Dịch âm đạo thường được biết đến là huyết trắng, là một phần quan trọng trong tự nhiên của cuộc sống phụ nữ. Huyết trắng được sản xuất bởi các tuyến gần âm đạo và cổ tử cung, đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sự sạch sẽ và cung cấp chất bôi trơn cho âm đạo. Khi lượng huyết trắng ra nhiều, có thể là do sự biến động tự nhiên của hormone, nhưng cũng có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau.
KHI NÀO ĐƯỢC XEM LÀ HUYẾT TRẮNG RA NHIỀU?
Lượng chất nhầy sinh học tiết ra từ âm đạo, thường được gọi là huyết trắng, trong trạng thái bình thường thường không nhiều hơn một muỗng cà phê (khoảng 4 ml) mỗi ngày. Sự biến đổi này không theo quy luật chung và đều khác nhau giữa các phụ nữ, tương tự như sự đa dạng của dầu trên tóc hoặc trạng thái da của từng người. Vì vậy, điều quan trọng nhất là phụ nữ nên có hiểu biết vững về điều gì được coi là bình thường và làm thế nào để nhận biết khi có sự thay đổi về huyết trắng.
Theo quan sát, huyết trắng sinh lý thường có màu trong, trắng, trắng nhạt hoặc vàng nhạt, và thường không có mùi hoặc chỉ có mùi nhẹ tanh. Nếu phụ nữ cảm thấy vùng âm đạo thường xuyên ẩm ướt, không thoải mái, và có triệu chứng ngứa do huyết trắng trở nên lỏng lẻo như nước, thì đây có thể được coi là tình trạng bất thường và cần sự chú ý đặc biệt.
Ngoài ra, còn có thêm các dấu hiệu và triệu chứng của huyết trắng ra nhiều bất thường, bao gồm:
- Mùi mạnh, khó chịu hoặc mùi tanh
- Màu xanh lá cây, xám hoặc vàng
- Kết cấu dạng dính
- Gây ngứa ngáy, sưng tấy hoặc bỏng rát
- Kèm theo đau bụng hoặc vùng chậu mà không liên quan đến kỳ kinh
- Kèm theo cảm giác nóng rát khi đi tiểu.
Do đó, khi thấy huyết trắng ra nhiều như nước và nhất là có thêm một trong các dấu hiệu trên đây, cần thăm khám phụ khoa sớm. Tình trạng này đôi khi dễ nhận thấy hơn sau khi hành kinh hoặc giao hợp.
CÁC NGUYÊN NHÂN GÂY HUYẾT TRẮNG RA NHIỀU
KÍCH THÍCH TÌNH DỤC
Huyết trắng được tiết ra nhiều trong quá trình kích thích tình dục nhằm mục đích tạo ra một lớp màng bôi trơn trong âm đạo, điều này là hoàn toàn bình thường. Quá trình này là một phản ứng tự nhiên của cơ thể phụ nữ khi được kích thích, và nó chủ yếu nhằm chuẩn bị cho việc thâm nhập, tạo điều kiện thoải mái hơn trong quá trình giao hợp.
Trong thời gian này, có thể quan sát được nhiều biểu hiện khác nhau trong cơ thể phụ nữ. Nhịp tim có thể tăng lên, và cảm nhận vùng âm đạo cũng có thể thay đổi. Cơ quan sinh dục ngoài có thể trở nên cường cứng hơn, đầu vú có thể tăng kích thích.
VÀO GIAI ĐOẠN RỤNG TRỨNG
Chu kỳ kinh nguyệt trung bình kéo dài từ 28 đến 31 ngày, và giữa chu kỳ, trứng rụng là một sự kiện quan trọng. Trong giai đoạn này, một trong các buồng trứng sẽ phóng thích trứng, tạo điều kiện thuận lợi nhất cho quá trình thụ tinh. Trong khi rụng trứng diễn ra, huyết trắng có thể tăng cường và trở nên loãng hơn, thậm chí có thể mô tả như nước. Đồng thời, âm đạo cũng trở nên trơn láng và linh hoạt hơn, tạo điều kiện thuận lợi cho việc thụ tinh.
Ngoài ra, nhiều phụ nữ cảm nhận cơn đau khi rụng trứng, thường xuất hiện ở vùng bụng dưới hoặc xương chậu. Đây có thể là một dạng đau nhẹ hoặc cảm giác nhẹ mà nhiều phụ nữ mô tả như cơn đau nhẹ tại vị trí buồng trứng đang rụng.
MẤT CÂN BẰNG NỘI TIẾT TỐ
Sự thay đổi về lượng dịch tiết âm đạo trong chu kỳ kinh nguyệt của phụ nữ là kết quả của sự dao động nội tiết tố. Cuối chu kỳ kinh nguyệt, khi cơ thể chuẩn bị cho chu kỳ mới, vùng kín có thể trải qua cảm giác khô hơn do sự giảm nồng độ dịch tiết. Ngược lại, trước và trong khi rụng trứng, có thể quan sát thấy tăng cường dịch trắng âm đạo.
Các biện pháp kiểm soát sinh sản như thuốc tránh thai, tiền mãn kinh và mãn kinh, cũng như các tình trạng y tế như hội chứng buồng trứng đa nang, đều có thể ảnh hưởng đến cân bằng nội tiết tố ở phụ nữ. Sự thay đổi này có thể dẫn đến các biến động trong lượng dịch âm đạo và cảm giác khô hoặc ẩm ướt tùy thuộc vào tình trạng cụ thể của mỗi người phụ nữ.
THAI KỲ
Tiết dịch âm đạo tăng thường gặp khi mang thai và bắt đầu vài tuần sau khi thụ thai. Số lượng huyết trắng ra nhiều tiếp tục tăng lên khi sự thay đổi nội tiết tố để chuẩn bị cho cơ thể phụ nữ mang thai.
NHIỄM TRÙNG NẤM MEN
Nhiễm nấm Candida âm đạo, hay còn được gọi là nhiễm trùng nấm men, là một tình trạng rất phổ biến. Huyết trắng xuất hiện do nhiễm trùng nấm men thường có đặc điểm là màu trắng, có kết cấu đặc biệt và dai. Tình trạng này thường đi kèm với các triệu chứng như ngứa hoặc rát, đặc biệt là khi phụ nữ đi tiểu hoặc thực hiện giao hợp.
Mặc dù nhiễm trùng nấm men thường dễ nhận biết qua các triệu chứng nêu trên, nhưng đáng chú ý là khoảng 20% phụ nữ bị nhiễm trùng này tại âm đạo có thể không có bất kỳ triệu chứng nào.
NHIỄM TRÙNG ÂM ĐẠO
Viêm âm đạo do vi khuẩn là một trong những bệnh lý phổ biến nhất ở phụ nữ trong độ tuổi từ 15 đến 45. Tình trạng này xuất hiện khi sự cân bằng bình thường của vi khuẩn trong âm đạo bị đảo lộn. Mặc dù không lây truyền qua quan hệ tình dục, tuy nhiên, bệnh thường phát sinh ở phụ nữ thường xuyên hoạt động tình dục, đặc biệt là khi có nhiều đối tác, điều này làm tăng nguy cơ mắc bệnh.
Các triệu chứng của viêm âm đạo do vi khuẩn bao gồm:
- Huyết trắng ra nhiều và có màu xám: Dịch tiết từ âm đạo thường đổi màu và có thể trở nên xám khi phụ nữ mắc bệnh này.
- Đau, ngứa hoặc nóng rát ở âm đạo, đặc biệt khi đi tiểu: Những cảm giác này thường là dấu hiệu của sự kích thích và viêm nhiễm tại khu vực âm đạo.
- Mùi tanh nồng, đặc biệt là sau quan hệ tình dục:** Mùi có thể trở nên không dễ chịu và khác thường, đặc biệt là sau khi có quan hệ tình dục.
- Ngứa xung quanh bên ngoài âm đạo: Ngứa là một triệu chứng phổ biến khi âm đạo bị kích thích và viêm nhiễm.
NHIỄM TRÙNG LÂY TRUYỀN QUA ĐƯỜNG TÌNH DỤC
Các bệnh nhiễm trùng lây truyền qua đường tình dục có thể gây ra nhiều dịch trắng âm đạo và đi kèm với nhiều triệu chứng khác. Dưới đây là một số ví dụ:
- Chlamydia: Nhiễm trùng này có thể gây tiết dịch màu vàng sáng, xám trắng hoặc xám. Huyết trắng có thể có mùi tanh hôi. Phụ nữ có thể trải qua đau rát âm đạo, đau vùng chậu và nóng rát khi đi tiểu.
- Trichomonas: Nếu bị nhiễm trùng Trichomonas, huyết trắng có thể ra nhiều như mủ, có màu vàng sáng hoặc xanh lục. Nó cũng có thể gây đau rát âm đạo, đau vùng chậu, và nóng rát khi đi tiểu hoặc giao hợp.
- Bệnh giang mai (Syphilis): Huyết trắng ra nhiều như mủ và có thể có mùi tanh hôi. Bệnh này cũng có thể gây đau vùng chậu và đau bụng.
Các triệu chứng khác bao gồm tiểu đường, mùi cơ thể thay đổi, và đau rát khi giao hợp.
LÀM CÁCH NÀO ĐỂ NGĂN NGỪA HUYẾT TRẮNG RA NHIỀU?
Nếu huyết trắng ra nhiều do các nguyên nhân sinh lý thì đây là phản ứng tiết dịch âm đạo bình thường, không thể ngăn chặn được. Ngược lại, nếu tiết dịch âm đạo quá mức do nhiễm trùng có thể được ngăn ngừa bằng cách:
- Vệ sinh phần phụ: Lau sạch từ phía trước ra phía sau sau khi đi tiểu hoặc đi phân giúp ngăn chặn vi khuẩn từ hậu môn xâm nhập vào âm đạo.
- Lựa chọn đồ lót thoáng khí: Sử dụng đồ lót làm từ vải cotton giúp hỗ trợ luồng không khí và giữ vùng kín khô ráo, giảm nguy cơ nhiễm trùng.
- Tránh mặc quần bó: Quần bó có thể làm tăng độ ẩm và ổn định nhiệt độ, tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của vi khuẩn.
- Thay quần áo khi ướt: Đặc biệt quan trọng sau khi bơi lội hoặc tập luyện để giảm ẩm và nguy cơ nhiễm trùng.
- Tránh dùng bồn nước nóng: Nước nóng có thể làm thay đổi độ pH của âm đạo và tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của vi khuẩn.
- Tránh các hóa chất có thể gây kích ứng: Tránh sử dụng chất tẩy rửa, giấy vệ sinh có mùi thơm, và các sản phẩm vệ sinh phụ nữ chứa hóa chất có thể gây kích ứng hoặc dị ứng.
- Sử dụng bao cao su: Sử dụng bao cao su khi quan hệ tình dục có thể giảm nguy cơ lây truyền các bệnh qua đường tình dục và bảo vệ âm đạo khỏi tác động của tinh dịch.
HUYẾT TRẮNG RA NHIỀU: KHI NÀO NGUY HIỂM?
Khi nguyên nhân cơ bản khiến huyết trắng ra nhiều bất thường thì có thể cần điều trị y tế. Nếu có bất kỳ thay đổi nào sau đây về màu sắc của dịch tiết âm đạo hoặc các triệu chứng, hãy đi thăm khám tại bác sĩ sản phụ khoa sớm:
- Tiết dịch màu vàng sáng, xanh lục, xám trắng hoặc xám: Màu sắc của dịch tiết thay đổi có thể là dấu hiệu của nhiều tình trạng khác nhau, bao gồm nhiễm trùng hoặc vi khuẩn không mong muốn.
- Huyết trắng ra nhiều như chảy mủ hay có kết cấu vón cục: Nếu huyết trắng trở nên đặc, có kết cấu vón cục, hoặc giống mủ, có thể là dấu hiệu của nhiễm trùng nấm men hoặc viêm nhiễm.
- Tiết dịch có mùi hôi hoặc “tanh”: Mùi khác thường hoặc hôi có thể là dấu hiệu của nhiễm trùng hoặc viêm nhiễm.
- Sưng, đỏ hoặc ngứa quanh vùng âm đạo: Đây có thể là dấu hiệu của một loạt các tình trạng, bao gồm nhiễm trùng nấm men hoặc viêm nhiễm.
- Nóng rát âm đạo: Cảm giác nóng rát có thể là dấu hiệu của kích thích hoặc nhiễm trùng âm đạo.
- Đau vùng chậu hoặc đau bụng không liên quan đến đau bụng kinh: Đau trong vùng chậu hoặc đau bụng có thể là dấu hiệu của nhiễm trùng nội tiết tố hoặc các vấn đề sức khỏe phụ nữ khác.
- Có tổn thương da và niêm mạc kiểu phát ban hoặc vết loét: Các tổn thương này có thể xuất hiện do nhiễm trùng nặng hoặc các tình trạng sức khỏe nghiêm trọng khác.
Tóm lại, tiết dịch âm đạo là một phần bình thường trong cuộc sống của phụ nữ. Đôi khi có một số thay đổi trong lượng dịch tiết âm đạo là điều tự nhiên. Theo đó, tăng tiết dịch có thể xảy ra đối với các quá trình sinh lý, không đáng báo động như kích thích tình dục hoặc rụng trứng. Tuy nhiên, khi huyết trắng ra nhiều như nước cũng có thể là dấu hiệu của nhiễm trùng, đặc biệt là khi có các dấu hiệu và triệu chứng khác như có mùi hôi, thay đổi màu sắc. Lúc này, người phụ nữ cần thăm khám sớm để được chẩn đoán và điều trị đúng cách.
