Dưỡng can tán – Trị chứng can hư, điều hoà cơ thể

Dưỡng can tán - Trị chứng can hư, điều hoà cơ thể 1

Một vị bác sĩ chia sẻ rằng sau khi điều tiết được cơ thể, nhiều chị em đã hỏi ông ấy sau này cần chú ý những gì, có nên dùng thực phẩm chức năng hay dược thiện, thực liệu để duy trì hiệu quả không. Cách đây không lâu, một bệnh nhân ngoài bốn mươi tuổi cũng tới gặp ông ấy do mắt khô, thường xuyên đau đầu, kinh nguyệt ra ít, chán ăn, cô lo mình tiền mãn kinh sớm. Kết quả bác sĩ thấy mạch cô ấy khá yếu, lưỡi có rêu trắng, da mặt nhợt nhạt, xanh xao, kết hợp với lời kê của bệnh nhân, ông ấy chẩn đoán đây là triệu chứng can huyết hư, tỳ hư, can khí uất kết. Đối với những trường hợp như vậy, sau khi điều hòa cơ thể và loại bỏ những triệu chứng, bác sĩ đã giới thiệu cho họ Dưỡng Can Tán để điều tiết cơ thể hằng ngày.

Dưỡng can tán - Trị chứng can hư, điều hoà cơ thể 3

Dưỡng can tán là một bài thuốc y học cổ truyền có tác dụng dưỡng âm giúp cân bằng năng lượng âm trong cơ thể, hỗ trợ sức khỏe và tăng cường năng lượng, bổ gan, thanh nhiệt, giải độc. Bài thuốc thường được sử dụng để điều trị các chứng bệnh do can âm hư, can nhiệt, như:

  • Mệt mỏi, chóng mặt, hoa mắt
  • Nhức đầu, mất ngủ
  • Chán ăn, khô miệng, táo bón
  • Rụng tóc, mụn nhọt
  • Da khô, vàng da
  • Viêm gan, xơ gan

Các vị thuốc trong bài thuốc này bao gồm: đương quy, bạch thược, sài hồ và bạch biển đậu (đậu ván trắng). Chắc mọi người đã không còn xa lạ với đương quy, bạch thược và sài hồ. Sài hồ là vị thuốc nổi tiếng để sơ can lý khí giúp tăng cường sự thông thoáng của khí huyết và năng lượng trong cơ thể; bạch thược có tác dụng dưỡng gan, bổ máu; đương quy thì bổ máu và hoạt huyết, là vị thuốc không thể thiếu trong phụ khoa. Ngoài ra, bài thuốc này còn dùng tới một nguyên liệu khác – bạch biển đậu.

Dưỡng can tán - Trị chứng can hư, điều hoà cơ thể 5

Lý Thời Trân, danh y và nhà dược học nổi tiếng của Trung Quốc thời nhà Minh, từng nói bạch biển đậu “khí hăng thơm, tính ôn bình, có công dụng ôn hòa, ngũ cốc của tỳ”, chính là do công dụng thanh nhiệt, giải độc, giúp cơ thể giải trừ các độc tố tích tụ trong cơ thể, từ đó giúp cơ thể khỏe mạnh, phòng ngừa bệnh tật, bổ tỳ, kiên vị, giúp kiện tỳ vị, tăng cường tiêu hóa, giúp ăn ngon, ngủ ngon, da dẻ hồng hào. Trị các chứng bệnh do nhiệt độc gây ra, như:

  • Nhức đầu, chóng mặt, hoa mắt
  • Mệt mỏi, chán ăn, buồn nôn
  • Tiêu chảy, táo bón
  • Viêm gan, xơ gan
  • Rụng tóc, mụn nhọt
  • Mẩn ngứa, dị ứng

Bạch biển đậu được sử dụng trong bài thuốc này là loại đã được rang lên. Sau khi rửa sạch, rang bạch biển đậu cho tới khi hơi ngả sang màu vàng; mọi người cũng có thể mua bạch biển đậu rang sẵn. Bạch biển đậu khi đã rang sẽ có công dụng thu sáp, bổ tỳ, cầm tiêu chảy tốt hơn bạch biển đậu chưa rang; bạch biển đậu sống trừ thấp tốt hơn, tuy nhiên lại chứa nhiều hàn khí hơn loại đã rang, nên nếu sử dụng trong thời gian dài dễ làm tổn thương tỳ vị. Dưỡng Can Tán sử dụng bạch biển đậu đã rang, vì vậy phù hợp cho việc dưỡng gan hằng ngày của chị em phụ nữ, đặc biệt là những người ngoài ba mươi tuổi.

Vậy công thức nào hợp lý cho bài thuốc này? Đầu tiên lấy bốn nguyên liệu theo tỷ lệ: nếu bạn có 500g đương quy, thì lượng bạch thược, sài hồ và bạch biển đậu cũng là 500g mỗi loại. Thái thành từng miếng nhỏ hoặc cắt lát mỏng, sau đó lần lượt cho vào máy xay thành bột, dùng thìa trộn đều, cho vào hộp bảo quản. Mỗi tối trước khi đi ngủ lấy 3g hỗn hợp này pha với nước nóng rồi uống . Nếu cảm thấy khó uống bạn có thể cho thêm một chút mật ong để tăng mùi vị, nhưng tốt nhất không nên thêm đường.

Những điều cần ghi nhớ:

  • Dưỡng Can Tán là bài thuốc phù hợp để điều tiết cơ thể hằng ngày, gồm bốn vị thuốc: đương quy, bạch thược, sài hồ và bạch biển đậu.
  • Pha đúng tỉ lệ và uống vào mỗi tối trước khi đi ngủ.

Gà đen hấp địa kỷ- Dưỡng can huyết từ gốc

Gà đen hấp địa kỷ- Dưỡng can huyết từ gốc 7

Bài viết này sẽ giới thiệu đến những chị em phụ nữ đang trải qua tình trạng can huyết hư và đang thực hiện chế độ thực liệu hằng ngày một món ăn có lợi: gà đen hấp địa kỷ (địa hoàng và câu kỷ tử). Một bác sĩ đã giới thiệu món ăn này cho một phụ nữ trung niên, cô buột miệng hỏi: “Không phải địa hoàng dùng để bổ thận à?” Nhiều người đều biết Lục Vị Địa Hoàng Hoàn dùng để tư âm bổ thận, nhưng điều này không hề mâu thuẫn với dưỡng gan.

Địa hoàng được chia thành hai loại: sống và chín. Trong trường hợp này, chúng ta sử dụng thục địa tức địa hoàng chín. Nếu bạn từng nhìn thấy thục địa, bạn sẽ nhận ra rằng nó có màu đen sậm, được chế biến bằng cách ngâm địa hoàng trong rượu vàng hoặc rượu trắng chất lượng tốt, sau đó hấp và phơi khô. Làm như vậy chín Tân (cửu chưng cửu sái) mới cho ra một mẻ thục địa hoàn chỉnh, có màu đen, trông bóng dầu, sờ thấy mịn và hơi dính tay. Địa hoàng với tính chất này có chức năng chính là tư âm, đặc biệt là tư bổ âm thận.

Gà đen hấp địa kỷ- Dưỡng can huyết từ gốc 9

Ngày xưa, đôi khi người ta dùng địa hoàng tươi ép ra lấy nước để chữa một số bệnh khẩn cấp như say nắng hay hư thoát vào mùa hè. Dù thục địa gắn liền với chức năng tư âm cho thận, nhưng khi chúng ta cảm thấy âm dịch không đủ, thận âm hư hoặc can huyết hư, can âm hư, đều có thể sử dụng vị thuốc này. Gan được coi là thuộc mộc, còn thận thuộc thủy, trong hệ thống ngũ hành thì thủy sinh mộc. Do đó, thận tinh được xem là nguồn gốc của can huyết. Để bổ sung máu gan, có thể bắt đầu từ việc kích thích và cải thiện chức năng của thận. Khi thận tinh đủ, cơ thể sẽ tự sản xuất nhiều can huyết hơn. Việc duy trì giấc ngủ đúng giờ cũng đóng vai trò quan trọng, giúp hạn chế sự tiêu hao máu gan và đồng thời việc bổ thận ở đây không chỉ là cải thiện triệu chứng mà còn là một phương pháp chữa trị từ cội nguồn.

Nguyên liệu cho gà đen hấp địa kỷ gồm: 18g thục địa, 15g câu kỷ tử, khoảng 750g gà đen, muối (tùy khẩu vị). Sau khi xử lý gà, bỏ lông và nội tạng, rửa sạch, nhồi câu kỷ tử và thục địa vào bụng gà, đặt vào đĩa, thêm muối vừa ăn rồi đem hấp chín . 

Gà đen hấp địa kỷ- Dưỡng can huyết từ gốc 11

Món ăn này mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, đặc biệt là trong việc bồi bổ thận tinh và nuôi dưỡng can huyết. Nó hỗ trợ hiệu quả trong điều trị các triệu chứng thận âm hư như ngũ tâm phiền nhiệt và các biểu hiện của can huyết hư như mắt khô, da dẻ nhợt nhạt. Đối với những người phụ nữ đang trải qua tình trạng thận âm hư, món ăn này có thể là một phần quan trọng của chế độ dinh dưỡng, giúp cân bằng năng lượng trong cơ thể và hỗ trợ quá trình phục hồi sức khỏe. Tuy nhiên, không chỉ dành riêng cho phụ nữ, cánh mày râu cũng có thể sử dụng món ăn này để bổ thận âm. 

Chú ý, đặc tính dính và nhờn của thục địa sẽ ảnh hưởng đến quá trình vận hành của dương khí trong cơ thể làm cho thục địa khó tiêu hóa và dễ gây tổn thương đến tỳ vị. Trong trường hợp cơ thể khỏe mạnh, và dương khí của tỳ vị đủ, việc sử dụng thục địa có thể không tạo ra nhiều vấn đề. Tuy nhiên, nếu tỳ vị yếu hoặc dương khí trong cơ thể suy giảm, sử dụng thục địa có thể dễ dẫn đến tình trạng tỳ hư.

Nếu sau khi sử dụng thục địa, bạn cảm thấy khó chịu ở dạ dày, trướng bụng, đây có thể là dấu hiệu của chức năng tỳ vị giảm sút. Trong trường hợp này, việc không nên sử dụng quá nhiều thục địa là quan trọng. Thường thì, bác sĩ hoặc người chuyên môn sẽ kết hợp với bài thuốc khác, bổ sung các vị thuốc có tác dụng bồi bổ tỳ vị để giảm thiểu các vấn đề tiêu hóa và hỗ trợ chức năng tỳ vị.

Thêm vào đó, phụ nữ mắc chứng can khí uất kết cần giải quyết triệt để vấn đề uất kết trước khi áp dụng món ăn này để dưỡng can huyết. Vì thục địa có tác dụng thu liễm, mặc dù không mạnh mẽ, nhưng vẫn không lợi cho việc giải phóng uất kết trong cơ thể. Do đó, trước khi tích hợp món ăn này vào chế độ dinh dưỡng, quan trọng là phải xử lý vấn đề uất kết một cách toàn diện.

Cuối cùng, mọi người cần lưu ý rằng mặc dù món ăn này có thể hỗ trợ tư âm và dưỡng huyết, nhưng không nên sử dụng một cách tùy tiện nếu chưa hiểu rõ về tình trạng tỳ vị của bản thân và có thể có uất kết hay không. Việc tìm kiếm sự tư vấn từ người chuyên môn như bác sĩ hoặc thầy thuốc là quan trọng, để đảm bảo an toàn và chắc chắn rằng món ăn được tích hợp đúng cách và không gây tác động tiêu cực đến sức khỏe của người sử dụng. Bạn nên tìm đến người có kinh nghiệm và kiến thức chuyên sâu để đánh giá tình trạng sức khỏe và đưa ra lời khuyên phù hợp.

Những điều cần ghi nhớ:

  • Gà đen hấp địa kỷ là món ăn tốt giúp khắc phục tình trạng can huyết hư. Nguyên liệu bao gồm: 18g thục địa. 15g câu kỷ tử, khoảng 750g gà đen, muối(tùy khẩu vị). Cách làm: xử lý gà, bỏ lông và nội tạng, rửa sạch, nhồi câu kỷ tử và thục địa vào bụng gà, đặt lên dĩa, thêm muối vừa ăn rồi hấp chín.
  • Sau khi sử dụng thục địa, nếu cảm thấy khó chịu ở dạ dày, trướng bụng thì đây có thể là dấu hiệu của chức năng tỳ vị giảm sút. Trong trường hợp này, không nên sử dụng quá nhiều thục địa.
  • Mặc dù món ăn này có thể hỗ trợ tư âm và dưỡng huyết, nhưng không nên sử dụng một cách tùy tiện nếu chưa hiểu rõ về tình trạng tỳ vị của bản thân và có thể có uất kết hay không.