Đại não là bộ phận phát triển nhất trong bộ não chúng ta, vì thế cơ quan này mang lại nhiều chức năng quan trọng. Hãy cùng Phụ nữ toàn cầu tìm hiểu về cấu tạo và chức năng của đại não qua bài viết dưới đây!
CẤU TẠO CỦA ĐẠI NÃO
Đại não là một phần quan trọng của hệ thần kinh trung ương và đóng vai trò quan trọng trong nhiều chức năng như kiểm soát chuyển động, giác quan, ngôn ngữ, tư duy, và nhiều chức năng khác của cơ thể. Dưới đây là mô tả chi tiết về cấu trúc và cấu tạo của đại não:
CẤU TẠO NGOÀI
- Rãnh liên bán cầu: Chia đại não thành hai nửa bên: nửa bên phải và nửa bên trái. Nói chung, nửa bên trái kiểm soát các chức năng của bên phải cơ thể và ngược lại.
- Rãnh thùy: Có bốn thùy chính: thùy trán, thùy đỉnh, thùy chẩm, và thùy thái dương. Những thùy này đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát các chức năng như quyết định, giác quan, và kiểm soát chuyển động.
CẤU TẠO TRONG
- Chất xám: Đây là lớp nằm ở ngoài vỏ não và chứa các cơ sở của các tế bào thần kinh. Chất xám đóng góp vào nhiều chức năng trí óc và tư duy.
- Chất trắng: Nằm bên trong và chứa các dây thần kinh, nối các vùng của vỏ não và kết nối nửa bên trái và nửa bên phải của đại não. Chất trắng giúp truyền tín hiệu giữa các phần khác nhau của não.
MỘT SỐ CHỨC NĂNG CỦA ĐẠI NÃO
Đại não, được biết đến là trung tâm quản lý và kiểm soát nhiều chức năng cơ bản và phức tạp của cơ thể, đóng vai trò quan trọng trong sự tương tác giữa chất xám và chất trắng.
Chức năng cảm giác của đại não tập trung vào các khu vực như thùy chẩm, nơi xử lý thông tin về ánh sáng, màu sắc, và hình ảnh vật thể. Thùy thái dương, vị trí ở vùng thính giác, đảm nhiệm chức năng cảm giác về âm thanh. Ngoài ra, thùy đỉnh chịu trách nhiệm về xúc giác và cảm giác nhiệt độ, hoạt động trong quá trình tạo ra trải nghiệm cảm nhận.
Chức năng vận động, được đặc trách bởi thùy trán, là nơi thực hiện và chi phối các hoạt động vận động theo ý muốn của người.
Chức năng ngôn ngữ tập trung vào các vùng chuyên biệt như vùng Wernicke, nơi phân tích và hiểu ngôn ngữ nói và viết. Hồi trán lên của thùy trán chịu trách nhiệm về việc điều phối các hoạt động vận động liên quan đến ngôn ngữ.
Chức năng tư duy của đại não, đặc biệt là ở vỏ não, bao gồm cả khả năng tư duy cụ thể và trừu tượng, là nơi quyết định, nhận thức, và giải quyết vấn đề nhờ vào sự phong phú của chất xám.
MỘT SỐ THỰC PHẨM GIÚP TĂNG CƯỜNG CHỨC NĂNG CỦA ĐẠI NÃO
Có thể nói, đại não là trung tâm điều khiển của toàn bộ cơ thể. Theo các chuyên gia dinh dưỡng, điều quan trọng nhất giúp tăng cường hoạt động và chức năng của đại não đó là tuân theo chế độ ăn uống lành mạnh và giàu dinh dưỡng, đặc biệt là bổ sung các chất như axit béo omega-3, vitamin B và chất chống oxy hóa từ các loại thực phẩm dưới đây.
TRỨNG GÀ
Trứng là một nguồn thực phẩm phong phú chất dinh dưỡng và đặc biệt có ảnh hưởng tích cực đối với sức khỏe não. Choline, một chất dinh dưỡng quan trọng, được tìm thấy chủ yếu trong lòng đỏ trứng, đóng vai trò quan trọng trong việc sản xuất acetylcholine, một chất dẫn truyền thần kinh quan trọng giúp điều chỉnh tâm trạng và trí nhớ.
Trứng cũng là nguồn giàu vitamin B6 và B12, cũng như vitamin B9 (folate). Các loại vitamin B này đều đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe tinh thần, đặc biệt là ở những người cao tuổi. Thiếu hụt vitamin B9 và B12 có thể liên quan đến nhiều vấn đề sức khỏe tinh thần như trầm cảm, rối loạn lo âu và suy giảm tinh thần.
CỦ NGHỆ
Curcumin, hoạt chất có trong củ nghệ, đã được nghiên cứu và chứng minh mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe não. Dưới đây là một số ảnh hưởng tích cực mà curcumin có thể mang lại:
- Cải thiện trí nhớ ở bệnh Alzheimer: Curcumin có khả năng xóa các mảng amyloid, dấu hiệu đặc trưng của bệnh Alzheimer. Điều này có thể giúp cải thiện trí nhớ và chức năng nhận thức ở những người mắc bệnh này.
- Giảm trầm cảm: Curcumin có tác động làm tăng tiết serotonin và dopamine, hai chất dẫn truyền thần quan trọng liên quan đến tâm trạng. Do đó, nó có thể giúp giảm triệu chứng trầm cảm và cải thiện tâm lý.
- Tăng sự phát triển của tế bào não mới: Curcumin có khả năng kích thích sự phát triển của các tế bào não mới thông qua việc tăng cường hormone tăng trưởng. Điều này giúp duy trì chức năng não và trì hoãn sự suy giảm tinh thần liên quan đến tuổi tác.
TRÀ XANH
Caffeine có trong trà xanh đóng vai trò quan trọng trong việc tăng cường chức năng não, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe tinh thần. Sự kết hợp giữa caffeine và L-theanine, một axit amin có trong trà xanh, tạo ra một hiệu ứng tích cực cho trí não và tâm trạng.
Caffeine, một chất kích thích tự nhiên, không chỉ giúp tăng cường sự tỉnh táo và hiệu suất làm việc mà còn có ảnh hưởng tích cực đến bộ nhớ và khả năng tập trung. L-theanine, một thành phần khác trong trà xanh, vượt qua hàng rào máu não và tăng cường hoạt động của chất dẫn truyền thần kinh GABA, giúp giảm căng thẳng và lo âu.
Sự kết hợp của caffeine và L-theanine còn tạo ra tần số sóng alpha trong não, tạo ra trạng thái thư giãn. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng L-theanine có khả năng chống lại sự kích thích của caffeine, giúp cân bằng giữa sự tỉnh táo và tình trạng thư giãn.
Trà xanh cũng chứa nhiều polyphenol và chất chống oxy hóa, giúp bảo vệ não bộ khỏi sự suy giảm tinh thần và giảm nguy cơ mắc bệnh Alzheimer và Parkinson.
CÁ
Cá là một nguồn thực phẩm giàu axit béo omega-3, đặc biệt là loại axit béo không bão hòa lành mạnh. Trong số các chất béo này, omega-3 đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ sức khỏe não và giảm nguy cơ mắc bệnh Alzheimer.
Axit béo omega-3 giúp giảm mức độ amyloid β-protein trong máu, một yếu tố có thể góp phần vào sự hình thành các khối protein phá hủy não ở bệnh nhân mắc Alzheimer. Các chuyên gia dinh dưỡng khuyến nghị ăn cá ít nhất 2 bữa mỗi tuần để đảm bảo cung cấp đủ lượng axit béo omega-3 cho cơ thể.
Đối với việc chọn loại cá, nên ưu tiên những loài có hàm lượng thủy ngân thấp như cá hồi và cá tuyết, hoặc các loại cá nước ngọt như cá trắm, cá chép.
QUẢ ÓC CHÓ
Hạt là nguồn chất dinh dưỡng đa dạng, đặc biệt là protein và chất béo lành mạnh, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, đặc biệt là trong việc cải thiện trí nhớ. Một nghiên cứu tiến hành vào năm 2015 đã chứng minh rằng việc thường xuyên tiêu thụ hạt óc chó có thể tăng cường khả năng nhận thức.
Quả óc chó là một nguồn giàu axit béo omega-3, hay còn được biết đến với tên gọi khác là axit alpha-linolenic (ALA). Axit này đóng vai trò quan trọng trong việc giảm huyết áp và bảo vệ động mạch, mang lại nhiều lợi ích cho hệ thống tuần hoàn máu, tim mạch và đặc biệt là não bộ. Việc tích hợp quả óc chó vào chế độ ăn hàng ngày không chỉ cung cấp nguồn dinh dưỡng đa dạng mà còn giúp tối ưu hóa sức khỏe toàn diện.
CÁC LOẠI RAU LÁ XANH
Rau củ lá xanh như bông cải xanh, rau bina, rau diếp, củ cải không chỉ là những nguồn thực phẩm giàu chất xơ và vitamin quan trọng, mà còn có những ảnh hưởng tích cực đối với sức khỏe tinh thần và chức năng não.
Chẳng hạn, rau chân vịt, chứa nhiều sắt, đóng vai trò quan trọng trong việc cải thiện khả năng ghi nhớ, tập trung chú ý và chức năng trí tuệ của não. Rau diếp cá, với lượng vitamin B và axit folic cao, có thể hỗ trợ sức khỏe của các tế bào thần kinh, đồng thời nâng cao chức năng tinh thần. Các loại rau họ cải có thể giúp làm chậm quá trình suy giảm chức năng hệ thần kinh, đóng góp vào sự bảo vệ và duy trì khả năng trí não.
Ngoài ra, súp lơ, chứa nhiều vitamin K, được biết đến với khả năng tăng cường chức năng nhận thức và nâng cao trí tuệ.
Như vậy, bài viết trên đã giúp bạn tìm hiểu về cấu tạo và các chức năng của đại não, đồng thời đưa ra cho bạn một số loại thực phẩm giúp tăng cường và phát triển trí não. Chúc bạn đọc sức khỏe và đừng quên theo dõi những bài viết tiếp theo trên trang web của Phụ nữ toàn cầu nhé!
