Tình trạng ô nhiễm môi trường không khí đang là vấn đề nan giải của thế giới nói chung và Việt Nam nói riêng. Theo thống kê của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) có đến 92% dân số hiện đang sống trong bầu không khí bị ô nhiễm. Điều đó đã có ảnh hưởng rất lớn đến cuộc sống của con người và môi trường tự nhiên. Vì vậy, tìm hiểu nguyên nhân và các giải pháp khắc khắc phục tình trạng ô nhiễm môi trường không khí có một ý nghĩa rất quan trọng.
Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNG KHÔNG KHÍ LÀ GÌ?
Ô nhiễm môi trường không khí là sự hiện diện của các chất gây ô nhiễm trong không khí ở mức độ vượt quá tiêu chuẩn cho phép, gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe con người và môi trường.
Các chất gây ô nhiễm không khí có thể là các chất khí, bụi, khói, hơi,… Chúng có thể được phát sinh từ các nguồn tự nhiên như núi lửa, bão bụi,… hoặc từ các nguồn nhân tạo như hoạt động sản xuất, giao thông vận tải, sinh hoạt,…
THỰC TRẠNG Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNG KHÔNG KHÍ Ở VIỆT NAM
Theo báo cáo của Bộ Tài nguyên và Môi trường, ô nhiễm môi trường không khí ở Việt Nam đang ở mức báo động. Năm 2022, chất lượng không khí tại các đô thị lớn như Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh, Đà Nẵng,… thường xuyên ở mức xấu, đặc biệt là vào mùa đông và mùa hè.
THỰC TRẠNG Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNG KHÔNG KHÍ TRÊN THẾ GIỚI
Theo báo cáo của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), ô nhiễm môi trường không khí là nguyên nhân gây ra khoảng 7 triệu ca tử vong mỗi năm trên thế giới.
Các khu vực đang phát triển như châu Á, châu Phi và châu Mỹ Latinh là những khu vực chịu ảnh hưởng nặng nề nhất của ô nhiễm môi trường không khí.
NGUYÊN NHÂN GÂY Ô NHIỄM KHÔNG KHÍ
HOẠT ĐỘNG SẢN XUẤT
Các hoạt động sản xuất, đặc biệt là sản xuất công nghiệp, là một trong những nguồn phát thải chính gây ô nhiễm môi trường không khí. Các ngành công nghiệp sản xuất, hóa chất và dệt may giải phóng một số lượng lớn carbon monoxides, hydrocarbon, hóa chất và các hợp chất hữu cơ gây ô nhiễm môi trường xung quanh.
GIAO THÔNG VẬN TẢI
Giao thông vận tải là nguồn phát thải lớn thứ hai gây ô nhiễm môi trường không khí. Khi chiếc xe đốt cháy xăng, nó phát ra các chất ô nhiễm trong không khí có hại như hút 10 điếu thuốc mỗi ngày. Xe của bạn phát ra carbon monoxide, hydrocarbon, oxit nitơ và vật chất hạt. Khi ô nhiễm xe cao trong khí quyển, nó tạo ra một lỗ hổng trong tầng ozone góp phần gây ra khói bụi và gây ra các vấn đề sức khỏe khác nhau.
ĐỐT RÁC THẢI CÔNG KHAI
Đốt rác mở có hại cho sức khỏe và môi trường của bạn nhiều hơn người ta nghĩ. Tiếp xúc với việc đốt rác thải công khai có thể gây ra những rủi ro sức khỏe nghiêm trọng bao gồm ung thư, các vấn đề về gan, suy giảm hệ thống miễn dịch và chức năng sinh sản; Cũng có thể ảnh hưởng đến hệ thần kinh đang phát triển.
XÂY DỰNG VÀ PHÁ DỠ
Các hoạt động xây dựng và phá hủy là một phần của giai đoạn phát triển không ngừng của nhiều quốc gia. Một số công trường xây dựng và nguyên liệu thô như gạch và bê tông gây ra khói mù và không khí hôi thối gây nguy hiểm cho người dân đặc biệt là trẻ em và người già.
HOẠT ĐỘNG NÔNG NGHIỆP
Các hoạt động nông nghiệp đã có tác động nghiêm trọng đến chất lượng không khí giảm. Để bắt đầu, thuốc trừ sâu và phân bón là những nguồn chính gây ô nhiễm không khí xung quanh. Khi chúng được phun qua, mùi và tác dụng của thuốc trừ sâu được để lại trong không khí. Một số trộn với nước và một số thấm vào mặt đất không chỉ phá hủy cây trồng mà còn gây ra nhiều vấn đề liên quan đến sức khỏe.
SỬ DỤNG HÓA CHẤT VÀ SẢN PHẨM TỔNG HỢP
Các sản phẩm gia dụng gây ô nhiễm không khí trong nhà có hại gấp 10 lần so với ô nhiễm không khí ngoài trời. Các hợp chất hữu cơ dễ bay hơi (VOCs) được tìm thấy trong sơn, chất tẩy rửa và các sản phẩm chăm sóc cá nhân như nước hoa và chất khử mùi là một lý do cho các vấn đề sức khỏe phổ biến. Các rủi ro như hen suyễn hoặc các vấn đề hô hấp khác và bệnh phổi là những vấn đề khác do hít phải chất lượng không khí trong nhà kém.
TÁC ĐỘNG CỦA Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNG KHÔNG KHÍ
Ô nhiễm môi trường không khí gây ra những tác động tiêu cực đến sức khỏe con người, môi trường tự nhiên và sự phát triển kinh tế – xã hội.
- Đối với sức khỏe con người: Ô nhiễm môi trường không khí có thể gây ra nhiều bệnh tật cho con người, bao gồm các bệnh về đường hô hấp, tim mạch, ung thư,… Theo ước tính của WHO, ô nhiễm không khí là nguyên nhân gây ra khoảng 7 triệu ca tử vong mỗi năm trên toàn thế giới.
- Đối với môi trường tự nhiên: Ô nhiễm môi trường không khí có thể gây ra các vấn đề về môi trường tự nhiên như suy giảm chất lượng đất, nước,…
- Đối với sự phát triển kinh tế – xã hội: Ô nhiễm môi trường không khí có thể gây ra những thiệt hại về kinh tế như giảm năng suất lao động, tăng chi phí y tế,…
GIẢI PHÁP KHẮC PHỤC Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNG KHÔNG KHÍ
Để khắc phục tình trạng ô nhiễm môi trường không khí, cần có sự chung tay của toàn xã hội, từ các cơ quan chức năng đến người dân.
- Các cơ quan chức năng: Cần tăng cường kiểm soát các hoạt động sản xuất, kinh doanh, giao thông vận tải và sinh hoạt.
- Người dân: Cần nâng cao ý thức bảo vệ môi trường, thay đổi thói quen sinh hoạt, sử dụng các sản phẩm thân thiện với môi trường.
Một số giải pháp cụ thể để khắc phục ô nhiễm môi trường không khí bao gồm:
- Giảm thiểu khí thải từ các nhà máy, xí nghiệp: Các nhà máy, xí nghiệp cần áp dụng các công nghệ hiện đại để giảm thiểu khí thải ra môi trường.
- Cải thiện chất lượng phương tiện giao thông: Các phương tiện giao thông cần được kiểm tra, bảo dưỡng định kỳ để đảm bảo tiêu chuẩn khí thải.
- Tăng cường trồng cây xanh: Cây xanh có tác dụng hấp thụ khí độc và bụi bẩn, giúp cải thiện chất lượng không khí.
- Thay đổi thói quen sinh hoạt: Người dân cần hạn chế sử dụng phương tiện cá nhân, hạn chế đốt rác, sử dụng các sản phẩm thân thiện với môi trường.
Việc giảm thiểu ô nhiễm không khí là một vấn đề quan trọng đối với sức khỏe của con người và môi trường. Bằng cách thực hiện các biện pháp giảm thiểu ô nhiễm không khí, chúng ta có thể bảo vệ sức khỏe của bản thân và những người xung quanh, đồng thời bảo vệ môi trường cho các thế hệ tương lai.
