Tràn dịch khớp gối là một trong các vấn đề đau nhức phổ biến nhất ở đầu gối, nhất là với nguyên nhân thoái hóa khớp. Mặc dù thuốc có thể giúp kiểm soát các triệu chứng đau đớn cho người bệnh, thủ thuật chọc hút dịch khớp làm giảm áp lực trong ổ khớp, cải thiện vận động, chế độ ăn uống cũng có thể tạo ra sự khác biệt. Chính vì vậy, người bệnh cần biết tràn dịch khớp gối nên ăn gì và kiêng gì để có một kế hoạch điều trị toàn diện.
TRÀN DỊCH KHỚP GỐI LÀ GÌ?
Tràn dịch khớp gối là tình trạng chất lỏng hoạt dịch dư thừa tích tụ trong hoặc xung quanh khớp gối. Chất lỏng hoạt dịch là một chất lỏng nhớt có tác dụng bôi trơn khớp và giảm ma sát. Khi có quá nhiều chất lỏng hoạt dịch, khớp gối sẽ bị sưng, đau và khó vận động.
NGUYÊN NHÂN GÂY TRÀN DỊCH KHỚP GỐI
Có nhiều nguyên nhân gây tràn dịch khớp gối, bao gồm:
- Chấn thương: Chấn thương khớp gối, chẳng hạn như bong gân, rách dây chằng hoặc gãy xương, có thể gây viêm và dẫn đến tràn dịch.
- Thoái hóa khớp: Thoái hóa khớp là tình trạng sụn khớp bị mòn, dẫn đến khớp bị cứng và đau.
- Viêm khớp dạng thấp: Viêm khớp dạng thấp là một bệnh tự miễn, khiến hệ thống miễn dịch của cơ thể tấn công các khớp, gây viêm và sưng.
- Bệnh Gout: Bệnh Gout là một bệnh gây viêm khớp do tích tụ axit uric trong máu.
- Nhiễm trùng: Nhiễm trùng khớp gối do vi khuẩn hoặc virus có thể gây viêm và sưng.
- U nang: U nang ở khớp gối có thể gây chèn ép và dẫn đến tràn dịch.
TRIỆU CHỨNG CỦA TRÀN DỊCH KHỚP GỐI
Triệu chứng của tràn dịch khớp gối thường bao gồm:
- Sưng: Khớp gối bị sưng to, có thể nhìn thấy rõ bằng mắt thường.
- Đau: Khớp gối bị đau, nhất là khi vận động.
- Khó vận động: Khớp gối bị cứng, khó vận động.
- Nóng: Khớp gối có thể bị nóng lên.
CHẾ ĐỘ ĂN UỐNG CHO NGƯỜI BỊ TRÀN DỊCH KHỚP GỐI
NÊN ĂN GÌ KHI BỊ TRÀN DỊCH KHỚP GỐI?
Thực phẩm giàu omega-3: Omega-3 là một loại axit béo không bão hòa đa có nhiều tác dụng tích cực đối với sức khỏe xương khớp, bao gồm giảm viêm, giảm đau và cải thiện khả năng vận động. Các nguồn thực phẩm giàu omega-3 bao gồm:
- Cá hồi, cá ngừ, cá thu, cá trích, cá mòi
- Hạt chia, hạt lanh, quả óc chó
- Dầu ô liu, dầu hạt cải
Thực phẩm giàu vitamin D: Vitamin D là một chất dinh dưỡng quan trọng giúp cơ thể hấp thụ canxi, từ đó duy trì xương khớp chắc khỏe. Các nguồn thực phẩm giàu vitamin D bao gồm:
- Cá béo (như cá hồi, cá ngừ, cá thu)
- Trứng
- Sữa, phô mai, sữa chua
- Nấm
Thực phẩm giàu canxi: Canxi là khoáng chất chính cấu tạo nên xương và răng. Một chế độ ăn uống giàu canxi giúp ngăn ngừa loãng xương, từ đó giảm nguy cơ thoái hóa khớp. Các nguồn thực phẩm giàu canxi bao gồm:
- Sữa, phô mai, sữa chua
- Các loại đậu (đậu nành, đậu đũa, đậu xanh)
- Trái cây họ cam quýt
- Rau lá xanh đậm (cải xoăn, cải bó xôi)
Thực phẩm giàu chất chống oxy hóa: Chất chống oxy hóa giúp bảo vệ tế bào khỏi bị hư hại do các gốc tự do. Một chế độ ăn uống giàu chất chống oxy hóa có thể giúp giảm viêm và cải thiện sức khỏe tổng thể của xương khớp. Các nguồn thực phẩm giàu chất chống oxy hóa bao gồm:
- Trái cây và rau quả tươi
- Các loại hạt và đậu
- Trà xanh
TRÀN DỊCH KHỚP GỐI KIÊNG ĂN GÌ
Thực phẩm giàu chất béo bão hòa và trans fat: Chất béo bão hòa và trans fat có thể làm tăng nguy cơ viêm và các vấn đề sức khỏe khác, bao gồm cả thoái hóa khớp. Các nguồn thực phẩm giàu chất béo bão hòa và trans fat bao gồm:
- Thịt đỏ (thịt bò, thịt lợn, thịt cừu)
- Các sản phẩm từ sữa nguyên kem
- Thực phẩm chế biến sẵn (chip, bánh quy, đồ ăn nhanh)
Thực phẩm nhiều đường: Đường có thể gây viêm và làm tăng nguy cơ mắc các bệnh mãn tính, bao gồm cả bệnh tim mạch và tiểu đường. Những bệnh này cũng có thể góp phần gây thoái hóa khớp. Các nguồn thực phẩm nhiều đường bao gồm:
- Đồ uống có đường (nước ngọt, nước trái cây đóng hộp, đồ uống năng lượng)
- Đồ ăn ngọt (bánh, kẹo, kem)
Rượu bia: Rượu bia có thể gây viêm và làm hỏng sụn khớp. Người bị tràn dịch khớp gối nên hạn chế hoặc tránh uống rượu bia.
TRÀN DỊCH KHỚP GỐI UỐNG THUỐC GÌ
Thuốc uống là một trong những phương pháp điều trị phổ biến được sử dụng để giảm đau, giảm sưng và cải thiện chức năng khớp gối cho người bị tràn dịch khớp gối. Tùy theo nguyên nhân gây tràn dịch khớp gối và mức độ nghiêm trọng của bệnh, bác sĩ sẽ chỉ định loại thuốc phù hợp cho từng trường hợp cụ thể.
Các loại thuốc thường được sử dụng để điều trị tràn dịch khớp gối bao gồm:
- Thuốc giảm đau: Thuốc giảm đau không kê đơn như ibuprofen, naproxen hoặc acetaminophen có thể giúp giảm đau và sưng tấy tạm thời. Nếu các triệu chứng không thuyên giảm khi dùng thuốc không kê đơn, bác sĩ có thể chỉ định thuốc giảm đau kê đơn như opioids.
- Thuốc chống viêm không steroid (NSAIDs): NSAIDs có tác dụng giảm viêm, giảm đau và sưng tấy. Các loại NSAIDs phổ biến được sử dụng để điều trị tràn dịch khớp gối bao gồm ibuprofen, naproxen và diclofenac.
- Corticosteroid: Corticosteroids là loại thuốc chống viêm mạnh có thể giúp giảm sưng tấy và đau nhanh chóng. Corticosteroids có thể được tiêm trực tiếp vào khớp gối hoặc dùng đường uống.
- Thuốc DMARDs: DMARDs là các loại thuốc điều trị viêm khớp giúp giảm đau, giảm sưng tấy và cải thiện chức năng khớp. DMARDs thường được sử dụng cho các trường hợp tràn dịch khớp gối do viêm khớp dạng thấp hoặc viêm khớp dạng thấp.
- Thuốc biphosphonate: Thuốc biphosphonate giúp ngăn ngừa mất xương và có thể được sử dụng để điều trị tràn dịch khớp gối do loãng xương.
Ngoài ra, một số loại thuốc bổ sung cũng có thể giúp hỗ trợ điều trị tràn dịch khớp gối, chẳng hạn như:
- Glucosamine và chondroitin: Glucosamine và chondroitin là các chất tự nhiên có trong sụn khớp. Các chất này có thể giúp tăng cường sản xuất sụn khớp và giảm đau, sưng tấy.
- Omega-3: Omega-3 là một loại axit béo có tác dụng chống viêm. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng omega-3 có thể giúp giảm đau, sưng tấy và cải thiện chức năng khớp gối ở những người bị viêm khớp.
MẸO CHỮA TRÀN DỊCH KHỚP GỐI
HẠN CHẾ VẬN ĐỘNG
Khi khớp gối xuất hiện tình trạng sưng tấy, đau nhức khó chịu, người bệnh nên giảm tần suất vận động, đi lại nhiều nhất có thể. Khớp gối khi hoạt động càng nhiều thì dịch khớp sẽ tiết ra nhiều hơn, có thể làm tình trạng sưng khớp trở nên nặng nề, càng tăng thêm đau đớn.
Thay vào đó, bệnh nhân tràn dịch khớp gối nên tăng cường thời gian nghỉ ngơi, hạn chế tối đa vận động liên quan đến khớp gối. Bạn cũng có thể kết hợp vận động thân trên khi nằm để tăng tuần hoàn máu nhưng không làm ảnh hưởng đến bệnh tình.
KÊ CAO ĐẦU GỐI KHI NẰM
Một trong những mẹo chữa tràn dịch khớp gối rất hiệu quả, có tác dụng giảm đau tức thì là kê cao đầu gối bằng gối mềm hoặc dụng cụ chuyên dụng. Việc này có tác dụng giảm ứ đọng dịch ở khớp gối, nhanh chóng giảm sưng tấy.
Khi ngủ bệnh nhân tràn dịch khớp gối kê đầu gối cao hơn tim sẽ giúp giảm đau khi ngủ, hạn chế mất ngủ, mệt mỏi.
CHƯỜM LẠNH VÀ CHƯỜM NÓNG
Nếu gặp tình trạng đầu gối đang sưng tấy nhưng chưa biết cách xử lý, bạn hãy áp dụng mẹo chữa tràn dịch khớp gối bằng cách chườm lạnh. Nhiệt độ thấp sẽ khiến dịch khớp bị ứ đọng giảm sưng, giảm đau, tạo tâm thế dễ chịu cho người bệnh.
Bạn nên bọc đá lạnh vào khăn mềm rồi chườm lên đầu gối 10 – 15 phút mỗi khi đau. Tuyệt đối không nên chườm trực tiếp đá lạnh lên da vì dễ gây bỏng lạnh, tổn thương cấu trúc da.
Chườm nóng cũng là phương pháp hiệu quả không kém. Sau khi chườm lạnh và nhận thấy khớp giảm sưng, bạn chờ khoảng 30 – 60 phút sau và bắt đầu chườm nóng để tăng tuần hoàn máu, giảm đau, giãn cơ.
XOA BÓP
Xoa bóp thường xuyên cũng giúp dịch khớp gối tan bớp, hạn chế khả năng ứ đọng dẫn đến sưng tấy khó chịu. Khi áp dụng mẹo chữa tràn dịch khớp gối này, bạn cần hết sức cẩn trọng. Tốt nhất nên nhờ đến sự trợ giúp từ nhân viên y tế hoặc chuyên viên xoa bóp, vật lý trị liệu chuyên nghiệp, tránh gây tổn thương đến mô mềm.
DÙNG NGẢI CỨU
Chữa tràn dịch khớp gối bằng ngải cứu là phương pháp được dùng nhiều trong các ca bệnh nhẹ. Ngải cứu có tác dụng kháng khuẩn, chống viêm, giảm đau nhanh, đặc biệt có hiệu quả với bệnh lý về xương khớp.
Cách dùng ngải cứu khá đa dạng, bạn có thể dùng sắc thuốc uống hàng ngày, dùng ngải cứu giã dập với gừng để chườm nóng cho vùng đầu gối,… đều có hiệu quả tốt.
LƯU Ý KHI ÁP DỤNG MẸO CHỮA TRÀN DỊCH KHỚP GỐI TẠI NHÀ
- Trước khi áp dụng bất kỳ mẹo chữa tràn dịch khớp gối tại nhà nào, bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn phù hợp với tình trạng bệnh của mình.
- Nếu các triệu chứng không thuyên giảm hoặc trở nên nghiêm trọng hơn, bạn nên đến bệnh viện để được thăm khám và điều trị.
- Một số lưu ý khi áp dụng mẹo chữa tràn dịch khớp gối tại nhà
- Trước khi áp dụng bất kỳ mẹo chữa tràn dịch khớp gối tại nhà nào, bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn phù hợp với tình trạng bệnh của mình.
- Nếu các triệu chứng không thuyên giảm hoặc trở nên nghiêm trọng hơn, bạn nên đến bệnh viện để được thăm khám.
