VITAMIN A CÓ TÁC DỤNG GÌ? NHỮNG LOẠI THỰC PHẨM GIÀU VITAMIN A

VITAMIN A CÓ TÁC DỤNG GÌ? NHỮNG LOẠI THỰC PHẨM GIÀU VITAMIN A 1

Vitamin A đóng một vai trò quan trọng không thể phủ nhận trong nhiều khía cạnh của sức khỏe, bao gồm tăng trưởng cơ thể, sức khỏe sinh sản, hệ miễn dịch và duy trì thị lực. Đảm bảo cơ thể nhận đủ lượng vitamin A là chìa khóa để ngăn chặn nhiều vấn đề sức khỏe khác nhau, bao gồm cả rụng tóc, khô mắt, vấn đề da, và thậm chí cả quáng gà.

VITAMIN A CÓ TÁC DỤNG GÌ? NHỮNG LOẠI THỰC PHẨM GIÀU VITAMIN A 3

VITAMIN A LÀ GÌ?

Vitamin A là chất dinh dưỡng quan trọng cho sức khỏe của con người. Điều đặc biệt là, nó không tồn tại dưới dạng một hợp chất duy nhất mà thay vào đó xuất hiện dưới nhiều dạng khác nhau. Trong thực phẩm, vitamin A có thể được tìm thấy ở dạng retinol trong các nguồn động vật và ở dạng caroten (tiền vitamin A) trong thực vật. Các nguồn giàu vitamin A bao gồm gan, lòng đỏ trứng, bơ, sữa, pho mát, rau muống, rau ngót, rau cải xanh, bí đỏ, cà rốt và xoài. Đây là những thực phẩm quan trọng giúp cung cấp lượng vitamin A cần thiết cho sức khỏe tổng thể.

VITAMIN A CÓ TÁC DỤNG GÌ?

Vitamin A là một chất dinh dưỡng thiết yếu cho sức khỏe tổng thể, bao gồm cả sức khỏe đôi mắt. Vitamin A đóng vai trò quan trọng trong các quá trình sau:

TĂNG TRƯỞNG VÀ PHÁT TRIỂN THỊ GIÁC

Vitamin A cần thiết cho sự phát triển của võng mạc, một lớp mô nhạy cảm với ánh sáng nằm ở phía sau mắt. Võng mạc cần vitamin A để tạo ra sắc tố rhodopsin, giúp chúng ta nhìn thấy trong điều kiện ánh sáng yếu. Thiếu hụt vitamin A có thể dẫn đến quáng gà, một tình trạng giảm thị lực trong điều kiện ánh sáng yếu.

BẢO VỆ MẮT KHỎI TỔN THƯƠNG

Vitamin A giúp bảo vệ mắt khỏi các tác nhân gây hại, chẳng hạn như ánh sáng xanh và ô nhiễm không khí. Vitamin A cũng giúp ngăn ngừa các bệnh về mắt, chẳng hạn như thoái hóa điểm vàng và đục thủy tinh thể.

TĂNG CƯỜNG HỆ MIỄN DỊCH

Vitamin A đóng một vai trò quan trọng trong hệ miễn dịch, giúp cơ thể chống lại nhiễm trùng. Thiếu hụt vitamin A có thể làm tăng nguy cơ nhiễm trùng mắt, chẳng hạn như viêm kết mạc và viêm giác mạc.

BỔ SUNG VITAMIN A ĐÚNG CÁCH

Có hai dạng vitamin A chính:

  • Preformed vitamin A (vitamin A đã chuyển hóa) chứa nhiều trong các loại thực phẩm như gia cầm, cá, thịt, các chế phẩm từ sữa. Một chất khác là tiền vitamin A có nhiều trong các sản phẩm đến từ nguồn gốc thực vật như rau quả và trái cây, được dùng rộng rãi nhất là beta-carotene.
  • Carotenoid: Đây là tiền chất vitamin A, được tìm thấy trong các loại thực phẩm có nguồn gốc thực vật, chẳng hạn như rau xanh, rau củ màu cam, vàng, đỏ.
VITAMIN A CÓ TÁC DỤNG GÌ? NHỮNG LOẠI THỰC PHẨM GIÀU VITAMIN A 5

Đối với trẻ em:

  • Trẻ sơ sinh (0-6 tháng tuổi): 400 mcg/ngày
  • Trẻ em (1-3 tuổi): 300 mcg/ngày
  • Trẻ em (4-8 tuổi): 400 mcg/ngày
  • Trẻ em (9-13 tuổi): 600 mcg/ngày

Đối với người lớn:

  • Nam (14 tuổi trở lên): 900 mcg/ngày
  • Nữ (14 tuổi trở lên): 700 mcg/ngày

Đối với phụ nữ mang thai:

  • Phụ nữ mang thai (14-18 tuổi): 750 mcg/ngày
  • Phụ nữ mang thai (19 tuổi trở lên): 770 mcg/ngày

Đối với phụ nữ cho con bú:

  • Phụ nữ cho con bú (14-18 tuổi): 1200 mcg/ngày
  • Phụ nữ cho con bú (19 tuổi trở lên): 1300 mcg/ngày

NGUỒN THỰC PHẨM GIÀU HÀM LƯỢNG VITAMIN A

DẦU GAN CÁ

Dầu gan cá là một nguồn vitamin A chất lượng, chỉ cần một muỗng canh dầu gan cá tuyết, cơ thể sẽ được cung cấp 4.080 mcg vitamin A. Ngoài ra, loại dầu gan cá này cũng là một nguồn giàu axit béo omega-3, giúp bảo vệ tim, chống viêm hiệu quả và hỗ trợ chữa hoặc phòng ngừa bệnh trầm cảm.

Đặc biệt, dầu gan cá tuyết cũng là nguồn bổ sung vitamin D hiệu quả, với một muỗng canh cung cấp đến 340% lượng khuyến nghị theo RDA.

GAN BÒ

Gan động vật, đặc biệt là gan bò, là một nguồn vitamin A đáng kể.

Một phần gan bò xào (85g) cung cấp lên đến 6.582 mcg (microgram) vitamin A, do động vật cũng lưu trữ vitamin A trong gan như con người. Gan không chỉ là nguồn giàu chất đạm mà còn cung cấp nhiều dưỡng chất quan trọng khác như vitamin B12, B2, folate, sắt và choline.

KHOAI LANG

Khoai lang là một loại củ chứa nhiều chất dinh dưỡng, bao gồm vitamin A, vitamin C, kali, chất xơ và vitamin B6. Trong một củ khoai lang nướng (100 gram), có chứa khoảng 1.403 mcg vitamin A, tương đương với 350% nhu cầu vitamin A hàng ngày của người trưởng thành.

Vitamin A trong khoai lang tồn tại dưới dạng beta-carotene, một chất tiền chất của vitamin A. Beta-carotene có thể được chuyển đổi thành vitamin A trong cơ thể.

CÀ RỐT

Cà rốt là một loại củ phổ biến, được nhiều người yêu thích bởi hương vị thơm ngon và hàm lượng dinh dưỡng cao. Trong một nửa cốc cà rốt sống (50 gram), có chứa khoảng 459 mcg vitamin A, tương đương với 115% nhu cầu vitamin A hàng ngày của người trưởng thành.

VITAMIN A CÓ TÁC DỤNG GÌ? NHỮNG LOẠI THỰC PHẨM GIÀU VITAMIN A 7

ĐẬU MẮT ĐEN

Đậu mắt đen là một loại đậu phổ biến, có nguồn gốc từ châu Mỹ. Trong một chén đậu mắt đen đã luộc (165 gram), có chứa khoảng 66 mcg vitamin A, tương đương với 17% nhu cầu vitamin A hàng ngày của người trưởng thành.

BÔNG CẢI XANH

Bông cải xanh là một loại rau họ cải, có màu xanh đậm. Đây là một nguồn cung cấp vitamin A tuyệt vời, với 60 mcg trong nửa cốc. Bông cải xanh cũng là một nguồn cung cấp vitamin K và C dồi dào, chỉ chứa 27 calo trong một khẩu phần ăn.

ỚT

Ớt chuông hoặc ớt đỏ ngọt là một nguồn cung cấp vitamin A tuyệt vời, với 117 mcg trong nửa chén. Ớt cũng rất giàu folate, vitamin B6 và C, chỉ chứa 19 calo. Ớt cũng là một thực phẩm chống oxy hóa tuyệt vời, có đặc tính kháng histamine và chống viêm.

NƯỚC ÉP CÀ CHUA

Nước ép cà chua là một nguồn cung cấp vitamin A dồi dào, với 42 mcg trong ba cốc. Cà chua cũng rất giàu vitamin C, lycopene, những hoạt chất có đặc tính chống oxy hóa. Tương tự như bí ngô, nước ép cà chua và cà chua có chứa zeaxanthin và lutein, rất tốt cho mắt.

LƯU Ý KHI BỔ SUNG VITAMIN A

Vitamin A là một chất dinh dưỡng quan trọng, nhưng bổ sung quá nhiều vitamin A có thể gây ngộ độc, dẫn đến các triệu chứng như buồn nôn, nôn, đau đầu, chóng mặt,…

Liều lượng vitamin A tối đa an toàn cho người trưởng thành là 3.000 mcg/ngày.

Để bổ sung vitamin A một cách an toàn, bạn nên ăn các thực phẩm giàu vitamin A như cà rốt, khoai lang, bí đỏ,… và tránh dùng các thực phẩm chức năng bổ sung vitamin A.

Ngoài ra, bạn cũng nên lưu ý khi chế biến các nguồn thực phẩm giàu vitamin A. Bạn không nên nấu chín các nguồn thực phẩm này quá kỹ, vì có thể làm mất đi một số chất dinh dưỡng.

Bạn có thể bổ sung vitamin A thông qua chế độ ăn uống bằng cách ăn nhiều các loại thực phẩm giàu vitamin A được liệt kê ở trên. Bạn cũng có thể bổ sung vitamin A thông qua các sản phẩm bổ sung.

Khi bổ sung vitamin A thông qua các sản phẩm bổ sung, bạn cần lưu ý không dùng quá liều. Liều cao vitamin A có thể gây ngộ độc, dẫn đến các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng, bao gồm tổn thương gan và xương.

CẤU TẠO VÀ MỘT SỐ CHỨC NĂNG CỦA ĐẠI NÃO

CẤU TẠO VÀ MỘT SỐ CHỨC NĂNG CỦA ĐẠI NÃO 9

Đại não là bộ phận phát triển nhất trong bộ não chúng ta, vì thế cơ quan này mang lại nhiều chức năng quan trọng. Hãy cùng Phụ nữ toàn cầu tìm hiểu về cấu tạo và chức năng của đại não qua bài viết dưới đây!

CẤU TẠO CỦA ĐẠI NÃO

CẤU TẠO VÀ MỘT SỐ CHỨC NĂNG CỦA ĐẠI NÃO 11

Đại não là một phần quan trọng của hệ thần kinh trung ương và đóng vai trò quan trọng trong nhiều chức năng như kiểm soát chuyển động, giác quan, ngôn ngữ, tư duy, và nhiều chức năng khác của cơ thể. Dưới đây là mô tả chi tiết về cấu trúc và cấu tạo của đại não:

CẤU TẠO NGOÀI

  • Rãnh liên bán cầu: Chia đại não thành hai nửa bên: nửa bên phải và nửa bên trái. Nói chung, nửa bên trái kiểm soát các chức năng của bên phải cơ thể và ngược lại.
  • Rãnh thùy: Có bốn thùy chính: thùy trán, thùy đỉnh, thùy chẩm, và thùy thái dương. Những thùy này đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát các chức năng như quyết định, giác quan, và kiểm soát chuyển động.

CẤU TẠO TRONG

  • Chất xám: Đây là lớp nằm ở ngoài vỏ não và chứa các cơ sở của các tế bào thần kinh. Chất xám đóng góp vào nhiều chức năng trí óc và tư duy.
  • Chất trắng: Nằm bên trong và chứa các dây thần kinh, nối các vùng của vỏ não và kết nối nửa bên trái và nửa bên phải của đại não. Chất trắng giúp truyền tín hiệu giữa các phần khác nhau của não.

MỘT SỐ CHỨC NĂNG CỦA ĐẠI NÃO

Đại não, được biết đến là trung tâm quản lý và kiểm soát nhiều chức năng cơ bản và phức tạp của cơ thể, đóng vai trò quan trọng trong sự tương tác giữa chất xám và chất trắng.

Chức năng cảm giác của đại não tập trung vào các khu vực như thùy chẩm, nơi xử lý thông tin về ánh sáng, màu sắc, và hình ảnh vật thể. Thùy thái dương, vị trí ở vùng thính giác, đảm nhiệm chức năng cảm giác về âm thanh. Ngoài ra, thùy đỉnh chịu trách nhiệm về xúc giác và cảm giác nhiệt độ, hoạt động trong quá trình tạo ra trải nghiệm cảm nhận.

Chức năng vận động, được đặc trách bởi thùy trán, là nơi thực hiện và chi phối các hoạt động vận động theo ý muốn của người.

Chức năng ngôn ngữ tập trung vào các vùng chuyên biệt như vùng Wernicke, nơi phân tích và hiểu ngôn ngữ nói và viết. Hồi trán lên của thùy trán chịu trách nhiệm về việc điều phối các hoạt động vận động liên quan đến ngôn ngữ.

Chức năng tư duy của đại não, đặc biệt là ở vỏ não, bao gồm cả khả năng tư duy cụ thể và trừu tượng, là nơi quyết định, nhận thức, và giải quyết vấn đề nhờ vào sự phong phú của chất xám.

MỘT SỐ THỰC PHẨM GIÚP TĂNG CƯỜNG CHỨC NĂNG CỦA ĐẠI NÃO

Có thể nói, đại não là trung tâm điều khiển của toàn bộ cơ thể. Theo các chuyên gia dinh dưỡng, điều quan trọng nhất giúp tăng cường hoạt động và chức năng của đại não đó là tuân theo chế độ ăn uống lành mạnh và giàu dinh dưỡng, đặc biệt là bổ sung các chất như axit béo omega-3, vitamin B và chất chống oxy hóa từ các loại thực phẩm dưới đây.

TRỨNG GÀ

Trứng là một nguồn thực phẩm phong phú chất dinh dưỡng và đặc biệt có ảnh hưởng tích cực đối với sức khỏe não. Choline, một chất dinh dưỡng quan trọng, được tìm thấy chủ yếu trong lòng đỏ trứng, đóng vai trò quan trọng trong việc sản xuất acetylcholine, một chất dẫn truyền thần kinh quan trọng giúp điều chỉnh tâm trạng và trí nhớ.

Trứng cũng là nguồn giàu vitamin B6 và B12, cũng như vitamin B9 (folate). Các loại vitamin B này đều đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe tinh thần, đặc biệt là ở những người cao tuổi. Thiếu hụt vitamin B9 và B12 có thể liên quan đến nhiều vấn đề sức khỏe tinh thần như trầm cảm, rối loạn lo âu và suy giảm tinh thần.

CỦ NGHỆ

Curcumin, hoạt chất có trong củ nghệ, đã được nghiên cứu và chứng minh mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe não. Dưới đây là một số ảnh hưởng tích cực mà curcumin có thể mang lại:

  • Cải thiện trí nhớ ở bệnh Alzheimer: Curcumin có khả năng xóa các mảng amyloid, dấu hiệu đặc trưng của bệnh Alzheimer. Điều này có thể giúp cải thiện trí nhớ và chức năng nhận thức ở những người mắc bệnh này.
  • Giảm trầm cảm: Curcumin có tác động làm tăng tiết serotonin và dopamine, hai chất dẫn truyền thần quan trọng liên quan đến tâm trạng. Do đó, nó có thể giúp giảm triệu chứng trầm cảm và cải thiện tâm lý.
  • Tăng sự phát triển của tế bào não mới: Curcumin có khả năng kích thích sự phát triển của các tế bào não mới thông qua việc tăng cường hormone tăng trưởng. Điều này giúp duy trì chức năng não và trì hoãn sự suy giảm tinh thần liên quan đến tuổi tác.

TRÀ XANH

Caffeine có trong trà xanh đóng vai trò quan trọng trong việc tăng cường chức năng não, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe tinh thần. Sự kết hợp giữa caffeine và L-theanine, một axit amin có trong trà xanh, tạo ra một hiệu ứng tích cực cho trí não và tâm trạng.

Caffeine, một chất kích thích tự nhiên, không chỉ giúp tăng cường sự tỉnh táo và hiệu suất làm việc mà còn có ảnh hưởng tích cực đến bộ nhớ và khả năng tập trung. L-theanine, một thành phần khác trong trà xanh, vượt qua hàng rào máu não và tăng cường hoạt động của chất dẫn truyền thần kinh GABA, giúp giảm căng thẳng và lo âu.

Sự kết hợp của caffeine và L-theanine còn tạo ra tần số sóng alpha trong não, tạo ra trạng thái thư giãn. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng L-theanine có khả năng chống lại sự kích thích của caffeine, giúp cân bằng giữa sự tỉnh táo và tình trạng thư giãn.

Trà xanh cũng chứa nhiều polyphenol và chất chống oxy hóa, giúp bảo vệ não bộ khỏi sự suy giảm tinh thần và giảm nguy cơ mắc bệnh Alzheimer và Parkinson. 

Cá là một nguồn thực phẩm giàu axit béo omega-3, đặc biệt là loại axit béo không bão hòa lành mạnh. Trong số các chất béo này, omega-3 đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ sức khỏe não và giảm nguy cơ mắc bệnh Alzheimer.

CẤU TẠO VÀ MỘT SỐ CHỨC NĂNG CỦA ĐẠI NÃO 13

Axit béo omega-3 giúp giảm mức độ amyloid β-protein trong máu, một yếu tố có thể góp phần vào sự hình thành các khối protein phá hủy não ở bệnh nhân mắc Alzheimer. Các chuyên gia dinh dưỡng khuyến nghị ăn cá ít nhất 2 bữa mỗi tuần để đảm bảo cung cấp đủ lượng axit béo omega-3 cho cơ thể.

Đối với việc chọn loại cá, nên ưu tiên những loài có hàm lượng thủy ngân thấp như cá hồi và cá tuyết, hoặc các loại cá nước ngọt như cá trắm, cá chép. 

QUẢ ÓC CHÓ

Hạt là nguồn chất dinh dưỡng đa dạng, đặc biệt là protein và chất béo lành mạnh, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, đặc biệt là trong việc cải thiện trí nhớ. Một nghiên cứu tiến hành vào năm 2015 đã chứng minh rằng việc thường xuyên tiêu thụ hạt óc chó có thể tăng cường khả năng nhận thức.

Quả óc chó là một nguồn giàu axit béo omega-3, hay còn được biết đến với tên gọi khác là axit alpha-linolenic (ALA). Axit này đóng vai trò quan trọng trong việc giảm huyết áp và bảo vệ động mạch, mang lại nhiều lợi ích cho hệ thống tuần hoàn máu, tim mạch và đặc biệt là não bộ. Việc tích hợp quả óc chó vào chế độ ăn hàng ngày không chỉ cung cấp nguồn dinh dưỡng đa dạng mà còn giúp tối ưu hóa sức khỏe toàn diện.

CÁC LOẠI RAU LÁ XANH

Rau củ lá xanh như bông cải xanh, rau bina, rau diếp, củ cải không chỉ là những nguồn thực phẩm giàu chất xơ và vitamin quan trọng, mà còn có những ảnh hưởng tích cực đối với sức khỏe tinh thần và chức năng não.

Chẳng hạn, rau chân vịt, chứa nhiều sắt, đóng vai trò quan trọng trong việc cải thiện khả năng ghi nhớ, tập trung chú ý và chức năng trí tuệ của não. Rau diếp cá, với lượng vitamin B và axit folic cao, có thể hỗ trợ sức khỏe của các tế bào thần kinh, đồng thời nâng cao chức năng tinh thần. Các loại rau họ cải có thể giúp làm chậm quá trình suy giảm chức năng hệ thần kinh, đóng góp vào sự bảo vệ và duy trì khả năng trí não.

Ngoài ra, súp lơ, chứa nhiều vitamin K, được biết đến với khả năng tăng cường chức năng nhận thức và nâng cao trí tuệ.

Như vậy, bài viết trên đã giúp bạn tìm hiểu về cấu tạo và các chức năng của đại não, đồng thời đưa ra cho bạn một số loại thực phẩm giúp tăng cường và phát triển trí não. Chúc bạn đọc sức khỏe và đừng quên theo dõi những bài viết tiếp theo trên trang web của Phụ nữ toàn cầu nhé!