ĐAU DÂY THẦN KINH SỐ 5: TRIỆU CHỨNG, NGUYÊN NHÂN VÀ PHƯƠNG PHÁP ĐIỀU TRỊ

ĐAU DÂY THẦN KINH SỐ 5: TRIỆU CHỨNG, NGUYÊN NHÂN VÀ PHƯƠNG PHÁP ĐIỀU TRỊ 1

Đau dây thần kinh số 5 là một dạng đau đặc thù, thường khởi phát đột ngột nhưng gây đau vô cùng nghiêm trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến cuộc sống thường ngày của người bệnh. Vậy cơ chế, nguyên nhân gây bệnh là gì và điều trị đau dây thần kinh số 5 như thế nào? Hãy cùng phunutoancau tìm hiểu chi tiết qua bài viết sau đây.

ĐAU DÂY THẦN KINH SỐ 5: TRIỆU CHỨNG, NGUYÊN NHÂN VÀ PHƯƠNG PHÁP ĐIỀU TRỊ 3

ĐAU DÂY THẦN KINH SỐ 5 LÀ GÌ?

Đau dây thần kinh số 5 còn được gọi là đau dây tam thoa hoặc đau dây sinh ba. Đây là một dạng đau thần kinh đặc trưng bởi các cơn đau nhói, dữ dội ở vùng mặt, thường xuất hiện đột ngột và chỉ kéo dài trong thời gian ngắn.

NGUYÊN NHÂN GÂY ĐAU DÂY THẦN KINH TAM THOA

Đau dây thần kinh tam thoa là một bệnh lý gây đau dữ dội ở một bên mặt. Nguyên nhân gây bệnh vẫn chưa được xác định rõ ràng, nhưng có thể liên quan đến một số yếu tố sau:

CHÈN ÉP DÂY THẦN KINH

Nguyên nhân phổ biến nhất gây đau dây thần kinh tam thoa là do chèn ép dây thần kinh số 5. Chèn ép có thể do mạch máu, khối u hoặc các yếu tố khác.

VIÊM DÂY THẦN KINH

Viêm dây thần kinh cũng có thể là nguyên nhân gây đau dây thần kinh tam thoa. Viêm dây thần kinh có thể do nhiễm trùng, chấn thương hoặc các yếu tố khác.

BỆNH LÝ TOÀN THÂN

Một số bệnh lý toàn thân như zona, lupus ban đỏ hệ thống, xơ cứng rải rác cũng có thể gây đau dây thần kinh tam thoa.

CÁC YẾU TỐ KHÁC

Các yếu tố nguy cơ khác gây đau dây thần kinh tam thoa bao gồm:

  • Tuổi: Đau dây thần kinh tam thoa thường gặp ở người lớn tuổi, đặc biệt là phụ nữ trên 50 tuổi.
  • Tiền sử gia đình: Người có tiền sử gia đình bị đau dây thần kinh tam thoa có nguy cơ mắc bệnh cao hơn.

TRIỆU CHỨNG ĐAU DÂY THẦN KINH TAM THOA

Triệu chứng đặc trưng của đau dây thần kinh tam thoa là các cơn đau nhói, dữ dội ở một bên mặt. Các cơn đau thường xuất hiện đột ngột, kéo dài vài giây đến vài phút và có thể tái phát nhiều lần.

Ngoài ra, người bệnh có thể gặp các triệu chứng khác như:

  • Giảm cảm giác ở vùng mặt
  • Co giật cơ mặt
  • Khó nhai, khó nói
  • Tăng tiết nước bọt

ĐAU DÂY THẦN KINH TAM THOA CÓ NGUY HIỂM?

Các biến chứng của đau dây thần kinh tam thoa

LIỆT MẶT

Nếu dây thần kinh bị tổn thương nặng, có thể dẫn đến liệt mặt. Liệt mặt là tình trạng một bên mặt bị mất cảm giác và vận động. Người bệnh có thể gặp khó khăn trong việc ăn uống, nói chuyện và biểu cảm khuôn mặt.

GIẢM CẢM GIÁC Ở VÙNG MẶT

Các cơn đau có thể khiến dây thần kinh bị tổn thương, dẫn đến giảm cảm giác ở vùng mặt. Người bệnh có thể gặp khó khăn trong việc cảm nhận thức ăn, nhiệt độ và các kích thích khác ở vùng mặt.

CÁC VẤN ĐỀ VỀ RĂNG MIỆNG

Các cơn đau có thể khiến người bệnh ngại ngùng khi giao tiếp, dẫn đến việc vệ sinh răng miệng kém. Điều này có thể gây ra các vấn đề về răng miệng như sâu răng, viêm nha chu.

Triệu chứng của đau dây thần kinh tam thoa dễ bị nhầm lẫn với các vấn đề về răng miệng. Nếu chẩn đoán sai sẽ khiến quá trình điều trị không có hiệu quả. Càng để lâu, các cơn đau sẽ kéo dài hơn, và khi chuyển đến giai đoạn nặng thì việc điều trị sẽ gặp nhiều khó khăn và cần nhiều thời gian.

CHẨN ĐOÁN ĐAU DÂY THẦN KINH TAM THOA

Chẩn đoán đau dây thần kinh tam thoa dựa trên các triệu chứng lâm sàng và kết quả thăm khám của bác sĩ. Ngoài ra, bác sĩ có thể chỉ định một số xét nghiệm chẩn đoán hình ảnh, chẳng hạn như chụp CT hoặc MRI, để loại trừ các nguyên nhân khác gây đau mặt.

THĂM KHÁM LÂM SÀNG

Bác sĩ sẽ khám tổng quát và kiểm tra các chức năng của dây thần kinh mặt. Bác sĩ sẽ hỏi người bệnh về các triệu chứng và tiền sử bệnh của họ.

XÉT NGHIỆM CHẨN ĐOÁN HÌNH ẢNH

Chụp CT hoặc MRI có thể giúp bác sĩ xác định nguyên nhân gây đau dây thần kinh tam thoa.

ĐAU DÂY THẦN KINH SỐ 5: TRIỆU CHỨNG, NGUYÊN NHÂN VÀ PHƯƠNG PHÁP ĐIỀU TRỊ 5

ĐIỀU TRỊ BỆNH ĐAU DÂY THẦN KINH SỐ 5

ĐIỀU TRỊ NỘI KHOA

  • Thuốc chống co giật: Đây là nhóm thuốc được sử dụng phổ biến nhất trong điều trị đau dây thần kinh số 5. Các loại thuốc chống co giật thường được sử dụng là gabapentin, pregabalin, carbamazepine, phenytoin.
  • Thuốc chống trầm cảm: Nhóm thuốc này cũng có tác dụng giảm đau hiệu quả, đặc biệt là đối với những trường hợp đau dây thần kinh số 5 do nguyên nhân tâm lý. Các loại thuốc chống trầm cảm thường được sử dụng là amitriptyline, nortriptyline, desipramine.
  • Thuốc chống viêm không steroid (NSAIDs): Nhóm thuốc này có tác dụng giảm đau, chống viêm. Tuy nhiên, NSAIDs có thể gây ra một số tác dụng phụ như đau dạ dày, chảy máu dạ dày, tăng nguy cơ đột quỵ, nhồi máu cơ tim.

ĐIỀU TRỊ NGOẠI KHOA

  • Thủ thuật chọc dò dây thần kinh số 5: Thủ thuật này được thực hiện bằng cách tiêm thuốc gây tê, thuốc chống co giật hoặc thuốc chống trầm cảm vào dây thần kinh số 5. Thủ thuật này có thể giúp giảm đau tạm thời trong vài tháng đến vài năm.
  • Phẫu thuật cắt dây thần kinh số 5: Phẫu thuật này được thực hiện khi các phương pháp điều trị nội khoa và ngoại khoa khác không hiệu quả. Phẫu thuật này có thể giúp giảm đau vĩnh viễn, tuy nhiên cũng có thể gây ra một số biến chứng như tê mặt, giảm khả năng nhai, nói.

LỜI KHUYÊN CHO NGƯỜI BỆNH

  • Giảm căng thẳng, lo âu: Căng thẳng, lo âu có thể làm trầm trọng thêm tình trạng đau dây thần kinh số 5. Do đó, người bệnh cần tìm cách giảm căng thẳng, lo âu bằng các phương pháp như tập yoga, thiền, massage,…
  • Chế độ ăn uống lành mạnh: Người bệnh nên ăn uống lành mạnh, đầy đủ chất dinh dưỡng, đặc biệt là các loại thực phẩm giàu vitamin B6, magiê, canxi.
  • Tránh các tác nhân kích thích cơn đau: Một số tác nhân có thể kích thích cơn đau dây thần kinh số 5 như: ăn thức ăn cứng, nóng, lạnh, gió lùa,… Người bệnh nên tránh các tác nhân này để hạn chế cơn đau.

Đau dây thần kinh số 5 là một bệnh lý gây đau đớn, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh. Việc chẩn đoán và điều trị sớm giúp cải thiện hiệu quả điều trị và giảm thiểu các biến chứng của bệnh.

LIỆT DÂY THẦN KINH SỐ 7 CÓ NGUY HIỂM KHÔNG?

LIỆT DÂY THẦN KINH SỐ 7 CÓ NGUY HIỂM KHÔNG? 7

Liệt dây thần kinh số 7 là bệnh thường gặp ở mọi lứa tuổi, không phân biệt giới tính, không lây truyền. Vậy nguyên nhân của bệnh do đâu? Liệt dây thần kinh số 7 có chữa được không và cần định hướng điều trị như thế nào là đúng? Hãy cùng theo dõi trong bài viết sau đây.

LIỆT DÂY THẦN KINH SỐ 7 CÓ NGUY HIỂM KHÔNG? 9

LIỆT DÂY THẦN KINH SỐ 7 LÀ BỆNH GÌ?

Liệt dây thần kinh số 7 là tình trạng mất vận động hoàn toàn hay một phần các cơ của nửa mặt, do tổn thương dây thần kinh số 7, có nhiệm vụ chi phối các cơ mặt, cơ nhai, cơ môi, cơ hàm dưới, cơ lưỡi, cơ nâng mi mắt, cơ lệ mạc, cơ vòng mi mắt, cơ vòng miệng, cơ vòng môi, cơ thái dương.

Liệt dây thần kinh số 7 có thể chia thành hai loại chính là liệt dây thần kinh số 7 trung ương và liệt dây thần kinh số 7 ngoại biên.

  • Liệt dây thần kinh số 7 trung ương: Là tình trạng tổn thương dây thần kinh số 7 từ nhân dây thần kinh số 7 ở cầu não trở vào.
  • Liệt dây thần kinh số 7 ngoại biên: Là tình trạng tổn thương dây thần kinh số 7 từ nhân dây thần kinh số 7 ở cầu não trở ra.

NGUYÊN NHÂN BỊ LIỆT DÂY THẦN KINH SỐ 7

Nguyên nhân gây liệt dây thần kinh số 7 thường gặp nhất là do nhiễm virus, trong đó virus Herpes simplex (HSV) typ 1 là nguyên nhân phổ biến nhất. Ngoài ra, bệnh còn có thể do các nguyên nhân khác như:

  • Nhiễm lạnh đột ngột, trúng gió.
  • Viêm tai giữa, viêm mũi họng, viêm xoang lâu ngày không được điều trị dứt điểm.
  • U não, áp xe não, khối máu tụ não.
  • Bệnh lý tự miễn như lupus ban đỏ hệ thống, viêm đa khớp dạng thấp, xơ cứng bì hệ thống.
  • Do chấn thương vùng đầu, mặt, cổ.
  • Do sử dụng thuốc ức chế miễn dịch, thuốc chống động kinh, thuốc kháng sinh nhóm aminoglycosid.

TRIỆU CHỨNG CỦA LIỆT DÂY THẦN KINH SỐ 7

Triệu chứng điển hình của liệt dây thần kinh số 7 là mặt bị xệ một bên, méo miệng, không thể nhăn mặt, nhướng mày, nhắm mắt hoàn toàn, khóe miệng lệch xuống dưới. Ngoài ra, bệnh nhân còn có thể gặp các triệu chứng khác như:

  • Rối loạn vị giác, khô miệng, khô mắt.
  • Chảy nước dãi.
  • Đau đầu, đau vùng tai, mặt, cổ.
  • Khó khăn khi ăn uống, nói chuyện.

CHẨN ĐOÁN LIỆT DÂY THẦN KINH SỐ 7

Chẩn đoán liệt dây thần kinh số 7 chủ yếu dựa vào khám lâm sàng. Bác sĩ sẽ hỏi bệnh nhân về các triệu chứng, tiền sử bệnh tật, và tiến hành khám tổng quát, khám thần kinh, khám mặt.

Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể chỉ định các xét nghiệm cận lâm sàng để chẩn đoán chính xác nguyên nhân gây bệnh, như:

  • Chụp cộng hưởng từ (MRI) sọ não: giúp phát hiện các tổn thương ở não, như u não, áp xe não, khối máu tụ não.
  • Chụp điện não đồ (EEG): giúp phát hiện các bất thường ở hoạt động điện của não.
  • Chụp cắt lớp vi tính (CT) sọ não: giúp phát hiện các tổn thương ở não, như u não, áp xe não, khối máu tụ não.
  • Xét nghiệm máu: giúp phát hiện các nhiễm trùng, như nhiễm virus Herpes simplex.
LIỆT DÂY THẦN KINH SỐ 7 CÓ NGUY HIỂM KHÔNG? 11

LIỆT DÂY THẦN KINH SỐ 7 CÓ CHỮA ĐƯỢC KHÔNG?

Bị liệt dây thần kinh số 7 có thể chữa khỏi không tùy thuộc vào rất nhiều yếu tố khác nhau, phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm:

  • Nguyên nhân gây bệnh: Nếu nguyên nhân gây bệnh là do virus, chẳng hạn như virus herpes simplex (HSV), thì khả năng chữa khỏi cao hơn.
  • Thời gian phát hiện bệnh: Nếu bệnh được phát hiện sớm và điều trị kịp thời thì khả năng chữa khỏi càng cao.
  • Mức độ nghiêm trọng của bệnh: Nếu bệnh ở mức độ nhẹ thì khả năng chữa khỏi cao hơn.

Theo thống kê, khoảng 80% số bệnh nhân liệt dây thần kinh số 7 được chữa khỏi khi được phát hiện sớm và điều trị đúng cách ngay từ đầu.

Người cao tuổi thì thường chậm hồi phục hơn và có thể không khỏi hoàn toàn.

ĐIỀU TRỊ LIỆT DÂY THẦN KINH SỐ 7

Điều trị liệt dây thần kinh số 7 cần được thực hiện sớm để bệnh nhanh chóng hồi phục. Mục tiêu của điều trị là giảm sưng viêm, giảm đau, cải thiện vận động của các cơ mặt.

ĐIỀU TRỊ NỘI KHOA

Sử dụng thuốc corticoid liều cao trong 1-2 tuần đầu tiên để giảm sưng viêm, phù nề.

Sử dụng thuốc kháng virus để tiêu diệt virus gây bệnh.

Sử dụng thuốc giãn cơ để giảm co cứng cơ.

Sử dụng thuốc giảm đau, hạ sốt.

ĐIỀU TRỊ VẬT LÝ TRỊ LIỆU

Vật lý trị liệu giúp tăng cường vận động của các cơ mặt, cải thiện khả năng nhai, nói chuyện. Vật lý trị liệu cần được thực hiện sớm và thường xuyên để đạt hiệu quả tốt nhất. Một trong những phương pháp vật lý trị liệu như bấm huyệt Đồng Tử Liêu trong Đông y bạn có thể tham khảo.

ĐIỀU TRỊ NGOẠI KHOA

Phẫu thuật chỉ được chỉ định trong những trường hợp liệt dây thần kinh số 7 do khối u, áp xe não, khối máu tụ não.

PHÒNG NGỪA LIỆT DÂY THẦN KINH SỐ 7

Để phòng ngừa liệt dây thần kinh số 7, cần thực hiện các biện pháp sau:

  • Tăng cường sức đề kháng bằng cách ăn uống đầy đủ chất dinh dưỡng, nghỉ ngơi hợp lý, tập luyện thể dục thể thao thường xuyên.
  • Vệ sinh răng miệng sạch sẽ, tránh để nhiễm lạnh đột ngột.
  • Điều trị dứt điểm các bệnh lý viêm nhiễm tai, mũi, họng.
  • Tiêm phòng vắc-xin phòng bệnh Herpes simplex.

Liệt dây thần kinh số 7 là bệnh có thể gặp ở mọi lứa tuổi, không phân biệt giới tính, không lây truyền. Bệnh có thể gây ảnh hưởng đến thẩm mỹ, khả năng ăn uống, nói chuyện của người bệnh.

Bệnh có thể chữa khỏi được nếu được phát hiện sớm và điều trị đúng cách. Mục tiêu của điều trị là giảm sưng viêm, giảm đau, cải thiện vận động của các cơ mặt. Nếu bạn nghi ngờ mình bị liệt dây thần kinh số 7, hãy đến gặp bác sĩ ngay để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.