Gai cột sống là một bệnh lý gây ra đau đớn và ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống của bệnh nhân. Tên gọi của bệnh đã mô tả chính xác triệu chứng chính, khi bệnh nhân trải qua cảm giác đau nhức liên tục ở khu vực sống lưng. Để hiểu rõ hơn về bệnh này và các thông tin y khoa liên quan, hãy tham khảo chi tiết trong bài viết dưới đây.
BỆNH GAI CỘT SỐNG LÀ GÌ?
Gai cột sống là tình trạng xương ở cột sống bị thoái hóa, hình thành các gai xương nhọn như những chiếc gai nhỏ mọc ra từ xương. Gai cột sống có thể xuất hiện ở bất kỳ vị trí nào trên cột sống, nhưng phổ biến nhất là ở vùng thắt lưng và cổ.
DẤU HIỆU BỆNH GAI CỘT SỐNG
Dưới đây là một số dấu hiệu nhận biết những người bị bệnh gai cột sống:
- Đau nhức ở lưng và cổ: Đây là dấu hiệu phổ biến nhất của bệnh gai cột sống. Cơn đau thường âm ỉ, kéo dài, có thể tăng lên khi vận động hoặc thay đổi tư thế.
- Đau lan xuống tay và chân: Khi bệnh tiến triển nặng, các gai xương có thể chèn ép lên dây thần kinh, gây ra những cơn đau lan xuống tay và chân.
- Cứng khớp: Người bệnh có thể cảm thấy cứng khớp ở lưng và cổ, nhất là khi mới ngủ dậy hoặc sau khi ngồi lâu.
- Khó khăn khi vận động: Người bệnh có thể gặp khó khăn khi xoay người, cúi gập người hoặc đứng lên ngồi xuống.
- Mất cảm giác ở tay và chân: Khi các gai xương chèn ép nặng lên dây thần kinh, người bệnh có thể bị mất cảm giác ở tay và chân.
- Khó thở, thở không ra hơi: Trong một số trường hợp, bệnh gai cột sống có thể gây chèn ép tủy sống, dẫn đến khó thở, thở không ra hơi.
NGUYÊN NHÂN GÂY GAI CỘT SỐNG LƯNG
Có nhiều nguyên bị gai cột sống lưng, bao gồm:
- Tuổi tác: Gai cột sống thường gặp ở những người cao tuổi, do quá trình lão hóa khiến xương khớp bị thoái hóa.
- Chấn thương cột sống: Chấn thương cột sống, chẳng hạn như tai nạn, ngã,… có thể làm tổn thương xương và gây ra gai cột sống.
- Bệnh lý cột sống: Một số bệnh lý cột sống, chẳng hạn như viêm khớp cột sống, thoát vị đĩa đệm,… cũng có thể gây ra gai cột sống.
- Ngồi nhiều, ít vận động: Ngồi nhiều, ít vận động khiến các cơ và xương khớp ở cột sống bị yếu đi, dễ bị tổn thương và dẫn đến gai cột sống.
- Thừa cân, béo phì: Thừa cân, béo phì gây áp lực lên cột sống, khiến các đốt sống bị lệch và chèn ép lên các dây thần kinh, từ đó có thể gây ra gai cột sống.
- Thiếu canxi: Thiếu canxi khiến xương trở nên yếu và dễ bị tổn thương, từ đó có thể gây ra gai cột sống.
- Sự lắng đọng canxi: Sự tích tụ canxi ở dạng calcipyrophosphat ở các dây chằng, gân tiếp xúc với đốt sống.
PHƯƠNG PHÁP ĐIỀU TRỊ BỆNH GAI CỘT SỐNG
Bệnh gai cột sống không ảnh hưởng tới tính mạng của người bệnh, tuy nhiên đây là bệnh lý không thể điều trị khỏi hoàn toàn được, việc điều trị cũng chỉ có tác dụng hạn chế những triệu chứng. Để giảm bớt những cơn đau người bệnh có thể tham khảo một số phương pháp sau:
UỐNG THUỐC TRỊ GAI CỘT SỐNG
Uống thuốc trong quá trình điều trị là phương pháp được nhiều người lựa chọn. Tuy nhiên với phương pháp này, bệnh nhân cần phải tuân thủ chặt chẽ theo hướng dẫn cũng như chỉ định của các bác sĩ. Thuốc tây y sẽ hỗ trợ để giảm các triệu chứng của gai cột sống như: đau buốt thắt lưng, tê bì chân tay,…
SỬ DỤNG DƯỢC LIỆU TRONG DÂN GIAN
Các bài thuốc từ thành phần thiên nhiên được biết đến với tác dụng điều trị gai cột sống hiệu quả. Tuy nhiên chỉ nên sử dụng những bài thuốc này khi bệnh ở mức độ nhẹ. Bưởi, chanh, ngải cứu,… là những bài thuốc quen thuộc trong việc hỗ trợ điều trị bệnh gai cột sống hiệu quả.
VẬT LÝ TRỊ LIỆU
Vật lý trị liệu là phương pháp giúp tăng cường sức mạnh cơ bắp, cải thiện khả năng vận động của người bệnh. Vật lý trị liệu có thể được áp dụng với các bài tập kéo giãn, massage,…
PHẪU THUẬT
Phẫu thuật chỉ được chỉ định khi các phương pháp điều trị bảo tồn không mang lại hiệu quả. Phẫu thuật sẽ giúp loại bỏ các gai xương, giải phóng dây thần kinh bị chèn ép.
CÁCH TRỊ GAI CỘT SỐNG LƯNG TẠI NHÀ
Các phương pháp trị gai cột sống lưng tại nhà bao gồm:
- Sử dụng thuốc giảm đau, chống viêm không steroid (NSAIDs): Các thuốc NSAIDs như ibuprofen, naproxen,… có tác dụng giảm đau, kháng viêm, giúp cải thiện các triệu chứng của gai cột sống như đau lưng, tê bì chân tay.
- Sử dụng thuốc giảm đau opioid: Các thuốc opioid như codeine, tramadol,… có tác dụng giảm đau mạnh hơn NSAIDs nhưng có thể gây ra một số tác dụng phụ như buồn ngủ, táo bón,…
- Sử dụng thuốc giãn cơ: Các thuốc giãn cơ như cyclobenzaprine, methocarbamol,… có tác dụng làm giãn cơ, giúp giảm đau và cải thiện khả năng vận động.
- Sử dụng các bài thuốc dân gian: Một số bài thuốc dân gian như ngâm rượu ngải cứu, xoa bóp tinh dầu,… có tác dụng giảm đau, kháng viêm, giúp cải thiện các triệu chứng của gai cột sống.
- Tập thể dục trị liệu: Tập thể dục trị liệu giúp tăng cường sức mạnh cơ bắp, cải thiện khả năng vận động, giúp giảm áp lực lên cột sống.
- Chườm nóng, chườm lạnh: Chườm nóng giúp giảm đau, thư giãn cơ bắp, còn chườm lạnh giúp giảm viêm, sưng.
- Giảm cân: Thừa cân, béo phì là một yếu tố nguy cơ gây gai cột sống. Do đó, giảm cân giúp giảm áp lực lên cột sống, từ đó giúp cải thiện các triệu chứng của bệnh.
LÀM THẾ NÀO ĐỂ PHÒNG NGỪA BỆNH CỘT SỐNG THẮT LƯNG CÓ GAI?
Dưới đây là một số cách phòng tránh bệnh gai cột sống:
HẠN CHẾ LÀM VIỆC QUÁ SỨC
Với những người thường xuyên phải làm việc nặng như khuân vác, phụ hồ,… cần phải vận động đúng tư thế và hạn chế làm việc nặng để tránh nguy cơ bị gai cột sống. Đặc biệt, đối với các chị em dân văn phòng nên tránh ngồi yên một chỗ, cần vận động liên tục, không cúi quá thấp xuống mặt bàn khiến lưng bị gù.
THƯỜNG XUYÊN LUYỆN TẬP THỂ DỤC, THỂ THAO
Tích cực luyện tập thể dục thể thao để nâng cao sức khỏe, tăng cường sức đề kháng và sở hữu một bộ xương chắc khỏe, dẻo dai. Tuy nhiên, mỗi ngày chỉ cần tập khoảng 30 phút và đúng tư thế. Những môn thể thao giúp phòng ngừa tốt bệnh gai cột sống như chạy bộ, đạp xe, bơi lội,…
XÂY DỰNG CHẾ ĐỘ ĂN UỐNG DINH DƯỠNG VÀ KHOA HỌC
Vấn đề dinh dưỡng cho bệnh nhân gai cột sống được rất nhiều người quan tâm. Để phòng ngừa bệnh lý này ta cần bổ sung đầy đủ rau xanh, hoa quả, những thực phẩm giàu canxi như thịt, trứng, sữa,… Ngoài ra cần bổ sung thêm những thực phẩm giàu vitamin D, chất xơ,…
Với những cách phòng tránh bệnh gai cột sống kể trên, chúng ta có thể giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh, bảo vệ sức khỏe xương khớp của bản thân.
