Bệnh lang ben ảnh hưởng khoảng 1% dân số ở vùng khí hậu ôn đới, trong khi nó tăng lên đến 40% đối với những người sống ở vùng khí hậu nhiệt đới và ẩm ướt. Liệu bệnh lang ben có lây nhiễm hay không, và lây qua đường nào? Hãy cùng phunutoancau tìm hiểu qua bài viết sau đây.
BỆNH LANG BEN
Bệnh lang ben là một bệnh nhiễm nấm do nấm Pityrosporum orbiculare, còn được gọi là nấm men Malassezia furfur, gây ra. Nấm này thường cư trú trên da của con người, nhưng trong môi trường ấm áp, ẩm ướt và nhiều dầu mỡ, chúng có thể phát triển mạnh và gây bệnh.
NGUYÊN NHÂN GÂY BỆNH
Nguyên nhân gây bệnh lang ben do sự phát triển quá mức của nấm Pityrosporum orbiculare, thuộc hệ vi sinh thường trú của da. Nấm này thường tồn tại ở da người khỏe mạnh nhưng khi gặp điều kiện thuận lợi như thời tiết nóng ẩm, da tiết nhiều dầu mỡ, sức đề kháng của cơ thể suy giảm,… thì nấm sẽ phát triển mạnh và gây bệnh.
Một số yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh lang ben bao gồm:
- Tuổi: bệnh thường gặp ở lứa tuổi thanh thiếu niên, trẻ em.
- Giới tính: nam giới có nguy cơ mắc bệnh cao hơn nữ giới.
- Môi trường sống: bệnh thường gặp ở những nơi có khí hậu nóng ẩm, nhiều mồ hôi.
- Thói quen sinh hoạt: mặc quần áo bó sát, không vệ sinh da sạch sẽ,…
TRIỆU CHỨNG
Triệu chứng điển hình của bệnh lang ben bao gồm:
- Da bị đổi màu, thường ở vùng da tiết bã như: cổ, thân mình, phần trên cánh tay (đặc biệt vùng ngực, liên bả vai). Vùng mặt chỉ thường gặp ở trẻ em.
- Thương tổn dạng sẩn mảng, màu hồng, nâu vàng hoặc nhạt màu hơn vùng da xung quanh, bề mặt tróc vảy mịn thấy rõ hơn khi cạo nhẹ bằng dụng cụ chuyên dụng, hình tròn hoặc đa cung.
- Ngứa nhẹ tại hoặc xung quanh vùng da bị lang ben, nhất là khi nóng và ra mồ hôi.
Ở một số trường hợp, bệnh lang ben có thể gây ra các triệu chứng khác như:
- Vùng da bị lang ben có thể lan rộng ra các vùng da khác.
- Da bị lang ben có thể bị viêm, sưng đỏ, đau rát.
PHƯƠNG PHÁP CHẨN ĐOÁN BỆNH LANG BEN
Chẩn đoán bệnh lang ben dựa trên các triệu chứng lâm sàng và xét nghiệm da.
Để chẩn đoán bệnh lang ben, bác sĩ sẽ dựa vào các triệu chứng lâm sàng và kết quả xét nghiệm.
CÁC TRIỆU CHỨNG LÂM SÀNG
Bệnh lang ben thường có các triệu chứng sau:
- Xuất hiện những mảng da có màu trắng, hồng, nâu hoặc nâu đỏ.
- Mảng da có kích thước từ 1-10mm.
- Mảng da có hình tròn hoặc bầu dục, không có giới hạn rõ ràng.
- Mảng da có viền mỏng, có thể có vảy da.
XÉT NGHIỆM
Các xét nghiệm có thể được sử dụng để chẩn đoán bệnh lang ben bao gồm:
- Soi da trực tiếp: Bác sĩ sẽ lấy một mẫu da nhỏ từ vùng da bị tổn thương và soi dưới kính hiển vi để tìm kiếm các bào tử hoặc sợi nấm.
- Sử dụng dung dịch KOH: Bác sĩ sẽ nhỏ dung dịch KOH lên mẫu da và sau đó soi dưới kính hiển vi. Dung dịch KOH sẽ làm tan rã các tế bào da bình thường, giúp bác sĩ dễ dàng tìm thấy các bào tử hoặc sợi nấm.
- Sử dụng đèn Wood: Đèn Wood là một loại đèn phát ra ánh sáng tia cực tím. Khi soi da bằng đèn Wood, vùng da bị nhiễm nấm sẽ có màu xanh lục hoặc vàng nhạt.
Nếu kết quả xét nghiệm cho thấy có sự hiện diện của nấm Malassezia furfur thì có thể chẩn đoán bệnh lang ben.
BỆNH LANG BEN CÓ LÂY KHÔNG?
Bệnh lang ben không phải bệnh lây nhiễm. Bởi nguyên nhân gây bệnh do vi nấm thường trú trên da khi gặp điều kiện thuận lợi sẽ tăng sinh quá mức, từ đó gây bệnh lang ben.
Tuy nhiên, nấm có thể lây lan từ người này sang người khác thông qua tiếp xúc trực tiếp với da bị lang ben hoặc sử dụng chung đồ dùng cá nhân của người bệnh như quần áo, khăn tắm, chăn ga gối đệm,…
LANG BEN CÓ CHỮA ĐƯỢC KHÔNG?
Có, lang ben chữa được. Bác sĩ kê đơn điều trị bệnh lang ben bằng các loại thuốc như:
- Dầu gội chống nấm (như ketoconazole) dùng trên vùng da bị lang ben và rửa sạch lại sau vài phút.
- Kem chống nấm.
Trường hợp lang ben bao phủ một vùng rộng hoặc dầu gội và kem không có tác dụng, bác sĩ sẽ kê thuốc chống nấm.
Điều trị lang ben thường trong khoảng 1-2 tuần nhưng có thể mất khoảng vài tháng, sau đó để màu da trở lại bình thường. Nếu bệnh tái phát người bệnh cần điều trị lại như cũ hoặc bác sĩ sẽ đề nghị điều trị lâu dài như việc dùng dầu gội chống nấm vài lần trong tuần.
CÁCH ĐIỀU TRỊ BỆNH LANG BEN
Nhìn chung, bệnh lang ben rất dễ điều trị, người bệnh dùng các loại kem hoặc xà phòng bôi lên da. Với các trường hợp lang ben nặng hoặc lan rộng, bác sĩ sẽ kê toa thuốc uống. Những loại thuốc này chứa chất chống nấm nhằm tiêu diệt hoặc ngăn nấm phát triển. Việc điều trị đúng cách bằng thuốc kháng nấm rất cần thiết giúp người bệnh phục hồi và ngăn bệnh tái phát.
THUỐC CHỐNG NẤM TẠI CHỖ
Với các trường hợp lang ben nhẹ: thường đáp ứng tốt với các loại kem, thuốc bôi hoặc xà phòng chống nấm với các thành phần như:
- Kem Clotrimazole 1% (Canesten cream)
- Kem Miconazole 2% (Axcel cream).
- Xà phòng kẽm pyrithione.
- Kem, gel hoặc dầu gội Ketoconazole (Ketoconazole, Nizoral,…).
- Selenium sulfide (Selsun) 2,5% dạng kem thoa hoặc dầu gội đầu.
Trước khi sử dụng kem, thuốc mỡ… người bệnh hãy rửa và lau khô vùng bị lang ben. Sau đó thoa một lớp mỏng thuốc bôi 1 – 2 lần/ngày trong ít nhất 2 tuần. Bôi sau 4 tuần không cải thiện, người bệnh hãy đến gặp bác sĩ. Người bệnh cần một loại thuốc mạnh hơn.
THUỐC CHỐNG NẤM ĐƯỜNG TOÀN THÂN
Ở những bệnh nhân có vùng tổn thương rộng, không đáp ứng với thuốc thoa hay tái phát, bác sĩ sẽ áp dụng thuốc kháng nấm đường uống như:
- Fluconazole (Diflucan) viên nén hoặc dung dịch uống.
- Itraconazole ( Sporanox, Onmel) dạng viên nang, viên nén hoặc dạng dung dịch uống.
CÁCH PHÒNG NGỪA BỆNH LANG BEN
Để phòng ngừa bệnh lang ben, cần thực hiện các biện pháp sau:
- Giữ vệ sinh da sạch sẽ, đặc biệt là vùng da tiết bã.
- Mặc quần áo thoáng mát, không bó sát.
- Không dùng chung đồ dùng cá nhân với người bệnh.
- Tăng cường sức đề kháng của cơ thể bằng chế độ ăn uống lành mạnh, bổ sung đầy đủ vitamin và khoáng chất.
Nếu bạn có các triệu chứng nghi ngờ mắc bệnh lang ben, hãy đến khám bác sĩ da liễu để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
