Top 2 cấu tạo cơ quan sinh dục nữ

BỆNH SÙI MÀO GÀ Ở NỮ: DẤU HIỆU, NGUYÊN NHÂN VÀ CÁCH PHÒNG NGỪA

BỆNH SÙI MÀO GÀ Ở NỮ: DẤU HIỆU, NGUYÊN NHÂN VÀ CÁCH PHÒNG NGỪA 1

Bệnh sùi mào gà ở nữ giới thường khó phát hiện và điều trị so với sùi mào gà ở nam bởi cấu tạo cơ quan sinh dục nữ giới vô cùng phức tạp, ví dụ như âm đạo, âm hộ, âm vật,…Sùi mào gà ở nữ giới có thể làm ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản, nếu không được phát hiện sớm và điều trị kịp thời có thể gây ra các biến chứng nặng nề. Bài viết dưới đây phunutoacau sẽ chia sẻ đến các bạn dấu hiệu, nguyên nhân bị sùi mào gà ở nữ cũng như cách trị sùi mào gà ở nữ.

BỆNH SÙI MÀO GÀ Ở NỮ: DẤU HIỆU, NGUYÊN NHÂN VÀ CÁCH PHÒNG NGỪA 3

BỆNH SÙI MÀO GÀ Ở NỮ GIỚI LÀ GÌ?

Bệnh sùi mào gà ở nữ giới (genital warts) là tình trạng xuất hiện mụn cóc trên bộ phận sinh dục nữ, còn được gọi là mụn cóc sinh dục. Nguyên nhân chính của bệnh là virus Human Papillomavirus (HPV). Bệnh thường xảy ra chủ yếu trên bộ phận sinh dục nữ, nhưng cũng có thể xuất hiện trên một số bộ phận khác.

Hiện nay, đã phát hiện hơn 200 loại virus HPV khác nhau, trong đó HPV 6 và HPV 11 (thuộc nhóm có nguy cơ ung thư thấp) là nguyên nhân trực tiếp gây ra sùi mào gà ở nữ giới.

Trước đây, sùi mào gà được coi là một bệnh lành tính, nhưng hiện nay đã có trường hợp sự lan rộng và phát triển thành ung thư ác tính (như ung thư cổ tử cung và ung thư dương vật). Virus HPV gây sùi mào gà và virus HPV gây ung thư cổ tử cung là các loại virus HPV khác nhau.

Ở nữ giới, sùi mào gà có thể phát triển ở bên trong hoặc xung quanh các vùng như âm đạo, hậu môn, cổ tử cung, vùng háng và đùi trên. Virus HPV cũng có thể lây lan qua quan hệ tình dục qua miệng, do đó mụn cóc sinh dục cũng có thể xuất hiện trên môi, miệng và cổ họng. Các mụn cóc này thường có dạng sưng nhỏ, thịt hoặc khối u. Số lượng mụn cóc có thể khác nhau và chúng có thể hình thành thành những cụm giống như súp lơ.

Sự phát hiện và điều trị bệnh sùi mào gà ở nữ thường khó hơn so với bệnh sùi mào gà ở nam do cấu trúc phức tạp của các cơ quan sinh dục nữ, chẳng hạn như âm đạo, âm hộ, âm vật, và nhiều nơi khác. Sùi mào gà ở nữ có thể ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản và có thể gây ra những biến chứng nghiêm trọng nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời.

CÁC GIAI ĐOẠN PHÁT TRIỂN CỦA BỆNH SÙI MÀO GÀ Ở PHỤ NỮ

GIAI ĐOẠN Ủ BỆNH

Virus HPV xâm nhập vào cơ thể và nốt mụn cóc đầu tiên xuất hiện. Thời gian ủ bệnh có thể kéo dài từ vài tuần đến vài tháng.

GIAI ĐOẠN KHỞI PHÁT

Xuất hiện những nốt sùi mào gà ở vùng kín, môi lớn, môi bé của âm đạo, cổ tử cung hoặc vùng hậu môn.

GIAI ĐOẠN PHÁT TRIỂN

Các nốt sùi mào gà trở nên lớn hơn, dày đặc và có hình dạng giống mào gà hoặc súp lơ.

GIAI ĐOẠN BIẾN CHỨNG

Cơ quan sinh dục có nguy cơ nhiễm trùng và viêm loét do các nốt mụn cóc bị vỡ gây ra xuất huyết, chảy mủ và có mùi hôi khó chịu. Có thể xảy ra viêm âm đạo, viêm cổ tử cung và các biến chứng khác.

GIAI ĐOẠN TÁI PHÁT

Sau khi điều trị, vẫn có nguy cơ tái nhiễm nếu virus HPV vẫn còn tồn tại trong cơ thể hoặc nếu có tiếp xúc với người mang virus. Tái phát có thể tiến triển nặng nề hơn và nguy hiểm hơn lần mắc đầu tiên.

SÙI MÀO GÀ Ở NỮ LÂY QUA ĐƯỜNG NÀO?

LÂY QUA ĐƯỜNG TÌNH DỤC

Virus sùi mào gà (HPV) có thể lây qua đường tình dục, chủ yếu thông qua quan hệ tình dục không an toàn. Virus này có thể lây từ người nhiễm bệnh sang người khác thông qua tiếp xúc trực tiếp giữa niêm mạc vùng kín và da niêm mạc vùng sinh dục của người nhiễm HPV. Quan hệ tình dục không bảo vệ hoặc sử dụng bao cao su không thể ngăn chặn hoàn toàn lây nhiễm virus HPV, vì virus có thể tồn tại trên các vùng không được bao phủ bởi bao cao su.

LÂY TỪ MẸ SANG CON

Mặc dù rất hiếm, virus HPV có thể lây truyền từ mẹ sang con trong quá trình sinh. Tuy nhiên, nguy cơ này thường rất thấp và cơ thể trẻ em có khả năng tự loại bỏ virus này.

LÂY QUA VẾT THƯƠNG HỞ

Virus HPV có thể lây qua đường máu hoặc tiếp xúc với vết thương hở trên da. Tuy nhiên, việc lây nhiễm virus HPV qua con đường này không phổ biến.

DÙNG CHUNG ĐỒ CÁ NHÂN

Virus HPV cũng có thể lây qua việc sử dụng chung đồ dùng cá nhân như khăn tắm, quần áo, bàn chải đánh răng, dao cạo và các vật dụng khác. Tuy nhiên, việc lây nhiễm virus HPV qua con đường này hiếm khi được ghi nhận.

NGUYÊN NHÂN SÙI MÀO GÀ Ở NỮ

DO VIRUS HPV

virus HPV (Human Papillomavirus) là nguyên nhân chính gây sùi mào gà ở nữ giới. Virus này lây truyền chủ yếu qua đường tình dục không an toàn. Tuy nhiên, cũng có một số trường hợp virus có thể lây truyền qua tiếp xúc gián tiếp với mầm bệnh, nhưng khả năng lây truyền trong trường hợp này thường thấp hơn.

HPV có nhiều chủng và chủng virus gây sùi mào gà ở nữ giới chủ yếu là HPV 6 và HPV 11, thuộc nhóm virus HPV nguy cơ thấp. Những chủng virus này tấn công và gây tổn thương chủ yếu trên vùng niêm mạc và bán niêm mạc. Khi có quan hệ tình dục hoặc tiếp xúc trực tiếp với người bị sùi mào gà, nếu vùng niêm mạc hoặc da bị xây xước và sức đề kháng của cơ thể yếu, nguy cơ nhiễm bệnh sẽ rất cao.

CÁC YẾU TỐ NGUY CƠ CAO 

  • Đời sống tình dục không lành mạnh và an toàn: Quan hệ tình dục không sử dụng biện pháp bảo vệ như bao cao su hoặc có nhiều đối tác tình dục có thể tăng nguy cơ nhiễm virus HPV.
  • Đời sống tình dục sớm: Bắt đầu quan hệ tình dục ở độ tuổi trẻ có thể tăng nguy cơ mắc bệnh sùi mào gà.
  • Có nhiều đối tượng bạn tình: Tiếp xúc với nhiều đối tác tình dục khác nhau có thể tăng khả năng tiếp xúc với virus HPV.
  • Người dính phải các bệnh lây truyền qua đường tình dục khác: Mắc các bệnh lây truyền qua đường tình dục khác như bệnh lậu, bệnh sifilis, HIV có thể tăng nguy cơ nhiễm virus HPV.
  • Người có hệ miễn dịch yếu kém, nhiễm HIV hoặc sử dụng thuốc chống thải ghép: Hệ miễn dịch yếu có thể làm giảm khả năng chống lại nhiễm virus HPV.
  • Nữ giới có thói quen hút thuốc lá: Hút thuốc lá có thể làm giảm khả năng miễn dịch và tăng nguy cơ mắc bệnh sùi mào gà.

DẤU HIỆU SÙI MÀO GÀ Ở NỮ

Tùy thuộc vào hệ thống miễn dịch của mỗi người, thời gian ủ bệnh và do cấu tạo cơ quan sinh dục nữ giới phức tạp hơn nam giới mà các dấu hiệu bệnh sùi mào gà ở nữ có thể xuất hiện ngay lập tức hoặc xuất hiện sau nhiều tuần, nhiều tháng. Dưới đây là những triệu chứng sùi mào gà ở nữ thường gặp:

  • Nốt mụn cóc hoặc nốt sần: Những nốt mụn cóc, nốt sần, mụn thịt xuất hiện ở vùng kín, môi lớn, môi bé của âm đạo, cổ tử cung, hậu môn hoặc vùng bẹn. Chúng thường có màu hồng hoặc màu da, hình dạng giống súp lơ hoặc mào gà.
  • Ngứa và khó chịu: Bệnh sùi mào gà có thể gây ngứa và khó chịu ở cơ quan sinh dục, đặc biệt khi các biểu hiện bệnh phát triển và lan rộng.
  • Đau nhức và sưng phù: Khi bị sùi mào gà, vùng kín có thể sưng phù và đau nhức. Điều này có thể gây khó khăn trong quá trình đi tiểu hoặc quan hệ tình dục.
  • Xuất huyết: Các nốt mụn cóc sinh dục khi bị tổn thương có thể chảy máu, đặc biệt sau quan hệ tình dục hoặc trong quá trình vệ sinh vùng kín.
  • Tiết ra chất nhầy: Phụ nữ mắc sùi mào gà ở âm đạo có thể gây ra viêm nhiễm, gây ra hiện tượng tiết ra chất nhầy có màu sắc, độ đặc không bình thường và có mùi hôi lạ.

Các nốt mụn cóc hoặc nốt sần cũng có thể xuất hiện ở phần ngoài của âm hộ, bên trong âm đạo, cổ tử cung hoặc vùng hậu môn. Nếu phát hiện bất kỳ biểu hiện sùi mào gà ở nữ, quan trọng nhất là thăm bác sĩ hoặc chuyên gia y tế để được chẩn đoán chính xác và điều trị.

BỆNH SÙI MÀO GÀ Ở NỮ: DẤU HIỆU, NGUYÊN NHÂN VÀ CÁCH PHÒNG NGỪA 5

CÁC BIẾN CHỨNG KHI BỊ SÙI MÀO GÀ Ở NỮ

UNG THƯ CỔ TỬ CUNG

Nhiễm trùng HPV, đặc biệt là các chủng HPV nguy cơ cao, có thể làm tăng nguy cơ phát triển ung thư cổ tử cung. Đây là một biến chứng nghiêm trọng của bệnh sùi mào gà ở phụ nữ.

UNG THƯ ÂM HỘ, HẬU MÔN, MIỆNG VÀ CỔ HỌNG

Một số chủng HPV liên quan đến tăng nguy cơ phát triển ung thư ở các vùng này. Việc nhiễm trùng HPV có thể gây ra biến chứng ung thư trong các vùng này.

KHÓ KHĂN TRONG QUÁ TRÌNH TIỂU TIỆN

Mụn cóc sinh dục lớn có thể làm mở rộng và gây khó khăn trong quá trình đi tiểu, đặc biệt là đối với phụ nữ mang thai.

ẢNH HƯỞNG ĐẾN QUÁ TRÌNH SINH

Mụn cóc lớn trên thành âm đạo có thể gây ức chế sự kéo dài của các mô âm đạo trong quá trình sinh nở. Ngoài ra, mụn cóc trong vùng kín cũng có thể gây ra chảy máu kéo dài trong quá trình sinh nở.

TRUYỀN NHIỄM CHO EM BÉ

Em bé sinh ra từ người mẹ bị nhiễm sùi mào gà có thể phát triển mụn cóc ở cổ họng. Tuy nhiên, trường hợp này rất hiếm. Trong một số trường hợp, em bé có thể cần phẫu thuật để giữ cho đường thở không bị tắc nghẽn.

CHẨN ĐOÁN SÙI MÀO GÀ Ở NỮ

để chẩn đoán sùi mào gà ở phụ nữ, các bác sĩ chuyên khoa thường sử dụng một số xét nghiệm sau:

XÉT NGHIỆM MÁU

Xét nghiệm máu có thể được sử dụng để kiểm tra sự có mặt của các vi khuẩn và virus gây bệnh liên quan đến sùi mào gà, như các chủng vi khuẩn lậu, giang mai, chlamydia và các chủng virus HPV.

THĂM KHÁM HẬU MÔN

Trong một số trường hợp, sùi mào gà ở phụ nữ có thể xuất hiện ở hậu môn thay vì vùng sinh dục hoặc miệng. Bác sĩ có thể thăm khám hậu môn bằng dụng cụ chuyên biệt để xác định vị trí của các nốt sùi mào gà.

THĂM KHÁM VÙNG CHẬU (PAP SMEAR)

Thăm khám vùng chậu và thực hiện xét nghiệm Pap Smear (phết tế bào cổ tử cung) là một phương pháp chẩn đoán quan trọng để phát hiện sự thay đổi bất thường trong cổ tử cung và tìm kiếm tế bào ung thư. Xét nghiệm này có thể giúp tầm soát và ngăn ngừa ung thư cổ tử cung.

SINH THIẾT

Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể yêu cầu làm sinh thiết để lấy mẫu mô tế bào từ vùng bị nhiễm sùi mào gà. Mẫu mô này sẽ được gửi đi xét nghiệm để đánh giá mô bệnh học, xác định chủng virus HPV và đánh giá tiên lượng về nguy cơ ung thư.

Các xét nghiệm này được sử dụng để đánh giá và chẩn đoán sùi mào gà ở phụ nữ, từ đó bác sĩ có thể đưa ra phác đồ điều trị phù hợp và theo dõi tình trạng bệnh.

PHƯƠNG PHÁP ĐIỀU TRỊ BỆNH SÙI MÀO GÀ Ở NỮ GIỚI

Các phương pháp điều trị sùi mào gà ở nữ giới bao gồm:

ĐIỀU TRỊ BẰNG THUỐC

Trong giai đoạn đầu của sùi mào gà, bác sĩ có thể chỉ định sử dụng thuốc để điều trị. Một số loại thuốc thông thường được sử dụng bao gồm:

  • Imiquimod (Zyclara, Aldara): Thuốc này tăng cường hệ miễn dịch, giúp cơ thể chống lại virus HPV gây sùi mào gà.
  • Axit tricloaxetic (TCA): Loại thuốc này được sử dụng để áp dụng trực tiếp lên các mụn sùi mào gà để làm bong ra và giảm kích thước của chúng.
  • Sinecatechin (Veregen): Thuốc này được chiết xuất từ cây trà xanh và có tác dụng chống vi khuẩn và chống vi-rút, giúp giảm triệu chứng sùi mào gà.
  • Podophyllin và podofilox (Condylox): Đây là các loại thuốc tạo dịch, được áp dụng trực tiếp lên các mụn sùi mào gà để làm khô và loại bỏ chúng.
  • Interferon hoặc 5-fluorouracil: Các loại thuốc này được sử dụng trong trường hợp nặng, khi các phương pháp điều trị khác không hiệu quả.

PHƯƠNG PHÁP NGOẠI KHOA

  • Liệu pháp áp lạnh (cryotherapy): Phương pháp này sử dụng lạnh để đông lạnh và phá hủy các mụn sùi mào gà. Bác sĩ sẽ sử dụng nitơ lỏng hoặc một thiết bị đông lạnh khác để áp dụng lên các mụn sùi mào gà.
  • Điều trị bằng laser: Sử dụng ánh sáng laser để phá hủy các mụn sùi mào gà. Phương pháp này thường được sử dụng trong các trường hợp sùi mào gà lớn hoặc khó điều trị.
  • Phẫu thuật cắt bỏ: Trong trường hợp nặng, khi các phương pháp điều trị khác không hiệu quả, bác sĩ có thể quyết định thực hiện phẫu thuật để cắt bỏ các mụn sùi mào gà.

Việc quyết định phương pháp điều trị nào phù hợp sẽ dựa trên đánh giá của bác sĩ chuyên khoa dựa trên tình trạng của bệnh và yếu tố riêng của từng người. Việc tìm kiếm sự tư vấn và hướng dẫn từ bác sĩ là quan trọng để điều trị sùi mào gà một cách hiệu quả.

VAI TRÒ CỦA VẮC XIN TRONG DỰ PHÒNG HPV

Virus HPV chủ yếu lây truyền qua đường tình dục do da tiếp xúc trực tiếp với da, niêm mạc miệng, hầu họng hoặc tiếp xúc với dương vật, tử cung, âm đạo, hậu môn của người bị nhiễm bệnh. 

Vắc-xin phòng HPV được coi là một biện pháp quan trọng trong việc phòng ngừa và giảm nguy cơ mắc các bệnh do virus HPV gây ra. Nó có thể giúp bảo vệ sức khỏe cá nhân và cộng đồng, đặc biệt là trong việc ngăn chặn sự lây lan của virus HPV qua đường tình dục. Tuy nhiên, vắc-xin phòng HPV không thể bảo vệ hoàn toàn khỏi tất cả các loại virus HPV, do đó, việc duy trì các biện pháp phòng ngừa khác như sử dụng bao cao su và thực hiện các phương pháp an toàn tình dục là rất quan trọng.

CÁCH PHÒNG BỆNH SÙI MÀO GÀ Ở NỮ

Phòng bệnh sùi mào gà ở bộ phận sinh dục nữ có thể thực hiện các biện pháp sau:

  • Sử dụng bao cao su khi quan hệ tình dục là một biện pháp quan trọng để giảm nguy cơ lây nhiễm virus HPV và sùi mào gà. Bao cao su giúp bảo vệ khu vực âm đạo và đầu dương vật khi tiếp xúc trực tiếp với virus HPV. Tuy nhiên, bao cao su không phủ hết toàn bộ khu vực sinh dục, vì vậy việc sử dụng bao cao su không đảm bảo 100% phòng ngừa sùi mào gà.
  • Vắc xin HPV là biện pháp phòng ngừa hiệu quả nhất để ngăn ngừa sự lây nhiễm virus HPV và giảm nguy cơ mắc sùi mào gà và ung thư cổ tử cung. Trung tâm kiểm soát và phòng chống dịch bệnh (CDC) khuyến nghị tiêm vắc xin HPV cho tất cả trẻ em từ 1 hoặc 12 tuổi và cho tất cả phụ nữ từ 13-26 tuổi. Tuy nhiên, vắc xin HPV cũng có thể được tiêm cho những người khác tùy thuộc vào hướng dẫn của bác sĩ.
  • Một số nghiên cứu cho thấy ngừng sử dụng các loại thuốc như thuốc chống dị ứng hoặc thuốc tránh thai có thể giảm nguy cơ bị mụn cóc sinh dục. Tuy nhiên, việc ngừng sử dụng thuốc phải được thực hiện dưới sự hướng dẫn của bác sĩ và cân nhắc kỹ lưỡng các yếu tố khác nhau như sức khỏe tổng quát và nhu cầu sử dụng thuốc khác.

Ngoài ra, việc duy trì một lối sống lành mạnh, hạn chế số lượng đối tác tình dục, và thường xuyên kiểm tra sức khỏe sinh sản cũng là những biện pháp quan trọng để giảm nguy cơ mắc sùi mào gà ở bộ phận sinh dục nữ. 

MỘT SỐ CÂU HỎI THƯỜNG GẶP

1. Bị sùi mào gà nữ giới có quan hệ được không?

Khi bị sùi mào gà, tốt nhất là tạm ngừng quan hệ tình dục để tránh làm tổn thương và lây nhiễm cho người khác. Sau khi điều trị khỏi, việc sử dụng biện pháp an toàn khi quan hệ tình dục là cần thiết để tránh nguy cơ tái nhiễm và lây nhiễm virus HPV cho đối tác.

2. Sùi mào gà ở nữ có thể tự khỏi không?

Sùi mào gà ở nữ không thể tự khỏi mà cần điều trị. Điều trị sùi mào gà ở nữ bao gồm các phương pháp như đốt điện laser, tác động lạnh, sử dụng thuốc tác động lên virus HPV. Việc điều trị giúp loại bỏ các mụn sùi mào gà và giảm nguy cơ lây nhiễm cho người khác.

3. Sùi mào gà ở nữ có để lại sẹo không?

Phương pháp điều trị có thể gây tổn thương da và để lại sẹo tại vùng điều trị. Do đó, việc tuân thủ các chỉ định điều trị và hướng dẫn của bác sĩ là rất quan trọng.

Trên đây là những chia sẻ của phunutoancau về sùi mào gà ở nữ là gì, cũng như biểu hiện của sùi mào gà ở nữ. Hy vọng những thông tin trên đã giúp bạn phần nào hiểu rõ về căn bệnh này.

BỊ TRÀO NGƯỢC DẠ DÀY NÊN ĂN GÌ VÀ KIÊNG GÌ?

BỊ TRÀO NGƯỢC DẠ DÀY NÊN ĂN GÌ VÀ KIÊNG GÌ? 7

Trào ngược dạ dày thực quản là tình trạng axit và thức ăn từ dạ dày trào ngược lên thực quản, gây ra các triệu chứng khó chịu như ợ nóng, ợ chua, nghẹn, nuốt khó, đau họng, ho khan, buồn nôn… Trào ngược dạ dày có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh nếu không được điều trị kịp thời và đúng cách. Cần lưu ý việc lựa chọn thực phẩm phù hợp và kiêng những thực phẩm có hại có thể giúp giảm bớt sự khó chịu do trào ngược dạ dày gây ra và cải thiện sức khỏe tổng thể của người bệnh. Nếu bạn vẫn còn băn khoăn chưa biết nên ăn và không nên ăn những loại thực phẩm gì khi gặp phải căn bệnh này thì hãy tham khảo bài viết dưới đây của chúng mình nhé!

BỊ TRÀO NGƯỢC DẠ DÀY NÊN ĂN GÌ VÀ KIÊNG GÌ? 9

CÁC BIỂU HIỆN CỦA TRÀO NGƯỢC DẠ DÀY THỰC QUẢN

BUỒN NÔN, NÔN

Những triệu chứng này thường xuất hiện khi ăn quá no hoặc nằm ngay sau khi ăn. Người bệnh có thể gặp phải tình trạng buồn nôn sau khi ăn, nôn mửa hoặc có cảm giác mắc nghẹn thức ăn. Triệu chứng buồn nôn sau khi ăn cũng dễ xảy ra hơn khi bị say tàu xe, ốm nghén, hoặc sử dụng một số loại thuốc…

Ợ HƠI, Ợ NÓNG, Ợ CHUA

Ợ hơi thường xuyên lúc đói là triệu chứng cần nghĩ đến bệnh trào ngược dạ dày thực quản. Ợ nóng là cảm giác nóng rát từ dạ dày hoặc vùng ngực dưới, lan lên cổ. Ợ chua xảy ra nhiều nhất vào buổi sáng khi đánh răng và thường đi kèm với ợ nóng. Bệnh nhân có cảm giác ợ lên kèm theo vị chua trong miệng. Các triệu chứng ợ này có thể tăng lên khi ăn no, uống nước, đầy bụng khó tiêu, hoặc khi cúi gập người, nằm nghỉ, hoặc ngủ vào ban đêm.

KHÓ NUỐT

Khi bệnh trào ngược dạ dày thực quản trở nặng, axit dạ dày trào ngược lên với tần suất lớn, gây phù nề và sưng tấy niêm mạc thực quản. Điều này khiến bệnh nhân có cảm giác khó nuốt, nuốt nghẹn và vướng ở cổ.

ĐAU, TỨC NGỰC

Người bệnh có cảm giác bị đè ép, thắt ở ngực, lan ra lưng và cánh tay. Triệu chứng này khiến bệnh trào ngược dạ dày thực quản dễ bị nhầm lẫn với các bệnh tim mạch. Cảm giác đau này xuất phát từ đoạn thực quản chạy qua ngực. Axit trào ngược lên kích thích các đầu mút sợi thần kinh trên bề mặt niêm mạc thực quản, gây ra cảm giác đau tương tự như đau ngực.

MIỆNG TIẾT NHIỀU NƯỚC BỌT

Đây là phản xạ tự nhiên của miệng khi gặp axit chua trào lên sau khi ợ chua. Nước bọt sẽ tiết ra nhiều hơn bình thường để trung hòa axit.

KHẢN GIỌNG VÀ HO

Người bị trào ngược dạ dày thực quản có thể gặp phải khản giọng và ho liên tục. Hiện tượng này là do dây thanh quản tiếp xúc với axit dạ dày, gây sưng tấy. Kết quả là người bệnh sẽ cảm thấy khó nói và có thể phát triển thành tình trạng ho kéo dài sau thời gian.

ĐẮNG MIỆNG

Khi dịch vị trào lên, nếu có kèm theo dịch mật, người bệnh thường cảm thấy đắng miệng. Đây là dấu hiệu của sự rối loạn thần kinh dạ dày, dẫn đến việc mở quá mức van môn vị và dịch mật trào ra. Ngoài ra, người bệnh cũng có thể trải qua các triệu chứng như chán ăn, sụt cân, thiếu máu hoặc xuất hiện các vấn đề như chảy máu ở đường tiêu hóa.

NGUYÊN NHÂN GÂY TRÀO NGƯỢC DẠ DÀY THỰC QUẢN

NGUYÊN NHÂN TẠI DẠ DÀY

Thức ăn đọng lại tại dạ dày có thể là do nhiều nguyên nhân như viêm dạ dày, ung thư dạ dày, hoặc hẹp môn vị, làm chậm lưu thông các chất trong dạ dày xuống ruột và tăng áp lực trong dạ dày. Ngoài ra, áp lực trong ổ bụng có thể tăng đột ngột do ho, hắt hơi hoặc gắng sức, cũng có thể làm gia tăng nguy cơ trào ngược dạ dày.

NGUYÊN NHÂN DO THỰC QUẢN

SUY CƠ THẮT DƯỚI THỰC QUẢN

Cơ thắt dưới thực quản là cơ quan cuối cùng của thực quản trước khi nối với dạ dày. Thường chỉ mở ra khi chúng ta nuốt thức ăn, sau đó tự động co lại để ngăn chặn dịch dạ dày trào ngược lên thực quản. Tuy nhiên, đôi khi áp lực cơ bị giảm và dịch dạ dày có thể trào ngược lên thực quản. Khi dịch dạ dày trào ngược lên, dịch nhày trong thực quản, chứa bicarbonat và nước bọt có tính kiềm, sẽ trung hòa axit của dịch vị, giảm hoặc loại bỏ sự kích thích của dịch vị lên niêm mạc thực quản. Nhu động của thực quản sau đó đẩy dịch trào ngược trở xuống dạ dày. Suy cơ thắt dưới thực quản là nguyên nhân dẫn đến bệnh trào ngược dạ dày – thực quản.

Các yếu tố gây ra suy cơ thắt dưới thực quản bao gồm rối loạn nhu động thực quản, giảm tiết nước bọt (do hút thuốc lá, v.v.), sử dụng các loại thuốc kích thích β thụ cảm, ức chế α, kháng tiết choline, theophylline; cũng như tiêu thụ các chất như cafein, rượu, thuốc lá, chocolate hay thực phẩm giàu mỡ.

THOÁT VỊ HOÀNH

Cơ hoành là một cơ dẹt hình vòm, chia làm hai phần giữa khoang ngực và khoang bụng. Khi cơ hoành co lại, nó tăng cường sức mạnh cho cơ thắt dưới thực quản, giúp ngăn chặn trào ngược của dạ dày thực quản. Tuy nhiên, khi xảy ra thoát vị hoành, một phần của dạ dày có thể di chuyển lên trên cơ hoành. Kết quả là cơ thắt dưới thực quản không đặt ở cùng một mức với cơ hoành, dễ dẫn đến trào ngược.

NGUYÊN NHÂN TẠI DẠ DÀY

Khi thức ăn đọng lại tại dạ dày do các vấn đề như viêm dạ dày, ung thư dạ dày, hoặc hẹp môn vị, các chất trong dạ dày sẽ chậm lưu thông xuống ruột, dẫn đến tăng áp lực trong dạ dày.

Ngoài ra, áp lực trong ổ bụng có thể tăng đột ngột do các hoạt động như ho, hắt hơi hoặc gắng sức, cũng có thể là nguyên nhân gây ra trào ngược dạ dày.

MỘT SỐ NGUYÊN NHÂN KHÁC

Stress có thể tăng tiết cortisol, một hormone gây ra sự tăng axit trong dạ dày và gia tăng trương lực co bóp của nó, làm dịch dạ dày trào ngược lên thực quản. Stress cũng có thể gây rối loạn nhu động thực quản, làm cho cơ thắt thực quản trở nên nhạy cảm và dễ bị giãn mở không đúng lúc, dẫn đến việc trào ngược dịch vị lên thực quản.

Thói quen ăn uống không lành mạnh như ăn quá no, ăn muộn vào buổi tối, tiêu thụ các loại hoa quả có tính axit (như cam, chanh) khi đói, ăn đồ ăn nhanh hoặc chiên rán cũng tạo áp lực lên trương lực của cơ thắt thực quản. Điều này làm cho cơ thắt trở nên yếu, mở đóng không đều, dẫn đến trào ngược dịch vị.

Các yếu tố bẩm sinh như cơ thắt thực quản dưới yếu, bệnh nhân bị sa dạ dày, hay có thoát vị cơ hoành, chấn thương từ tai nạn cũng có thể gây ra trào ngược dạ dày. Ở trẻ nhỏ, trào ngược dạ dày thường được coi là bình thường với triệu chứng như nôn trớ, và triệu chứng này thường giảm dần khi trẻ lớn lên và biến mất hoàn toàn khi trưởng thành.

Béo phì cũng có thể tăng áp lực lên dạ dày và cơ thắt thực quản dưới, làm cho cơ thắt trở nên yếu, và do đó dễ gây ra trào ngược dịch vị.

TÁC HẠI CỦA TRÀO NGƯỢC DẠ DÀY THỰC QUẢN 

Trào ngược dạ dày – thực quản thường xuyên có thể gây ra nhiều vấn đề sức khỏe, bao gồm:

Barrett thực quản: Barrett thực quản là tình trạng mà các tế bào lót ở vùng thấp của thực quản bị biến đổi màu sắc do tiếp xúc lặp đi lặp lại với axit từ dạ dày. Đây là một biến chứng hiếm gặp của trào ngược dạ dày – thực quản, chỉ xảy ra ở một tỷ lệ phần trăm nhỏ người mắc bệnh.

Ung thư thực quản: Ung thư thực quản là một biến chứng nghiêm trọng của trào ngược dạ dày – thực quản, mặc dù hiếm gặp. Nó đi kèm với một loạt các triệu chứng khó chịu, bao gồm nuốt nghẹn, trớ, đau sau xương ức, cảm giác đau kéo dài, khàn tiếng, ho liên tục, và đau ngực. Hội chứng nhiễm trùng cũng có thể phát triển, và có thể sờ thấy hạch to ở hố thượng đòn bên trái hoặc cả hai bên.

Bệnh nhân mắc ung thư thực quản thường trải qua một chuỗi các vấn đề sức khỏe, bao gồm suy dinh dưỡng và mất cân nặng. Trong vòng một tháng, họ có thể giảm cân mạnh hơn 5kg do khó khăn trong việc nuốt nghẹn và tiêu hóa thức ăn. Da thường trở nên sạm màu, khô ráp, và có nhiều nếp nhăn rõ ràng, đặc biệt là trên mặt và hai bàn tay.

Viêm và loét niêm mạc thực quản: dẫn đến các triệu chứng như khó nuốt, đau khi nuốt, và đau ngực. Các triệu chứng đặc biệt bao gồm đau phía sau xương ức khi ăn uống, buồn nôn, ói mửa, và mất cảm giác thèm ăn.

Hẹp thực quản: Xơ hóa thực quản do viêm gây ra sự co rút và hẹp thực quản.

Viêm họng, viêm mũi xoang, viêm phế quản: Dịch axit từ trào ngược dạ dày – thực quản, ngay cả khi là một lượng nhỏ, có thể tác động đến đường hô hấp trên và gây ra các vấn đề như viêm họng, viêm mũi xoang, viêm phế quản hoặc viêm phổi. Những người bị trào ngược thường trải qua các triệu chứng như ho, khò khè kéo dài mà không có sự cải thiện đáng kể sau khi áp dụng các phương pháp điều trị thông thường. Một số người cũng có thể gặp vấn đề với việc khàn tiếng do dây thanh quản trong cổ họng bị dày lên do tác động của dịch axit.

Bên cạnh đó, người bị trào ngược cũng có thể gặp các vấn đề khác như mòn răng do tác động trực tiếp của axit lên men răng, viêm tai do dịch axit lan qua ống Eustachio, và viêm tuyến giáp do tác động của axit lên vùng cổ và cổ họng.

CÁCH CHỮA TRÀO NGƯỢC DẠ DÀY THỰC QUẢN

Để điều trị trào ngược dạ dày – thực quản, bác sĩ thường sẽ đề xuất một loạt biện pháp, bao gồm:

Thay đổi lối sống: Điều chỉnh lối sống là một phần quan trọng trong việc quản lý trào ngược dạ dày – thực quản. Điều này có thể bao gồm thay đổi chế độ ăn uống, lịch trình ăn và ngủ, cũng như việc kiểm soát cân nặng và tập thể dục đều đặn.

Điều trị nội khoa: Bác sĩ có thể kê đơn thuốc giảm axit dạ dày hoặc các loại thuốc khác như thuốc ức chế bơm proton (PPIs) để giảm sản xuất axit trong dạ dày và giảm các triệu chứng của trào ngược.

Điều trị ngoại khoa: Trong một số trường hợp nặng, bác sĩ có thể đề xuất các phương pháp ngoại khoa như phẫu thuật để củng cố cơ thắt dưới thực quản hoặc sửa chữa các vấn đề về cấu trúc dạ dày – thực quản.

Lựa chọn thực phẩm phù hợp: Hạn chế thực phẩm kích thích sản xuất axit như các loại trái cây axit như chanh, cam và thực phẩm cay nóng. Thay vào đó, ưu tiên thực phẩm kiềm như các loại tinh bột và đạm dễ tiêu hóa để giảm axit dạ dày và nguy cơ trào ngược.

Thực hiện các biện pháp phòng ngừa: Tránh thói quen hại sức khỏe như hút thuốc lá và uống rượu, cũng như hạn chế ăn quá no và ăn muộn vào buổi tối. Ngủ với đầu cao hơn chân cũng có thể giúp giảm triệu chứng của trào ngược.

NGƯỜI BỊ TRÀO NGƯỢC DẠ DÀY NÊN ĂN GÌ VÀ KIÊNG GÌ?

ĐỖ, ĐẬU

Các loại đậu như đậu Hà Lan, đậu xanh, và đậu đỏ chứa hàm lượng chất xơ cao cùng các amino acid, là lựa chọn tốt nhất dành cho người bị trào ngược dạ dày thực quản. Chất xơ giúp cải thiện quá trình tiêu hóa và giảm áp lực lên dạ dày, ngăn ngừa trào ngược axit. Ngoài ra, các amino acid trong đậu hỗ trợ quá trình phục hồi niêm mạc dạ dày và thực quản bị tổn thương do axit. Đậu cũng là nguồn cung cấp protein thực vật tốt, giúp cân bằng dinh dưỡng mà không gây kích ứng dạ dày. Hơn nữa, đậu còn chứa nhiều vitamin và khoáng chất cần thiết, góp phần tăng cường sức khỏe tổng thể cho người bệnh.

BỊ TRÀO NGƯỢC DẠ DÀY NÊN ĂN GÌ VÀ KIÊNG GÌ? 11

ĐẠM DỄ TIÊU

Các loại đạm dễ tiêu bao gồm thịt thăn lợn, thịt ngan, và thịt lưỡi lợn. Những loại đạm này giúp trung hòa axit, giảm các triệu chứng của bệnh trào ngược dạ dày. Ngoài thịt thăn lợn, thịt ngan và thịt lưỡi lợn, còn có nhiều loại đạm khác cũng dễ tiêu và có thể giúp trung hòa axit trong dạ dày. Một số ví dụ bao gồm thịt gà không da, cá hồi, tôm, trứng gà, và đậu hũ. Những loại đạm này thường giàu protein, dễ tiêu hóa và chứa ít chất béo, giúp giảm bớt căng thẳng cho hệ tiêu hóa.

BỊ TRÀO NGƯỢC DẠ DÀY NÊN ĂN GÌ VÀ KIÊNG GÌ? 13

BÁNH MÌ, BỘT YẾN MẠCH

Đây là hai loại thực phẩm tốt trong thực đơn cho người bị trào ngược dạ dày.  Bánh mì và bột yến mạch rất tốt trong việc giảm lượng axit dư thừa trong dạ dày, giúp hạn chế tổn thương đối với người bị trào ngược dạ dày thực quản.

BỊ TRÀO NGƯỢC DẠ DÀY NÊN ĂN GÌ VÀ KIÊNG GÌ? 15

NGHỆ VÀ MẬT ONG

Nghệ và mật ong được coi là những loại thực phẩm tự nhiên có tính chất chống viêm và có thể hỗ trợ điều trị trào ngược dạ dày thực quản. Nghệ chứa curcumin, một chất chống viêm mạnh có khả năng giảm viêm và làm dịu niêm mạc dạ dày. Mật ong cũng có tính chất chống viêm và kháng khuẩn, giúp làm giảm viêm nhiễm và làm lành các tổn thương trong dạ dày thực quản.

Cách sử dụng nghệ và mật ong để hỗ trợ điều trị trào ngược dạ dày thực quản có thể là thêm nghệ và mật ong vào các món ăn, nước uống hoặc đơn giản là trộn chúng với nước ấm và uống trước khi đi ngủ. Tuy nhiên, nên lưu ý rằng mỗi người có thể phản ứng khác nhau với các loại thực phẩm, vì vậy nếu có bất kỳ biểu hiện không mong muốn hoặc mất nhiều thời gian để kiểm soát triệu chứng, nên tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi sử dụng nghệ và mật ong như một phương pháp điều trị.

BỊ TRÀO NGƯỢC DẠ DÀY NÊN ĂN GÌ VÀ KIÊNG GÌ? 17

SỮA CHUA

Một loại thực phẩm khác cũng được các bác sĩ khuyên nên có trong thực đơn cho người trào ngược dạ dày là sữa chua. Sữa chua giúp tiêu hóa thức ăn nhanh hơn và chứa men lợi khuẩn cải thiện tiêu hóa. Người bị trào ngược dạ dày nên sử dụng sữa chua hàng ngày, tuy nhiên không nên ăn khi đói.

BỊ TRÀO NGƯỢC DẠ DÀY NÊN ĂN GÌ VÀ KIÊNG GÌ? 19

GỪNG VÀ NGHỆ VÀNG

Gừng và nghệ vàng là hai gia vị truyền thống thường được sử dụng trong ẩm thực Việt từ xa xưa đến nay. Bên cạnh tác dụng làm tăng vị giác và làm nổi bật hương vị của món ăn, gừng và nghệ còn có nhiều lợi ích trong việc điều trị các vấn đề liên quan đến dạ dày nhờ tính chất chống viêm tự nhiên của chúng.

Trong thời gian gần đây, nghiên cứu khoa học đã phát triển và tạo ra hoạt chất nano curcumin được chiết xuất từ nghệ thông qua sử dụng công nghệ nano. Điều này đã cải thiện hiệu quả điều trị bệnh bằng nghệ lên đến 40 lần so với việc sử dụng nghệ tươi hoặc tinh bột nghệ truyền thống.

Hoạt chất nano curcumin có kích thước siêu nhỏ, cho phép nó dễ dàng thâm nhập vào các mô cơ thể và tác động trực tiếp vào các quá trình viêm nhiễm. Điều này giúp tăng cường khả năng hấp thụ và sử dụng curcumin bởi cơ thể, từ đó tăng khả năng điều trị và giảm các triệu chứng liên quan đến bệnh dạ dày.

BỊ TRÀO NGƯỢC DẠ DÀY NÊN ĂN GÌ VÀ KIÊNG GÌ? 21

DƯA HẤU HOẶC DƯA GANG

Đây là hai loại quả có khả năng trung hòa axit trong dạ dày mà nhiều chuyên gia y tế khuyên dùng cho những người bị trào ngược dạ dày. Không chỉ vậy, chúng còn cung cấp lượng vitamin dồi dào và giúp giảm bớt hiện tượng ợ chua, ợ nóng khó chịu.

BỊ TRÀO NGƯỢC DẠ DÀY NÊN ĂN GÌ VÀ KIÊNG GÌ? 23

ĐU ĐỦ

Trong đu đủ chín có nhiều chymopapain và enzym papain, có khả năng phá vỡ các protein khó tiêu hóa. Đu đủ chín còn giúp kích thích hệ tiêu hóa, trị táo bón, và giảm thiểu triệu chứng khó tiêu. Bên cạnh đó, nó xoa dịu dạ dày thông qua việc giảm tiết axit, hỗ trợ người bị trào ngược dạ dày thực quản.

BỊ TRÀO NGƯỢC DẠ DÀY NÊN ĂN GÌ VÀ KIÊNG GÌ? 25

THANH LONG

Trong thanh long có một hàm lượng lớn chất xơ hòa tan và nước. Ngoài ra, chất nhầy của thanh long hoạt động tương tự như một lớp màng giúp bảo vệ niêm mạc dạ dày khỏi bị tổn thương bởi các tác động khác. Quả thanh long còn cung cấp rất nhiều dưỡng chất thiết yếu cho cơ thể mà không đòi hỏi dạ dày phải tốn quá nhiều công sức để tiêu hóa chúng.

BỊ TRÀO NGƯỢC DẠ DÀY NÊN ĂN GÌ VÀ KIÊNG GÌ? 27

DƯA CHUỘT

Đây là loại quả rất giàu chất xơ, nhiều khoáng chất bổ dưỡng như folate, canxi, vitamin C, và cả erepsin – một loại protein hỗ trợ tiêu hóa. Khi ăn dưa chuột, người bệnh sẽ cải thiện được các triệu chứng ợ chua, ợ nóng do trào ngược dạ dày gây nên.

BỊ TRÀO NGƯỢC DẠ DÀY NÊN ĂN GÌ VÀ KIÊNG GÌ? 29

NGƯỜI BỊ TRÀO NGƯỢC DẠ DÀY NÊN KIÊNG GÌ

THỰC PHẨM CÓ TÍNH AXIT CAO

“Trào ngược dạ dày kiêng ăn gì” Phải kể đến đầu tiên là những loại trái cây như chanh, cam, bưởi, và dứa có hàm lượng axit cao, dễ gây kích thích dạ dày và làm tăng nguy cơ trào ngược axit. Các sản phẩm từ cà chua cũng thuộc nhóm này, vì chúng có thể làm tăng lượng axit trong dạ dày, gây ra cảm giác khó chịu và đau đớn cho người bị trào ngược dạ dày.

THỨC ĂN VÀ ĐỒ UỐNG KÍCH THÍCH SẢN XUẤT AXIT

Đồ uống có ga, cà phê, và các loại đồ uống chứa caffeine đều kích thích dạ dày sản xuất nhiều axit hơn. Rượu bia cũng làm suy yếu cơ thắt dưới thực quản, khiến axit dễ dàng trào ngược lên thực quản. Đồ ăn cay, nóng cũng nên tránh, vì chúng có thể gây kích ứng niêm mạc dạ dày và thực quản.

THỰC PHẨM CHỨA CHẤT BÉO VÀ DẦU MỠ CAO

Thức ăn chiên rán và đồ ăn nhanh chứa nhiều chất béo và dầu mỡ, làm chậm quá trình tiêu hóa và tăng áp lực lên dạ dày. Thịt mỡ cũng là một nguyên nhân khiến trào ngược axit trở nên tồi tệ hơn, do chất béo trong thịt làm giãn cơ thắt dưới thực quản.

SÔ CÔ LA VÀ CÁC SẢN PHẨM CHỨA SÔ CÔ LA

Sô cô la có thể làm giãn cơ thắt dưới thực quản, tạo điều kiện thuận lợi cho axit dạ dày trào ngược lên thực quản. Vì vậy, người bị trào ngược dạ dày thực quản nên hạn chế hoặc tránh hoàn toàn các sản phẩm chứa sô cô la.

THỰC PHẨM CHỨA BẠC HÀ

Kẹo cao su bạc hà và trà bạc hà là những thực phẩm cần kiêng vì bạc hà có thể làm giãn cơ thắt dưới thực quản, gây ra triệu chứng trào ngược axit.

CÁC THÓI QUEN ĂN UỐNG KHÔNG LÀNH MẠNH

Ăn quá no, ăn đêm, và ăn ngay trước khi đi ngủ đều có thể tăng áp lực lên dạ dày và gây ra trào ngược axit. Để giảm nguy cơ này, nên ăn các bữa nhỏ và tránh ăn trong vòng 2-3 giờ trước khi đi ngủ.

NHỮNG CÂU HỎI THƯỜNG GẶP

1. Nên ăn uống như thế nào để hạn chế trào ngược dạ dày?

  • Chia nhỏ bữa ăn thành 5-6 bữa mỗi ngày thay vì 3 bữa chính.
  • Ăn chậm, nhai kỹ.
  • Tránh ăn quá no, đặc biệt là trước khi đi ngủ.
  • Hạn chế ăn khuya.
  • Uống đủ nước mỗi ngày.
  • Không nằm ngay sau khi ăn.
  • Tập thể dục thường xuyên.
  • Giảm căng thẳng, stress.
  • Tránh hút thuốc lá.

2. Khi nào cần đi khám bác sĩ?

  • Triệu chứng trào ngược dạ dày thường xuyên xảy ra và không cải thiện sau khi áp dụng các biện pháp điều trị tại nhà.
  • Có các biến chứng của trào ngược dạ dày như loét dạ dày, hẹp thực quản…
  • Xuất hiện các dấu hiệu nguy hiểm như đau tức ngực dữ dội, khó thở, nôn ra máu…

3. Bị trào ngược dạ dày có thể khỏi hoàn toàn không?

  • Tùy thuộc vào nguyên nhân và mức độ nghiêm trọng của bệnh.
  • Với những trường hợp nhẹ, áp dụng chế độ ăn uống hợp lý và lối sống khoa học có thể giúp kiểm soát tốt bệnh và hạn chế tái phát.
  • Với những trường hợp nặng, cần điều trị y tế để cải thiện triệu chứng và ngăn ngừa biến chứng.

KẾT LUẬN 

Chế độ ăn uống đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát triệu chứng và ngăn ngừa trào ngược dạ dày tái phát. Việc lựa chọn thực phẩm phù hợp và kiêng những thực phẩm có hại có thể giúp giảm bớt sự khó chịu do trào ngược dạ dày gây ra và cải thiện sức khỏe tổng thể của người bệnh. Những khi đã áp dụng các cách trên mà tình trạng vẫn không thuyên giảm, bạn nên đến bệnh viện để tham khảo ý kiến của bác sỹ. Hy vọng những thông tin trong bài viết này sẽ giúp ích cho ban.