiếp xúc với hóa chất, tia UV và ánh sáng xanh từ các thiết bị điện tử.
  • Uống đủ nước và tăng cường bổ sung các loại thực phẩm giàu vitamin, khoáng chất để nuôi dưỡng và cấp ẩm cho da.
  • Trong trường hợp tình trạng da kéo dài và gây ra nhiều phiền toái như nứt nẻ, đau đớn hoặc nhiễm trùng, cần tìm đến các cơ sở y tế uy tín để thăm khám và điều trị, tránh tự ý sử dụng các sản phẩm có thể gây ra biến chứng nặng nề trên da.

KẾT LUẬN

Nếu bạn không thể tự xác định nguyên nhân và cách khắc phục tình trạng da mặt bị ngứa sần sùi, nên thăm bác sĩ để được khám và điều trị kịp thời. Hy vọng với bài viết này, bạn đã có thêm thông tin tham khảo về cách làm sao để giảm các triệu chứng khó chịu và phục hồi làn da khỏe mạnh.

NHỮNG CÂU HỎI THƯỜNG GẶP

1. Làm thế nào để phân biệt da mặt bị ngứa sần sùi do nguyên nhân thông thường và do bệnh lý?

Da mặt bị ngứa sần sùi do nguyên nhân thông thường thường chỉ gây ra cảm giác ngứa ngáy, khó chịu và không kèm theo các triệu chứng khác như da đỏ, bong tróc, sưng tấy,… Tuy nhiên, nếu da mặt bạn bị ngứa sần sùi kèm theo các triệu chứng khác, bạn nên đi khám bác sĩ da liễu để được chẩn đoán và điều trị chính xác.

2. Bác sĩ da liễu sẽ làm gì để chẩn đoán da mặt bị ngứa sần sùi?

Bác sĩ da liễu sẽ hỏi về tiền sử bệnh lý, thói quen sinh hoạt và kiểm tra da mặt của bạn để xác định nguyên nhân gây ngứa sùi. Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể yêu cầu thực hiện các xét nghiệm da liễu để chẩn đoán chính xác hơn.

3. Làm thế nào để phòng ngừa da mặt bị ngứa sần sùi?

  • Sử dụng kem dưỡng ẩm phù hợp với loại da của bạn.
  • Sử dụng kem chống nắng có SPF 30 trở

VIÊM DA DẦU: NGUYÊN NHÂN, TRIỆU CHỨNG, CHẨN ĐOÁN VÀ PHƯƠNG PHÁP ĐIỀU TRỊ

VIÊM DA DẦU: NGUYÊN NHÂN, TRIỆU CHỨNG, CHẨN ĐOÁN VÀ PHƯƠNG PHÁP ĐIỀU TRỊ 9

Viêm da tiết bã hay còn được gọi là viêm da dầu là một bệnh da liễu khó điều trị, bệnh thường dai dẳng và dễ tái phát. Cụ thể như thế nào mời bạn đọc bài viết dưới đây.

VIÊM DA DẦU: NGUYÊN NHÂN, TRIỆU CHỨNG, CHẨN ĐOÁN VÀ PHƯƠNG PHÁP ĐIỀU TRỊ 11

TỔNG QUAN VỀ BỆNH VIÊM DA DẦU

Viêm da dầu là một bệnh lý phổ biến, khiến nhiều người phải tìm kiếm sự giúp đỡ từ bác sĩ. Đây là một bệnh viêm mạn tính, thường ổn định từng đợt, có đặc điểm là da đỏ kèm theo vảy, phổ biến ở các vùng da có nhiều tuyến bã như da đầu, vùng mặt và nửa trên thân mình.

Bệnh thường bắt đầu vào những giai đoạn khi tuyến bã hoạt động mạnh mẽ, như sau sinh ở trẻ em hoặc sau giai đoạn dậy thì ở thanh thiếu niên. Viêm da dầu có thể xuất hiện ở mọi chủng tộc, cả ở trẻ em và người lớn, nam giới thường gặp nhiều hơn.

Ở trẻ em, tỷ lệ mắc viêm da dầu tăng lên từ khoảng 10% ở trẻ dưới 1 tháng tuổi lên đến khoảng 70% ở trẻ 3 tháng tuổi, nhưng bệnh thường tự thoái lui sau 1 tuổi.

Ở người lớn, khoảng 3% dân số mắc viêm da dầu, với đỉnh điểm bệnh thường xuất hiện vào khoảng 30-40 tuổi. Tình trạng viêm da dầu tăng cao ở nhóm người nhiễm HIV, với khoảng 35% trong số họ bị bệnh và có thể lên đến 85% ở nhóm có CD4 < 400TB/ml và bệnh ở giai đoạn AIDS. Tình trạng này thường nặng và không đáp ứng tốt với điều trị.

NGUYÊN NHÂN VIÊM DA DẦU

Đến thời điểm hiện tại, nguyên nhân gây ra bệnh viêm da dầu vẫn chưa được làm sáng tỏ hoàn toàn. Có nhiều quan điểm được đưa ra, nhưng đa số cho rằng bệnh có liên quan đến sự hoạt động quá mức của tuyến bã, sự phát triển của nấm Malassezia, sự thay đổi trong hệ thống miễn dịch, và các yếu tố khác tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của bệnh viêm da dầu và làm tăng sự nhạy cảm của người bệnh với bệnh.

VAI TRÒ CỦA NẤM MALASSEZIA

Vai trò của nấm Malassezia trong viêm da dầu đã được quan tâm và nghiên cứu. Đây là một loài nấm ưa mỡ tồn tại trong vi hệ của da và được cho là có liên quan đến việc phát triển tình trạng viêm da dầu.

Nghiên cứu đã chỉ ra rằng, ở những bệnh nhân mắc viêm da dầu, thường có sự tăng lên về số lượng nấm Malassezia so với nhóm người không mắc bệnh. Hơn nữa, viêm da dầu thường có phản ứng tích cực khi điều trị bằng các thuốc kháng nấm, điều này càng làm rõ sự liên quan giữa viêm da dầu và loại nấm này.

Tuy nhiên, vẫn còn một số điểm chưa được giải thích rõ ràng. Có những người có nồng độ Malassezia bình thường mà vẫn mắc viêm da dầu, và số lượng nấm trên da không hoàn toàn tương ứng với mức độ nặng của bệnh. Điều này cho thấy rằng cần có những nghiên cứu sâu hơn để hiểu rõ hơn về vai trò cụ thể của nấm Malassezia trong cơ chế phát triển của viêm da dầu.

VAI TRÒ CỦA TUYẾN BÃ

Các vị trí thường bị viêm da dầu thường tương ứng với vùng da có nhiều tuyến bã như da đầu, vùng mặt, ngực và lưng. Bệnh thường xuất hiện chủ yếu vào các thời điểm mà các tuyến bã này hoạt động mạnh mẽ, như trong những tháng đầu đời và sau thời kỳ dậy thì. Điều này phần nào xác nhận vai trò của tuyến bã trong việc gây ra tình trạng viêm da dầu.

Tuy nhiên, không phải tất cả người bị viêm da dầu đều có tăng tiết bã nhờn và không phải tất cả những người có tăng tiết bã nhờn đều bị viêm da dầu. Ngoài ra, nồng độ chất bã nhờn cũng không luôn liên quan đến mức độ nặng của bệnh. Điều này chỉ ra rằng, việc hiểu rõ hơn về cơ chế phát triển của viêm da dầu vẫn còn nhiều khía cạnh cần được nghiên cứu sâu hơn.

VAI TRÒ CỦA HỆ MIỄN DỊCH

Có nghiên cứu cho thấy rằng sự đáp ứng miễn dịch với nấm Malassezia và các sản phẩm chuyển hóa của nó như acid béo, gốc oxy tự do, và men lipase có thể góp phần vào sự phát triển của tình trạng viêm da dầu. Hoặc có thể, viêm da dầu là kết quả của phản ứng kích ứng với các sản phẩm chuyển hóa này. Điều này chỉ ra một khía cạnh quan trọng trong cơ chế phát triển của bệnh, nhấn mạnh vai trò của hệ thống miễn dịch và phản ứng viêm trong quá trình bệnh lý viêm da dầu.

CÁC YẾU TỐ THUẬN LỢI

Các yếu tố thuận lợi có thể góp phần vào sự phát triển của viêm da dầu bao gồm:

YẾU TỐ VẬT LÝ

  • Chấn thương, vết thương vùng mặt có thể làm xuất hiện bệnh viêm da dầu.
  • Tia tử ngoại: Điều trị PUVA (sử dụng tia UV kết hợp với thuốc psoralen) ở vùng mặt có thể gây ra viêm da dầu.
  • Nhiệt độ và độ ẩm: Mức độ viêm da dầu có thể thay đổi theo mùa, với bệnh có thể trở nên nghiêm trọng hơn vào mùa đông hoặc đầu xuân, và cải thiện hơn vào mùa hè.

BỆNH LÝ NỀN

Các bệnh lý về thần kinh, chuyển hóa, suy giảm miễn dịch có thể tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của viêm da dầu.

YẾU TỐ DI TRUYỀN

Đột biến gen ZNF750 cũng được xem xét là một yếu tố có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của viêm da dầu.

THUỐC

Một số loại thuốc như griseofulvin, cimetidine, lithium có thể gây ra viêm da dầu hoặc làm bùng phát tình trạng bệnh.

TRIỆU CHỨNG VIÊM DA DẦU

Viêm da dầu được chia thành viêm da dầu ở 2 nhóm đối tượng:

​VIÊM DA DẦU Ở TRẺ NHỎ

Viêm da dầu ở trẻ nhỏ thường xuất hiện ở giai đoạn đầu sau sinh và thường có tiên lượng khá tốt. Phần lớn trường hợp, bệnh sẽ tự khỏi sau vài tuần đến vài tháng, và rất ít khi kéo dài đến năm 1 tuổi.

Hình thái và vị trí tổn thương:

  • Vùng da đầu: Thường xuất hiện nhiều ở vùng trán và đỉnh đầu, thương tổn thường bao gồm các vảy da, vảy mỡ trên nền da đỏ xen kẽ các vết nứt. Thường không có hiện tượng rụng tóc đi kèm. Tổn thương có thể chỉ khu trú hoặc lan rộng toàn bộ da đầu.
  • Vị trí thường gặp khác: Ngoài ra, viêm da dầu còn thường xuất hiện ở vùng chữ T (trán, rãnh mũi má, cung mày hai bên), vùng mí mắt, rãnh sau tai, ống tai ngoài, ngực, lưng. Các mảng da đỏ trên nền có vảy mỡ, bóng và dính.

Cơ năng

  • Bệnh ít gây khó chịu và có thể không gây ngứa nhiều.
  • Trẻ em vẫn ăn và ngủ tốt.

Leiner’s disease:

  • Là một biến thể nặng lan tỏa của viêm da dầu ở trẻ em, dẫn đến tình trạng đỏ da bong vảy trên toàn thân.
  • Ngoài ra, có thể có các triệu chứng như sốt, tiêu chảy, thiếu máu, nôn mửa và sút cân.
  • Nếu không được điều trị, người bệnh có thể tử vong.
  • Thường có yếu tố gia đình.

VIÊM DA DẦU Ở NGƯỜI LỚN

Đây là một bệnh mạn tính, thường bắt đầu sau tuổi dậy thì và có thể kéo dài suốt đời, ổn định và có thể tái phát theo từng đợt.

Hình thái và vị trí tổn thương:

  • Ở da đầu: Thường xuất hiện các vảy da màu trắng mỏng hoặc vảy mỡ màu vàng trên nền da viêm đỏ. Thương tổn thường tập trung ở vùng trán, thái dương và vùng đỉnh. Tổn thương có thể chỉ khu trú hoặc lan tỏa toàn bộ vùng da đầu.
  • Ở mặt: Thường thấy dấu đỏ trên nền có các vảy da, vảy mỡ màu vàng dính, có ranh giới rõ. Đôi khi có kèm theo vết nứt (hoặc sau ở vị trí rãnh sau tai và vành tai). Thương tổn tập trung ở vùng chữ T (má, lông mày, rãnh mũi má), rãnh sau tai, vành tai, ống tai ngoài, và các vùng tiết nhiều dầu như ngực, lưng. Các tổn thương có thể có dạng đa dạng như hình đồng xu, hình đa cung, hình cánh hoa, hoặc hình vòng.
  • Ở vùng nếp gấp: Thường gặp ở nách, nếp lằn vú hai bên, và vùng quanh rốn. Các mảng trợt ướt, viêm đỏ trên nền có thể có hoặc không có vảy da.

Cơ năng:

  • Có thể có hoặc không gây ngứa.
  • Có trường hợp ngứa tăng lên khi nhiệt độ cơ thể tăng lên hoặc ra mồ hôi.
  • Vùng da đầu thường gặp tình trạng ngứa nhiều.

Ở bệnh nhân HIV

  • Thương tổn thường lan rộng và có thể xuất hiện ở những vị trí ít gặp như tay, chân.

CÁC BIẾN CHỨNG VIÊM DA DẦU

Viêm da dầu thường không gây ra nhiều biến chứng, nhưng trong trường hợp lan rộng và không đáp ứng được điều trị, có thể dẫn đến tình trạng đỏ da bong vảy nặng nề và viêm nặng, có thể gây nguy hiểm và đe dọa đến tính mạng của bệnh nhân.

ĐƯỜNG LÂY TRUYỀN VIÊM DA DẦU

Vậy viêm da dầu liệu có lây không?

Câu trả lời là không. Viêm da dầu có tính chất gia đình và không phải bệnh lý truyền nhiễm, không thể lây lan giữa người với người qua giao tiếp, tiếp xúc đơn thuần.

ĐỐI TƯỢNG NGUY CƠ VIÊM DA DẦU

Đối tượng nguy cơ mắc viêm da dầu bao gồm:

  • Người nhiễm HIV/AIDS: Bệnh viêm da dầu thường phổ biến hơn ở những người này, và thương tổn thường lan rộng và khó điều trị.
  • Người có bệnh lý thần kinh: Những người mắc các bệnh như Parkinson, Alzheimer, hoặc các rối loạn tâm thần có nguy cơ cao hơn.
  • Những người nghiện rượu: Có xu hướng cao hơn về viêm da dầu.
  • Người mắc bệnh nội tiết, béo phì: Tỷ lệ mắc viêm da dầu cũng tăng lên trong nhóm này.
  • Tình trạng căng thẳng, lo lắng kéo dài: Stress và lo âu có thể gây ra viêm da dầu.
  • Trong gia đình có người thân mắc viêm da dầu: Có tiền sử gia đình về bệnh viêm da dầu cũng tăng nguy cơ cho người khác trong gia đình.

PHÒNG NGỪA VIÊM DA DẦU

Để phòng ngừa viêm da dầu, có thể thực hiện các biện pháp sau:

KIỂM SOÁT CÁC BỆNH LÝ NỀN

Đối với những người có bệnh lý nền như HIV, các bệnh thần kinh, hoặc các rối loạn nội tiết, việc kiểm soát tốt bệnh lý này có thể giúp giảm nguy cơ mắc viêm da dầu.

HẠN CHẾ CÁC YẾU TỐ NGUY CƠ

  • Tránh sử dụng các chất kích thích như rượu, bia, thuốc lá, và cà phê.
  • Thực hiện lối sống sinh hoạt hợp lý và điều độ, bao gồm việc ngủ đủ giấc, giữ tinh thần luôn thoải mái, và hạn chế ăn các thực phẩm nhiều dầu mỡ, đồ cay nóng, và đồ quá ngọt.

SỬ DỤNG CÁC SẢN PHẨM CHĂM SÓC DA PHÙ HỢP

Việc sử dụng các sản phẩm chăm sóc và làm sạch da phù hợp, đặc biệt là những vùng da có tuyến bã hoạt động mạnh, có thể giúp giảm nguy cơ mắc viêm da dầu.

CÁC BIỆN PHÁP CHẨN ĐOÁN VIÊM DA DẦU

Sẽ gồm chẩn đoán xác định và chẩn đoán phân biệt

CHẨN ĐOÁN XÁC ĐỊNH

Để chẩn đoán xác định viêm da dầu, các phương pháp sau được sử dụng:

CHẨN ĐOÁN DỰA TRÊN BIỂU HIỆN LÂM SÀNG

Chẩn đoán thường dựa vào các biểu hiện lâm sàng và vị trí thương tổ trên da.

MÔ BỆNH HỌC

Trong trường hợp không rõ, mô bệnh học có thể được thực hiện để chẩn đoán xác định. Các biến thể mô bệnh học khác nhau được quan sát tùy theo giai đoạn của bệnh:

  • Trong giai đoạn cấp tính, có hiện tượng phù gian bào nhẹ, các tế bào sừng còn nhân khu trú, và thâm nhiễm bạch cầu lympho.
  • Trong giai đoạn bán cấp, tế bào thượng bì tăng sinh và có tế bào nấm men ở lớp sừng.
  • Trong giai đoạn mạn tính, tế bào thượng bì tăng sinh nhiều hơn và giảm hiện tượng phù gian bào, cùng với giãn mạch máu ở trung bì nông.

XÉT NGHIỆM THÊM

  • Nuôi cấy nấm: Xác định số lượng nấm Malassezia có thể giúp xác định bệnh viêm da dầu.
  • Xét nghiệm HIV: Trong các trường hợp nghi ngờ, việc xét nghiệm HIV có thể được thực hiện để loại trừ hoặc xác định nguyên nhân gốc của tình trạng viêm da dầu.

CHẨN ĐOÁN PHÂN BIỆT

Viêm da dầu ở trẻ em và người lớn đều có những biểu hiện và tổn thương đặc trưng, nhưng cũng có những bệnh lý khác cần được phân biệt:

VIÊM DA DẦU Ở TRẺ EM

  • Viêm da cơ địa: Có thể bị nhầm lẫn với thương tổn dát đỏ vùng mặt, tuy nhiên, không phản ứng với thuốc nấm tại chỗ. Các triệu chứng thường bao gồm ngứa nhiều và khó chịu.
  • Viêm da tã lót: Có thể gây nhầm lẫn với viêm da dầu ở vùng bẹn, hậu môn, nhưng có thể cải thiện khi giữ cho da khô thoáng và sử dụng các loại thuốc giảm viêm.
  • Vảy nến: Cũng gây nhầm lẫn với viêm da dầu, nhưng thường đi kèm với tổn thương móng và khớp.
  • Nấm da đầu: Thường kèm theo rụng tóc do nấm, xác định bằng xét nghiệm nấm.

VIÊM DA DẦU Ở NGƯỜI LỚN

  • Lang ben: Lan rộng ra mọi vị trí trên da và có thể lây lan cho người khác.
  • Viêm da do Demodex: Thường phân bố ở vùng mặt, xác định bằng xét nghiệm demodex.
  • Lupus ban đỏ hệ thống và kinh hình đĩa: Có thể kèm theo triệu chứng toàn thân và xác định bằng xét nghiệm kháng thể.
  • Viêm da tiếp xúc dị ứng: Cần xác định tác nhân gây dị ứng và điều trị thuốc chống viêm, chống dị ứng.
  • Vảy phấn hồng Gilbert: Có tính chất đối xứng và tự thoái lui sau một thời gian.
  • Giang mai: Có tiền sử quan hệ tình dục không an toàn, xác định bằng xét nghiệm giang mai.

CÁC BIỆN PHÁP ĐIỀU TRỊ VIÊM DA DẦU

Việc điều trị sẽ phụ thuộc vào từng đối tượng mà khác nhau về độ tuổi, vị trí của tổn thương. Ngoài ra, cần xác định các yếu tố nguy cơ gây bùng phát hoặc làm nặng bệnh và loại bỏ chúng.

VIÊM DA DẦU Ở TRẺ EM

Viêm da dầu ở trẻ em thường cần phải điều trị đúng cách để giảm triệu chứng và nguy cơ tái phát. Dưới đây là các phương pháp điều trị phổ biến cho viêm da dầu ở các vùng khác nhau trên cơ thể của trẻ em:

VIÊM DA DẦU Ở ĐẦU

  • Ưu tiên sử dụng kem dưỡng ẩm và dầu gội thông thường để làm mềm và loại bỏ tổn thương. Nếu không đáp ứng, tiến hành điều trị tiếp theo.
  • Sử dụng corticoid loại yếu hoặc dầu gội chứa ketoconazol để điều trị nấm. Ví dụ: clobetasol butyrate 0,05% hoặc hydrocortison 1% bôi 1 lần/ngày trong vòng 7 ngày. Dầu gội hoặc kem ketoconazol 2% dùng 2 lần/tuần trong 2 tuần.

VIÊM DA DẦU Ở MẶT VÀ THÂN MÌNH

  • Sử dụng corticoid loại yếu bôi 1 lần/ngày trong vòng 5-7 ngày.
  • Sử dụng kem ketoconazol 2% bôi 1 lần/ngày trong vòng 1-2 tuần.

VIÊM DA DẦU Ở VÙNG KẼ

  • Sử dụng kem ketoconazol 2% hoặc các thuốc nhóm azole khác bôi 1 lần/ngày trong vòng 1-2 tuần.
  • Cũng có thể sử dụng kẽm oxid hoặc các chế phẩm chiết xuất từ than đá.
  • Nếu triệu chứng không cải thiện sau 1 tuần sử dụng corticoid hoặc sau 2 tuần sử dụng thuốc chống nấm, cần xác định lại chẩn đoán và điều trị lại theo từng đợt.

VIÊM DA DẦU Ở NGƯỜI LỚN

Viêm da dầu ở người lớn đòi hỏi một phác đồ điều trị phù hợp để cải thiện triệu chứng và ngăn chặn tái phát. Quá trình điều trị được chia thành hai giai đoạn: Giai đoạn tấn công để kiểm soát triệu chứng và Giai đoạn duy trì để dự phòng tái phát.

VIÊM DA DẦU Ở ĐẦU

  • Giai đoạn tấn công: Sử dụng ketoconazol 2%, selenium sulphid 2,5%, ciclopirox 1% 2-3 lần/tuần trong vài tuần hoặc cho đến khi tổn thương sạch. Nếu có ngứa hoặc viêm tại tổn thương, sử dụng corticoid loại mạnh mỗi ngày 1 lần x 2-4 tuần.
  • Giai đoạn duy trì: Sử dụng dầu gội ketoconazol 2% hoặc ciclopirox 1% 1 lần/tuần.

VIÊM DA DẦU Ở MẶT

  • Giai đoạn tấn công: Sử dụng corticoid loại yếu, thuốc bôi chống nấm đơn độc hoặc kết hợp cả hai: 1-2 lần/ngày đến khi tổn thương sạch.
  • Giai đoạn duy trì: Sử dụng thuốc bôi chống nấm 1 lần/tuần. Ở vùng râu, sử dụng dầu gội chống nấm hằng ngày đến khi tổn thương sạch, sau đó duy trì 1 lần/tuần.

VIÊM DA DẦU Ở THÂN MÌNH VÀ VÙNG KẼ

  • Giai đoạn tấn công: Sử dụng corticoid loại trung bình, thuốc bôi chống nấm đơn độc hoặc kết hợp cả hai: 1-2 lần/ngày cho đến khi tổn thương sạch.
  • Giai đoạn duy trì: Sử dụng thuốc bôi chống nấm 1 lần/tuần.

TRƯỜNG HỢP KHÔNG ĐÁP ỨNG ĐIỀU TRỊ HOẶC TỔN THƯƠNG LAN TỎA

Cần sử dụng các thuốc uống đường toàn thân: Ưu tiên sử dụng Itraconazol 200mg/ngày trong 7 ngày, sau đó duy trì 200mg/ngày trong 2 ngày/tháng trong 3 tháng. Có thể thay thế bằng terbinafin, fluconazol. Một số trường hợp có thể sử dụng vitamin A acid liều 2,5-5mg/ngày trong 3-5 tháng. Ánh sáng trị liệu cũng có thể hữu ích trong điều trị viêm da dầu.

Việc tuân thủ đúng liều lượng và hướng dẫn của bác sĩ cũng như theo dõi sát sao tình trạng của bệnh nhân là rất quan trọng để đảm bảo hiệu quả của điều trị.

Viêm da dầu là một trong những bệnh lý phổ biến nhưng cần được điều trị một cách đúng cách và kịp thời theo hướng dẫn của các chuyên gia y tế. Thời gian điều trị có thể thay đổi tùy thuộc vào tình trạng cụ thể của bệnh nhân và ảnh hưởng của yếu tố thời tiết, khí hậu.

Nếu có dấu hiệu của viêm da dầu, quan trọng là nên tìm đến các cơ sở y tế như trung tâm da liễu hoặc phòng khám đa khoa để được khám và điều trị kịp thời. Không nên tự ý sử dụng các loại thuốc hoặc phương pháp chữa bệnh không được xác minh về hiệu quả, vì những phương pháp này có thể gây tác dụng phụ hoặc ảnh hưởng tiêu cực đến da. Mặc dù có nhiều thông tin quảng cáo, nhưng việc chọn lựa phương pháp điều trị nên dựa trên tư vấn của các chuyên gia y tế có kinh nghiệm và đào tạo.