Tác hại của việc ăn đồ cay nóng, dầu mỡ và căn bệnh can hỏa vượng (nóng trong người) 

Tác hại của việc ăn đồ cay nóng, dầu mỡ và căn bệnh can hỏa vượng (nóng trong người)  1

“Mấy ngày trước có một cô gái đến tìm tôi vì mặt nổi mụn mãi không hết. Con gái tuổi dậy thì mọc mụn là điều rất bình thường, nhưng tình trạng này đã kéo dài đến bảy, tám năm. Ban đầu, cô ấy nghĩ khi hết tuổi dậy thì sẽ khỏi, nhưng tới tận lúc tốt nghiệp thạc sĩ, chuẩn bị đi làm, mụn vẫn không có dấu hiệu biến mất. Rõ ràng, mụn trên mặt sẽ ảnh hưởng lớn đến ngoại hình, cô gái này lo lắng về hình ảnh của mình trong công việc cũng như tình yêu, hôn nhân, nên đã đến chỗ chúng tôi trị mụn.

Sau khi bắt mạch, tôi khuyên cô ấy nên điều hòa lại cơ thể trước đã, khi cơ thể khỏe mạnh thì mụn cũng sẽ mất. Tình trạng của cô ấy là can hỏa vượng, tâm hỏa vượng, tỳ vị hư hàn, thể chất kém. Nhưng cũng may cô vẫn còn trẻ, chỉ cần bồi bổ, điều tiết lại cơ thể trong khoảng hai tháng là sẽ không có vấn đề gì. Hai tháng sau, chẳng cần tôi phải nói, cô bé này cũng biết rằng mình không cần đi trị mụn nữa, vì tình trạng mụn đã đỡ hơn rất nhiều.”

Đó là chia sẻ của một vị bác sĩ về một bệnh nhân bị can hỏa vượng.

Tác hại của việc ăn đồ cay nóng, dầu mỡ và căn bệnh can hỏa vượng (nóng trong người)  3

Vậy lý do cho bệnh can hỏa vượng của cô ấy là gì? Đó là do thói quen ăn uống. Cô gái này cực kỳ thích ăn cay và đồ dầu mỡ, vì nó “đậm đà”. Đối với người trẻ, đặc biệt là sinh viên, việc ăn uống thường xuyên tại các quán ăn canteen có thể ảnh hưởng đến chất lượng dinh dưỡng. Thực đơn thường chứa nhiều thực phẩm có hàm lượng muối cao, cay nồng và nhiều dầu mỡ. 

Sở thích ưa thích đồ ăn có vị béo ngậy và ngọt đậm cũng có thể là một yếu tố góp phần vào việc tích tụ dầu mỡ và calo trong cơ thể. Sự kết hợp của các thói quen ăn uống này có thể tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của bệnh can hỏa vượng.

Tác hại của việc ăn đồ cay nóng, dầu mỡ và căn bệnh can hỏa vượng (nóng trong người)  5

Hơn nữa, thói quen ăn kem trong phòng có máy sưởi vào mùa đông có thể là một yếu tố góp phần vào tình trạng sức khỏe của cô gái, đặc biệt là với lượng calo cao của kem và ảnh hưởng của thức ăn lạnh đến tỳ vị. Điều này có thể làm tăng khả năng phát sinh can hỏa, đặc biệt khi tỳ vị yếu và bị tổn thương bởi đồ lạnh.

Cũng như đã đề cập, tâm hỏa vượng có thể liên quan đến gan thuộc mộc và tâm thuộc hỏa. Sự cân nhắc giữa gan và tim như mối quan hệ mẹ – con có thể làm tăng khả năng xuất hiện can hỏa vượng và tâm hỏa vượng. Thêm vào đó, lối sống thức khuya và không lành mạnh có thể làm gia tăng các triệu chứng liên quan đến tâm hỏa và can hỏa. 

Do đó, lời khuyên đối với các bạn trẻ là không nên cho rằng mình khỏe mạnh nên “lao lực”, bởi nhiều bệnh lý có thể tích tụ trong quá trình tiêu hao sức khỏe. Việc không chăm sóc cơ thể có thể dẫn đến những vấn đề sức khỏe lớn khi về già. Sức khỏe phụ thuộc phần nào vào việc bạn có yêu thương bản thân hay không.

Thông điệp về việc tìm sự giúp đỡ của bác sĩ khi xuất hiện triệu chứng của can hỏa vượng là rất quan trọng. Dưới đây là một số lời khuyên dành cho bạn về chăm sóc bản thân:

  • Thực hiện hoạt động thể chất đều đặn: Tập luyện nhẹ nhàng như đi bộ, đạp xe, hoặc thiền có thể giúp giảm căng thẳng và kích thích tuần hoàn máu.
  • Duy trì cân nặng lý tưởng: Quản lý cân nặng là một phần quan trọng của việc kiểm soát can hỏa. Hạn chế ăn đồ chứa nhiều calo và thực hiện hoạt động vận động.
  • Thực hiện các biện pháp giảm stress: Học kỹ thuật quản lý stress như thiền, yoga, hoặc tập trung vào hoạt động thú vị để giảm áp lực tâm lý.
  • Giữ tâm trạng tích cực: Tìm hiểu cách quan sát và điều chỉnh tâm trạng của bản thân. Duy trì tâm lý tích cực có thể giúp giảm căng thẳng.
  • Chú ý đến giấc ngủ: Đảm bảo có giấc ngủ đủ và chất lượng. Giữ lịch trình ngủ đều đặn có thể hỗ trợ quá trình giảm căng thẳng và duy trì sức khỏe can hỏa.

Cuối cùng, nếu đã xuất hiện triệu chứng can hỏa vượng nhưng chưa quá nghiêm trọng, hoặc muốn đề phòng can hỏa vượng vào mùa xuân (mùa có tỷ lệ can hỏa vượng cao), chúng ta có thể sử dụng các loại thức ăn, đồ uống làm mát gan như trà hoa cúc, trà bạc hà, nước chanh…

Tác hại của việc ăn đồ cay nóng, dầu mỡ và căn bệnh can hỏa vượng (nóng trong người)  7

Tuy nhiên, nên nhớ rằng mỗi người có cơ thể phản ứng khác nhau, và việc thực hiện các biện pháp này nên được điều chỉnh tùy thuộc vào tình trạng sức khỏe cụ thể. Nếu có bất kỳ vấn đề nào về sức khỏe, việc thảo luận với bác sĩ sẽ là quan trọng để đảm bảo lựa chọn phù hợp.

Những điều cần lưu ý:

  • Để cải thiện tình trạng can hỏa vượng, cần loại bỏ thói quen ăn uống không lành mạnh như ăn quá nhiều đồ dầu mỡ, hàm lượng calo cao, chú ý giữ tâm trạng vui vẻ và đi ngủ sớm, đảm bảo ngủ đủ giấc.
  • Mùa xuân là mùa có tỷ lệ can hỏa vượng cao, nếu triệu chứng chưa quá nghiêm trọng có thể khắc phục bằng các loại thức uống làm mát gan như trà hoa cúc, nước chanh…

VIÊM ĐẠI TRÀNG VÀ NHỮNG LOẠI THUỐC DÙNG CHO VIÊM ĐẠI TRÀNG BẠN NÊN BIẾT

VIÊM ĐẠI TRÀNG VÀ NHỮNG LOẠI THUỐC DÙNG CHO VIÊM ĐẠI TRÀNG BẠN NÊN BIẾT 9

Bệnh viêm đại tràng là một căn bệnh tiềm ẩn nhiều nguy cơ ảnh hưởng xấu đến sức khỏe và dễ gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm nếu không được điều trị kịp thời. Vậy, người bị viêm đại tràng nên uống thuốc gì và cần làm gì để phòng ngừa căn bệnh này?

VIÊM ĐẠI TRÀNG VÀ NHỮNG LOẠI THUỐC DÙNG CHO VIÊM ĐẠI TRÀNG BẠN NÊN BIẾT 11

BỆNH VIÊM ĐẠI TRÀNG LÀ BỆNH GÌ?

Đại tràng, hay còn gọi là ruột già, là cơ quan nằm ở phần cuối của ống tiêu hóa, có vai trò chính là hấp thụ muối khoáng và nước từ thức ăn sau khi dạ dày chuyển xuống. Thức ăn sau đó được các vi khuẩn phân hủy và tạo thành phân, nhờ vào nhu động co bóp của ruột mà phân được đào thải qua trực tràng.

Viêm đại tràng là một bệnh lý gây tổn thương ở đại tràng với tình trạng viêm loét và rối loạn chức năng. Đây là bệnh tương đối phổ biến, ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày của bệnh nhân. Bệnh thường gặp ở người trung niên hoặc người lớn tuổi, và nữ giới có tỷ lệ mắc phải cao hơn nam giới.

NGUYÊN NHÂN GÂY RA VIÊM ĐẠI TRÀNG

Viêm đại tràng được chia thành 2 thể là cấp tính và mạn tính. 

Viêm đại tràng cấp tính

Viêm đại tràng cấp tính chủ yếu do lỵ amip hoặc lỵ trực tràng gây ra, với một số yếu tố gây bệnh bao gồm:

  • Thức ăn và nước uống không đảm bảo vệ sinh: Sử dụng thực phẩm hoặc nước uống không đảm bảo vệ sinh tạo điều kiện cho vi khuẩn có hại xâm nhập vào cơ thể, đặc biệt là đường tiêu hóa. Đại tràng là vị trí cuối cùng của đường tiêu hóa, nơi hầu hết các chất thải và vi khuẩn độc hại bị dồn tới, dẫn đến viêm loét đại tràng.
  • Rối loạn trong cơ thể: Các rối loạn như rối loạn đông máu, xơ vữa động mạch, khối u, và các vết sẹo có thể gây tắc nghẽn quá trình lưu thông máu tới các bộ phận khác. Từ đó, việc cung cấp oxy bị gián đoạn, làm cho các chức năng của đại tràng bị rối loạn.
  • Lạm dụng thuốc kháng sinh và các bệnh lý liên quan: Một số ít trường hợp viêm đại tràng cấp tính xuất phát từ việc lạm dụng thuốc kháng sinh hoặc do mắc các bệnh lý liên quan đến hệ tiêu hóa.

Viêm đại tràng mạn tính

Nguyên nhân phổ biến dẫn đến viêm đại tràng mạn tính là lao ruột. Những bệnh nhân có tiền sử mắc bệnh lao hoặc đang điều trị lao có nguy cơ cao bị viêm đại tràng. Triệu chứng bao gồm chán ăn, tiêu chảy, mệt mỏi, và nếu không được điều trị kịp thời, có thể dẫn đến tắc ruột hoặc viêm phúc mạc.

Viêm đại tràng mạn tính không có nguyên nhân rõ ràng thường gặp ở những người thường xuyên bị stress và căng thẳng do công việc. Triệu chứng bao gồm chán ăn, đau bụng từng cơn, đi đại tiện ra máu, suy nhược cơ thể và sụt cân nhanh.

Ngoài ra, một số trường hợp viêm đại tràng mạn tính xuất hiện sau khi mắc các bệnh như virus herpes simplex, AIDS,…

TRIỆU CHỨNG CỦA VIÊM ĐẠI TRÀNG

Đau bụng kéo dài: Bệnh nhân thường xuất hiện những cơn đau dọc theo khung đại tràng, đặc biệt là ở nửa khung đại tràng trái và hai hố chậu. Cơn đau có thể xuất hiện theo từng cơn, đau quặn nhiều lần, hoặc chỉ âm ỉ và giảm bớt sau khi đi ngoài. Bệnh nhân còn cảm thấy bụng luôn trong trạng thái chướng, đặc biệt dọc theo khung đại tràng, gây cảm giác rất khó chịu.

Tình trạng phân bất thường: Biểu hiện rõ ràng nhất của viêm đại tràng mạn tính là thay đổi về phân. Bệnh nhân thường đi ngoài ra phân lỏng nhiều lần trong ngày. Một số ít trường hợp có thể bị táo bón, mót rặn, phân có lẫn máu hoặc kèm theo nhầy. Ngoài ra, tình trạng đi ngoài phân lỏng kèm táo bón và phân không ổn định khiến bệnh nhân không thấy thoải mái sau khi đi ngoài.

Suy nhược cơ thể: Viêm đại tràng mạn tính gây xáo trộn trong quá trình hấp thụ chất dinh dưỡng, dẫn đến suy nhược cơ thể. Biểu hiện bao gồm chán ăn, ăn không ngon miệng, đầy bụng, suy giảm trí nhớ, lo lắng. Nếu tình trạng này kéo dài mà không được điều trị kịp thời, có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến thể trạng, làm suy giảm chất lượng cuộc sống và khiến bệnh nhân trở nên hốc hác.

THUỐC DÙNG CHO VIÊM ĐẠI TRÀNG

Thuốc tây y có tác dụng nhanh chóng và rõ rệt trong việc giảm đau, nhưng nhược điểm của chúng là có thể tiêu diệt cả những lợi khuẩn trong đường ruột. 

Các loại thuốc bao gồm:

Thuốc điều trị triệu chứng: Bao gồm thuốc chống táo bón, thuốc chống đi ngoài phân lỏng, thuốc ngăn ngừa các cơn co thắt, và thuốc bổ sung vitamin.

Thuốc kháng sinh: Được chỉ định trong các trường hợp nhiễm khuẩn trên niêm mạc đại tràng. Metronidazol 250mg là loại kháng sinh thường được sử dụng, với liều lượng 2 – 4 mg/ngày, kéo dài trong khoảng 8 – 10 ngày.

Thuốc ức chế miễn dịch thuộc nhóm Corticoid: Được sử dụng cho những người mắc bệnh viêm đại tràng do tình trạng tự miễn. Liều lượng thường dùng là 30 – 40 mg/ngày trong tuần đầu tiên, sau đó giảm dần theo chỉ định của bác sĩ.

Thuốc đông y có ưu điểm là có thể điều trị cả viêm đại tràng cấp và mạn tính, và ít gây ra tác dụng phụ cho cơ thể. Tuy nhiên, cần kiên trì sử dụng trong một thời gian dài để đạt kết quả tốt nhất. Tùy thuộc vào từng thể bệnh và các triệu chứng khác nhau, bác sĩ sẽ chỉ định những bài thuốc phù hợp.

VIÊM ĐẠI TRÀNG VÀ NHỮNG LOẠI THUỐC DÙNG CHO VIÊM ĐẠI TRÀNG BẠN NÊN BIẾT 13

ƯU VÀ NHƯỢC ĐIỂM CỦA THUỐC TRỊ VIÊM ĐẠI TRÀNG

Các thuốc Tây y chữa bệnh viêm đại tràng chủ yếu có tác dụng giảm nhẹ triệu chứng với những ưu điểm sau:

Dễ dàng sử dụng.

Tác dụng nhanh chóng: Giúp các triệu chứng viêm đại tràng như đau bụng, tiêu chảy, táo bón thuyên giảm rõ rệt hoặc biến mất trong thời gian ngắn.

Giá bán phù hợp với nhiều người bệnh.

Tuy nhiên, thuốc trị viêm đại tràng cũng có một số nhược điểm như:

Đề kháng kháng sinh: Viêm đại tràng rất dễ tái phát, mỗi lần tái phát bệnh nhân phải sử dụng các loại kháng sinh khác nhau, làm tăng nguy cơ phát triển các chủng vi khuẩn đề kháng kháng sinh hiện có.

Nguy cơ tích trữ nước, béo phì và bệnh đái tháo đường: Sử dụng thuốc trị viêm đại tràng kéo dài có thể dẫn đến những tình trạng này.

Mất cân bằng hệ vi sinh đường ruột: Thuốc kháng sinh có thể tiêu diệt cả lợi khuẩn và hại khuẩn trong đường ruột, dẫn đến mất cân bằng hệ vi sinh và gây tổn thương cho lớp niêm mạc bảo vệ đại tràng. Hậu quả là bệnh nhân dễ bị đầy hơi, chướng bụng và rối loạn tiêu hóa

LƯU Ý KHI CHỮA BỆNH VIÊM ĐẠI TRÀNG

Viêm đại tràng có thể gây ra nhiều biến chứng ảnh hưởng đến sức khỏe, do đó việc sử dụng thuốc điều trị là rất cần thiết. Để quá trình chữa bệnh viêm đại tràng bằng Tây y đạt hiệu quả tốt nhất, bệnh nhân cần lưu ý những vấn đề sau:

  • Dùng thuốc theo chỉ định của bác sĩ: Hiện nay, nhiều loại thuốc trị viêm đại tràng, đặc biệt là các loại kháng sinh thế hệ mới, chỉ được sử dụng theo kê đơn của bác sĩ. Tuy nhiên, tại Việt Nam, tình trạng tự mua thuốc và tự điều trị khá phổ biến, gây ra nhiều hệ quả, bao gồm cả tình trạng kháng thuốc. Vì vậy, bệnh nhân nên sử dụng thuốc theo đúng chỉ định của bác sĩ.
  • Sử dụng thuốc đúng liều lượng và thời gian quy định.
  • Chú ý hạn sử dụng của các loại thuốc trị viêm đại tràng.
  • Tuyệt đối không sử dụng toa cũ hoặc toa thuốc của người khác.
  • Lưu ý chống chỉ định và thận trọng khi sử dụng thuốc chữa viêm đại tràng: Chẳng hạn, kháng sinh cần thận trọng ở phụ nữ mang thai, bệnh nhân suy thận hoặc suy gan.

NHỮNG CÂU HỎI THƯỜNG GẶP

1. Cần lưu ý gì khi sử dụng thuốc viêm đại tràng?

  • Nên sử dụng thuốc theo đúng hướng dẫn của bác sĩ, không tự ý thay đổi liều lượng hoặc thời gian sử dụng.
  • Báo cho bác sĩ biết về tất cả các loại thuốc khác bạn đang sử dụng, bao gồm cả thuốc kê đơn, thuốc không kê đơn và thực phẩm chức năng.
  • Một số loại thuốc có thể gây ra tác dụng phụ. Báo cho bác sĩ biết nếu bạn gặp bất kỳ tác dụng phụ nào, đặc biệt là nếu chúng nghiêm trọng hoặc kéo dài.
  • Không sử dụng thuốc đã hết hạn sử dụng.

2. Ngoài việc sử dụng thuốc, còn có biện pháp nào khác để điều trị viêm đại tràng?

Ngoài việc sử dụng thuốc, một số biện pháp sau đây cũng có thể giúp cải thiện các triệu chứng của viêm đại tràng:

  • Chế độ ăn uống hợp lý: Ăn nhiều trái cây, rau xanh, ngũ cốc nguyên hạt và hạn chế thức ăn cay nóng, nhiều dầu mỡ.
  • Uống đủ nước: Uống ít nhất 2 lít nước mỗi ngày để giúp phân mềm và dễ đi ngoài hơn.
  • Tập thể dục thường xuyên: Tập thể dục ít nhất 30 phút mỗi ngày giúp giảm căng thẳng và cải thiện sức khỏe tổng thể.
  • Quản lý căng thẳng: Căng thẳng có thể làm trầm trọng thêm các triệu chứng của viêm đại tràng. Do đó, cần tìm cách quản lý căng thẳng hiệu quả, chẳng hạn như yoga, thiền định,…

3. Uống thuốc viêm đại tràng trong bao lâu?

Thời gian sử dụng thuốc viêm đại tràng phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm loại thuốc, mức độ nghiêm trọng của bệnh và tình trạng sức khỏe của bệnh nhân. Bác sĩ sẽ kê đơn thuốc và hướng dẫn thời gian sử dụng phù hợp cho từng trường hợp cụ thể.

KẾT LUẬN

Việc điều trị viêm đại tràng thường cần thời gian và sự kiên trì. Bệnh nhân cần phối hợp chặt chẽ với bác sĩ để theo dõi tình trạng bệnh và điều chỉnh phác đồ điều trị phù hợp.

Tuy nhiên, thuốc chỉ là một phần trong phác đồ điều trị viêm đại tràng. Việc thay đổi chế độ ăn uống, tập thể dục thường xuyên và quản lý căng thẳng hiệu quả cũng đóng vai trò quan trọng không kém. Bệnh nhân cần tuân thủ nghiêm ngặt các hướng dẫn của bác sĩ về chế độ sinh hoạt và dinh dưỡng để đạt được hiệu quả điều trị tốt nhất.