BỊ TRÀO NGƯỢC DẠ DÀY NÊN ĂN GÌ VÀ KIÊNG GÌ?

BỊ TRÀO NGƯỢC DẠ DÀY NÊN ĂN GÌ VÀ KIÊNG GÌ? 1

Trào ngược dạ dày thực quản là tình trạng axit và thức ăn từ dạ dày trào ngược lên thực quản, gây ra các triệu chứng khó chịu như ợ nóng, ợ chua, nghẹn, nuốt khó, đau họng, ho khan, buồn nôn… Trào ngược dạ dày có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh nếu không được điều trị kịp thời và đúng cách. Cần lưu ý việc lựa chọn thực phẩm phù hợp và kiêng những thực phẩm có hại có thể giúp giảm bớt sự khó chịu do trào ngược dạ dày gây ra và cải thiện sức khỏe tổng thể của người bệnh. Nếu bạn vẫn còn băn khoăn chưa biết nên ăn và không nên ăn những loại thực phẩm gì khi gặp phải căn bệnh này thì hãy tham khảo bài viết dưới đây của chúng mình nhé!

BỊ TRÀO NGƯỢC DẠ DÀY NÊN ĂN GÌ VÀ KIÊNG GÌ? 3

CÁC BIỂU HIỆN CỦA TRÀO NGƯỢC DẠ DÀY THỰC QUẢN

BUỒN NÔN, NÔN

Những triệu chứng này thường xuất hiện khi ăn quá no hoặc nằm ngay sau khi ăn. Người bệnh có thể gặp phải tình trạng buồn nôn sau khi ăn, nôn mửa hoặc có cảm giác mắc nghẹn thức ăn. Triệu chứng buồn nôn sau khi ăn cũng dễ xảy ra hơn khi bị say tàu xe, ốm nghén, hoặc sử dụng một số loại thuốc…

Ợ HƠI, Ợ NÓNG, Ợ CHUA

Ợ hơi thường xuyên lúc đói là triệu chứng cần nghĩ đến bệnh trào ngược dạ dày thực quản. Ợ nóng là cảm giác nóng rát từ dạ dày hoặc vùng ngực dưới, lan lên cổ. Ợ chua xảy ra nhiều nhất vào buổi sáng khi đánh răng và thường đi kèm với ợ nóng. Bệnh nhân có cảm giác ợ lên kèm theo vị chua trong miệng. Các triệu chứng ợ này có thể tăng lên khi ăn no, uống nước, đầy bụng khó tiêu, hoặc khi cúi gập người, nằm nghỉ, hoặc ngủ vào ban đêm.

KHÓ NUỐT

Khi bệnh trào ngược dạ dày thực quản trở nặng, axit dạ dày trào ngược lên với tần suất lớn, gây phù nề và sưng tấy niêm mạc thực quản. Điều này khiến bệnh nhân có cảm giác khó nuốt, nuốt nghẹn và vướng ở cổ.

ĐAU, TỨC NGỰC

Người bệnh có cảm giác bị đè ép, thắt ở ngực, lan ra lưng và cánh tay. Triệu chứng này khiến bệnh trào ngược dạ dày thực quản dễ bị nhầm lẫn với các bệnh tim mạch. Cảm giác đau này xuất phát từ đoạn thực quản chạy qua ngực. Axit trào ngược lên kích thích các đầu mút sợi thần kinh trên bề mặt niêm mạc thực quản, gây ra cảm giác đau tương tự như đau ngực.

MIỆNG TIẾT NHIỀU NƯỚC BỌT

Đây là phản xạ tự nhiên của miệng khi gặp axit chua trào lên sau khi ợ chua. Nước bọt sẽ tiết ra nhiều hơn bình thường để trung hòa axit.

KHẢN GIỌNG VÀ HO

Người bị trào ngược dạ dày thực quản có thể gặp phải khản giọng và ho liên tục. Hiện tượng này là do dây thanh quản tiếp xúc với axit dạ dày, gây sưng tấy. Kết quả là người bệnh sẽ cảm thấy khó nói và có thể phát triển thành tình trạng ho kéo dài sau thời gian.

ĐẮNG MIỆNG

Khi dịch vị trào lên, nếu có kèm theo dịch mật, người bệnh thường cảm thấy đắng miệng. Đây là dấu hiệu của sự rối loạn thần kinh dạ dày, dẫn đến việc mở quá mức van môn vị và dịch mật trào ra. Ngoài ra, người bệnh cũng có thể trải qua các triệu chứng như chán ăn, sụt cân, thiếu máu hoặc xuất hiện các vấn đề như chảy máu ở đường tiêu hóa.

NGUYÊN NHÂN GÂY TRÀO NGƯỢC DẠ DÀY THỰC QUẢN

NGUYÊN NHÂN TẠI DẠ DÀY

Thức ăn đọng lại tại dạ dày có thể là do nhiều nguyên nhân như viêm dạ dày, ung thư dạ dày, hoặc hẹp môn vị, làm chậm lưu thông các chất trong dạ dày xuống ruột và tăng áp lực trong dạ dày. Ngoài ra, áp lực trong ổ bụng có thể tăng đột ngột do ho, hắt hơi hoặc gắng sức, cũng có thể làm gia tăng nguy cơ trào ngược dạ dày.

NGUYÊN NHÂN DO THỰC QUẢN

SUY CƠ THẮT DƯỚI THỰC QUẢN

Cơ thắt dưới thực quản là cơ quan cuối cùng của thực quản trước khi nối với dạ dày. Thường chỉ mở ra khi chúng ta nuốt thức ăn, sau đó tự động co lại để ngăn chặn dịch dạ dày trào ngược lên thực quản. Tuy nhiên, đôi khi áp lực cơ bị giảm và dịch dạ dày có thể trào ngược lên thực quản. Khi dịch dạ dày trào ngược lên, dịch nhày trong thực quản, chứa bicarbonat và nước bọt có tính kiềm, sẽ trung hòa axit của dịch vị, giảm hoặc loại bỏ sự kích thích của dịch vị lên niêm mạc thực quản. Nhu động của thực quản sau đó đẩy dịch trào ngược trở xuống dạ dày. Suy cơ thắt dưới thực quản là nguyên nhân dẫn đến bệnh trào ngược dạ dày – thực quản.

Các yếu tố gây ra suy cơ thắt dưới thực quản bao gồm rối loạn nhu động thực quản, giảm tiết nước bọt (do hút thuốc lá, v.v.), sử dụng các loại thuốc kích thích β thụ cảm, ức chế α, kháng tiết choline, theophylline; cũng như tiêu thụ các chất như cafein, rượu, thuốc lá, chocolate hay thực phẩm giàu mỡ.

THOÁT VỊ HOÀNH

Cơ hoành là một cơ dẹt hình vòm, chia làm hai phần giữa khoang ngực và khoang bụng. Khi cơ hoành co lại, nó tăng cường sức mạnh cho cơ thắt dưới thực quản, giúp ngăn chặn trào ngược của dạ dày thực quản. Tuy nhiên, khi xảy ra thoát vị hoành, một phần của dạ dày có thể di chuyển lên trên cơ hoành. Kết quả là cơ thắt dưới thực quản không đặt ở cùng một mức với cơ hoành, dễ dẫn đến trào ngược.

NGUYÊN NHÂN TẠI DẠ DÀY

Khi thức ăn đọng lại tại dạ dày do các vấn đề như viêm dạ dày, ung thư dạ dày, hoặc hẹp môn vị, các chất trong dạ dày sẽ chậm lưu thông xuống ruột, dẫn đến tăng áp lực trong dạ dày.

Ngoài ra, áp lực trong ổ bụng có thể tăng đột ngột do các hoạt động như ho, hắt hơi hoặc gắng sức, cũng có thể là nguyên nhân gây ra trào ngược dạ dày.

MỘT SỐ NGUYÊN NHÂN KHÁC

Stress có thể tăng tiết cortisol, một hormone gây ra sự tăng axit trong dạ dày và gia tăng trương lực co bóp của nó, làm dịch dạ dày trào ngược lên thực quản. Stress cũng có thể gây rối loạn nhu động thực quản, làm cho cơ thắt thực quản trở nên nhạy cảm và dễ bị giãn mở không đúng lúc, dẫn đến việc trào ngược dịch vị lên thực quản.

Thói quen ăn uống không lành mạnh như ăn quá no, ăn muộn vào buổi tối, tiêu thụ các loại hoa quả có tính axit (như cam, chanh) khi đói, ăn đồ ăn nhanh hoặc chiên rán cũng tạo áp lực lên trương lực của cơ thắt thực quản. Điều này làm cho cơ thắt trở nên yếu, mở đóng không đều, dẫn đến trào ngược dịch vị.

Các yếu tố bẩm sinh như cơ thắt thực quản dưới yếu, bệnh nhân bị sa dạ dày, hay có thoát vị cơ hoành, chấn thương từ tai nạn cũng có thể gây ra trào ngược dạ dày. Ở trẻ nhỏ, trào ngược dạ dày thường được coi là bình thường với triệu chứng như nôn trớ, và triệu chứng này thường giảm dần khi trẻ lớn lên và biến mất hoàn toàn khi trưởng thành.

Béo phì cũng có thể tăng áp lực lên dạ dày và cơ thắt thực quản dưới, làm cho cơ thắt trở nên yếu, và do đó dễ gây ra trào ngược dịch vị.

TÁC HẠI CỦA TRÀO NGƯỢC DẠ DÀY THỰC QUẢN 

Trào ngược dạ dày – thực quản thường xuyên có thể gây ra nhiều vấn đề sức khỏe, bao gồm:

Barrett thực quản: Barrett thực quản là tình trạng mà các tế bào lót ở vùng thấp của thực quản bị biến đổi màu sắc do tiếp xúc lặp đi lặp lại với axit từ dạ dày. Đây là một biến chứng hiếm gặp của trào ngược dạ dày – thực quản, chỉ xảy ra ở một tỷ lệ phần trăm nhỏ người mắc bệnh.

Ung thư thực quản: Ung thư thực quản là một biến chứng nghiêm trọng của trào ngược dạ dày – thực quản, mặc dù hiếm gặp. Nó đi kèm với một loạt các triệu chứng khó chịu, bao gồm nuốt nghẹn, trớ, đau sau xương ức, cảm giác đau kéo dài, khàn tiếng, ho liên tục, và đau ngực. Hội chứng nhiễm trùng cũng có thể phát triển, và có thể sờ thấy hạch to ở hố thượng đòn bên trái hoặc cả hai bên.

Bệnh nhân mắc ung thư thực quản thường trải qua một chuỗi các vấn đề sức khỏe, bao gồm suy dinh dưỡng và mất cân nặng. Trong vòng một tháng, họ có thể giảm cân mạnh hơn 5kg do khó khăn trong việc nuốt nghẹn và tiêu hóa thức ăn. Da thường trở nên sạm màu, khô ráp, và có nhiều nếp nhăn rõ ràng, đặc biệt là trên mặt và hai bàn tay.

Viêm và loét niêm mạc thực quản: dẫn đến các triệu chứng như khó nuốt, đau khi nuốt, và đau ngực. Các triệu chứng đặc biệt bao gồm đau phía sau xương ức khi ăn uống, buồn nôn, ói mửa, và mất cảm giác thèm ăn.

Hẹp thực quản: Xơ hóa thực quản do viêm gây ra sự co rút và hẹp thực quản.

Viêm họng, viêm mũi xoang, viêm phế quản: Dịch axit từ trào ngược dạ dày – thực quản, ngay cả khi là một lượng nhỏ, có thể tác động đến đường hô hấp trên và gây ra các vấn đề như viêm họng, viêm mũi xoang, viêm phế quản hoặc viêm phổi. Những người bị trào ngược thường trải qua các triệu chứng như ho, khò khè kéo dài mà không có sự cải thiện đáng kể sau khi áp dụng các phương pháp điều trị thông thường. Một số người cũng có thể gặp vấn đề với việc khàn tiếng do dây thanh quản trong cổ họng bị dày lên do tác động của dịch axit.

Bên cạnh đó, người bị trào ngược cũng có thể gặp các vấn đề khác như mòn răng do tác động trực tiếp của axit lên men răng, viêm tai do dịch axit lan qua ống Eustachio, và viêm tuyến giáp do tác động của axit lên vùng cổ và cổ họng.

CÁCH CHỮA TRÀO NGƯỢC DẠ DÀY THỰC QUẢN

Để điều trị trào ngược dạ dày – thực quản, bác sĩ thường sẽ đề xuất một loạt biện pháp, bao gồm:

Thay đổi lối sống: Điều chỉnh lối sống là một phần quan trọng trong việc quản lý trào ngược dạ dày – thực quản. Điều này có thể bao gồm thay đổi chế độ ăn uống, lịch trình ăn và ngủ, cũng như việc kiểm soát cân nặng và tập thể dục đều đặn.

Điều trị nội khoa: Bác sĩ có thể kê đơn thuốc giảm axit dạ dày hoặc các loại thuốc khác như thuốc ức chế bơm proton (PPIs) để giảm sản xuất axit trong dạ dày và giảm các triệu chứng của trào ngược.

Điều trị ngoại khoa: Trong một số trường hợp nặng, bác sĩ có thể đề xuất các phương pháp ngoại khoa như phẫu thuật để củng cố cơ thắt dưới thực quản hoặc sửa chữa các vấn đề về cấu trúc dạ dày – thực quản.

Lựa chọn thực phẩm phù hợp: Hạn chế thực phẩm kích thích sản xuất axit như các loại trái cây axit như chanh, cam và thực phẩm cay nóng. Thay vào đó, ưu tiên thực phẩm kiềm như các loại tinh bột và đạm dễ tiêu hóa để giảm axit dạ dày và nguy cơ trào ngược.

Thực hiện các biện pháp phòng ngừa: Tránh thói quen hại sức khỏe như hút thuốc lá và uống rượu, cũng như hạn chế ăn quá no và ăn muộn vào buổi tối. Ngủ với đầu cao hơn chân cũng có thể giúp giảm triệu chứng của trào ngược.

NGƯỜI BỊ TRÀO NGƯỢC DẠ DÀY NÊN ĂN GÌ VÀ KIÊNG GÌ?

ĐỖ, ĐẬU

Các loại đậu như đậu Hà Lan, đậu xanh, và đậu đỏ chứa hàm lượng chất xơ cao cùng các amino acid, là lựa chọn tốt nhất dành cho người bị trào ngược dạ dày thực quản. Chất xơ giúp cải thiện quá trình tiêu hóa và giảm áp lực lên dạ dày, ngăn ngừa trào ngược axit. Ngoài ra, các amino acid trong đậu hỗ trợ quá trình phục hồi niêm mạc dạ dày và thực quản bị tổn thương do axit. Đậu cũng là nguồn cung cấp protein thực vật tốt, giúp cân bằng dinh dưỡng mà không gây kích ứng dạ dày. Hơn nữa, đậu còn chứa nhiều vitamin và khoáng chất cần thiết, góp phần tăng cường sức khỏe tổng thể cho người bệnh.

BỊ TRÀO NGƯỢC DẠ DÀY NÊN ĂN GÌ VÀ KIÊNG GÌ? 5

ĐẠM DỄ TIÊU

Các loại đạm dễ tiêu bao gồm thịt thăn lợn, thịt ngan, và thịt lưỡi lợn. Những loại đạm này giúp trung hòa axit, giảm các triệu chứng của bệnh trào ngược dạ dày. Ngoài thịt thăn lợn, thịt ngan và thịt lưỡi lợn, còn có nhiều loại đạm khác cũng dễ tiêu và có thể giúp trung hòa axit trong dạ dày. Một số ví dụ bao gồm thịt gà không da, cá hồi, tôm, trứng gà, và đậu hũ. Những loại đạm này thường giàu protein, dễ tiêu hóa và chứa ít chất béo, giúp giảm bớt căng thẳng cho hệ tiêu hóa.

BỊ TRÀO NGƯỢC DẠ DÀY NÊN ĂN GÌ VÀ KIÊNG GÌ? 7

BÁNH MÌ, BỘT YẾN MẠCH

Đây là hai loại thực phẩm tốt trong thực đơn cho người bị trào ngược dạ dày.  Bánh mì và bột yến mạch rất tốt trong việc giảm lượng axit dư thừa trong dạ dày, giúp hạn chế tổn thương đối với người bị trào ngược dạ dày thực quản.

BỊ TRÀO NGƯỢC DẠ DÀY NÊN ĂN GÌ VÀ KIÊNG GÌ? 9

NGHỆ VÀ MẬT ONG

Nghệ và mật ong được coi là những loại thực phẩm tự nhiên có tính chất chống viêm và có thể hỗ trợ điều trị trào ngược dạ dày thực quản. Nghệ chứa curcumin, một chất chống viêm mạnh có khả năng giảm viêm và làm dịu niêm mạc dạ dày. Mật ong cũng có tính chất chống viêm và kháng khuẩn, giúp làm giảm viêm nhiễm và làm lành các tổn thương trong dạ dày thực quản.

Cách sử dụng nghệ và mật ong để hỗ trợ điều trị trào ngược dạ dày thực quản có thể là thêm nghệ và mật ong vào các món ăn, nước uống hoặc đơn giản là trộn chúng với nước ấm và uống trước khi đi ngủ. Tuy nhiên, nên lưu ý rằng mỗi người có thể phản ứng khác nhau với các loại thực phẩm, vì vậy nếu có bất kỳ biểu hiện không mong muốn hoặc mất nhiều thời gian để kiểm soát triệu chứng, nên tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi sử dụng nghệ và mật ong như một phương pháp điều trị.

BỊ TRÀO NGƯỢC DẠ DÀY NÊN ĂN GÌ VÀ KIÊNG GÌ? 11

SỮA CHUA

Một loại thực phẩm khác cũng được các bác sĩ khuyên nên có trong thực đơn cho người trào ngược dạ dày là sữa chua. Sữa chua giúp tiêu hóa thức ăn nhanh hơn và chứa men lợi khuẩn cải thiện tiêu hóa. Người bị trào ngược dạ dày nên sử dụng sữa chua hàng ngày, tuy nhiên không nên ăn khi đói.

BỊ TRÀO NGƯỢC DẠ DÀY NÊN ĂN GÌ VÀ KIÊNG GÌ? 13

GỪNG VÀ NGHỆ VÀNG

Gừng và nghệ vàng là hai gia vị truyền thống thường được sử dụng trong ẩm thực Việt từ xa xưa đến nay. Bên cạnh tác dụng làm tăng vị giác và làm nổi bật hương vị của món ăn, gừng và nghệ còn có nhiều lợi ích trong việc điều trị các vấn đề liên quan đến dạ dày nhờ tính chất chống viêm tự nhiên của chúng.

Trong thời gian gần đây, nghiên cứu khoa học đã phát triển và tạo ra hoạt chất nano curcumin được chiết xuất từ nghệ thông qua sử dụng công nghệ nano. Điều này đã cải thiện hiệu quả điều trị bệnh bằng nghệ lên đến 40 lần so với việc sử dụng nghệ tươi hoặc tinh bột nghệ truyền thống.

Hoạt chất nano curcumin có kích thước siêu nhỏ, cho phép nó dễ dàng thâm nhập vào các mô cơ thể và tác động trực tiếp vào các quá trình viêm nhiễm. Điều này giúp tăng cường khả năng hấp thụ và sử dụng curcumin bởi cơ thể, từ đó tăng khả năng điều trị và giảm các triệu chứng liên quan đến bệnh dạ dày.

BỊ TRÀO NGƯỢC DẠ DÀY NÊN ĂN GÌ VÀ KIÊNG GÌ? 15

DƯA HẤU HOẶC DƯA GANG

Đây là hai loại quả có khả năng trung hòa axit trong dạ dày mà nhiều chuyên gia y tế khuyên dùng cho những người bị trào ngược dạ dày. Không chỉ vậy, chúng còn cung cấp lượng vitamin dồi dào và giúp giảm bớt hiện tượng ợ chua, ợ nóng khó chịu.

BỊ TRÀO NGƯỢC DẠ DÀY NÊN ĂN GÌ VÀ KIÊNG GÌ? 17

ĐU ĐỦ

Trong đu đủ chín có nhiều chymopapain và enzym papain, có khả năng phá vỡ các protein khó tiêu hóa. Đu đủ chín còn giúp kích thích hệ tiêu hóa, trị táo bón, và giảm thiểu triệu chứng khó tiêu. Bên cạnh đó, nó xoa dịu dạ dày thông qua việc giảm tiết axit, hỗ trợ người bị trào ngược dạ dày thực quản.

BỊ TRÀO NGƯỢC DẠ DÀY NÊN ĂN GÌ VÀ KIÊNG GÌ? 19

THANH LONG

Trong thanh long có một hàm lượng lớn chất xơ hòa tan và nước. Ngoài ra, chất nhầy của thanh long hoạt động tương tự như một lớp màng giúp bảo vệ niêm mạc dạ dày khỏi bị tổn thương bởi các tác động khác. Quả thanh long còn cung cấp rất nhiều dưỡng chất thiết yếu cho cơ thể mà không đòi hỏi dạ dày phải tốn quá nhiều công sức để tiêu hóa chúng.

BỊ TRÀO NGƯỢC DẠ DÀY NÊN ĂN GÌ VÀ KIÊNG GÌ? 21

DƯA CHUỘT

Đây là loại quả rất giàu chất xơ, nhiều khoáng chất bổ dưỡng như folate, canxi, vitamin C, và cả erepsin – một loại protein hỗ trợ tiêu hóa. Khi ăn dưa chuột, người bệnh sẽ cải thiện được các triệu chứng ợ chua, ợ nóng do trào ngược dạ dày gây nên.

BỊ TRÀO NGƯỢC DẠ DÀY NÊN ĂN GÌ VÀ KIÊNG GÌ? 23

NGƯỜI BỊ TRÀO NGƯỢC DẠ DÀY NÊN KIÊNG GÌ

THỰC PHẨM CÓ TÍNH AXIT CAO

“Trào ngược dạ dày kiêng ăn gì” Phải kể đến đầu tiên là những loại trái cây như chanh, cam, bưởi, và dứa có hàm lượng axit cao, dễ gây kích thích dạ dày và làm tăng nguy cơ trào ngược axit. Các sản phẩm từ cà chua cũng thuộc nhóm này, vì chúng có thể làm tăng lượng axit trong dạ dày, gây ra cảm giác khó chịu và đau đớn cho người bị trào ngược dạ dày.

THỨC ĂN VÀ ĐỒ UỐNG KÍCH THÍCH SẢN XUẤT AXIT

Đồ uống có ga, cà phê, và các loại đồ uống chứa caffeine đều kích thích dạ dày sản xuất nhiều axit hơn. Rượu bia cũng làm suy yếu cơ thắt dưới thực quản, khiến axit dễ dàng trào ngược lên thực quản. Đồ ăn cay, nóng cũng nên tránh, vì chúng có thể gây kích ứng niêm mạc dạ dày và thực quản.

THỰC PHẨM CHỨA CHẤT BÉO VÀ DẦU MỠ CAO

Thức ăn chiên rán và đồ ăn nhanh chứa nhiều chất béo và dầu mỡ, làm chậm quá trình tiêu hóa và tăng áp lực lên dạ dày. Thịt mỡ cũng là một nguyên nhân khiến trào ngược axit trở nên tồi tệ hơn, do chất béo trong thịt làm giãn cơ thắt dưới thực quản.

SÔ CÔ LA VÀ CÁC SẢN PHẨM CHỨA SÔ CÔ LA

Sô cô la có thể làm giãn cơ thắt dưới thực quản, tạo điều kiện thuận lợi cho axit dạ dày trào ngược lên thực quản. Vì vậy, người bị trào ngược dạ dày thực quản nên hạn chế hoặc tránh hoàn toàn các sản phẩm chứa sô cô la.

THỰC PHẨM CHỨA BẠC HÀ

Kẹo cao su bạc hà và trà bạc hà là những thực phẩm cần kiêng vì bạc hà có thể làm giãn cơ thắt dưới thực quản, gây ra triệu chứng trào ngược axit.

CÁC THÓI QUEN ĂN UỐNG KHÔNG LÀNH MẠNH

Ăn quá no, ăn đêm, và ăn ngay trước khi đi ngủ đều có thể tăng áp lực lên dạ dày và gây ra trào ngược axit. Để giảm nguy cơ này, nên ăn các bữa nhỏ và tránh ăn trong vòng 2-3 giờ trước khi đi ngủ.

NHỮNG CÂU HỎI THƯỜNG GẶP

1. Nên ăn uống như thế nào để hạn chế trào ngược dạ dày?

  • Chia nhỏ bữa ăn thành 5-6 bữa mỗi ngày thay vì 3 bữa chính.
  • Ăn chậm, nhai kỹ.
  • Tránh ăn quá no, đặc biệt là trước khi đi ngủ.
  • Hạn chế ăn khuya.
  • Uống đủ nước mỗi ngày.
  • Không nằm ngay sau khi ăn.
  • Tập thể dục thường xuyên.
  • Giảm căng thẳng, stress.
  • Tránh hút thuốc lá.

2. Khi nào cần đi khám bác sĩ?

  • Triệu chứng trào ngược dạ dày thường xuyên xảy ra và không cải thiện sau khi áp dụng các biện pháp điều trị tại nhà.
  • Có các biến chứng của trào ngược dạ dày như loét dạ dày, hẹp thực quản…
  • Xuất hiện các dấu hiệu nguy hiểm như đau tức ngực dữ dội, khó thở, nôn ra máu…

3. Bị trào ngược dạ dày có thể khỏi hoàn toàn không?

  • Tùy thuộc vào nguyên nhân và mức độ nghiêm trọng của bệnh.
  • Với những trường hợp nhẹ, áp dụng chế độ ăn uống hợp lý và lối sống khoa học có thể giúp kiểm soát tốt bệnh và hạn chế tái phát.
  • Với những trường hợp nặng, cần điều trị y tế để cải thiện triệu chứng và ngăn ngừa biến chứng.

KẾT LUẬN 

Chế độ ăn uống đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát triệu chứng và ngăn ngừa trào ngược dạ dày tái phát. Việc lựa chọn thực phẩm phù hợp và kiêng những thực phẩm có hại có thể giúp giảm bớt sự khó chịu do trào ngược dạ dày gây ra và cải thiện sức khỏe tổng thể của người bệnh. Những khi đã áp dụng các cách trên mà tình trạng vẫn không thuyên giảm, bạn nên đến bệnh viện để tham khảo ý kiến của bác sỹ. Hy vọng những thông tin trong bài viết này sẽ giúp ích cho ban. 

NGỨA TOÀN THÂN VÀO BAN ĐÊM: LIỆU CÓ PHẢI DẤU HIỆU CỦA DỊ ỨNG

NGỨA TOÀN THÂN VÀO BAN ĐÊM: LIỆU CÓ PHẢI DẤU HIỆU CỦA DỊ ỨNG 25

Bạn có thường xuyên thức giấc vào ban đêm vì cảm giác ngứa ngáy khó chịu toàn thân? Tình trạng này có thể khiến bạn mất ngủ, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống. Vậy nguyên nhân nào dẫn đến hiện tượng ngứa da vào ban đêm? Liệu đây có phải là dấu hiệu của dị ứng?

Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn thông tin về các nguyên nhân phổ biến gây ngứa da vào ban đêm, bao gồm cả dị ứng, cũng như các biện pháp khắc phục hiệu quả để giúp bạn lấy lại giấc ngủ ngon. Hãy cùng tìm hiểu ngay trong bài viết này nhé!

NGỨA TOÀN THÂN VÀO BAN ĐÊM: LIỆU CÓ PHẢI DẤU HIỆU CỦA DỊ ỨNG 27

TỔNG QUAN BỆNH NGỨA TOÀN THÂN VÀO BAN ĐÊM

Tình trạng ngứa da vào ban đêm, khoa học gọi là Nocturnal pruritus, khiến người bệnh cảm thấy khó chịu với cảm giác ngứa toàn thân khi đi ngủ. Đây thường làm cho họ cảm thấy cơ thể bị dị ứng sau khi tiếp xúc với một loại thực phẩm cụ thể. Người bệnh thường gãi và uống nước liên tục hoặc thậm chí đi tắm để giảm cảm giác ngứa, mặc dù đây là hành động nguy hiểm vào đêm. Cảm giác bồn chồn và khó chịu này cũng gây ra vấn đề về việc ngủ.

NGUYÊN NHÂN GÂY RA TÌNH TRẠNG NGỨA TOÀN THÂN VÀO BAN ĐÊM

CÁC NGUYÊN NHÂN TỰ NHIÊN

DO CĂNG THẲNG THẦN KINH

Những người thường xuyên thức khuya, căng thẳng, và stress thần kinh thường gặp phải cảm giác ngứa ngáy toàn thân vào ban đêm, theo các nghiên cứu. Sự căng thẳng có thể kích thích các tế bào thần kinh dưới da, đặc biệt là ở những người chịu áp lực công việc, trầm cảm, và căng thẳng mệt mỏi kéo dài.

DO THAY ĐỔI HORMONE

Sự hoạt động của cơ thể mỗi người thay đổi theo các cơ chế khác nhau vào cùng một thời điểm. Sự biến đổi này có thể dẫn đến tăng cường sản xuất máu, giãn mạch, và xuất hiện nốt mẩn. Đồng thời, nó cũng làm tăng khả năng sản xuất một số loại kháng thể và các chất hóa học, gây kích ứng da nhiều hơn.

Theo cơ chế thông thường, cơ thể thường phóng thích các loại hormone corticosteroid để chống viêm. Tuy nhiên, vào buổi tối, lượng chất này thường giảm đi. Điều này dẫn đến việc cơ thể giải phóng cytokine nhiều hơn bình thường, làm tăng nguy cơ cho một số người gặp tình trạng ngứa ngáy vào ban đêm.

DO DỊ ỨNG THỨC ĂN

Những người có cơ địa dễ bị dị ứng khi tiêu thụ các loại thực phẩm giàu protein như thịt bò, hải sản, sữa, và đậu. Tình trạng ngứa có thể phát triển ở mức độ khác nhau, phụ thuộc vào cơ địa và lượng thực phẩm đã tiêu thụ. Tuy nhiên, việc kiểm soát chế độ ăn uống có thể hoàn toàn ngăn chặn tình trạng dị ứng thức ăn này.

DO DỊ ỨNG THỜI TIẾT

Khi thời tiết thay đổi đột ngột vào các thời điểm giao mùa, cơ thể thường không kịp thích ứng, gây kích thích sản xuất histamin và gây ra tình trạng ngứa ngáy trên da. Đối với những người có cơ địa dễ bị dị ứng, tình trạng này có thể trở nên nghiêm trọng hơn.

Ngoài ra, các hormone chống viêm của cơ thể thường sản xuất chậm hơn trong tình trạng thay đổi thời tiết, dẫn đến tình trạng ngứa ngáy trở nên phổ biến hơn. Nếu nguyên nhân là do dị ứng thời tiết, thì tình trạng ngứa thường chỉ xuất hiện ở một số thời điểm cụ thể và không thường xuyên.

DO THIẾU NƯỚC

Da khô là hiện tượng cơ thể thiếu nước và có thể xảy ra quanh năm. Trong mùa hè, việc mồ hôi tiết ra nhiều có thể làm cơ thể mất nước nhanh chóng và gây bít tắc lỗ chân lông nếu không vệ sinh da đúng cách.

Ngược lại, vào mùa đông, độ ẩm thấp thường làm cho da trở nên khô hanh và nứt nẻ, gây ra cảm giác ngứa rát. Việc sử dụng điều hòa quá nhiều cũng có thể làm giảm hàm lượng nước trong cơ thể, khiến da trở nên khô hơn bình thường.

Đặc biệt vào ban đêm, khi nhiệt độ giảm, da càng trở nên khô hơn, gây ra các triệu chứng ngứa ngáy và làm tăng cảm giác khó chịu vào ban ngày.

DO CĂNG THẲNG THẦN KINH

Các nghiên cứu cho thấy rằng những người thường xuyên thức khuya, căng thẳng, và bị stress thần kinh thường gặp phải tình trạng ngứa ngáy toàn thân vào ban đêm. Nguyên nhân là do căng thẳng kích thích các tế bào thần kinh dưới da. Tình trạng này thường xảy ra ở những người đang chịu áp lực công việc, trầm cảm, và căng thẳng mệt mỏi kéo dài.

DO SỨC ĐỀ KHÁNG CỦA CƠ THỂ

Những người có sức đề kháng yếu hoặc làn da nhạy cảm thường dễ bị kích thích và có nguy cơ cao hơn bị ngứa toàn thân do các tác nhân bên ngoài tác động.

DO DỊ ỨNG MÔI TRƯỜNG

Môi trường cũng là một trong những nguyên nhân gây ra tình trạng ngứa ngáy vào ban đêm, và nếu không được phát hiện và xử lý kịp thời, có thể dẫn đến tình trạng kéo dài và ảnh hưởng đến đời sống hàng ngày.

Các yếu tố gây ra tình trạng dị ứng môi trường bao gồm phấn hoa, bụi bẩn, mạt rệp, khói bụi từ hóa chất, và nhiều yếu tố khác. Đặc biệt, nếu tình trạng bụi bẩn xảy ra trong ngôi nhà của người bệnh, có thể tạo điều kiện cho sự phát triển của vi khuẩn trên chăn, ga, gối, gây tổn thương da nhiều hơn.

CÁC NGUYÊN NHÂN DO BỆNH LÝ

Ngứa toàn thân vào ban đêm không chỉ đơn thuần là do các yếu tố tự nhiên mà còn có thể là dấu hiệu cảnh báo một số bệnh lý nguy hiểm. Các bệnh lý tiềm ẩn đằng sau triệu chứng ngứa toàn thân vào ban đêm, bao gồm:

DO BỆNH GHẺ

Bệnh ghẻ có thể ảnh hưởng đến đa dạng các đối tượng, đặc biệt là những người không duy trì vệ sinh cơ thể đúng cách. Bệnh này xuất phát từ sự xâm nhập của nấm da, vi khuẩn hoặc các loại kí sinh trùng gây ra.

Những người mắc bệnh ghẻ thường gặp phải cảm giác ngứa vào ban đêm do sự hoạt động mạnh mẽ của các kí sinh trùng đào các đường đi trên bề mặt da. Các triệu chứng bao gồm nổi mẩn đỏ, ngứa ngáy trên toàn cơ thể và việc hình thành các vết loét, mụn nước, gây ra sự khó chịu. Nếu không được điều trị hiệu quả, bệnh ghẻ có thể tái phát nhiều lần với những biến chứng nghiêm trọng hơn.

DO BỆNH MỀ ĐAY

Tình trạng nổi mề đay đặc biệt là nổi mề đay vào ban đêm thường phát sinh khi hệ thống miễn dịch của cơ thể gặp vấn đề, tuy nguyên nhân chính vẫn chưa được xác định rõ ràng. Tuy nhiên, một số nguyên nhân có thể bao gồm việc sử dụng thuốc, dị ứng, bị côn trùng cắn, căng thẳng hoặc tiêu thụ rượu bia quá mức.

Bệnh này thường gây ra các đốm mẩn đỏ hoặc trắng, sau đó lan ra thành các vùng rộng hơn và gây ra cảm giác ngứa khó chịu. Việc gãi càng làm lan rộng và gia tăng tình trạng ngứa, đặc biệt là vào ban đêm. Mặc dù không phải là tình trạng nguy hiểm, nhưng nếu người bệnh cố ý gãi hoặc trầy xước vùng da bị nổi mề đay, có thể gây ra viêm nhiễm và tình trạng bội nhiễm.

DO BỆNH VỀ GAN

Gan đóng vai trò quan trọng trong việc loại bỏ độc tố khỏi cơ thể. Do đó, bất kỳ tổn thương nào đối với cơ quan này cũng có thể dẫn đến sự tích tụ của các chất độc, gây ra các vết sẩn và ngứa trên da. Các dấu hiệu cho thấy gan gặp vấn đề bao gồm da vàng, nổi mụn nhọt và ngứa.

Tình trạng ngứa thường không rõ ràng và thường chỉ hiện đại dạng tiềm ẩn. Tuy nhiên, khi nhiệt độ giảm, các cơn ngứa có thể trở nên nghiêm trọng hơn. Do đó, nếu nhiệt độ ban đêm thấp hơn so với ban ngày, người bệnh có thể cảm thấy ngứa khắp cơ thể.

DO BỆNH TUYẾN GIÁP

Bệnh tuyến giáp cũng là một trong những nguyên nhân gây ra sự rối loạn trong hệ thống hormone của cơ thể, dẫn đến khả năng thích nghi kém và gây ra các triệu chứng ngứa ngáy không thoải mái. Sự mất cân bằng trong tuyến giáp có thể làm cho da trở nên khô ráp và kích ứng, có thể gây ra phù nề và ngứa ngáy ở một số bệnh nhân.

Cả suy giáp và nhược giáp đều có thể gây ra tình trạng này. Người bệnh cần thay đổi lối sống và chế độ ăn uống để cải thiện tình trạng, và đôi khi có thể cần phẫu thuật.

CÁC BỆNH NGOÀI DA

Tình trạng ngứa ngáy có thể liên quan đến nhiều loại bệnh ngoại da như hắc lào, rôm sảy, lang ben, bệnh chàm, mề đay, và nhiều bệnh khác. Các bệnh này thường gây ra cảm giác ngứa ngáy trên toàn cơ thể, kèm theo phát ban hoặc mề đay. Để cải thiện tình trạng ngứa toàn thân, người bệnh cần phải chính xác xác định loại bệnh và điều trị phù hợp.

Tình trạng ngứa ngáy do bệnh lý da thường trở nên trầm trọng hơn khi da bị khô do mất nước vào ban đêm hoặc do tác động của gió lạnh. Nếu da bị tổn thương kéo dài, có thể gây ra sẹo. Nếu không được điều trị kịp thời, khi bệnh chuyển sang giai đoạn mãn tính, sẽ rất khó để điều trị.

DO SUY GIẢM CHỨC NĂNG THẬN

Tương tự như gan, thận cũng đóng vai trò quan trọng trong quá trình thanh lọc cơ thể và loại bỏ độc tố qua đường nước tiểu. Khi gặp vấn đề, việc thanh lọc này có thể bị gián đoạn, dẫn đến sự tích tụ các chất độc trong cơ thể, gây ra các phản ứng phù nề và ngứa ngáy trên da.

Người bệnh cũng có thể gặp tình trạng xuất huyết dưới da, khiến da trở nên xanh xao và cảm giác ngứa ngáy đêm khó chịu hơn. Khi nhận biết được các triệu chứng này, việc thăm khám sớm để bắt đầu điều trị là rất quan trọng.

DO BỆNH TIỂU ĐƯỜNG

Các nghiên cứu cho thấy rằng tình trạng ngứa da vào ban đêm có thể liên quan chặt chẽ đến bệnh tiểu đường. Khi mức đường trong máu cao hơn bình thường, cơ thể thường mất nước nhanh chóng và giảm lượng máu cung cấp cho da. Đồng thời, các dây thần kinh bị tổn thương cũng gây ra khó khăn trong quá trình bài tiết mồ hôi, làm cho da trở nên khô và nứt nẻ, gây ngứa ngáy trên toàn thân.

Nếu tình trạng ngứa ngáy về đêm liên quan đến bệnh tiểu đường, có thể gây ra nhiều vấn đề sức khỏe nguy hiểm. Vi khuẩn có thể xâm nhập vào các vùng da bị tổn thương, gây ra nhiễm trùng, nấm nổi, hoặc bệnh đai đen. Một số trường hợp nghiêm trọng có thể dẫn đến tổn thương và hoại tử ở cả hai chi, buộc phải thực hiện ca phẫu thuật cắt chi. Vì vậy, việc phát hiện và điều trị các triệu chứng kịp thời là rất quan trọng đối với người bệnh.

DO CÁC BỆNH LÝ XÃ HỘI

Ngứa da thường là một trong những triệu chứng cơ bản khi người bệnh mắc một số bệnh ngoài da như giang mai, sùi mào gà, lậu, và nhiều bệnh lý khác liên quan đến vùng kín. Đây là các bệnh lây truyền qua đường tình dục hoặc qua việc sử dụng chia sẻ đồ vật với những người bệnh khác, gây ra không ít phiền toái trong cuộc sống hàng ngày và ảnh hưởng đến tâm lý của người bệnh.

Khi mắc các loại bệnh này, cơ thể thường tăng sự hiện diện của các loại vi khuẩn và vi khuẩn Demodex. Điều này khiến cho các cơ chế kháng viêm của cơ thể thường hoạt động không hiệu quả vào ban đêm, gây ra tình trạng ngứa ngáy trên toàn thân và gây ra cảm giác không thoải mái.

DO CÁC BỆNH LÝ VỀ MÁU

Nhiều người mắc các rối loạn máu như tăng tiết histamin không bình thường, đa hồng cầu, hoặc loạn sản tủy có thể gây ra tình trạng ngứa trên toàn thân nếu không được điều trị kịp thời.

LÀM THẾ NÀO ĐỂ PHÂN BIỆT NGỨA DA DO DỊ ỨNG VỚI CÁC NGUYÊN NHÂN KHÁC?

Ngứa da do dị ứng thường đi kèm với một số đặc điểm nhất định. Ban đầu, ngứa thường xuất hiện đột ngột, đặc biệt là vào ban đêm hoặc sau khi tiếp xúc với các tác nhân gây dị ứng. Các triệu chứng phổ biến khác có thể bao gồm nổi mẩn đỏ, sưng tấy, chảy nước mắt, sổ mũi, và hắt hơi.

Tình trạng ngứa này thường lan rộng và có thể trở nên nghiêm trọng hơn, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống hàng ngày của người bệnh. Điều này làm cho việc xử lý và điều trị tình trạng ngứa ngáy trở nên cực kỳ quan trọng để giảm thiểu sự không thoải mái và tác động tiêu cực đến sức khỏe và trạng thái tinh thần của họ.

NHỮNG ẢNH HƯỞNG CỦA VIỆC NGỨA DA VÀO BAN ĐÊM

Tình trạng ngứa ngáy có thể ảnh hưởng đến giấc ngủ của người bệnh, gây ra cảm giác mệt mỏi và thiếu tỉnh táo vào ngày hôm sau. Nó cũng gây khó chịu và bực bội, tác động tiêu cực đến tâm lý và chất lượng cuộc sống hàng ngày của họ.

Ngoài ra, việc gãi ngứa có thể làm tổn thương da và tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập, gây ra các vấn đề về sức khỏe da và tăng nguy cơ nhiễm trùng. Do đó, việc điều trị và kiểm soát tình trạng ngứa ngáy là rất quan trọng để bảo vệ sức khỏe và tránh các biến chứng tiềm ẩn.

CÁCH PHÒNG NGỪA TÌNH TRẠNG NGỨA TOÀN THÂN VỀ ĐÊM

Mặc dù nguyên nhân của tình trạng ngứa ngáy về đêm có thể đa dạng, nhưng hầu hết đều liên quan đến lối sống không khoa học của người bệnh. Vì vậy, cần chú ý đến các vấn đề sau:

  • Tránh tiếp xúc với các chất gây dị ứng cho da như mạt rệp, lông động vật, bụi bẩn, và các loại thực phẩm giàu protein.
  • Hạn chế tiêu thụ rượu bia và các chất kích thích khác.
  • Sử dụng mỹ phẩm cẩn thận và hợp lý.
  • Duy trì vệ sinh cá nhân hàng ngày và tắm rửa đều đặn.
  • Giữ vệ sinh trong không gian sống, đặc biệt là các vùng ngủ, bao gồm chăn, ga trải giường và các màn cửa.
  • Uống đủ nước hàng ngày.
  • Bổ sung đủ vitamin, chất xơ từ thực phẩm như rau xanh và trái cây.
  • Giữ tinh thần thoải mái, giảm căng thẳng, và tuân thủ thói quen ngủ đều đặn và đúng giờ.
  • Điều trị triệt để bất kỳ vấn đề sức khỏe nào nếu có.

NHỮNG CÂU HỎI THƯỜNG GẶP

1. Tại sao ngứa vào ban đêm?

Buổi tối là thời điểm mà da thường mất nước nhanh chóng, đặc biệt trong điều kiện khô hanh của mùa đông, khiến cho cảm giác ngứa ngáy trở nên nổi lên. 

2.  Tình trạng gan có thể làm tăng nguy cơ ngứa da vào ban đêm không?

Có, một số bệnh về gan có thể gây ra ngứa da vào ban đêm.

3. Có mối liên kết giữa dị ứng và ngứa da vào ban đêm không?

Có, dị ứng có thể gây ra ngứa da vào ban đêm.

4. Thói quen sinh hoạt hàng ngày có thể ảnh hưởng đến việc ngứa da vào ban đêm đúng không?

Đúng, thói quen sinh hoạt hàng ngày như uống rượu, hút thuốc, hoặc không vệ sinh da đều có thể gây ra ngứa da vào ban đêm.

KẾT LUẬN 

Ngứa toàn thân vào ban đêm không chỉ là một tình trạng phổ biến mà còn có thể là dấu hiệu của một số bệnh lý nguy hiểm, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống hàng ngày của nhiều người. Điều này không chỉ do các yếu tố tự nhiên mà còn có thể là do dấu hiệu cảnh báo về các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng. Hy vọng rằng những thông tin được chia sẻ sẽ giúp độc giả hiểu rõ hơn về nguyên nhân và cách phòng tránh, điều trị ngứa toàn thân vào ban đêm, từ đó cải thiện tình trạng sức khỏe và chất lượng cuộc sống hàng ngày của họ.