BỊ NGỨA ÂM ĐẠO, NGUYÊN NHÂN DO ĐÂU?

BỊ NGỨA ÂM ĐẠO, NGUYÊN NHÂN DO ĐÂU? 1

Bạn có biết rằng, ngứa vùng kín không chỉ là biểu hiện của vệ sinh vùng kín sai cách mà còn có thể là dấu hiệu cảnh báo của nhiều vấn đề sức khỏe phụ khoa khác? Vậy làm thế nào để phân biệt ngứa vùng kín do vệ sinh sai cách với dấu hiệu cảnh báo của bệnh phụ khoa?” Hãy cùng phunutoancau tìm hiểu chi tiết qua bài viết sau đây.

BỊ NGỨA ÂM ĐẠO, NGUYÊN NHÂN DO ĐÂU? 3

Bị ngứa vùng kín là gì?

Ngứa vùng kín, hay ngứa âm đạo, âm hộ, mô tả tình trạng ngứa ở khu vực âm đạo, mép âm hộ, gây khó chịu cho phụ nữ. Hiện tượng này có thể xuất hiện thường xuyên, kéo dài theo từng cơn hoặc thay đổi theo thời gian, thường nặng hơn vào ban đêm. Cơn ngứa có thể đi kèm với các triệu chứng như tiết nhiều khí hư có mùi khó chịu, hay mụn ngứa.

Ngứa có thể là dấu hiệu đơn thuần, nhưng cũng có thể là dấu hiệu của các vấn đề sức khỏe nặng hơn như bệnh phụ khoa. Nếu tình trạng ngứa kéo dài không giảm đi, đi kèm với các triệu chứng đặc biệt, chị em nên đến ngay cơ sở y tế để được thăm khám và điều trị kịp thời.

Nguyên nhân bị ngứa vùng kín nữ

NGUYÊN NHÂN SINH LÝ

Vệ sinh vùng kín sai cách: Vùng kín là nơi nhạy cảm, cần được vệ sinh sạch sẽ nhưng không quá mạnh tay. Việc vệ sinh vùng kín sai cách, sử dụng xà phòng có chất tẩy rửa mạnh, thụt rửa âm đạo có thể làm mất cân bằng hệ vi sinh vật tự nhiên của vùng kín, tạo điều kiện cho vi khuẩn và nấm phát triển, gây ngứa ngáy.

Sự thay đổi nội tiết tố: Hệ thống nội tiết có vai trò quan trọng trong việc điều hòa chức năng sinh sản của phụ nữ. Khi nội tiết tố trong cơ thể bị thay đổi, đặc biệt là trong các giai đoạn như mang thai, sử dụng biện pháp tránh thai chứa nội tiết tố hoặc tiền mãn kinh, mãn kinh, có thể dẫn đến tình trạng ngứa âm đạo.

Tâm lý căng thẳng và stress kéo dài: Căng thẳng và áp lực trong công việc, cuộc sống cũng có thể là nguyên nhân gây ngứa âm đạo. Tình trạng căng thẳng, stress kéo dài khiến nội tiết tố trong cơ thể bị mất cân bằng, hệ miễn dịch bị suy yếu, dễ bị vi khuẩn tấn công gây nhiễm trùng.

NGUYÊN NHÂN BỆNH LÝ

Nhiễm khuẩn và nhiễm nấm âm đạo: Nhiễm nấm Candida, nhiễm trùng roi Trichomonas là những nguyên nhân phổ biến gây ngứa âm đạo. Ngoài cảm giác ngứa ngáy ở vùng kín, chị em có thể gặp các dấu hiệu khác như khí hư ra nhiều, vón cục như bã đậu, có mùi hôi tanh khó chịu, đau khi tiểu tiện hoặc đau khi quan hệ tình dục.

Viêm âm đạo: Viêm âm đạo là tình trạng viêm nhiễm ở âm đạo, thường do vi khuẩn, nấm hoặc trùng roi gây ra. Triệu chứng điển hình của viêm âm đạo là ngứa ngáy ở vùng kín, đi kèm với tình trạng tiết khí hư nhiều bất thường với mùi hôi khó chịu.

Mụn rộp sinh dục: Mụn rộp sinh dục là bệnh lây truyền qua đường tình dục do virus Herpes gây ra. Ngoài cảm giác ngứa ngáy ở vùng kín, bệnh còn xuất hiện những nốt mụn rộp quanh âm hộ, thậm chí ở bên trong âm đạo.

Ký sinh trùng: Rận lông mu là loại ký sinh trùng sống ở lông mu vùng kín ở cả nam giới và nữ giới. Loại ký sinh trùng này chuyên hút máu và tấn công bộ phận sinh dục, gây ra triệu chứng ngứa vùng kín rất khó chịu.

Sùi mào gà: Sùi mào gà là bệnh lây truyền qua đường tình dục do virus HPV gây nên. Chị em bị sùi mào gà thường xuất hiện các u nhú gây ngứa âm hộ.

Viêm cổ tử cung

Viêm cổ tử cung là tình trạng viêm nhiễm ở cổ tử cung, thường do vi khuẩn, nấm hoặc trùng roi gây ra. Triệu chứng điển hình của viêm cổ tử cung là ngứa âm đạo, đau khi quan hệ tình dục, rối loạn kinh nguyệt và chảy máu âm đạo không rõ nguyên nhân.

Các bệnh lý khác: Một số bệnh lý ngoài da như vảy nến, lang ben, hắc lào… nếu xuất hiện tại cơ quan sinh dục có thể gây cảm giác ngứa rát khó chịu.

Phân biệt ngứa vùng kín do vệ sinh sai cách với dấu hiệu cảnh báo bệnh phụ khoa

Để phân biệt ngứa vùng kín do vệ sinh sai cách với dấu hiệu cảnh báo bệnh phụ khoa, chị em cần lưu ý một số điểm sau:

  • Thời gian xuất hiện ngứa: Ngứa vùng kín do vệ sinh sai cách thường xuất hiện đột ngột, không kèm theo các triệu chứng bất thường khác. Ngứa vùng kín do bệnh phụ khoa thường xuất hiện âm ỉ, kéo dài, kèm theo các triệu chứng khác như khí hư bất thường, đau rát khi quan hệ tình dục,…
  • Độ nặng của ngứa: Ngứa vùng kín do vệ sinh sai cách thường có mức độ nhẹ, có thể tự khỏi sau khi vệ sinh vùng kín đúng cách. Ngứa vùng kín do bệnh phụ khoa thường có mức độ nặng hơn, khó chịu hơn và không tự khỏi.
  • Vị trí ngứa: Ngứa vùng kín do vệ sinh sai cách thường chỉ xảy ra ở âm hộ. Ngứa vùng kín do bệnh phụ khoa có thể xảy ra ở cả âm hộ và âm đạo.
  • Nếu chị em thấy vùng kín bị ngứa kèm theo các triệu chứng bất thường khác như khí hư bất thường, đau rát khi quan hệ tình dục,… thì cần đi khám bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị kịp thời, tránh biến chứng nguy hiểm.
BỊ NGỨA ÂM ĐẠO, NGUYÊN NHÂN DO ĐÂU? 5

Cách điều trị ngứa vùng kín nữ

Tùy thuộc vào nguyên nhân gây ngứa âm đạo mà bác sĩ sẽ chỉ định phương pháp điều trị phù hợp.

Nếu ngứa âm đạo do thói quen sinh hoạt không lành mạnh, bác sĩ sẽ tư vấn cho chị em cách vệ sinh vùng kín đúng cách, thay đổi thói quen mặc quần lót, sử dụng dung dịch vệ sinh phụ nữ phù hợp.

Nếu ngứa âm đạo do sự thay đổi nội tiết tố, bác sĩ sẽ kê đơn thuốc nội tiết để điều hòa hormone.

Nếu ngứa âm đạo do tâm lý căng thẳng và stress kéo dài, chị em cần thay đổi lối sống, nghỉ ngơi hợp lý, tập thể dục thường xuyên để giải tỏa căng thẳng.

Nếu ngứa âm đạo do nhiễm khuẩn, nhiễm nấm âm đạo, bác sĩ sẽ chỉ định thuốc kháng sinh, thuốc kháng nấm để tiêu diệt vi khuẩn, nấm gây bệnh.

Nếu ngứa âm đạo do viêm âm đạo, mụn rộp sinh dục, sùi mào gà, viêm cổ tử cung, các bệnh lý khác, bác sĩ sẽ chỉ định thuốc đặc trị phù hợp.

Các loại thuốc bôi ngứa vùng kín thường được sử dụng

Thuốc bôi ngứa vùng kín là loại thuốc được sử dụng để điều trị tình trạng ngứa ngáy ở vùng kín do các nguyên nhân như nhiễm nấm, nhiễm khuẩn, viêm nhiễm,… Thuốc bôi ngứa vùng kín có thể được sử dụng đơn lẻ hoặc kết hợp với các phương pháp điều trị khác như uống thuốc, vệ sinh vùng kín,…

  • Thuốc chống nấm: Thuốc chống nấm được sử dụng để điều trị ngứa vùng kín do nhiễm nấm, chẳng hạn như nhiễm nấm Candida. Các loại thuốc chống nấm thường được sử dụng để bôi ngoài da bao gồm ketoconazole, clotrimazole, miconazole,…
  • Thuốc kháng sinh: Thuốc kháng sinh được sử dụng để điều trị ngứa vùng kín do nhiễm khuẩn, chẳng hạn như nhiễm khuẩn Staphylococcus, Streptococcus,… Các loại thuốc kháng sinh thường được sử dụng để bôi ngoài da bao gồm clindamycin, erythromycin,…
  • Thuốc kháng viêm: Thuốc kháng viêm được sử dụng để điều trị ngứa vùng kín do viêm nhiễm, chẳng hạn như viêm âm đạo, viêm cổ tử cung,… Các loại thuốc kháng viêm thường được sử dụng để bôi ngoài da bao gồm hydrocortisone, betamethasone,…

Cách phòng ngừa viêm ngứa vùng kín

  • Vệ sinh vùng kín sạch sẽ hàng ngày bằng nước sạch hoặc dung dịch vệ sinh phụ nữ phù hợp.
  • Thay quần lót thường xuyên, ưu tiên mặc quần lót chất liệu cotton thấm hút tốt, thoáng khí.
  • Không thụt rửa âm đạo quá sâu.Chế độ ăn uống lành mạnh, đầy đủ dinh d
  • ưỡng, tăng cường bổ sung rau xanh, trái cây.
  • Giữ tinh thần thoải mái, tránh stress, căng thẳng.

Khi thấy vùng kín bị ngứa, chị em không nên tự ý mua thuốc điều trị mà nên đi khám bác sĩ để được chẩn đoán chính xác nguyên nhân gây bệnh và có phương pháp điều trị phù hợp, tránh tình trạng bệnh nặng hơn và gây khó khăn cho việc điều trị.

CÂY BÁCH BỘ LÀ GÌ? TÌM HIỂU VỀ TÁC DỤNG CỦA CÂY BÁCH BỘ

CÂY BÁCH BỘ LÀ GÌ? TÌM HIỂU VỀ TÁC DỤNG CỦA CÂY BÁCH BỘ 7

Cây bách bộ, còn được biết đến với tên gọi khác là dây ba mươi, dây đẹt ác, là một loại cây leo mọc hoang phổ biến ở các vùng núi phía Bắc Việt Nam. Từ xa xưa, bách bộ đã được sử dụng trong y học cổ truyền như một vị thuốc quý với nhiều tác dụng đặc biệt, đặc biệt là trong việc hỗ trợ điều trị các bệnh về hệ hô hấp. Hãy cùng tìm hiểu những thông tin chi tiết hơn về cây bách bộ trong bài viết này nhé!

CÂY BÁCH BỘ LÀ GÌ? TÌM HIỂU VỀ TÁC DỤNG CỦA CÂY BÁCH BỘ 9

TỔNG QUAN VỀ CÂY BÁCH BỘ

Cây bách bộ (Stemona tuberosa) là một loài cây thuộc họ Temonaceae. Nó được biết đến với các tên gọi đa dạng như đã được liệt kê ở trên. Cây bách bộ phổ biến ở khu vực Đông Á, bao gồm Ấn Độ, Trung Quốc, Việt Nam và Thái Lan. 

ĐẶC ĐIỂM HÌNH THÁI CÂY BÁCH BỘ

Cây bách bộ là một loài cây quý hiếm, thường bị nhầm lẫn với các loài dại ven đường. Nó có thân nhỏ nhẵn, thường leo và có thể dài khoảng 10cm. Lá của cây bách bộ mọc đối nhau, có khi thuôn dài, với gân phụ rõ nét, chạy dọc từ cuống đến ngọn lá. Cụm hoa mọc ở kẽ lá, có cuống dài từ 2-4cm, thường có 1-2 hoa to màu đỏ hoặc vàng. Hoa có 4 cánh và 4 nhụy giống nhau, chỉ nhị ngắn. Quả của cây bách bộ nặng, chứa 4 hạt, và cây ra hoa vào mùa hè.

Rễ chùm của cây bách bộ dạng hình con thoi, khô, dài khoảng 6-12cm, thô khoảng 0,5-1cm, phần dưới phồng to và đỉnh nhỏ dần. Chúng có màu vàng sáng hoặc màu vàng trắng, với vết nhăn teo và rãnh dọc sâu bên ngoài. Rễ có chất cứng giòn chắc và ít ngọt, nổi bật với mùi thơm ngát. Vỏ ngoài của rễ có thể có màu đỏ hoặc nâu sẫm, điều này được xem là một chỉ báo tốt về chất lượng của cây bách bộ.

THÀNH PHẦN HOÁ HỌC CỦA CÂY BÁCH BỘ

Rễ củ của cây bách bộ chứa nhiều chất dinh dưỡng như glucid (2,3%), lipid (0,83%), protid (9%), và các acid hữu cơ. Ngoài ra, nó còn chứa các alkaloid như stemonin (0,18% – C22H33NO4), tuberstemonin (C19H29NO4), stemonidin (C17H27NO5), paipunin và sinostemonin.

PHÂN BỐ, THU HOẠCH VÀ CHẾ BIẾN

Rễ củ của cây bách bộ, được sử dụng làm thuốc từ lâu đời, có xu hướng dài và to hơn khi càng lâu năm. Thường thu hoạch vào đầu đông hoặc đầu xuân, trước khi chồi cây bắt đầu phát triển, người ta cắt bỏ dân thân và nhổ cây choai. Quá trình thu hoạch đòi hỏi đào lên toàn bộ củ, sau đó rửa sạch và phơi khô.

Bộ phận chủ yếu được sử dụng trong y học là rễ củ, có hình dạng cong queo, dài từ 5-25cm và đường kính từ 0,5-1,5cm. Đầu rễ thường có phần phình to và thuôn nhỏ dần về phía cuối.

TÁC DỤNG DƯỢC LÝ CỦA CÂY BÁCH BỘ 

Cây bách bộ được sử dụng trong y học với nhiều tác dụng dược lý:

TÁC DỤNG TRỊ GIUN VÀ DIỆT CÔN TRÙNG

Stemonin, một alkaloid có trong cây bách bộ, có khả năng làm tê liệt giun sau khi tiếp xúc trong dung dịch, và cũng có thể làm tê liệt côn trùng như rận và rệp nếu tiếp xúc trực tiếp hoặc qua việc phun dung dịch chiết xuất từ cây này.

DIỆT KÝ SINH TRÙNG

Dịch chiết và nước ngâm từ cây bách bộ có khả năng diệt ký sinh trùng như ấu trùng ruồi, chấy, bọ chét, rệp và muỗi.

TÁC ĐỘNG ĐẾN HỆ HÔ HẤP

Thuốc được chế từ cây bách bộ giúp giảm ho do kích thích iod tại nơi mẻ và ức chế phản xạ ho, làm giảm độ hưng phấn của trung tâm hô hấp. Nó cũng có tác dụng tương tự như aminophylline trong việc làm giảm các phản ứng dị ứng.

KHÁNG KHUẨN

Chiết xuất từ rễ cây bách bộ có tác dụng kháng khuẩn đối với nhiều loại vi khuẩn như Streptococus Pneumoniae, Neisseria Meningitidis, Hemolytic Streptococus và Staphylococus aureus. Nó cũng kháng vi khuẩn tại ruột già và có tác dụng chống lại bệnh lỵ và phó thương hàn.

SỬ DỤNG TRONG BỆNH TRUYỀN NHIỄM

Nghiên cứu cho thấy nước sắc từ cây bách bộ có hiệu quả lên đến 85% trong việc làm giảm ho ở hơn 100 bệnh nhân. Stemonin trong cây bách bộ cũng được nghiên cứu trong điều trị lao hạch với kết quả khả quan.

CÂY BÁCH BỘ CHỮA BỆNH GÌ?

Cây bách bộ có nhiều ứng dụng lâm sàng trong điều trị các bệnh lý khác nhau. Dưới đây là một số bài thuốc và cách sử dụng cây bách bộ:

Điều trị ho:

  • Ho thông thường: Dùng rễ bách bộ và gừng sống, mỗi vị 2 phần, sắc uống 2 chén mỗi ngày. Hoặc ngâm rễ bách bộ với rượu, uống 1 chén chia làm 3 lần mỗi ngày.
  • Ho dai dẳng: Dùng 20 cân rễ bách bộ, vắt lấy nước sắc cho đặc lại, hoặc nướng củ bách bộ đến khô, mỗi lần uống một ít nước bách bộ ngậm và nuốt. Uống 1 muỗng canh, ngày 3 lần.
  • Ho nhiều: Sử dụng bách bộ cả dây và rễ, vắt lấy nước sắc đặc, uống 1 muỗng canh, ngày 3 lần.

Ho do hàn: Bách bộ sao, ma hoàng khử mắt, mỗi vị 30 gram, tán nhỏ thành bột. Hạnh nhân bỏ vỏ, sao vàng, nghiền nhỏ, trộn mật nặn thành viên. Uống 2-3 viên mỗi lần với nước nóng.

Trị côn trùng vào tai: Nghiền bách bộ và trộn với dầu mè, bôi vào tai. Để trị rệp, rận, chí và bọ chét, nghiền nhỏ bách bộ và tần giao, xông khói vào quần áo hoặc nấu nước giặt.

Điều trị giun kim: Sử dụng bách bộ tươi, sắc đặc và thụt vào hậu môn trong một tuần.

Điều trị giun đũa: Dùng 12 gram bách bộ, sắc uống vào buổi sáng lúc đói, uống liên tục trong 5 ngày, sau đó dùng thuốc xổ mỗi sáng.

Điều trị ho do hư chứng: Kết hợp bách bộ, thiên môn đông, tang bạch bì, bối mẫu, mạch môn đông, tỳ bà diệp, tử uyển, ngũ vị tử, sắc uống.

Trị ho do cảm mạo, đờm ít và ngứa họng: Dùng bách bộ 16 gram, bạch tiền 12 gram, kinh giới 12 gram, cát cánh 12 gram, sắc uống.

Trị ho do phế nhiệt, lao phổi: Kết hợp bách bộ và sa sâm, mỗi vị 640 gram, đổ 10 cân nước sắc bỏ bã, trộn với 640 gram mật ong, nấu nhỏ lửa thành cao. Uống 2 lần mỗi ngày, mỗi lần 8ml.

Trị ho, hen suyễn, viêm khí quản mãn tính: Sử dụng bách bộ 20 gram, ma hoàng 8 gram, miên hoa căn 5 cái, đại toán 1 củ, sắc uống.

Trị ho gà: Dùng bách bộ 10-15 gram, sắc uống. Hoặc bách bộ 12 gram, cam thảo 4 gram, bạch tiền 12 gram, đại toán 2 tép, sắc uống liên tục 3-4 ngày, chia làm 3 lần mỗi ngày.

Điều trị giun kim: Dùng bách bộ, sử quân tử, binh lang, tán nhỏ trộn dầu thụt quanh hậu môn. Hoặc bách bộ 40 gram, sắc nước còn 10-20ml, thụt vào hậu môn trước khi đi ngủ trong 2-3 đêm. Hoặc dùng bách bộ 20 gram, vaseline 100 gram, tử thảo 20 gram, tán bột trộn với thanh cao bôi quanh hậu môn.

Trị mẩn ngứa ngoài da, viêm da, mề đay, vẩy nến, muỗi cắn: Dùng mặt cắt của củ bách bộ xát vào vùng da bị bệnh, sử dụng nhiều lần trong ngày.

NHỮNG LƯU Ý KHI SỬ DỤNG CÂY BÁCH BỘ

Những Lưu Ý Khi Sử Dụng Cây Bách Bộ

Cây bách bộ là một vị thuốc quý với nhiều tác dụng trong việc hỗ trợ điều trị các bệnh về hệ hô hấp. Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn và hiệu quả khi sử dụng, bạn cần lưu ý một số điều sau:

CHỐNG CHỈ ĐỊNH:

  • Phụ nữ có thai và cho con bú: Cây bách bộ có thể gây ra một số tác dụng phụ không mong muốn cho thai nhi và trẻ sơ sinh.
  • Người có bệnh tim mạch, huyết áp cao: Cây bách bộ có thể làm tăng nhịp tim và huyết áp, do đó không nên sử dụng cho những người có bệnh lý tim mạch và huyết áp cao.
  • Người có tỳ vị hư yếu: Cây bách bộ có tính hàn, có thể gây hại cho tỳ vị, do đó người có tỳ vị hư yếu không nên sử dụng.
  • Trẻ em dưới 3 tuổi: Trẻ em dưới 3 tuổi có hệ tiêu hóa và miễn dịch chưa hoàn thiện, do đó không nên sử dụng cây bách bộ.

TÁC DỤNG PHỤ:

Nếu sử dụng quá liều hoặc sử dụng không đúng cách, cây bách bộ có thể gây ra một số tác dụng phụ như:

  • Buồn nôn, nôn mửa
  • Tiêu chảy
  • Đau bụng
  • Hạ huyết áp
  • Nhịp tim chậm
  • Mệt mỏi, chóng mặt

TƯƠNG TÁC THUỐC:

Cây bách bộ có thể tương tác với một số loại thuốc khác, do đó cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng, đặc biệt là các loại thuốc sau:

  • Thuốc hạ huyết áp
  • Thuốc điều trị tim mạch
  • Thuốc lợi tiểu
  • Thuốc an thần

LIỀU LƯỢNG VÀ CÁCH SỬ DỤNG

Liều lượng và cách sử dụng cây bách bộ tùy thuộc vào tình trạng bệnh cụ thể. Nên tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc thầy thuốc y học cổ truyền để được tư vấn cụ thể.

NHỮNG CÂU HỎI THƯỜNG GẶP

1. Cây bách bộ mua ở đâu? 

Có thể mua cây bách bộ tại các cửa hàng thuốc Đông y uy tín hoặc thu hái ở những vùng núi.

2. Giá cây bách bộ bao nhiêu? 

Giá cây bách bộ dao động từ 50.000 – 100.000 đồng/kg tùy loại và chất lượng.

3. Cách bảo quản cây bách bộ? 

Bảo quản nơi khô ráo, thoáng mát, tránh ánh nắng trực tiếp.

4. Cây bách bộ có trồng được không? 

Có thể trồng cây bách bộ bằng hạt hoặc hom.

KẾT LUẬN 

Cây bách bộ cũng như cây xạ đen hay cây đinh lăng đều là những vị thuốc quý với nhiều giá trị trong y học cổ truyền và hiện đại.

Tuy nhiên, cần lưu ý sử dụng bách bộ đúng cách và liều lượng để đảm bảo an toàn và hiệu quả. Tránh sử dụng cho phụ nữ có thai và cho con bú, người có bệnh tim mạch, huyết áp cao, tỳ vị hư yếu. Nên tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc thầy thuốc y học cổ truyền trước khi sử dụng.

Bên cạnh việc sử dụng bách bộ, chúng ta cần duy trì lối sống lành mạnh để nâng cao sức khỏe và phòng ngừa bệnh tật. Ăn uống đầy đủ dinh dưỡng, tập thể dục thường xuyên, giữ tinh thần thoải mái là những yếu tố quan trọng giúp bảo vệ sức khỏe một cách hiệu quả.