Top 2 giờ tắm cho trẻ sơ sinh

TRẺ SƠ SINH BỊ TÁO BÓN: NGUYÊN NHÂN, DẤU HIỆU VÀ CÁCH PHÒNG NGỪA

TRẺ SƠ SINH BỊ TÁO BÓN: NGUYÊN NHÂN, DẤU HIỆU VÀ CÁCH PHÒNG NGỪA 1

Trẻ sơ sinh bị táo bón kéo dài khiến trẻ có nguy cơ bị nứt kẽ hậu môn, sa trực tràng, hay tích tụ độc tố trong cơ thể,… Nguyên nhân khiến trẻ sơ sinh bị táo bón? Làm sao để phòng ngừa và điều trị nếu bé rơi vào tình trạng này? Bài viết này sẽ cung cấp cho mẹ những thông tin hữu ích, đồng thời, giải đáp cho mẹ những thắc mắc về táo bón ở trẻ sơ sinh. 

TÁO BÓN Ở TRẺ SƠ SINH LÀ BỆNH GÌ?

TRẺ SƠ SINH BỊ TÁO BÓN: NGUYÊN NHÂN, DẤU HIỆU VÀ CÁCH PHÒNG NGỪA 3

Táo bón ở trẻ sơ sinh là tình trạng trẻ gặp khó khăn khi đi tiêu hoặc đi tiêu không thường xuyên như bình thường. Tình trạng này không phổ biến nhưng nếu trẻ mắc phải, mẹ cần phát hiện và có biện pháp điều trị sớm.

NGUYÊN NHÂN BÉ SƠ SINH BỊ TÁO BÓN

Trẻ sơ sinh có thể bị táo bởi mỏi nhiều nguyên nhân khác nhau. Do đó, khi trẻ sơ sinh bị táo bón, mẹ cần phát hiện sớm và có phương pháp điều trị phù hợp.

BÉ “PHỚT LỜ” NHU CẦU ĐẠI TIỆN

Trong một số trường hợp, bé gặp khó khăn đi đại tiện, đau rát hậu môn khi cố gắng đẩy phân ra ngoài. Điều này khiến trẻ cảm thấy sợ hãi và có xu hướng cố nhịn đi tiêu khiến tình trạng táo bón ở trẻ sơ sinh ngày càng nghiêm trọng hơn, kéo dài hơn. 

THAY ĐỔI CHẾ ĐỘ ĂN UỐNG

Thông thường, trẻ sơ sinh trải qua hiện tượng táo bón khi chuyển từ sữa mẹ sang sữa công thức hoặc khi chuyển từ thức ăn nhuyễn sang thức ăn có độ đặc hơn. Sự thay đổi trong chế độ ăn hàng ngày của trẻ sơ sinh gây hiệu ứng đặc biệt lên cơ chế nhu động ruột, làm cho ruột của bé không kịp thích ứng, từ đó gây táo bón. Ngoài ra, mất cân bằng dinh dưỡng, chế độ ăn thiếu chất xơ và chất lỏng cũng có thể đóng góp vào tình trạng táo bón ở trẻ sơ sinh, làm tăng độ nghiêm trọng của vấn đề.

Ngay cả trẻ sơ sinh được nuôi bằng sữa mẹ hoàn toàn cũng có khả năng gặp tình trạng táo bón do sự biến động trong chế độ dinh dưỡng của người mẹ ảnh hưởng đến chất lượng sữa mẹ. Việc mẹ tiêu thụ thường xuyên các thức ăn cay nóng, khó tiêu, ít chất xơ, giàu đạm hoặc duy trì chế độ ăn không cân đối có thể dẫn đến sự giảm chất lượng của sữa mẹ, và điều này có thể là một trong những nguyên nhân khiến trẻ gặp phải tình trạng táo bón khi thụ động những chất dinh dưỡng này.

THAY ĐỔI THÓI QUEN

Hầu hết các thay đổi trong thói quen sinh hoạt đều có thể ảnh hưởng đến chức năng ruột của trẻ sơ sinh, khiến trẻ khó đi tiêu, dẫn đến táo bón ở trẻ sơ sinh. Sự thay đổi thói quen này cơ thể là sự thay đổi về thời tiết như thời tiết quá nóng hay quá lạnh, sự thay đổi chỗ ngủ, thay đổi môi trường,…

DỊ ỨNG ĐẠM SỮA CÔNG THỨC

Tình trạng táo bón ở trẻ sơ sinh thường xuyên xuất hiện hơn khi trẻ sử dụng sữa công thức. Điều này có thể được giải thích bằng việc sữa công thức thường chứa lượng đạm cao, gây khó khăn trong quá trình tiêu hóa đạm. Nếu đây là nguyên nhân của tình trạng táo bón, mẹ nên xem xét việc chuyển sang sử dụng loại sữa khác và tuân thủ liều lượng theo hướng dẫn được ghi trên bao bì. Đồng thời, hạn chế việc cho trẻ sử dụng quá nhiều các sản phẩm từ sữa như phô mai và váng sữa.

TRẺ SƠ SINH BỊ TÁO BÓN: NGUYÊN NHÂN, DẤU HIỆU VÀ CÁCH PHÒNG NGỪA 5

Ngoài ra, táo bón ở trẻ sơ sinh cũng có thể xuất phát từ một số vấn đề bệnh lý hiếm gặp, bao gồm vấn đề với các đầu dây thần kinh trong ruột, rối loạn chuyển hóa bẩm sinh, thiếu hụt tuyến giáp, hoặc một số vấn đề liên quan đến tủy sống.

DẤU HIỆU TÁO BÓN Ở TRẺ SƠ SINH

Khi trẻ sơ sinh gặp tình trạng táo bón, phân của bé thường trở nên khô và cứng hơn so với trạng thái bình thường. Trong trường hợp nặng, phân có thể trở thành viên nhỏ, gây ra cảm giác đau đớn và căng thẳng cho trẻ khi đi tiêu. Trẻ có thể phải thực hiện các động tác như cong lưng, thắt chặt mông, và có thể tạo ra âm thanh khi rặn, cùng với mặt đỏ và thời gian rặn kéo dài. Tình trạng này gây nên nỗi ám ảnh và khó chịu cho trẻ sơ sinh.

Trẻ bị táo bón thường có tần suất đi tiêu ít hơn so với trẻ bình thường, nhưng điều này có thể thay đổi tùy thuộc vào nhiều yếu tố như độ tuổi và chế độ dinh dưỡng. Đối với trẻ sơ sinh bú sữa mẹ hoàn toàn, việc không đi tiêu trong vài ngày không nhất thiết là dấu hiệu bất thường, vì mỗi bé có thể có tần suất đi tiêu khác nhau.

Trường hợp táo bón kéo dài, nếu không được phát hiện và giải quyết kịp thời, có thể gây ra các vấn đề khác như kém ăn, không chịu bú mẹ, khó chịu, quấy khóc, ngủ kém, và sụt cân nhanh chóng do lượng thức ăn không được hấp thụ hoặc đào thải ra khỏi cơ thể.

CÁCH ĐIỀU TRỊ TRẺ SƠ SINH BỊ TÁO BÓN

Các biện pháp điều trị táo bón ở trẻ sơ sinh thường hướng về điều chỉnh chế độ dinh dưỡng và rèn luyện cho trẻ các thói quen mới để khắc phục tình trạng này.

LUYỆN TẬP THÓI QUEN VỆ SINH

Rèn luyện thói quen vệ sinh là một biện pháp hiệu quả trong việc giải quyết tình trạng táo bón ở trẻ sơ sinh. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng thời điểm tốt nhất để thực hiện vệ sinh là sau bữa ăn. Xây dựng thói quen đi vệ sinh của bé nên dựa trên lịch trình thường đi vệ sinh và thời điểm ăn của trẻ để xác định khoảng thời gian lý tưởng để thực hiện thói quen này. Điều này giúp mẹ xác định thời điểm phù hợp để “xi” và rèn luyện cho bé thói quen đi vệ sinh mỗi khi mẹ phát ra tiếng “xi”.

Ngoài ra, khi trẻ đang phải đối mặt với tình trạng táo bón nặng, việc sử dụng nước ấm có thể giúp kích thích cơ vòng hậu môn thả lỏng, làm cho quá trình đi tiêu trở nên dễ dàng hơn cho bé. Sự thoải mái và thư giãn từ việc tắm nước ấm cũng có thể giảm đau tức vùng bụng và giúp bé cảm thấy thoải mái hơn, đồng thời giảm cảm giác đau đớn do tình trạng đầy hơi và táo bón.

MASSAGE BỤNG CHO BÉ

Việc thực hiện massage theo chiều kim đồng hồ cho bé đều đặn mỗi ngày có thể kích thích nhu động ruột của trẻ hoạt động linh hoạt hơn, hỗ trợ quá trình đẩy phân ra khỏi cơ thể. Mẹ có thể thực hiện massage theo cách sau:

  • Đặt ngón trỏ và ngón giữa gần rốn của trẻ và áp dụng áp lực nhẹ, sau đó xoay vòng theo chiều kim đồng hồ.
  • Duy trì lực ấn vừa phải và từ từ mở rộng vòng xoay, hướng về phía hông bên phải của trẻ.

Bằng cách thực hiện các động tác massage này, lượng thức ăn khó tiêu được tích trữ trong dạ dày của bé sẽ trở nên mềm mại và dễ dàng di chuyển xuống hệ thống ruột, giúp giảm tình trạng táo bón. Đồng thời, mẹ có thể kết hợp việc di chuyển chân của trẻ giống như khi đạp xe đạp trong tư thế nằm ngửa để giảm căng thẳng cho ruột, tăng cường sự linh hoạt và cải thiện tình trạng táo bón.

TRẺ SƠ SINH BỊ TÁO BÓN: NGUYÊN NHÂN, DẤU HIỆU VÀ CÁCH PHÒNG NGỪA 7

KẾT HỢP VẬN ĐỘNG, MASSAGE CHO TRẺ

Trẻ sơ sinh bị táo bón, bố mẹ nên hỗ trợ bé vận động. Trẻ được vận động nhiều hơn không chỉ giúp trẻ rèn luyện một cơ thể dẻo dai, khỏe mạnh mà còn giúp các cơ quan trong hệ tiêu hóa hoạt động tốt hơn. 

THAY ĐỔI CHẾ ĐỘ DINH DƯỠNG

Đối với trẻ sơ sinh còn đang bú mẹ hoàn toàn, mặc dù trẻ sơ sinh bị táo bón sẽ kén ăn hay thậm chí là bỏ bú nhưng mẹ nên cố gắng cho con bú đủ sữa trong mỗi cữ bú. Bên cạnh đó, mẹ nên cân chỉnh lại chế độ dinh dưỡng hằng ngày của mình, thêm nhiều chất xơ, chất khoáng và vitamin, uống đủ nước. Các chất này sẽ dung nạp vào bên trong cơ thể, chuyển hóa vào sữa mẹ giúp trẻ hấp thụ dễ dàng, từ đó giúp phân của trẻ mềm hơn, dễ bị đẩy ra ngoài, cải thiện tình trạng táo bón. Hơn nữa, mẹ nên bổ sung sữa chua vào chế độ dinh dưỡng hằng ngày để tăng cường lợi khuẩn, hỗ trợ hệ tiêu hóa. Mẹ hạn chế các món ăn cay, nóng, thức uống có cồn,…

Đối với trẻ đang dùng sữa công thức, mẹ nên chú ý pha sữa đúng theo chỉ dẫn, đo đủ lượng nước trước khi thêm bột vào để đảm bảo pha đúng tỷ lệ giữa nước và sữa. Ngoài ra, mẹ có thể tham khảo ý kiến bác sĩ và thử thay đổi loại sữa cho bé. 

Đối với trẻ đã bắt đầu ăn dặm, mẹ nên chú ý bổ sung đủ các chất dinh dưỡng cần thiết trong thực đơn của bé, đồng thời, bổ sung thêm một số loại trái cây, rau quả để tăng cường lượng chất xơ cho trẻ. Một số loại thực phẩm giúp cải thiện tình trạng táo bón hiệu quả gồm:

  • Các loại trái cây như: táo, mận, lê, đào,…
  • Bông cải xanh,…
  • Ngũ cốc nguyên hạt: bột yến mạch, bánh mì, mì ống,…

CÁCH PHÒNG NGỪA TÁO BÓN CHO TRẺ SƠ SINH

Để ngăn ngừa tình trạng táo bón ở trẻ sơ sinh, mẹ có thể thực hiện một số biện pháp sau:

CHẾ ĐỘ DINH DƯỠNG KHOA HỌC

  • Mẹ nên duy trì một chế độ dinh dưỡng lành mạnh và đa dạng.
  • Bổ sung chất xơ từ rau mồng tơi, rau dền đỏ, khoai lang, bông cải xanh, và các loại rau xanh, trái cây vào thực đơn hàng ngày để hỗ trợ tiêu hóa.

MASSAGE ĐỀU ĐẶN CHO TRẺ

  • Thực hiện massage đều đặn giúp trẻ giảm căng thẳng và ngăn ngừa tình trạng táo bón.
  • Massage vùng bụng theo chiều kim đồng hồ có thể kích thích hoạt động của ruột.

TĂNG CƯỜNG VẬN ĐỘNG CHO BÉ

  • Tạo điều kiện cho bé vận động nhiều hơn, có thể thông qua việc đặt bé nằm úp bụng và thúc đẩy bé di chuyển.
  • Tổ chức các hoạt động vận động như chơi, đẩy xe đẩy để kích thích hoạt động ruột.

CUNG CẤP ĐỦ NƯỚC

  • Đối với trẻ sơ sinh và dưới 6 tháng tuổi, đảm bảo bé được uống đủ sữa.
  • Đối với trẻ từ 6 tháng trở lên, mẹ có thể bổ sung nước nhỏ giọt vào chế độ uống của bé, nhưng không nên lạm dụng.
TRẺ SƠ SINH BỊ TÁO BÓN: NGUYÊN NHÂN, DẤU HIỆU VÀ CÁCH PHÒNG NGỪA 9

THÓI QUEN ĐI VỆ SINH ĐỀU ĐẶN

  • Thiết lập thói quen đi vệ sinh đều đặn, giúp bé đi vệ sinh đúng giờ, giảm nguy cơ táo bón.
  • Giúp mẹ phát hiện sớm nếu trẻ bị táo bón và có biện pháp ngăn ngừa kịp thời.

KHI NÀO NÊN ĐƯA BÉ ĐẾN CƠ SỞ Y TẾ?

Táo bón ở trẻ sơ sinh thương không nghiêm trọng nhưng nó có thể gây ám ảnh cho trẻ khiến tình trạng táo bón bị kéo dài, gây táo bón mãn tính. Hơn nữa, trẻ sợ hãi mỗi lần đi tiêu và có thể dẫn đến một số biến chứng nguy hiểm khi cố gắng đẩy phân ra ngoài như nứt hậu môn, sa trực tràng. Do đó, nếu mẹ đã thử các cách điều trị táo bón thông thường nhưng tình trạng táo bón của bé vẫn không được cải thiện hoặc xuất hiện các dấu hiệu bất thường:

  • Trẻ vô cùng khó chịu và không đi tiêu trong 2 đến 3 ngày
  • Nghi ngờ trẻ bị táo bón do một số bệnh lý nguy hiểm
  • Trẻ có biểu hiện bị đau dữ đội, khó chịu khi vận động, lật mình
  • Trẻ chảy máu sau khi đi tiêu
  • Trẻ bị sốt, nôn mửa
  • Đầy hơi kéo dài
  • Sụt cân đột ngột
  • Phân lẫn máu,…

PHÂN BIỆT VÀNG DA SƠ SINH SINH LÝ VÀ VÀNG DA BỆNH LÝ

PHÂN BIỆT VÀNG DA SƠ SINH SINH LÝ VÀ VÀNG DA BỆNH LÝ 11

Vàng da là hiện tượng thường gặp ở trẻ sơ sinh. Với trẻ sơ sinh đủ tháng, 60% trẻ có hiện tượng vàng da. Tỷ lệ này cao hơn ở trẻ sơ sinh non tháng (80%). Vàng da ở trẻ sơ sinh có 2 loại là vàng da sinh lý và vàng da bệnh lý. Vàng da sinh lý chiếm 75% các trường hợp vàng da sơ sinh, trẻ có biểu hiện vàng da nhẹ, không ảnh hưởng đến trẻ nên không cần can thiệp điều trị. Tuy nhiên, với trường hợp vàng da bệnh lý có thể tiến triển nhanh, để lại di chứng nặng nề cho trẻ nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Hãy cùng phunutoancau tìm hiểu chi tiết qua bài viết dưới đây để hiểu rõ hơn về cách nhận biết và đối phó với các trường hợp vàng da ở trẻ sơ sinh.

PHÂN BIỆT VÀNG DA SƠ SINH SINH LÝ VÀ VÀNG DA BỆNH LÝ 13

BỆNH VÀNG DA SƠ SINH LÀ GÌ?

Ở trẻ sơ sinh có thể bị vàng da sinh lý hoặc vàng da bệnh lý. Vàng da sinh lý thường sẽ biến mất sau một thời gian ngắn. Trong khi đó, nếu bị vàng da bệnh lý sẽ rất nguy hiểm do trẻ có thể bị hôn mê, co giật, vì vậy các bậc cha mẹ cần biết cách phát hiện vàng da ở trẻ sơ sinh.

VÀNG DA SINH LÝ

Hiện tượng vàng da ở trẻ sơ sinh có nguồn gốc từ số lượng hồng cầu trong máu lớn, đặc biệt là hồng cầu chứa HbF có đời sống ngắn. Sự vỡ nổ của hồng cầu giải phóng bilirubin, và gan của trẻ chưa hoàn thiện chức năng, khả năng bài tiết mật của gan cũng chưa đầy đủ. Vàng da sinh lý ở trẻ sơ sinh được coi là bình thường khi đáp ứng các tiêu chuẩn sau:

  • Xuất hiện từ ngày thứ 3 sau khi sinh.
  • Tự giải quyết trong vòng 7-10 ngày.
  • Mức độ vàng da nhẹ, chỉ ở vùng cổ, mặt, ngực, và vùng bụng phía trên rốn.
  • Vàng da đơn thuần, không đi kèm với các triệu chứng bất thường như thiếu máu, gan lách to, từ chối bú, li bì…
  • Nồng độ bilirubin/máu không vượt quá 12mg% ở trẻ đủ tháng.
  • Tốc độ tăng bilirubin/máu không quá 5mg% trong 24 giờ.

Không cần can thiệp y tế cho vàng da sinh lý. Việc đảm bảo trẻ bú sữa mẹ đầy đủ sẽ giúp cơ thể loại bỏ bilirubin và tình trạng vàng da sẽ tự giảm đi trong 1-2 tuần.

VÀNG DA BỆNH LÝ

Vàng da được xem là bệnh lý khi xuất hiện sớm, tiến triển nhanh, mức độ vàng nhiều và thường đi kèm với các triệu chứng bệnh lý. “Thời điểm vàng” sau sinh là quan trọng để bố mẹ theo dõi và nhận biết tình trạng vàng da không bình thường, như:

  • Vàng da đậm xuất hiện trong 1-2 ngày sau khi sinh.
  • Vàng da không chỉ ở mặt, mắt mà còn lan rộng đến bụng, cánh tay, chân.
  • Không giảm vàng da sau 2 tuần (đối với trẻ đủ tháng) hoặc 3 tuần (đối với trẻ non tháng).
  • Vàng da kết hợp với các triệu chứng bất thường như từ chối bú, nôn trớ, sốt, khóc nhiều, phân màu xanh…

Trong trường hợp trẻ sinh non, đặc biệt là dưới 35 tuần tuổi thai, cần đưa trẻ đến bác sĩ chuyên khoa sơ sinh để đảm bảo chẩn đoán và điều trị kịp thời, tránh biến chứng nhiễm độc thần kinh.

PHÁT HIỆN BỆNH VÀNG DA Ở TRẺ SƠ SINH BẰNG CÁCH NÀO?

Vàng da sơ sinh thường xuất hiện sau 24 giờ tuổi với trẻ đủ tháng và sau 12 giờ tuổi với trẻ thiếu tháng. Vàng da bắt đầu từ mặt và củng mạc, tiếp đến là thân mình, đến cẳng tay, cẳng chân và cuối cùng tới lòng bàn tay và bàn chân.

Để phát hiện vàng da sơ sinh, mẹ có thể thực hiện theo các cách sau:

  • Quan sát da trẻ dưới ánh sáng tự nhiên: Dùng tay ấn nhẹ vào da trẻ trong khoảng 5 giây, sau đó buông ra. Nếu vùng da đó có màu vàng thì trẻ bị vàng da.
  • Sử dụng máy đo bilirubin qua da: Máy đo bilirubin qua da sử dụng ánh sáng để đo lượng bilirubin trong da. Phương pháp này đơn giản, nhanh chóng và không xâm lấn. Tuy nhiên, kết quả đo qua da có thể sai số so với kết quả xét nghiệm máu khoảng 3-5 mg%.
  • Xét nghiệm máu: Xét nghiệm máu là phương pháp chính xác nhất để chẩn đoán vàng da sơ sinh.

NGUYÊN NHÂN GÂY VÀNG DA Ở TRẺ SƠ SINH

TĂNG SẢN XUẤT BILIRUBIN

Bilirubin là một chất có màu vàng cam, được hình thành trong quá trình phá vỡ hồng cầu bình thường trong máu. Khi hồng cầu bị vỡ, bilirubin được giải phóng vào máu. Nếu lượng bilirubin được sản xuất quá nhiều, vượt quá khả năng chuyển hóa của gan, sẽ dẫn đến vàng da.

Các nguyên nhân gây tăng sản xuất bilirubin ở trẻ sơ sinh bao gồm:

  • Bất đồng nhóm máu mẹ con: Nhóm máu của mẹ và con bất tương hợp, hệ miễn dịch của mẹ sẽ tấn công và phá hủy hồng cầu của con. Tình trạng này thường gặp ở hai trường hợp: mẹ có nhóm máu O sinh con có nhóm máu A hoặc B, và mẹ có nhóm máu Rh âm sinh con có nhóm máu Rh dương.
  • Bệnh lý tại hồng cầu: Một số bệnh lý tại hồng cầu có thể khiến hồng cầu dễ bị vỡ, giải phóng nhiều bilirubin hơn, bao gồm: thiếu men G6PD, bệnh lý màng hồng cầu, Thalassemia.
  • Vết bầm máu to: Vết bầm máu to ở trẻ khi sinh cũng có thể là nguyên nhân gây vàng da.

GIẢM CHỨC NĂNG CHUYỂN HÓA BILIRUBIN

Gan là cơ quan chính chịu trách nhiệm chuyển hóa bilirubin thành dạng hòa tan trong nước, dễ dàng được bài tiết ra khỏi cơ thể. Nếu chức năng chuyển hóa bilirubin của gan bị giảm, sẽ dẫn đến vàng da.

Các nguyên nhân gây giảm chức năng chuyển hóa bilirubin ở trẻ sơ sinh bao gồm:

  • Các bệnh lý chuyển hóa di truyền: Một số bệnh lý chuyển hóa di truyền có thể ảnh hưởng đến chức năng chuyển hóa bilirubin, bao gồm: hội chứng Crigler-Najjar, hội chứng Gilbert, galactosemia, suy giáp trạng bẩm sinh, rối loạn chuyển hóa tyrosin, methionin, thiếu α1 antitrypsin,…
  • Trẻ sinh non: Gan của trẻ sinh non chưa phát triển hoàn thiện, dẫn đến khả năng chuyển hóa bilirubin bị giảm.
  • Thiếu hụt hooc-môn: Một số trẻ sơ sinh có thể bị thiếu hụt một số hormon cần thiết cho quá trình chuyển hóa bilirubin, bao gồm: hormon tuyến giáp, hormon tuyến thượng thận.
  • Mẹ bị chứng đái tháo đường thai kỳ:Trẻ sinh ra từ mẹ bị đái tháo đường thai kỳ có nguy cơ

TĂNG TÁI HẤP THU BILIRUBIN TỪ RUỘT (TĂNG CHU TRÌNH RUỘT GAN)

Bilirubin được bài tiết ra khỏi cơ thể qua đường mật. Tuy nhiên, một phần bilirubin có thể được tái hấp thu từ ruột vào máu. Nếu quá trình tái hấp thu bilirubin từ ruột bị tăng lên, sẽ dẫn đến vàng da.

VÀNG DA SỮA MẸ

Vàng da sữa mẹ là một tình trạng hiếm gặp, xảy ra ở khoảng 1-2% trẻ sơ sinh bú mẹ. Nguyên nhân của tình trạng này vẫn chưa được hiểu rõ, nhưng có thể liên quan đến sự thay đổi trong thành phần sữa mẹ hoặc sự thay đổi trong hệ vi sinh vật đường ruột của trẻ.

Trẻ bị vàng da sữa mẹ thường có biểu hiện vàng da nhẹ, xuất hiện sau 3-5 ngày tuổi và tự khỏi sau 2-3 tuần.

CÁC PHƯƠNG PHÁP ĐIỀU TRỊ VÀNG DA SƠ SINH

Vàng da nhẹ thường sẽ tự hết khi gan của trẻ bắt đầu trưởng thành. Cho trẻ bú thường xuyên (từ 8 – 12 lần/ngày) sẽ giúp trẻ đào thải bilirubin qua cơ thể.

Tình trạng vàng da nặng hơn có thể cần đến các phương pháp điều trị khác, bao gồm:

PHÂN BIỆT VÀNG DA SƠ SINH SINH LÝ VÀ VÀNG DA BỆNH LÝ 15

CHIẾU ĐÈN (PHOTOTHERAPY)

Ánh sáng từ đèn đặc biệt có bước sóng cụ thể giúp chuyển đổi bilirubin thành các dạng dễ đào thải hơn, qua đó giảm mức độ vàng da. Đây là phương pháp an toàn, hiệu quả, và được sử dụng rộng rãi trong điều trị vàng da sơ sinh.

Trẻ được đặt dưới đèn trong một khoảng thời gian nhất định, thường là 1-2 ngày, dưới sự giám sát của bác sĩ.

THAY MÁU

Được áp dụng trong trường hợp vàng da nặng, có nguy cơ nhiễm độc thần kinh cao.

Quá trình này liên quan đến việc loại bỏ một lượng máu nhỏ từ cơ thể trẻ và thay thế bằng máu mới, giúp loại bỏ bilirubin càng nhanh chóng. Thay máu thường chỉ được thực hiện khi cần thiết và dưới sự giám sát chặt chẽ của các chuyên gia y tế.

Lưu ý rằng quyết định sử dụng phương pháp điều trị nào phụ thuộc vào mức độ vàng da, sức khỏe chung của trẻ, và các yếu tố khác. Việc thảo luận và lựa chọn phương pháp cụ thể nên được thực hiện dưới sự hướng dẫn của bác sĩ hoặc chuyên gia y tế.

TRỊ VÀNG DA CHO TRẺ SƠ SINH TẠI NHÀ

Trị vàng da cho trẻ sơ sinh tại nhà thường tập trung vào việc thúc đẩy quá trình đào thải bilirubin, giúp làm giảm mức độ vàng da. Dưới đây là một số mẹo chữa vàng da có thể thực hiện tại nhà, nhưng luôn tốt nhất là thảo luận với bác sĩ trước khi thực hiện bất kỳ biện pháp nào:

  • Cho trẻ bú mẹ thường xuyên: Sữa mẹ có chứa các chất giúp tăng cường chuyển hóa bilirubin. Mẹ nên cho trẻ bú mẹ ít nhất 8-12 lần mỗi ngày.
  • Tắm nắng: Ánh nắng mặt trời có tác dụng kích thích gan sản xuất enzym chuyển hóa bilirubin. Mẹ có thể cho trẻ tắm nắng sớm (từ 6-8 giờ sáng) mỗi ngày trong 30 phút.
  • Đảm bảo dinh dưỡng: Đảm bảo trẻ được cung cấp đủ chất dinh dưỡng thông qua sữa mẹ hoặc thức ăn phù hợp với độ tuổi.

TRẺ SƠ SINH BỊ VÀNG DA NÊN BỔ SUNG GÌ?

Trẻ sơ sinh bị vàng da nên bổ sung các chất sau:

  • Sữa mẹ: Sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng tốt nhất cho trẻ sơ sinh, đặc biệt là trẻ bị vàng da. Sữa mẹ có chứa các chất giúp tăng cường chuyển hóa bilirubin và bảo vệ trẻ khỏi nhiễm trùng. Mẹ nên cho trẻ bú mẹ thường xuyên, ít nhất 8-12 lần mỗi ngày.
  • Nước: Trẻ sơ sinh bị vàng da thường bị mất nước do bú mẹ nhiều hơn bình thường. Mẹ nên cho trẻ uống nước theo nhu cầu.
  • Vitamin B1: Vitamin B1 có tác dụng giúp gan chuyển hóa bilirubin. Mẹ có thể bổ sung vitamin B1 cho trẻ bằng cách cho trẻ bú sữa mẹ hoặc uống sữa công thức bổ sung vitamin B1.
  • Các thực phẩm có chứa chất chống oxy hóa: Chất chống oxy hóa có tác dụng bảo vệ tế bào khỏi bị tổn thương do bilirubin. Mẹ có thể bổ sung chất chống oxy hóa cho trẻ bằng cách cho trẻ ăn các loại trái cây, rau củ có màu vàng, đỏ, cam, tím.

PHÒNG NGỪA VÀNG DA SƠ SINH

  • Cho trẻ bú mẹ đầy đủ: Sữa mẹ có chứa các chất giúp tăng cường chuyển hóa bilirubin và bảo vệ trẻ khỏi nhiễm trùng. Mẹ nên cho trẻ bú mẹ ngay sau sinh và cho trẻ bú mẹ thường xuyên, ít nhất 8-12 lần mỗi ngày.
  • Xét nghiệm nhóm máu của mẹ và trẻ: Nếu mẹ và trẻ có nhóm máu không tương thích, trẻ có nguy cơ cao bị vàng da sơ sinh do không tương thích nhóm máu. Mẹ nên xét nghiệm nhóm máu trước khi mang thai. Sau khi sinh, trẻ cũng sẽ được xét nghiệm nhóm máu.
  • Tắm nắng cho trẻ: Ánh nắng mặt trời có tác dụng kích thích gan sản xuất enzym chuyển hóa bilirubin. Mẹ có thể cho trẻ tắm nắng sớm (từ 6-8 giờ sáng) mỗi ngày trong 30 phút.
  • Tăng cường dinh dưỡng cho mẹ: Mẹ nên ăn uống đầy đủ, đa dạng các loại thực phẩm, đặc biệt là các thực phẩm giàu vitamin A, vitamin C, vitamin E và chất chống oxy hóa.

Vàng da là hiện tượng phổ biến ở trẻ sơ sinh, nhưng cha mẹ cần phân biệt được vàng da sinh lý và vàng da bệnh lý để có biện pháp xử lý phù hợp. Vàng da sinh lý thường không nguy hiểm và sẽ tự khỏi sau một thời gian. Tuy nhiên, vàng da bệnh lý có thể dẫn đến biến chứng nhiễm độc thần kinh, rất nguy hiểm cho trẻ.

Cha mẹ cần theo dõi sát sao tình trạng vàng da của trẻ, đặc biệt là trẻ sinh non và trẻ có yếu tố nguy cơ cao bị vàng da bệnh lý. Nếu trẻ có dấu hiệu vàng da bệnh lý, cần đưa trẻ đến bệnh viện để được thăm khám và điều trị kịp thời.