Khi bị tức ngực khó thở, người ta thường nghĩ ngay đến những bệnh lý về tim mạch. Tuy nhiên, tình trạng này còn là biểu hiện của nhiều bệnh khác nữa. Vậy bị tức ngực khó thở là bệnh gì? Bạn nên biết về nguyên nhân và các triệu chứng thường gặp để phòng ngừa cũng như được điều trị kịp thời.
TỨC NGỰC KHÓ THỞ LÀ GÌ?
Tức ngực và khó thở là tình trạng lâm sàng thường gặp, thể hiện bằng cảm giác áp lực, khó chịu ở vùng ngực hoặc cổ họng, kèm theo hiện tượng khó thở hoặc khó chịu sau khi ăn. Người bệnh thường trải qua trạng thái lo lắng, đặc biệt khi nghi ngờ về nguyên nhân cơn đau tim.
Tình trạng tức ngực khó thở không chỉ liên quan đến các vấn đề tim mạch mà còn có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm cả bệnh lý của hệ thống hô hấp và các cơ quan khác trong cơ thể.
TỨC NGỰC KHÓ THỞ LÀ BIỂU HIỆN CỦA BỆNH GÌ?
Đau tức ngực khó thở có thể là triệu chứng của nhiều bệnh lý khác nhau, như:
BỆNH TIM MẠCH
Đây là một trong những bệnh đầu tiên mà người ta sẽ nghĩ đến nếu có triệu chứng tức ngực khó thở. Các vấn đề về tim mạch thường có biểu hiện đau tức ngực, khó thở như:
- Đau ngực: Người bệnh thường trải qua khó thở khi tăng cường hoạt động, thậm chí cả khi đang nghỉ ngơi. Cơn đau thắt ngực thường kéo dài từ 5-10 phút và có thể lặp lại nhiều lần. Các triệu chứng điển hình kèm theo có thể là nhịp tim nhanh, mạch đập không đều, chóng mặt, ngất xỉu, buồn nôn, và mệt mỏi thường xuyên.
- Viêm màng ngoài tim: Lớp màng ngoài tim bị tổn thương và viêm có thể gây ra đau ngực với mức độ từ nhẹ đến nặng, khó thở, nhịp tim nhanh. Các triệu chứng khác có thể bao gồm sốt nhẹ, ho, cảm giác yếu đuối, sưng chân, và căng vùng bụng.
- Viêm cơ tim: Các triệu chứng ban đầu thường bao gồm đau tức ngực, khó thở khi tăng cường hoạt động, nhịp tim nhanh, và mệt mỏi. Một số người bệnh có thể gặp thêm các triệu chứng như ngất xỉu, đau đầu, đau khớp, và sốt.
- Bệnh cơ tim phì đại: Tức ngực khó thở thường là một trong những biểu hiện của bệnh cơ tim phì đại, khi cơ tim trở nên cồng kềnh và không thể bơm máu hiệu quả. Các triệu chứng khác có thể bao gồm hụt hơi, đau tức ngực, tim đập nhanh, tiếng thổi tim, và ngất xỉu.
- Bệnh van tim: Người bệnh thường trải qua khó thở, chóng mặt, khó chịu ở ngực, đánh trống ngực, sưng phù chân hoặc bàn chân, và tăng cân một cách bất thường.
- Bệnh mạch vành: Tức ngực khó thở có thể là dấu hiệu của bệnh mạch vành, khi động mạch cung cấp máu đến cơ tim bị thu hẹp hoặc tắc nghẽn.
- Bóc tách động mạch chủ: Sự tích tụ máu tại chỗ có thể gây bóc tách giữa các lớp của động mạch chủ, dẫn đến tức ngực khó thở là biểu hiện điển hình.
- Nhồi máu cơ tim: Là một trong những bệnh lý nguy hiểm nhất của bệnh mạch vành, nhồi máu cơ tim đòi hỏi can thiệp ngay lập tức để ngăn chặn sự suy tim và giảm tỷ lệ tử vong.
BỆNH LIÊN QUAN ĐẾN PHỔI CÓ THỂ LIÊN QUAN TỨC NGỰC ĐI KÈM KHÓ THỞ
Một số bệnh liên quan đến phổi có thể gây ra đau tức ở ngực và khó thở, bao gồm:
- Viêm phế quản cấp: Gây ra biểu hiện như ho, khàn tiếng, khó thở, và có thể dẫn đến tức ngực nếu ho nhiều.
- Viêm phổi: Đau tức ngực và khó thở là những triệu chứng phổ biến của bệnh viêm phổi.
- Viêm màng phổi: Lớp màng bao phủ bên ngoài phổi bị tổn thương, dẫn đến đau ngực, khó thở, sốt, và nhức mỏi cơ thể.
- Thuyên tắc phổi: Cục máu đông hình thành trong động mạch phổi có thể gây tức ngực khó thở, giảm việc trao đổi khí và máu, làm giảm lượng oxy trong máu.
- Tăng áp phổi: Tựa như việc tăng áp trong động mạch phổi, gây ra tức ngực và khó thở.
- Lao phổi: Bệnh lao phổi có thể khiến người bệnh cảm thấy tức ngực và khó thở, đặc biệt khi ho nhiều và có máu trong nước bọt.
- Xẹp phổi: Tổn thương phổi có thể dẫn đến đau tức ngực và khó thở liên tục.
- U phổi: Các triệu chứng của u phổi có thể bao gồm khó thở, ho, khàn tiếng, và có thể dẫn đến tức ngực trong các giai đoạn tiến triển của bệnh.
BỆNH ĐƯỜNG TIÊU HÓA
Các bệnh lý về đường tiêu hóa có thể gây ra triệu chứng tức ngực khó thở, bao gồm:
- Viêm loét dạ dày tá tràng: Người bệnh có thể trải qua cơn đau vùng thượng vị và tức ngực, tạo cảm giác khó chịu.
- Trào ngược dạ dày thực quản: Axit dư thừa và thức ăn có thể trào ngược lên thực quản, gây cảm giác nóng rát cổ họng, ợ chua, nôn, và tức ngực.
- Rối loạn co thắt thực quản: Hoạt động co thắt không đồng đều trong ống dẫn thức ăn có thể dẫn đến đau tức ở ngực và khó thở.
- Thủng thực quản: Triệu chứng tức ngực khó thở có thể xuất hiện đột ngột và nặng nề liên quan đến tình trạng thủng thực quản, thường kèm theo nôn nhiều.
CÁC LOẠI TỨC NGỰC KHÓ THỞ THƯỜNG GẶP
TỨC NGỰC KHÓ THỞ
Tự nhiên tức ngực khó thở là tình trạng rất thường gặp, thường có liên quan đến các bệnh tim mạch. Người gặp các vấn đề về đường hô hấp hay tiêu hóa có thể gặp triệu chứng đau tức ở ngực và khó thở.
Ngoài ra, yếu tố tâm lý cũng có thể dẫn đến biểu hiện khó thở và đau tức ngực khi bạn quá lo lắng, hoảng sợ hoặc thường xuyên căng thẳng. Lúc này, bạn cần cân bằng lại cảm xúc, điều chỉnh lối sống, làm việc và nghỉ ngơi hợp lý, vận động thể chất đều đặn là được.
TỨC NGỰC KHÓ THỞ BUỒN NÔN
Khi tức ngực khó thở có kèm theo triệu chứng buồn nôn, bạn nên chú ý, vì đây là dấu hiệu cảnh báo về các bệnh lý như: bệnh về đường hô hấp, bị trào ngược dạ dày – thực quản,…
TỨC NGỰC KHÓ THỞ KHI NẰM
Đây có thể là dấu hiệu cảnh báo một số bệnh lý như: Bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính, bệnh tim mạch, chứng ngưng thở khi ngủ. Vì vậy, nếu bạn có biểu hiện tức ngực khó thở khi nằm xuống cần nhanh chóng đi khám để bác sĩ xác định nguyên nhân và có phương pháp điều trị thích hợp.
TỨC NGỰC KHÓ THỞ TIM ĐẬP NHANH
Biểu hiện này thường gặp phải ở những bệnh nhân mắc các vấn đề ở tim hoặc phổi. Nếu không được can thiệp sớm, bệnh có thể trở nên nghiêm trọng hơn và gây ra các biến chứng nguy hiểm.
TỨC NGỰC KHÓ THỞ ĐAU LƯNG
Thường gặp khi bạn bị căng cơ, chấn thương xương sườn, viêm sụn sườn,… Để có được chẩn đoán chính xác hơn thì tốt nhất bạn nên đến bệnh viện để kiểm tra và điều trị.
NGUYÊN NHÂN GÂY TỨC NGỰC KHÓ THỞ
Những nguyên nhân có thể gặp khiến bạn bị đau tức ở vùng ngực, khó thở như:
- Do yếu tố tâm lý: Lo lắng, quá căng thẳng thường khiến bạn bị khó thở, tức ngực. Nhưng nó xảy ra trong một thời gian ngắn và có thể khắc phục được thông qua điều chỉnh lối sống, ổn định tinh thần.
- Mắc bệnh tim: Người bệnh gặp vấn đề liên quan đến tim mạch thường có biểu hiện là tức ngực khó thở. Lúc này, người bệnh nên đến bệnh viện để kiểm tra kỹ hơn và điều trị sớm để tránh những biến chứng nguy hiểm.
- Do bệnh liên quan đến phổi: Viêm phổi, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính, thuyên tắc phổi, u phổi,…
- Dị ứng: Một số người bị dị ứng với bụi bẩn, hóa chất, lông thú nuôi, phấn hoa,… có thể thấy tức ngực, khó thở. Nhất là ở bệnh nhân bị hen suyễn thì triệu chứng dễ xuất hiện hơn.
TRIỆU CHỨNG TỨC NGỰC KHÓ THỞ THƯỜNG GẶP
Tình trạng tức ngực có thể khiến người bệnh cảm thấy khó chịu, lồng ngực như bị đè nén lại. Từ đó, khiến cho việc hít thở cũng trở nên khó khăn hơn. Cơn đau ngực khó thở càng trở nên trầm trọng khi người bệnh cố hít thở sâu. Tiếng thở có thể khò khè, nghe được tiếng thở, nhịp tim nhanh. Ngoài ra, một số trường hợp còn kèm theo triệu chứng ho, điển hình là khi bị các bệnh lý về phổi.
TÌNH TRẠNG TỨC NGỰC KHÓ THỞ ĐƯỢC CHẨN ĐOÁN THẾ NÀO?
Chẩn đoán tình trạng tức ngực khó thở đòi hỏi một quá trình đánh giá toàn diện, và bác sĩ có thể sử dụng một số phương pháp khác nhau để xác định nguyên nhân. Dưới đây là một số phương pháp chẩn đoán phổ biến:
- Khám lâm sàng: Bác sĩ sẽ thực hiện một cuộc khám lâm sàng để kiểm tra các dấu hiệu và triệu chứng. Lắng nghe lòng ngực để xác định âm thanh tim và phổi.
- Chụp X-quang ngực: Chụp X-quang có thể hiển thị các vấn đề trong phổi, tim và các cấu trúc xung quanh.
- Chụp CT scan ngực: CT scan cung cấp hình ảnh chi tiết hơn về các cơ quan nội tạng và mô xung quanh.
- Điện tâm đồ (ECG): Ghi lại hoạt động điện của tim để phát hiện bất thường trong nhịp tim.
- Siêu âm tim: Siêu âm tim sử dụng sóng siêu âm để tạo hình ảnh tim và kiểm tra chức năng tim.
- Siêu âm động mạch chủ: Kiểm tra trạng thái của động mạch chủ, một mảnh quan trọng của hệ thống tuần hoàn.
- Xét nghiệm máu: Xét nghiệm máu có thể cung cấp thông tin về các yếu tố như enzyme tim và cấp độ oxy trong máu.
- Chụp cắt lớp vi tính (CTA): Chụp cắt lớp vi tính của động mạch vành có thể được sử dụng để đánh giá tình trạng của động mạch vàng.
- Xét nghiệm mạch vành có cản quang: Xét nghiệm này có thể cung cấp hình ảnh chính xác về các động mạch vành và xác định mức độ đặc bằng cách sử dụng cản quang.
TỨC NGỰC KHÓ THỞ CÓ NHỮNG BIẾN CHỨNG GÌ?
Tình trạng tức ngực và khó thở thoáng qua, không quá nặng, có thể có liên quan đến nhiều nguyên nhân khác nhau, từ các vấn đề thông thường như ăn uống khó tiêu đến các yếu tố tâm lý. Tuy nhiên, khi triệu chứng này xuất hiện liên tục và ngày càng trở nên nặng, có thể là dấu hiệu cảnh báo cho những bệnh lý nguy hiểm, đặc biệt là về hệ thống tim mạch, phổi, và các bệnh lý liên quan đến vùng thành ngực.
Bệnh lý về tim mạch như đau tim, viêm màng ngoài tim, hay các vấn đề như van tim hỏng, có thể gây ra cảm giác tức ngực và khó thở. Trong khi đó, các vấn đề phổi như viêm phổi, thuyên tắc phổi, hay các bệnh lý khác như u phổi, cũng có thể đồng điệu với triệu chứng này.
Quan trọng nhất, khi các triệu chứng này kéo dài và không giảm đi, nên tìm kiếm sự chăm sóc y tế để được đánh giá kỹ lưỡng và chẩn đoán đúng đắn. Bác sĩ có thể thực hiện các xét nghiệm như chụp X-quang, điện tâm đồ, hay siêu âm để đánh giá tình trạng sức khỏe và xác định nguyên nhân cụ thể, từ đó đưa ra phương pháp điều trị và quản lý tối ưu. Điều này rất quan trọng để tránh những biến chứng nguy hiểm và bảo vệ tính mạng của bệnh nhân.
NÊN LÀM GÌ KHI GẶP TÌNH TRẠNG TỨC NGỰC KHÓ THỞ?
Khi bạn phát hiện vùng ngực bị đau tức và có cảm giác khó thở, quan trọng nhất là tạm dừng mọi hoạt động và ngồi xuống nghỉ ngơi. Hít thở đều và nhẹ nhàng có thể giúp ổn định tâm lý và giảm bớt cơn đau.
Tuy nhiên, nếu không chắc chắn về nguyên nhân của triệu chứng hoặc nếu triệu chứng kéo dài, quá mức nặng nề, bạn nên đến ngay bệnh viện để được kiểm tra và chẩn đoán chính xác. Bác sĩ sẽ thực hiện các xét nghiệm cần thiết như chụp X-quang, điện tâm đồ, và các xét nghiệm máu để đưa ra đánh giá chính xác về tình trạng sức khỏe của bạn.
Sau khi được chẩn đoán, việc tuân thủ phác đồ điều trị và uống thuốc theo đúng chỉ định của bác sĩ là rất quan trọng. Đồng thời, điều chỉnh lối sống, chế độ ăn uống, và sinh hoạt hằng ngày theo hướng dẫn của chuyên gia sẽ hỗ trợ quá trình điều trị và giúp duy trì sức khỏe tốt hơn.
PHƯƠNG PHÁP ĐIỀU TRỊ CHỨNG TỨC NGỰC KHÓ THỞ
Việc điều trị chứng tức ngực khó thở phụ thuộc vào nguyên nhân gây bệnh. Sau khi xác định được đâu là lý do khiến bạn bị đau tức ngực khó thở, kết hợp với tình hình sức khỏe, bác sĩ có thể áp dụng các phương pháp điều trị như:
- Dùng thuốc: Các loại thuốc được dùng theo nguyên nhân gây bệnh thường là thuốc giãn phế quản, thuốc chống lo âu, thuốc dị ứng,… Bệnh nhân cần uống thuốc theo chỉ định của bác sĩ, không tự ý tăng hoặc giảm liều để tránh các tác dụng phụ không mong muốn.
- Phục hồi chức năng phổi: Nếu chứng tức ngực khó thở xuất phát từ các bệnh lý ở phổi, người bệnh có thể phải thở oxy để cải thiện, tiến hành liệu trình phục hồi chức năng phổi.
- Phục hồi chức năng tim: Những bất thường tại tim được điều trị sẽ giúp cải thiện tình trạng đau tức ngực khó thở.
- Điều chỉnh lối sống: Một lối sống khoa học sẽ hỗ trợ giảm triệu chứng và giúp tăng hiệu quả trong điều trị các bệnh lý khác.
- Tập vật lý trị liệu: Ở một số trường hợp, người bệnh được khuyến khích tập vật lý trị liệu để cải thiện sức khỏe và nâng cao chức năng của hệ hô hấp.
CÁCH PHÒNG NGỪA VÀ CẢI THIỆN TỨC NGỰC KHÓ THỞ
Bạn có thể phòng ngừa và cải thiện tình trạng tức ngực khó thở bằng những biện pháp sau:
- Vận động, tập luyện thể thao đều đặn: Bạn nên dành khoảng 30 phút mỗi ngày để luyện tập thể thao, các môn có thể tập như: đi bộ, chạy bộ, đạp xe, yoga, thiền,…
- Xây dựng chế độ dinh dưỡng hợp lý: Khẩu phần ăn hằng ngày nên có sự cân bằng 4 nhóm dưỡng chất; hạn chế những thực phẩm có chứa cholesterol, nội tạng động vật. Thay vào đó, bạn nên ăn nhiều rau xanh, trái cây tươi, ngũ cốc nguyên hạt,…
- Không nên uống rượu, bia, caffeine; tránh hút thuốc lá,…
- Tránh làm việc quá nhiều, căng thẳng hoặc áp lực cao.
- Bạn nên đi kiểm tra sức khỏe định kỳ để kịp thời phát hiện và điều trị bệnh sớm
Tức ngực khó thở có thể là biểu hiện thường gặp, nhưng có thể tiềm ẩn dấu hiệu bệnh lý cần thăm khám, điều trị. Việc chủ động kiểm tra sức khỏe định kỳ giúp phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường để can thiệp kịp thời!
