Vắc-xin phế cầu mang đến tác dụng tạo miễn dịch chủ động cho trẻ nhỏ từ 6 tuần tuổi đến 5 tuổi. Loại vắc-xin này giúp phòng ngừa các bệnh gây ra cho trẻ bởi phế cầu Streptococcus pneumoniae điển hình là các bệnh như hội chứng viêm não màng não, viêm phổi, nhiễm khuẩn huyết, viêm tai giữa cấp tính. Nắm được công dụng, liều dùng thời điểm tiêm loại vắc-xin này là rất cần thiết đối với bất cứ cha mẹ nào có con nhỏ.
VẮC XIN PHẾ CẦU LÀ GÌ?
Vắc xin phế cầu là loại vắc xin được nghiên cứu sản xuất với mục đích kích thích cơ thể sản sinh kháng thể chống lại vi khuẩn Streptococcus pneumoniae – thủ phạm gây ra nhiều bệnh nhiễm trùng nguy hiểm ở trẻ em và người lớn, bao gồm:
- Viêm phổi
- Viêm màng não
- Nhiễm trùng huyết
- Viêm tai giữa
- Viêm xoang
- Viêm khớp
- Viêm màng ngoài tim
VÌ SAO NÊN TIÊM VẮC XIN PHÒNG PHẾ CẦU?
Vi khuẩn phế cầu, hay Streptococcus pneumoniae, là một loại vi khuẩn Gram dương yếm khí, tồn tại chủ yếu ở mũi, họng và đường hô hấp của con người. Nhiễm phế cầu có thể dẫn đến nhiều bệnh lý nguy hiểm như viêm phổi, viêm màng não, viêm tai giữa và nhiễm khuẩn huyết, đặt nguy cơ đặc biệt cao cho nhóm đối tượng như trẻ em dưới 5 tuổi, người lớn trên 65 tuổi, và những người có hệ miễn dịch suy giảm hoặc bệnh nền.
Phế cầu lây lan nhanh chóng qua đường hô hấp khi tiếp xúc với người nhiễm bệnh hoặc qua các vật dụng cá nhân chung. Trong các nhóm đối tượng yếu thế, như người già và người có các bệnh lý mạn tính, phế cầu có thể gây ra các bệnh lý nguy hiểm, và thống kê cho thấy hàng năm có hàng nghìn trẻ em tử vong do nhiễm phế cầu.
Ngoài ra, phế cầu cũng thường được phát hiện trong tình trạng đồng nhiễm với các bệnh như Covid-19 và COPD. Các bệnh nhân đồng nhiễm có thể đối mặt với tỷ lệ tử vong cao hơn gấp 20 lần so với người không bị nhiễm. Việc nhiễm phế cầu không chỉ gây bệnh nặng, mà còn tăng nguy cơ kháng sinh trở nên không hiệu quả, làm tăng chi phí và thời gian điều trị.
Vì vậy, việc tiêm vắc xin phòng phế cầu là một biện pháp quan trọng, giúp tăng cường hệ thống miễn dịch và ngăn chặn nguy cơ mắc các bệnh nguy hiểm do vi khuẩn này gây ra.
TIÊM PHẾ CẦU PHÒNG NGỪA CÁC BỆNH NGUY HIỂM
Việc tiêm vắc xin phòng phế cầu đóng vai trò quan trọng trong việc ngăn chặn và giảm thiểu các bệnh lý do vi khuẩn Streptococcus pneumoniae (phế cầu) gây ra. Các bệnh lý điển hình mà vắc xin phế cầu giúp phòng ngừa bao gồm:
- Viêm Phổi: Phế cầu là một trong những nguyên nhân hàng đầu của viêm phổi, một bệnh lý nguy hiểm có thể dẫn đến tử vong, đặc biệt là ở nhóm người yếu thế.
- Viêm Màng Não: Nhiễm khuẩn phế cầu có thể lan sang não, gây ra viêm màng não, một tình trạng nghiêm trọng có thể dẫn đến các vấn đề sức khỏe nặng nề.
- Viêm Tai Giữa: Các nhiễm khuẩn phế cầu cũng có thể gây ra viêm tai giữa, đặc biệt là ở trẻ em, ảnh hưởng đến sức khỏe và sự phát triển của họ.
- Nhiễm Khuẩn Huyết: Phế cầu có khả năng xâm nhập vào hệ tuần hoàn máu và gây nhiễm khuẩn huyết, một tình trạng nghiêm trọng có thể dẫn đến hậu quả nặng nề.
- Các Biến Chứng Nặng: Ngoài ra, nhiễm phế cầu cũng có thể gây ra mù, điếc, liệt và gây chậm phát triển ở trẻ em.
Ngoài những lợi ích trực tiếp trong việc phòng ngừa các bệnh lý do phế cầu, tiêm vắc xin phế cầu còn giúp tăng cường hệ thống miễn dịch, giảm nguy cơ mắc các bệnh lý hô hấp khác.
ĐỐI TƯỢNG NÊN TIÊM PHÒNG VẮC XIN PHẾ CẦU
Vắc xin phế cầu được khuyến cáo tiêm phòng cho tất cả mọi người, đặc biệt là các nhóm đối tượng có nguy cơ cao mắc bệnh, bao gồm:
- Trẻ nhỏ dưới 5 tuổi: Trẻ nhỏ dưới 5 tuổi là đối tượng dễ mắc phế cầu khuẩn nhất, đặc biệt là trẻ dưới 2 tuổi. Trẻ nhỏ có hệ miễn dịch chưa hoàn thiện, do đó dễ bị nhiễm trùng do phế cầu khuẩn gây ra.
- Người có bệnh lý mạn tính: Người có bệnh lý mạn tính như tim mạch, phổi, thận, tiểu đường, ung thư,… có hệ miễn dịch suy yếu, do đó dễ mắc nhiễm trùng do phế cầu khuẩn gây ra.
- Người lớn trên 65 tuổi: Người lớn trên 65 tuổi có hệ miễn dịch suy giảm theo tuổi tác, do đó dễ mắc nhiễm trùng do phế cầu khuẩn gây ra.
- Người thường xuyên tiếp xúc với người dễ bị mắc bệnh: Người thường xuyên tiếp xúc với người dễ bị mắc bệnh như nhân viên y tế, thành viên gia đình chăm sóc người cao tuổi,… cũng có nguy cơ cao mắc nhiễm trùng do phế cầu khuẩn gây ra.
CÁC TRƯỜNG HỢP CHỐNG CHỈ ĐỊNH TIÊM VẮC XIN PHẾ CẦU
Vắc xin phế cầu được đánh giá là an toàn và hiệu quả cao. Tuy nhiên, vắc xin phế cầu vẫn có thể gây ra một số tác dụng phụ nhẹ, thường gặp nhất là đau, sưng, đỏ ở chỗ tiêm, sốt nhẹ, mệt mỏi, chán ăn.
Vắc xin phế cầu chống chỉ định với những trường hợp sau:
- Phụ nữ mang thai: Vắc xin phế cầu có thể gây hại cho thai nhi, do đó phụ nữ mang thai không nên tiêm vắc xin phế cầu.
- Người quá mẫn với tá dược hoặc hoạt chất có trong thành phần của vắc xin: Nếu bạn có tiền sử dị ứng với tá dược hoặc hoạt chất có trong thành phần của vắc xin phế cầu, bạn không nên tiêm vắc xin này.
Trước khi tiêm vắc xin phế cầu, bạn nên trao đổi với bác sĩ để được tư vấn về lợi ích và nguy cơ của việc tiêm vắc xin.
CÁC LOẠI VẮC XIN PHẾ CẦU
Hiện nay, có 3 loại vắc xin phế cầu được sử dụng phổ biến trên thế giới, bao gồm:
VẮC XIN PHẾ CẦU PREVENAR 13
Vắc xin Prevenar 13 là một biện pháp hiệu quả để phòng tránh 13 chủng vi khuẩn phế cầu, đối mặt với những nguy cơ gây ra các bệnh lý nguy hiểm như viêm màng não, viêm phổi, viêm tai giữa cấp tính, và nhiễm trùng máu. Được thiết kế cho cả trẻ em từ 2 tháng tuổi trở lên và người lớn, vắc xin này không chỉ bảo vệ sức khỏe cá nhân mà còn có khả năng tạo miễn dịch chéo không đặc hiệu với virus Covid-19, một ưu điểm quan trọng trong thời kỳ đại dịch.
VẮC XIN PHẾ CẦU SYNFLORIX
Vắc xin Synflorix là một lựa chọn cộng hợp giúp phòng tránh 10 chủng vi khuẩn phế cầu. Đặc biệt, với mục tiêu phòng ngừa hội chứng nhiễm trùng, viêm màng não, viêm phổi, nhiễm khuẩn huyết và viêm tai giữa cấp, vắc xin này được ưa chuộng cho trẻ em từ 2 tháng tuổi trở lên cho đến trước sinh nhật lần thứ 6. Việc tiêm vắc xin Synflorix mang lại sự an tâm cho phụ huynh với khả năng ngăn chặn nhiễm khuẩn từ nhiều chủng phế cầu khác nhau.
VẮC XIN PHẾ CẦU PNEUMO 23
Vắc xin Pneumo 23, sản xuất tại Công ty Sanofi Pasteur (Pháp), là loại vắc xin polysaccharide giúp ngăn ngừa 23 chủng phế cầu khuẩn. Mặc dù không phòng được viêm phổi và viêm tai giữa, nhưng vắc xin này vẫn đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ người trưởng thành và trẻ em từ 2 tuổi trở lên khỏi nhiễm khuẩn độc hại của phế cầu.
MỘT SỐ TÁC DỤNG PHỤ CỦA VẮC XIN PHẾ CẦU
Một số tác dụng phụ phổ biến nhất của vắc xin phế cầu khuẩn thường gặp tại chỗ tiêm và toàn thân là:
- Tác dụng phụ tại chỗ tiêm: đau nhức cánh tay, chai cứng chỗ tiêm
- Tác dụng phụ toàn thân: mệt mỏi, sốt, nhức đầu, chóng mặt, buồn nôn, tiêu chảy, đau bụng…
Tuy nhiên, đây đều là những tác dụng phụ thường gặp sau khi tiêm ngừa vắc xin, rất bình thường và sẽ tự hết sau 1 – 2 ngày, người tiêm không cần phải quá lo lắng.
Tiêm vắc xin phế cầu là biện pháp an toàn và hiệu quả giúp bảo vệ sức khỏe, đặc biệt là hệ hô hấp của bạn và gia đình.
