Tiêm thuốc tránh thai là một biện pháp phòng tránh mang thai được nhiều chị em phụ nữ áp dụng. Tuy nhiên, việc tiêm thuốc tránh thai như thế nào, việc làm này có lợi hay có hại thì nhiều người vẫn chưa hiểu rõ.
TỔNG QUAN VỀ TIÊM THUỐC TRÁNH THAI
Ngoài các phương pháp tránh thai như uống thuốc ngừa thai hoặc sử dụng bao cao su, tiêm thuốc tránh thai hiện nay được coi là một biện pháp hiệu quả và tạm thời. Thuốc tiêm tránh thai có tác dụng chủ yếu là ức chế quá trình rụng trứng trong cơ thể phụ nữ, từ đó hạn chế và ngăn chặn tinh trùng xâm nhập, bám và hình thành tổ trong tử cung.
Các loại thuốc tiêm tránh thai chủ yếu được chia thành hai nhóm chính:
- Nhóm I: Bao gồm estrogen và progestin, hai hormone quan trọng trong chu kỳ kinh nguyệt của phụ nữ.
- Nhóm II: Bao gồm chỉ progestin, với hai loại chính là NETEN (Norethindrone Enanthate) và DMPA (Depot Medroxyprogesterone Acetate), trong đó, DMPA là loại phổ biến hơn.
Việc tiêm thuốc tránh thai thường được thực hiện bằng cách tiêm vào cơ bắp với tần suất từ 1 đến 3 tháng mỗi lần. Thời gian tác dụng của thuốc sẽ phụ thuộc vào loại thuốc, nhưng thông thường, chúng có tác dụng trong vài tuần. Điều quan trọng là cần tuân thủ đúng liều lượng và định kỳ của thuốc để đảm bảo hiệu quả trong việc tránh thai.
ƯU ĐIỂM CỦA TIÊM THUỐC TRÁNH THAI
So với các phương pháp ngừa thai khác, tiêm thuốc tránh thai mang lại sự tiện lợi, với thời gian tác dụng kéo dài và không đòi hỏi việc uống thuốc hàng ngày hoặc trước mỗi quan hệ tình dục. Tiêm thuốc tránh thai được đánh giá là một biện pháp an toàn với những ưu điểm sau:
- Hiệu quả cao: Khả năng ức chế gần như toàn bộ quá trình rụng trứng và ngăn chặn tinh trùng xâm nhập giúp tiêm thuốc tránh thai có hiệu quả gần như tuyệt đối trong việc ngừa thai.
- Không ảnh hưởng đến khả năng mang thai và sinh con: Tiêm thuốc tránh thai là một biện pháp ngừa thai tạm thời, và chỉ cần ngừng tiêm trong khoảng vài tháng, cơ thể sẽ trở lại trạng thái bình thường, giúp phụ nữ có thể mang thai khi mong muốn.
- Dùng được cho phụ nữ đang cho con bú: Việc sử dụng thuốc tiêm tránh thai không ảnh hưởng đến sự tiết sữa của người mẹ đang cho con bú. Lượng thuốc rất nhỏ được bài tiết qua sữa mẹ và không có ảnh hưởng đáng kể đến sự phát triển của trẻ về chiều cao và cân nặng.
- Không tương tác và không gây ảnh hưởng tiêu cực: Tiêm thuốc tránh thai không tương tác với nhiều loại thuốc khác, không gây ra các vấn đề như phù, rối loạn huyết áp, mạch, và không ảnh hưởng đến hệ miễn dịch của người sử dụng.
TIÊM THUỐC TRÁNH THAI CÓ HẠI KHÔNG?
Mặc dù tiêm thuốc tránh thai có nhiều ưu điểm như hiệu quả cao, tiện lợi, tác dụng lâu và an toàn, tuy nhiên, phụ nữ cũng nên cân nhắc và thận trọng với một số tác dụng phụ do thuốc tiêm gây ra như sau:
- Mất kinh: Tiêm thuốc tránh thai có thể gây mất kinh do ức chế sự phát triển của niêm mạc tử cung. Tuy nhiên, tình trạng này không ảnh hưởng đến khả năng sinh sản và sẽ trở lại bình thường khi ngừng sử dụng.
- Rong kinh, rong huyết, băng kinh: Các hiện tượng này có thể xảy ra, đặc biệt sau liều thuốc đầu tiên, nhưng cơ thể thường sẽ thích nghi và điều chỉnh sau đó.
- Tăng cân và loãng xương: Tiêm thuốc tránh thai có thể gây tăng cân và loãng xương, đặc biệt khi sử dụng trong thời gian dài. Nếu có tình trạng tăng cân nhanh chóng hoặc lo lắng về loãng xương, việc tham khảo ý kiến bác sĩ để điều chỉnh liều lượng hoặc thay đổi phương pháp là quan trọng.
- Tác động đến tâm trạng và các tác dụng phụ khác: Thay đổi tâm trạng, đau đầu, chóng mặt, buồn nôn là một số tác dụng phụ khác có thể xuất hiện khi sử dụng tiêm thuốc tránh thai. Thường thì những triệu chứng này sẽ giảm đi khi cơ thể thích nghi với thuốc.
NHỮNG AI NÊN VÀ KHÔNG NÊN TIÊM THUỐC TRÁNH THAI?
NHỮNG ĐỐI TƯỢNG NÊN TIÊM THUỐC TRÁNH THAI
- Phụ nữ đang trong độ tuổi mang thai và sinh con muốn ngừa thai tạm thời (trong khoảng 2 năm): Với tác dụng kéo dài từ 1-3 tháng mỗi lần tiêm, phương pháp này giúp phụ nữ duy trì sự linh hoạt trong quản lý kế hoạch gia đình.
- Phụ nữ đang cho con bú (trẻ từ 6 tuần tuổi trở lên): Tiêm thuốc tránh thai không ảnh hưởng đến sự tiết sữa của người mẹ và không có tác dụng phụ đáng kể đối với sức khỏe của trẻ. Điều này cung cấp một phương pháp an toàn và hiệu quả cho phụ nữ sau khi sinh.
- Phụ nữ muốn tránh thai bằng biện pháp tiện lợi, hiệu quả, không ảnh hưởng đến đời sống vợ chồng và không muốn sử dụng thuốc tránh thai hàng ngày (do tác phụ hoặc chống chỉ định với thuốc có chứa estrogen): Việc không chứa estrogen giúp giảm nguy cơ các tác dụng phụ liên quan đến hormone này, làm cho phương pháp trở nên thích hợp đối với những phụ nữ có yêu cầu đặc biệt về thành phần hoặc có nguy cơ tăng cao về các tác dụng phụ của estrogen.
NHỮNG ĐỐI TƯỢNG KHÔNG NÊN TIÊM THUỐC TRÁNH THAI
- Trẻ gái <16 tuổi: Phương pháp ngừa thai này không được khuyến khích cho nhóm độ tuổi này do cơ thể vẫn đang phát triển, và tác động của hormone trong thuốc có thể gây ảnh hưởng đáng kể đến quá trình phát triển tự nhiên của cơ thể.
- Phụ nữ có khối u ở vú, mắc bệnh ung thư vú hoặc đã điều trị khỏi ung thư vú, ung thư buồng trứng: Do thuốc tránh thai chứa hormone, nó có thể tăng nguy cơ tăng trưởng của khối u và không phù hợp cho phụ nữ có tiền sử ung thư.
- Phụ nữ mắc các bệnh nội tiết hoặc bị rong huyết, rong kinh chưa xác định rõ nguyên nhân: Các tình trạng nội tiết và rong huyết có thể làm tăng nguy cơ tác dụng phụ hoặc không hiệu quả của thuốc tránh thai.
- Phụ nữ đang mang thai nhưng chưa biết: Việc sử dụng thuốc tránh thai trong tình trạng mang thai có thể ảnh hưởng đến sức khỏe của thai nhi. Việc kiểm tra trạng thái mang thai trước khi sử dụng là quan trọng.
- Phụ nữ đang dùng thuốc hoặc đang điều trị một số bệnh như tim mạch, tăng huyết áp, lao, gan mật, động kinh, nhức đầu, trầm cảm, suy giảm miễn dịch, bệnh lây truyền qua đường tình dục: Do tương tác với các điều trị và tình trạng sức khỏe khác, việc sử dụng thuốc tránh thai có thể không an toàn.
- Phụ nữ gặp tác dụng phụ khi sử dụng thuốc tránh thai: Nếu phụ nữ gặp các tác dụng phụ không mong muốn hoặc có dấu hiệu không chịu đựng được thuốc, nên thảo luận với bác sĩ để tìm phương pháp ngừa thai thích hợp khác.
Tiêm thuốc tránh thai có nhiều ưu điểm như hiệu quả cao, tiện lợi và an toàn nhưng cũng có hạn chế nhất định. Vì vậy, phụ nữ trong độ tuổi mang thai muốn tiêm thuốc ngừa thai cần tìm hiểu kỹ lưỡng và cân nhắc trước khi quyết định tránh thai bằng biện pháp này.
