Dưỡng can tán – Trị chứng can hư, điều hoà cơ thể

Dưỡng can tán - Trị chứng can hư, điều hoà cơ thể 1

Một vị bác sĩ chia sẻ rằng sau khi điều tiết được cơ thể, nhiều chị em đã hỏi ông ấy sau này cần chú ý những gì, có nên dùng thực phẩm chức năng hay dược thiện, thực liệu để duy trì hiệu quả không. Cách đây không lâu, một bệnh nhân ngoài bốn mươi tuổi cũng tới gặp ông ấy do mắt khô, thường xuyên đau đầu, kinh nguyệt ra ít, chán ăn, cô lo mình tiền mãn kinh sớm. Kết quả bác sĩ thấy mạch cô ấy khá yếu, lưỡi có rêu trắng, da mặt nhợt nhạt, xanh xao, kết hợp với lời kê của bệnh nhân, ông ấy chẩn đoán đây là triệu chứng can huyết hư, tỳ hư, can khí uất kết. Đối với những trường hợp như vậy, sau khi điều hòa cơ thể và loại bỏ những triệu chứng, bác sĩ đã giới thiệu cho họ Dưỡng Can Tán để điều tiết cơ thể hằng ngày.

Dưỡng can tán - Trị chứng can hư, điều hoà cơ thể 3

Dưỡng can tán là một bài thuốc y học cổ truyền có tác dụng dưỡng âm giúp cân bằng năng lượng âm trong cơ thể, hỗ trợ sức khỏe và tăng cường năng lượng, bổ gan, thanh nhiệt, giải độc. Bài thuốc thường được sử dụng để điều trị các chứng bệnh do can âm hư, can nhiệt, như:

  • Mệt mỏi, chóng mặt, hoa mắt
  • Nhức đầu, mất ngủ
  • Chán ăn, khô miệng, táo bón
  • Rụng tóc, mụn nhọt
  • Da khô, vàng da
  • Viêm gan, xơ gan

Các vị thuốc trong bài thuốc này bao gồm: đương quy, bạch thược, sài hồ và bạch biển đậu (đậu ván trắng). Chắc mọi người đã không còn xa lạ với đương quy, bạch thược và sài hồ. Sài hồ là vị thuốc nổi tiếng để sơ can lý khí giúp tăng cường sự thông thoáng của khí huyết và năng lượng trong cơ thể; bạch thược có tác dụng dưỡng gan, bổ máu; đương quy thì bổ máu và hoạt huyết, là vị thuốc không thể thiếu trong phụ khoa. Ngoài ra, bài thuốc này còn dùng tới một nguyên liệu khác – bạch biển đậu.

Dưỡng can tán - Trị chứng can hư, điều hoà cơ thể 5

Lý Thời Trân, danh y và nhà dược học nổi tiếng của Trung Quốc thời nhà Minh, từng nói bạch biển đậu “khí hăng thơm, tính ôn bình, có công dụng ôn hòa, ngũ cốc của tỳ”, chính là do công dụng thanh nhiệt, giải độc, giúp cơ thể giải trừ các độc tố tích tụ trong cơ thể, từ đó giúp cơ thể khỏe mạnh, phòng ngừa bệnh tật, bổ tỳ, kiên vị, giúp kiện tỳ vị, tăng cường tiêu hóa, giúp ăn ngon, ngủ ngon, da dẻ hồng hào. Trị các chứng bệnh do nhiệt độc gây ra, như:

  • Nhức đầu, chóng mặt, hoa mắt
  • Mệt mỏi, chán ăn, buồn nôn
  • Tiêu chảy, táo bón
  • Viêm gan, xơ gan
  • Rụng tóc, mụn nhọt
  • Mẩn ngứa, dị ứng

Bạch biển đậu được sử dụng trong bài thuốc này là loại đã được rang lên. Sau khi rửa sạch, rang bạch biển đậu cho tới khi hơi ngả sang màu vàng; mọi người cũng có thể mua bạch biển đậu rang sẵn. Bạch biển đậu khi đã rang sẽ có công dụng thu sáp, bổ tỳ, cầm tiêu chảy tốt hơn bạch biển đậu chưa rang; bạch biển đậu sống trừ thấp tốt hơn, tuy nhiên lại chứa nhiều hàn khí hơn loại đã rang, nên nếu sử dụng trong thời gian dài dễ làm tổn thương tỳ vị. Dưỡng Can Tán sử dụng bạch biển đậu đã rang, vì vậy phù hợp cho việc dưỡng gan hằng ngày của chị em phụ nữ, đặc biệt là những người ngoài ba mươi tuổi.

Vậy công thức nào hợp lý cho bài thuốc này? Đầu tiên lấy bốn nguyên liệu theo tỷ lệ: nếu bạn có 500g đương quy, thì lượng bạch thược, sài hồ và bạch biển đậu cũng là 500g mỗi loại. Thái thành từng miếng nhỏ hoặc cắt lát mỏng, sau đó lần lượt cho vào máy xay thành bột, dùng thìa trộn đều, cho vào hộp bảo quản. Mỗi tối trước khi đi ngủ lấy 3g hỗn hợp này pha với nước nóng rồi uống . Nếu cảm thấy khó uống bạn có thể cho thêm một chút mật ong để tăng mùi vị, nhưng tốt nhất không nên thêm đường.

Những điều cần ghi nhớ:

  • Dưỡng Can Tán là bài thuốc phù hợp để điều tiết cơ thể hằng ngày, gồm bốn vị thuốc: đương quy, bạch thược, sài hồ và bạch biển đậu.
  • Pha đúng tỉ lệ và uống vào mỗi tối trước khi đi ngủ.

Vì sao phụ nữ muốn dưỡng sinh phải dưỡng Gan đầu tiên?

Vì sao phụ nữ muốn dưỡng sinh phải dưỡng Gan đầu tiên? 7

Trong tác phẩm Lâm chứng chỉ nam y án, Diệp Thiên Sĩ viết rằng “Nữ tử ỷ can vi tiên thiên dã”, có nghĩa “gan” là cái gốc của phụ nữ. Hầu hết hoạt động sinh lý của phụ nữ đều liên quan mật thiết tới gan, bởi vì phụ nữ thuộc âm, lấy máu làm gốc.

Nhiều người thắc mắc: Vì sao gan lại liên quan mật thiết đến khí huyết như vậy? Sự chuyển hóa của khí huyết được quyết định bởi tỳ vị, mà máu được vận chuyển nhờ lực bơm từ tim, nhưng điều này thì liên quan gì đến gan?

Theo quan điểm Đông y, gan được coi là nơi dự trữ máu. Vào buổi tối hoặc khi chúng ta nằm nghỉ, máu được lưu trữ ở gan. Điều này giúp duy trì một nguồn máu ổn định và sẵn sàng khi cơ thể cần. Gan chịu trách nhiệm chuyển hóa và lưu trữ các chất dinh dưỡng từ máu. Các chất dinh dưỡng này sau đó được phát tán và cung cấp cho cơ thể khi cần thiết. Quá trình này giúp duy trì sự cân bằng trong khí huyết và cung cấp năng lượng cho các hoạt động của cơ thể. Nếu gan có vấn đề, chức năng dự trữ máu sẽ suy yếu, dẫn tới tình trạng hao tổn máu, từ đó ảnh hưởng đến hoạt động bình thường của con người.

Vì sao phụ nữ muốn dưỡng sinh phải dưỡng Gan đầu tiên? 9

Ngoài ra gan cũng được liên kết với chu kỳ kinh nguyệt của phụ nữ. Kinh nguyệt của phụ nữ được sinh ra từ một phân của xung mạch (huyết hải). Lượng kinh nguyệt không chỉ liên quan tới thận khí, mà còn có quan hệ mật thiết với can huyết. Mọi người đều biết kinh nguyệt quan trọng với phụ nữ như thế nào, nhưng ít ai thực sự tìm hiểu thấu đáo. Phụ nữ trong thời kỳ kinh nguyệt thì huyết âm dễ tiêu hao. 

Thậm chí trong thai kỳ, tuy đã ngừng kinh nhưng vẫn cần tiêu hao huyết âm để nuôi dưỡng thai nhi. Sau khi sinh nở, máu cũng đóng vai trò quan trọng là giúp vận chuyển prolactin kích thích sản sinh ra sữa. Nếu gan không hoạt động đúng cách, có thể ảnh hưởng đến sự cân bằng hormone và các quá trình sinh sản dễ gây ra các bệnh phụ khoa. Nhìn chung, nếu máu trong gan dồi dào, phụ nữ sẽ ít mắc các bệnh phụ khoa hơn.

Vì sao phụ nữ muốn dưỡng sinh phải dưỡng Gan đầu tiên? 11

Mặc dù các vấn đề về gan ít ảnh hưởng tới dáng vóc, nhưng cũng sẽ ảnh hưởng đến sắc mặt phụ nữ mà chỉ cần nhìn ngoại hình cũng thấy được. Trong ngũ hành, gan thuộc mộc, tỳ thuộc thổ, mộc khắc thổ, nếu can khí quá dư thừa sẽ ảnh hưởng tới tỳ vị, khiến da mặt vàng đi; mặt khác, nếu can khí ứ đọng, da mặt sẽ sẫm màu, xuất hiện các vết thâm nám. Nếu tỳ vị hư nhược, phụ nữ sẽ nhanh già, biểu hiện cụ thể như dáng dấp xập xệ, mặt mũi hốc hác, da vàng, rụng tóc, v.v. Vì vậy, nếu thấy da mình vàng sẫm nhưng không có các triệu chứng tỳ hư, thì khả năng cao là gan đang có vấn đề.

Tóm lại, bất cứ thời điểm nào trong đời, phụ nữ cũng cần hết sức chú ý đến việc dưỡng gan. Dù đang khỏe mạnh thế nào, tôi cũng hy vọng bạn tìm hiểu thêm kiến thức để chăm sóc gan của bản thân.

 Những điều cần ghi nhớ:

  • Gan là cơ quan dự trữ máu, rất nhiều hoạt động sinh lý ở nữ giới đều cần sử dụng máu, bởi vậy phụ nữ muốn giữ gìn nhan sắc cần dưỡng gan và bổ sung máu.
  • Tỳ vị hư nhược sẽ khiến phụ nữ nhanh già, biểu hiện cụ thể như vóc dáng xập xệ, mặt mũi hốc hác, da vàng, rụng tóc, v.v…
  • Trong mọi giai đoạn của cuộc đài, phụ nữ đều cần chú ý chăm sóc gan.