TÁC DỤNG CỦA CÂY DIỆP HẠ CHÂU VÀ NHỮNG LƯU Ý KHI SỬ DỤNG

TÁC DỤNG CỦA CÂY DIỆP HẠ CHÂU VÀ NHỮNG LƯU Ý KHI SỬ DỤNG 1

Theo quan điểm của Đông y, cây diệp hạ châu có vị ngọt đắng, tính bình, thuộc vào hai kinh là can và phế. Loại cây này được biết đến với các tác dụng như tiêu độc, làm sạch và cân bằng can lợi mật, kích thích sự lưu thông của huyết khí, và kích thích quá trình tiểu tiện. Ngoài ra, diệp hạ châu cũng được sử dụng trong điều trị các vấn đề như viêm họng, mụn nhọt, viêm da thần kinh, viêm ruột tiêu chảy và phù thũng.

TÁC DỤNG CỦA CÂY DIỆP HẠ CHÂU VÀ NHỮNG LƯU Ý KHI SỬ DỤNG 3

TỔNG QUAN VỀ CÂY DIỆP HẠ CHÂU

Diệp hạ châu, còn được biết đến với tên khoa học Phyllanthus urinaria, thuộc vào chi Phyllanthus (L.) và họ Phyllanthaceae (họ Diệp hạ châu). Loài cây này thường được tìm thấy nhiều ở các vùng nhiệt đới châu Á, bao gồm Việt Nam, Trung Quốc và các đảo ở Ấn Độ Dương.

Ngoài tên gọi chính là diệp hạ châu, cây này còn được gọi với một số tên khác như cây chó đẻ, chó đẻ răng cưa, diệp hạ châu đắng hoặc cây cau trời.

Cây diệp hạ châu thường cao khoảng 30cm, có nhiều cành nhỏ màu tím nhạt. Lá mọc so le, xếp thành hai dãy sít nhau giống như lá kép lông chim, có hình dạng thuôn bầu dục hoặc trái xoan ngược, dài từ 0.5 đến 1.5cm, đầu lá có thể nhọn hoặc hơi tù, mặt trên màu xanh sẫm và mặt dưới màu xanh nhạt, không cuống hoặc có cuống ngắn. Hoa trắng nở dưới lá, đơn tính, hoa đực và hoa cái mọc từ cùng một gốc. Quả nang hình cầu nằm gần mặt đất.

Thường thì hoa diệp hạ châu nở từ tháng 4 đến tháng 7, còn quả thì từ tháng 7 đến tháng 10, nhưng thảo dược này có thể thu hoạch quanh năm. Sau khi thu hoạch, cây được rửa sạch và chế biến thành từng khúc nhỏ.

Có thể sử dụng thảo dược ở dạng tươi hoặc khô tùy theo mục đích sử dụng. Dạng khô thường được bảo quản lâu hơn và khi phơi khô sẽ có màu nâu sậm. Người ta thường bảo quản thảo dược trong túi ni lông hoặc hộp nhựa có nắp đậy, ở nơi khô ráo, thoáng mát để tránh sâu bọ, mọt và côn trùng.

Bộ phận thường dùng để làm thuốc là toàn cây, bỏ rễ. Sau khi rửa sạch, cây diệp hạ châu có thể dùng tươi hoặc ở dạng phơi sấy khô.

TÁC DỤNG CỦA DIỆP HẠ CHÂU

Theo nghiên cứu, chiết xuất từ cây diệp hạ châu không chỉ bảo vệ tế bào gan mà còn có khả năng kháng khuẩn với các loại vi khuẩn như tụ cầu vàng, trực khuẩn mủ xanh, trực khuẩn coli và diệt nấm.

Trong y học cổ truyền, diệp hạ châu được cho là có vị hơi đắng, tính mát và có tác dụng sát trùng, tiêu viêm, tiêu độc, tán ứ, thông huyết mạch và lợi tiểu.

Theo kinh nghiệm dân gian, diệp hạ châu đã được sử dụng để điều trị nhiều tình trạng như viêm da cơ địa, lở ngứa, viêm họng, mụn nhọt, sản hầu ứ huyết đau bụng và tưa lưỡi ở trẻ em. Ngoài ra, dược liệu này còn được áp dụng trong điều trị bệnh sốt, rắn rết cắn.

Theo tài liệu từ Ấn Độ, diệp hạ châu còn được sử dụng như một lựa chọn thay thế cho cây chó đẻ P. niruri trong điều trị các vấn đề như khó tiêu, lỵ, phù cùng các bệnh lý đường niệu – sinh dục, bệnh lậu và hỗ trợ người bệnh đái tháo đường.

TÁC DỤNG CỦA CÂY DIỆP HẠ CHÂU VÀ NHỮNG LƯU Ý KHI SỬ DỤNG 5

CÁCH DÙNG, LIỀU DÙNG CÂY DIỆP HẠ CHÂU

Theo Dược điển Việt Nam V, tập 2, diệp hạ châu được khuyến cáo sử dụng như sau:

  • Liều dùng hàng ngày từ 8g đến 16g, đun sắc uống.
  • Dùng ngoài: lấy cây tươi giã nát, đắp lên vết thương hoặc loét do côn trùng cắn.
  • Liều dùng và cách sử dụng có thể thay đổi tùy theo loại bệnh và mức độ triệu chứng, cần điều chỉnh phù hợp với từng trường hợp cụ thể.

CÁC BÀI THUỐC TỪ CÂY DIỆP HẠ CHÂU

TIÊU ĐỘC

Bài 1: Diệp hạ châu 1 nắm, giã hoặc nghiền nát với ít muối, ép thành nước uống, bã đắp vào chỗ đau. Bài thuốc có tác dụng trong trị nhọt độc sưng đau.

Bài 2: Diệp hạ châu và lá thồm lồm liều lượng bằng nhau; đinh hương 1 nắm. Tất cả đem giã nát, đắp vào chỗ đau. Thuốc để điều trị lở loét không liền miệng

THANH CAN LỢI MẬT

Bài 1: Diệp hạ châu 24g, chi tử 8g, nhân trần 12g, hạ khô thảo 12g và sài hồ 12g. Sắc thuốc uống trong ngày và uống liên tục 3 tháng. Thuốc có tác dụng điều trị viêm gan virus B.

Bài 2 :Diệp hạ châu 30g, chi tử 12g và mã đề thảo 20g. Sắc thuốc uống trong ngày. Thuốc dùng để chữa viêm gan vàng da, viêm ruột tiêu chảy.

Bài 3: Diệp hạ châu 16g, vỏ bưởi khô 5g, bồ bồ 16g, hậu phác 8g; thổ phục linh, tích huyết thảo, chi tử, rễ đinh lăng mỗi vị 12g và vỏ cây đại 8g. Sắc thuốc uống trong ngày. Thuốc dùng để chữa viêm gan virus.

THÔNG HUYẾT, HOẠT HUYẾT

Bài 1: Lá diệp hạ châu và mần tưới mỗi thứ 1 nắm, có thể dùng thêm bột đại hoàng 8g. Tất cả đem giã nhỏ, thêm đồng tiện, vắt lấy nước uống; bã đắp vết thương. Bài thuốc có tác dụng tốt với vết thương ứ máu.

Bài 2: Lá diệp hạ châu 1 nắm, giã nhỏ, thêm ít vôi tôi và đắp lên miệng vết thương khi bị thương hay chảy máu.

CHỮA SỐT RÉT

Bài 1: Lá diệp hạ châu 8g, ô mai 4g, thường sơn 12g, dây gân 10g, dây cóc 4g, dạ giao đằng 10g, thảo quả 10g, lá mãng cầu tươi và binh lang 4g. Sắc thuốc uống trong ngày trước khi lên cơn sốt rét 2 giờ. Tác dụng của bài thuốc để chữa sốt rét.

Bài 2: Diệp hạ châu 12g và cam thảo đất 12g. Sắc thuốc uống hàng ngày. Thuốc có tác dụng chữa suy tế bào gan gan, sốt rét và nhiễm độc nổi mẩn mụn do nhiệt.

Bài 3: Diệp hạ châu 10g, cỏ nhọ nồi 20g và xuyên tâm liên 10g. Các vị tán thành bột. Mỗi ngày chia uống thành 3 lần, mỗi lần 4 – 5g. Tác dụng trong điều trị sốt rét.

NHỮNG CÂU HỎI THƯỜNG GẶP

1. Lưu ý khi sử dụng diệp hạ châu trong điều trị?

Diệp hạ châu có thể gây khó chịu cho dạ dày hoặc tiêu chảy.

Không nên dùng dược liệu diệp hạ châu đối với phụ nữ có thai và trẻ em dưới 2 tuổi.

Dược liệu này có thể tương tác với một số thuốc, thực phẩm chức năng hay dược liệu khác mà bạn đang sử dụng.

2. Cây diệp hạ châu có độc không?

Diệp hạ châu có chứa một số chất có thể gây độc nếu sử dụng quá liều. Do đó, cần sử dụng diệp hạ châu với liều lượng vừa phải và theo hướng dẫn của bác sĩ hoặc thầy thuốc.

3. Mua cây diệp hạ châu ở đâu?

Cây diệp hạ châu có thể mua tại các cửa hàng thuốc Đông y hoặc tìm thấy ở nhiều nơi hoang dã.

4. Giá cây diệp hạ châu bao nhiêu?

Giá cây diệp hạ châu dao động tùy thuộc vào chất lượng và nơi bán. Trung bình, giá diệp hạ châu khô khoảng 50.000 – 100.000 đồng/kg.

KẾT LUẬN

Mặc dù là một loại cây mọc hoang, nhưng diệp hạ châu chứa rất nhiều hoạt chất có lợi cho sức khỏe. Tuy nhiên, những thông tin về công dụng điều trị bệnh và các bài thuốc chỉ mang tính tham khảo. Khi gặp phải các triệu chứng không bình thường, quan trọng là người bệnh nên đi khám bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị bệnh. Đồng thời, họ cũng nên thảo luận với bác sĩ về việc sử dụng các bài thuốc từ diệp hạ châu để tránh tối đa các tác dụng phụ không mong muốn từ loại dược liệu này.

MẸO DÂN GIAN CHỮA SỐT PHÁT BAN CHO TRẺ EM AN TOÀN TẠI NHÀ

MẸO DÂN GIAN CHỮA SỐT PHÁT BAN CHO TRẺ EM AN TOÀN TẠI NHÀ 7

Sốt phát ban là một bệnh do virus gây ra, khiến cho cơ thể xuất hiện những ban đỏ. Thường gặp ở trẻ nhỏ và người lớn có hệ miễn dịch yếu. Mặc dù không nguy hiểm nhưng cần điều trị hợp lý. Dưới đây là những phương pháp dân gian an toàn để chữa sốt phát ban ở trẻ.

MẸO DÂN GIAN CHỮA SỐT PHÁT BAN CHO TRẺ EM AN TOÀN TẠI NHÀ 9

TÌM HIỂU VỀ BỆNH SỐT PHÁT BAN

Sốt phát ban là một bệnh lý khiến cơ thể nóng sốt và xuất hiện các vết đỏ trên da. Mặc dù không gây nguy hiểm nghiêm trọng, nhưng việc điều trị và nghỉ ngơi đúng cách là quan trọng để tránh các biến chứng. Bệnh này được gây ra bởi virus và có thể lây từ người sang người qua tiếp xúc với cơ thể của người bệnh. Sốt phát ban thường phổ biến ở trẻ em, đặc biệt trong các môi trường tập thể, vì nó dễ lây lan trong các hoạt động hàng ngày. Tình trạng này có thể làm cho trẻ cảm thấy không thoải mái và mệt mỏi, thường dẫn đến việc quấy khóc.

NHỮNG DẤU HIỆU KHI TRẺ BỊ SỐT PHÁT BAN

Sốt phát ban ở trẻ là một loại bệnh nhiễm trùng nhẹ thường xảy ra từ 2 tuổi trở lên. Có nhiều dạng của sốt phát ban, nhưng ban đào và ban đỏ là phổ biến nhất. Bệnh này do virus gây ra, bao gồm virus rubella, virus sởi hoặc virus đường ruột ECHO.

Trước khi các triệu chứng của phát ban xuất hiện, trẻ thường quấy khóc nhiều, sau đó có biểu hiện sốt. Nếu là sốt phát ban do virus sởi, thường đi kèm với mắt đỏ, chảy nước mũi và ho. Nếu là sốt phát ban do rubella, thì triệu chứng sốt thường nhẹ hơn.

MẸO DÂN GIAN CHỮA SỐT PHÁT BAN CHO TRẺ EM AN TOÀN TẠI NHÀ 11

Khoảng sau một vài ngày từ khi sốt bắt đầu, trẻ sẽ xuất hiện các vết ban đỏ trên da, thường bắt đầu từ mặt và lan xuống cổ, ngực, bụng và các chi. Đồng thời, trẻ có thể trải qua tiêu chảy hoặc đi ngoài phân lỏng. Các vết ban đỏ này thường biến mất sau 3-5 ngày mà không để lại vết thâm trên da khi được chăm sóc đúng cách.

Sau khi phát ban qua đi, trẻ sẽ hồi phục hoàn toàn mà không gây ra bất kỳ biến chứng nào. Tuy nhiên, nếu không điều trị đúng cách, sốt phát ban ở trẻ có thể dẫn đến viêm tai giữa, viêm phổi, tiêu chảy có máu, và trong các trường hợp nghiêm trọng, có thể gây ra viêm não.

MỘT SỐ MẸO DÂN GIAN CHỮA SỐT PHÁT BAN

SỬ DỤNG LÁ BẠC HÀ

Lá bạc hà có tính chất đặc trưng giúp mang lại cảm giác dễ chịu và thoải mái cho người mắc bệnh. Không chỉ được sử dụng trong các công thức nấu nướng và pha chế, lá bạc hà còn nổi tiếng với khả năng hạ sốt và chống viêm hiệu quả. Thành phần mát của lá bạc hà giúp trẻ hạ sốt ở các trường hợp sốt phát ban một cách hiệu quả. Bạn có thể dùng lá bạc hà để tắm cho trẻ và áp dụng một lần mỗi ngày để tăng cường hiệu quả.

MẸO DÂN GIAN CHỮA SỐT PHÁT BAN CHO TRẺ EM AN TOÀN TẠI NHÀ 13

SỬ DỤNG NGẢI CỨU

Thành phần có trong ngải cứu giúp giảm ngứa và ngăn ngừa nguy cơ nhiễm trùng ở các vết ban đỏ do gãi. Bạn cũng có thể áp dụng ngải cứu để đắp cho trẻ nhằm giảm sốt một cách hiệu quả. Sử dụng ngải cứu trong việc tắm cho trẻ cũng giúp giảm các vết ban và hạ sốt một cách nhanh chóng.

MẸO DÂN GIAN CHỮA SỐT PHÁT BAN CHO TRẺ EM AN TOÀN TẠI NHÀ 15

LÁ KINH GIỚI

Việc tắm bằng lá kinh giới có thể giảm các triệu chứng của sốt phát ban. Theo một số chuyên gia, lá kinh giới chứa một lượng chất chống oxy hóa cao, có thể tăng cường hệ miễn dịch và giúp trẻ kháng lại căn bệnh nhanh chóng. Lá kinh giới cũng chứa các chất kháng khuẩn mạnh, giúp ngăn ngừa sự phát triển của virus và hạn chế nhiễm trùng ở các vết ban đỏ. Việc sử dụng lá kinh giới để tắm cho trẻ có thể là một phương pháp điều trị hiệu quả cho sốt phát ban.

MẸO DÂN GIAN CHỮA SỐT PHÁT BAN CHO TRẺ EM AN TOÀN TẠI NHÀ 17

TẮM NƯỚC LÁ KHẾ

Theo Đông y, lá khế có tính lạnh và có khả năng giải độc, làm mát, và có tác dụng lợi tiểu tốt. Với những đặc tính này, lá khế thường được sử dụng để hỗ trợ trong việc điều trị các vấn đề về da như ban đỏ, ung nhọt, và ngứa.

Để điều trị sốt phát ban, chỉ cần đun lá khế để lấy nước, sau đó sử dụng nước này để tắm cho bé. Thực hiện điều này đều đặn mỗi ngày sẽ mang lại hiệu quả nhanh chóng.

MẸO DÂN GIAN CHỮA SỐT PHÁT BAN CHO TRẺ EM AN TOÀN TẠI NHÀ 19

SỬ DỤNG CAM THẢO

Cam thảo là một loại dược liệu phổ biến được ứng dụng trong nhiều phương pháp chữa bệnh. Với vị ngọt đặc trưng, cam thảo thường được sử dụng để làm ngọt hương vị trong các loại bánh kẹo và thậm chí trong thuốc. Nó cũng được áp dụng trong điều trị các vấn đề về viêm đường hô hấp trên một cách hiệu quả. Trong trường hợp sốt phát ban, cam thảo có thể được sử dụng để giảm sốt và làm giảm ho ở trẻ. Tuy nhiên, khi sử dụng cam thảo cho trẻ nhỏ, cần cẩn trọng và nên tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi sử dụng, đặc biệt khi sử dụng qua đường uống.

MẸO DÂN GIAN CHỮA SỐT PHÁT BAN CHO TRẺ EM AN TOÀN TẠI NHÀ 21

KHỔ QUA RỪNG

Khổ qua rừng có vị đắng đặc trưng và thường được áp dụng trong việc điều trị các bệnh về da như ban đỏ, ung nhọt và ngứa. Để chữa sốt phát ban, bạn có thể đun lá khổ qua rừng và sử dụng nước từ lá này để tắm cho trẻ.

MẸO DÂN GIAN CHỮA SỐT PHÁT BAN CHO TRẺ EM AN TOÀN TẠI NHÀ 23

SỬ DỤNG TRÀ XANH

Chất chống oxy hóa có trong trà xanh có thể giảm sự tấn công của virus gây ra sốt phát ban. Vitamin B trong trà xanh có thể giúp làm mềm da và làm dịu các vết thương từ những nốt ban đỏ. Khi áp dụng trà xanh để điều trị sốt phát ban, nên rửa sạch và sử dụng lá trà để hãm. Sau đó, bạn có thể sử dụng nước trà để tắm cho bé 3 lần mỗi tuần để giảm mẩn ngứa và các vết đỏ trên da.

MẸO DÂN GIAN CHỮA SỐT PHÁT BAN CHO TRẺ EM AN TOÀN TẠI NHÀ 25

CÁCH CHĂM SÓC TRẺ BỊ SỐT PHÁT BAN TẠI NHÀ

Dưới đây là phương pháp chữa sốt phát ban cho trẻ sơ sinh tại nhà:

  • Mặc cho bé quần áo mỏng nhẹ để giúp bé cảm thấy thoải mái. Bạn có thể sử dụng áo mỏng kết hợp với quần đùi hoặc tã lót.
  • Đảm bảo bé uống đủ nước để duy trì độ ẩm trong cơ thể, vì sốt có thể làm mất nước nhanh chóng.
  • Sốt phát ban thường đi kèm với triệu chứng sổ mũi. Bạn có thể rửa mũi của bé bằng dung dịch muối sinh lý để giúp bé thở dễ dàng hơn.
  • Tránh sử dụng phấn thơm hoặc phấn rôm lên da trẻ, đặc biệt là vùng da bị mẩn ngứa hoặc sốt phát ban.
  • Theo dõi bé thường xuyên để kiểm tra xem có biểu hiện bất thường nào như sốt cao, tiêu chảy, hoặc nếu bé quá nhỏ dưới 6 tháng tuổi hoặc trạng yếu. Trong trường hợp này, đưa bé đến cơ sở y tế gần nhất để được kiểm tra và thăm khám kịp thời.
MẸO DÂN GIAN CHỮA SỐT PHÁT BAN CHO TRẺ EM AN TOÀN TẠI NHÀ 27

TRẺ CÓ NHỮNG BIỂU HIỆN NHƯ THẾ NÀO THÌ NÊN ĐƯA ĐẾN BỆNH VIỆN?

Cần chú ý đến các dấu hiệu bất thường của trẻ và đưa trẻ đến cơ sở y tế nếu:

  • Trẻ dưới 6 tháng tuổi xuất hiện dấu hiệu bất thường, để có biện pháp điều trị phù hợp.
  • Các biện pháp chữa sốt phát ban đã được thực hiện nhưng tình trạng của trẻ vẫn không kiểm soát được.
  • Sốt của trẻ cao hơn 39°C.
  • Trẻ sinh non hoặc có tình trạng sức khỏe yếu.
  • Ban đỏ không biến mất sau 3 ngày kể từ khi xuất hiện.
  • Trẻ mắc tình trạng tiêu chảy mất nước quá nhiều.

KẾT LUẬN

Trên đây là tổng hợp những mẹo dân gian chữa sốt phát ban được nhiều mẹ bỉm áp dụng thành công. Tuy nhiên, do mỗi bé có thể trạng khác nhau, nên các mẹ cần phải cẩn thận khi chăm sóc.