Amidan là một phần của hệ thống miễn dịch của cơ thể, có vai trò quan trọng trong việc ngăn chặn vi khuẩn và virus xâm nhập vào vùng miệng và họng, bảo vệ đường hô hấp. Tính hiệu quả của amidan thường cao nhất từ 4 đến 15 tuổi, đặc biệt quan trọng để bảo vệ sức khỏe đường hô hấp của trẻ nhỏ. Tuy nhiên, khi trẻ lớn lên, amidan thường dần nhỏ lại và không còn đóng vai trò quan trọng như khi còn nhỏ.
Khi bị tấn công bởi vi khuẩn, amidan có thể trở nên viêm mủ hoặc xuất tiết, gây ra các vấn đề sức khỏe như mệt mỏi và suy kiệt. Trong những trường hợp như vậy, việc cắt bỏ amidan có thể được xem xét để giảm thiểu các tác động tiêu cực đối với sức khỏe của bệnh nhân.
Các trường hợp thường được đề xuất cắt bỏ amidan bao gồm:
- Viêm amidan, viêm amidan mạn tính và viêm amidan nghiêm trọng gây ra ảnh hưởng lớn đến sức khỏe và cuộc sống hàng ngày của bệnh nhân.
- Khó thở, khó nuốt và các biến chứng khác do viêm amidan kéo dài.
- Các bệnh liên quan đến amidan như ung thư hạch bạch huyết amidan và chảy máu ở vùng gần amidan.
CÁC PHƯƠNG PHÁP CẮT AMIDAN
Các phương pháp phẫu thuật cắt amidan phổ biến bao gồm:
Cắt bằng coblator: Sử dụng công nghệ plasma để cắt toàn bộ hoặc một phần của amidan bằng năng lượng tần số vô tuyến, giữ tính toàn vẹn của mô xung quanh.
Cắt bằng laser CO2: Sử dụng sóng laser để đốt amidan, ít gây chảy máu và đau đớn hơn, nhưng có nguy cơ nhiễm trùng vết mổ và ảnh hưởng tới dây thanh quản.
Cắt bằng dao điện: Sử dụng dòng điện tạo ra nhiệt độ cao để tách các mô, tuy nhiên có thể gây tổn thương nhiệt độ ở các mô sâu và đau đớn sau phẫu thuật.
Phương pháp Sluder: Sử dụng lưỡi dao trên dụng cụ để cắt amidan, thường được áp dụng cho các trường hợp amidan lớn, nhưng có nguy cơ chảy máu và nhiễm trùng.
Bóc tách và thòng lọng (Anse): Phương pháp truyền thống cho amidan mạn tính, nhưng có thể gây chảy máu và cần phải cầm máu hố mổ.
Cắt bằng dao mổ siêu âm: Sử dụng dao mổ siêu âm để tạo ra vết mổ và cầm máu, ít gây đau đớn và biến chứng.
CÁC VẤN ĐỀ CÓ THỂ GẶP PHẢI KHI PHẪU THUẬT CẮT AMIDAN
Phản ứng với thuốc gây mê: Thuốc gây mê giúp bệnh nhân không cảm thấy đau trong quá trình phẫu thuật, nhưng có thể gây ra các phản ứng phụ như đau đầu, đau cơ, hoặc buồn nôn. Đối với những trường hợp bệnh nhân dị ứng với thuốc gây mê, các phản ứng nghiêm trọng có thể xảy ra.
Ảnh hưởng đến hô hấp: Một số bệnh nhân có thể gặp vấn đề về hô hấp do sưng tấy ở vùng lưỡi, vòm họng sau phẫu thuật cắt amidan. Tuy nhiên, tình trạng này thường được cải thiện sau đó.
Chảy máu: Tình trạng chảy máu có thể xảy ra trong quá trình phẫu thuật và phục hồi. Trong trường hợp chảy máu nghiêm trọng, bệnh nhân có thể cần điều trị bổ sung và nằm viện lâu hơn với nguy cơ rủi ro tương ứng.
Nhiễm trùng: Mặc dù hiếm gặp, nhưng nhiễm trùng vẫn là một vấn đề có thể xảy ra, làm ảnh hưởng đến sức khỏe và kéo dài thời gian điều trị tại viện. Để giảm nguy cơ này, bệnh nhân nên chọn cơ sở y tế đáng tin cậy với phương pháp phẫu thuật hiện đại và được thực hiện bởi các bác sĩ có kinh nghiệm và chuyên môn cao.
QUY TRÌNH CẮT AMIDAN
Trong quá trình phẫu thuật, bác sĩ sử dụng dụng cụ chuyên dụng để mở và giữ cố định miệng của bệnh nhân. Sau đó, bác sĩ thực hiện cắt amidan bằng một trong các phương pháp đã được mô tả. Kỹ thuật kiểm tra và cầm máu được thực hiện kỹ lưỡng trước khi hoàn thành phẫu thuật.
Sau khi phẫu thuật, bệnh nhân được chuyển đến phòng hồi tỉnh để chờ sự tỉnh táo sau tác dụng của thuốc mê. Khi đã hoàn toàn tỉnh táo, bệnh nhân sẽ được chuyển về phòng để tiếp tục theo dõi các biến chứng sau cắt amidan trong một thời gian ngắn trước khi được phép xuất viện. Bác sĩ sẽ cung cấp hướng dẫn về chế độ ăn uống và đặt lịch tái khám cho bệnh nhân.
NHỮNG LƯU Ý SAU KHI CẮT AMIDAN
Sau phẫu thuật, bệnh nhân nên tuân thủ chế độ ăn uống nhẹ nhàng, dễ tiêu hóa, bao gồm các món ăn mềm và dạng lỏng như cháo, súp, nước ép hoa quả và các loại sữa. Khi có thể, bệnh nhân có thể chuyển sang ăn cơm nấu nhuyễn và chờ cho vùng phẫu thuật hồi phục trước khi trở lại ăn cơm thường.
Cần lưu ý rằng sau phẫu thuật, không nên tiêu thụ thực phẩm giàu dầu mỡ, đồ khô cứng và tránh uống rượu bia, hút thuốc lá hoặc sử dụng đồ uống có gas, vì chúng có thể ảnh hưởng đến vết mổ, làm tăng nguy cơ chảy máu và nhiễm trùng.
Về vệ sinh họng miệng sau phẫu thuật, bệnh nhân vẫn cần chăm sóc họng miệng bằng cách chải răng nhẹ nhàng và sử dụng nước súc miệng để sát khuẩn. Tuy nhiên, cần tránh khạc đờm hoặc hắng giọng để không gây ảnh hưởng đến vùng phẫu thuật.
BIẾN CHỨNG CỦA PHẪU THUẬT CẮT VIÊM AMIDAN
Biến chứng trong quá trình cắt amidan có thể bao gồm:
- Chảy máu trong hoặc sau phẫu thuật amidan.
- Chấn thương đối với răng, thanh quản, thành họng/vòm miệng mềm.
- Vết thương lưỡi hoặc môi.
- Phù nề trên thanh quản.
- Tổn thương đối với hệ thống hô hấp.
Các biến chứng sau khi cắt amidan có thể gồm:
- Buồn nôn hoặc nôn mửa.
- Đau tại vết mổ.
- Sẹo hẹp trên thành họng/vòm miệng mềm.
Các biến chứng muộn hiếm gặp có thể bao gồm:
- Tổn thương mạch máu.
- Tràn khí dưới da.
- Huyết khối tĩnh mạch.
- Trật khớp đốt sống cổ.
- Rối loạn vị giác.
NHỮNG CÂU HỎI THƯỜNG GẶP
1. Có nên cắt amidan không? Khi nào nên cắt amidan? Khi nào cần cắt amidan?
Phẫu thuật cắt amidan được đặt ra khi có tình trạng viêm amidan dai dẳng kéo dài trên 5 lần/năm, tắc nghẽn đường thở do amidan quá phát, viêm amidan nặng hoặc có biến chứng áp xe, u amidan
2. Cắt amidan có đau không?
Vì phẫu thuật được thực hiện dưới gây mê toàn thân nên trong suốt quá trình cắt amidan, người bệnh sẽ không cảm thấy đau. Tuy nhiên, khi thuốc mê hết tác dụng, bạn sẽ cảm thấy đau cổ họng và đau ít hay nhiều phụ thuộc vào phương pháp phẫu thuật cũng như tình trạng vết mổ của bạn.
3. Cắt amidan có ảnh hưởng đến giọng nói không?
Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng, việc cắt amidan sẽ không gây ảnh hưởng đến chất lượng giọng nói của bạn. Tuy nhiên, một số ít trường hợp sau cắt amidan dẫn đến phù nề thanh quản làm thay đổi giọng nói trong thời gian ngắn, triệu chứng sẽ biến mất khi vết mổ lành.
4. Cắt amidan có gây mê không?
Hiện nay, hầu hết các phẫu thuật cắt amidan đều được thực hiện dưới gây mê toàn thân để tối ưu hóa quá trình thực hiện cuộc mổ.
5. Cắt amidan có nguy hiểm không?
Mổ cắt amidan là một phẫu thuật không phức tạp và hiếm khi xảy ra biến chứng nghiêm trọng. Các biến chứng thường gặp nhất là nhiễm trùng, đau và chảy máu sau mổ. Hầu hết các biến chứng trên đều xử trí được, khi bệnh nhân đến bệnh viện để bác sĩ kiểm tra và điều trị.
Tuy nhiên, một số ít trường hợp chảy máu nếu không xử trí kịp thời có thể dẫn đến mất máu nhiều, gây biến chứng nặng.
KẾT LUẬN
Cắt amidan không quá phức tạp nhưng cũng không loại trừ các biến chứng có thể xảy ra, nhất là ở các trường hợp mắc chứng máu khó đông hay một số bệnh về vòm họng khác. Vì vậy, để có kết quả phẫu thuật tốt nhất, người bệnh nên đến các bệnh viện có chuyên khoa tai mũi họng và phối hợp chặt chẽ với các chuyên khoa liên quan để được hỗ trợ kịp thời trong những trường hợp phức tạp.
