Bệnh thủy đậu có thể bùng phát thành dịch, nguy hiểm hơn khi đối tượng chính của bệnh là trẻ nhỏ. Các bậc phụ huynh cần trang bị kiến thức về bệnh cũng như cách thức lây truyền thủy đậu để biết cách bảo vệ sức khỏe cho con mình.
THỜI GIAN Ủ BỆNH THỦY ĐẬU BAO LÂU?
Thủy đậu là bệnh gây ra bởi virus thủy đậu (Varicellavirus), xảy ra ở trẻ nhỏ, virus này còn là nguyên nhân gây bệnh zona ở người lớn. Bệnh diễn biến cấp tính với biểu hiện sốt nhẹ và phát ban. Ban mọc nhiều đợt trên cùng một vùng da nên có thể thấy chúng ở nhiều lứa tuổi khác nhau từ nốt sần, bọng nước trong, bọng nước đục cho đến nốt vảy.
Thời gian ủ bệnh thủy đậu là từ 2 đến 3 tuần, thông thường là 14-16 ngày. Trong khoảng thời gian này, người bệnh không có bất kỳ triệu chứng nào, kể cả sốt, phát ban. Tuy nhiên, virus thủy đậu vẫn có thể lây truyền sang người khác.
Thời kỳ lây truyền của bệnh thủy đậu kéo dài từ 1-2 ngày trước khi phát ban và không quá 5 ngày sau khi xuất hiện lớp bọng nước đầu tiên. Sự lây truyền có thể kéo dài hơn ở những người bị thay đổi miễn dịch.
Như vậy, thời gian lây truyền của bệnh thủy đậu là ngắn hơn thời gian ủ bệnh. Điều này có nghĩa là người bệnh có thể lây truyền bệnh cho người khác ngay cả khi họ chưa có bất kỳ triệu chứng nào.
Để phòng tránh bệnh thủy đậu, cần tiêm phòng vaccine thủy đậu cho trẻ em từ 12 tháng tuổi trở lên. Vaccine thủy đậu có hiệu quả lên đến 90% trong việc ngăn ngừa mắc bệnh.
BỆNH THỦY ĐẬU LÂY QUA ĐƯỜNG NÀO?
LÂY QUA ĐƯỜNG HÔ HẤP
Virus thủy đậu có thể lây truyền qua đường hô hấp khi người bệnh nói chuyện, ho, hắt hơi,… Các giọt bắn dịch tiết mũi họng có chứa virus sẽ theo không khí và lây sang người khỏe mạnh khi hít phải.
LÂY QUA ĐƯỜNG TIẾP XÚC TRỰC TIẾP
Virus thủy đậu có thể lây truyền qua đường tiếp xúc trực tiếp với da bị tổn thương của người bệnh, chẳng hạn như khi chạm tay vào mụn nước thủy đậu,…
LÂY QUA ĐƯỜNG TIẾP XÚC GIÁN TIẾP
Virus thủy đậu có thể lây truyền qua đường tiếp xúc gián tiếp với đồ vật, dụng cụ cá nhân của người bệnh, chẳng hạn như quần áo, khăn mặt,…
LÂY TRUYỀN TỪ MẸ SANG CON
Virus thủy đậu có thể lây truyền từ mẹ sang con qua nhau thai trong thai kỳ hoặc qua sữa mẹ sau sinh.
BIẾN CHỨNG CỦA BỆNH THỦY ĐẬU
Nhiễm trùng da nơi mụn nước: Đây là biến chứng nhẹ, không gây nguy hiểm, nhưng có thể để lại sẹo. Nhiễm trùng da có thể do vi khuẩn tụ cầu hoặc liên cầu gây ra. Các triệu chứng của nhiễm trùng da bao gồm:
- Mụn nước bị sưng đỏ, đau
- Mụn nước bị vỡ, chảy mủ
- Da xung quanh mụn nước bị đỏ, sưng
Vi trùng xâm nhập từ mụn nước vào máu, gây nhiễm trùng huyết: Nhiễm trùng huyết là tình trạng vi khuẩn xâm nhập vào máu và gây ra các triệu chứng toàn thân như sốt cao, rét run, khó thở, đau đầu, buồn nôn, nôn mửa,… Nhiễm trùng huyết có thể gây nguy hiểm đến tính mạng.
Viêm phổi, viêm não, viêm tiểu não: Đây là các biến chứng nguy hiểm nhất của bệnh thủy đậu, có thể gây tử vong.
Zona: Zona là bệnh do virus thủy đậu gây ra. Bệnh xảy ra khi virus thủy đậu tái hoạt động sau khi đã gây bệnh thủy đậu.
Nếu người mẹ mắc thủy đậu trong 3 tháng đầu của thai kỳ, trẻ có nguy cơ bị sảy thai, sinh non, hoặc thai chết lưu.
BỆNH THỦY ĐẬU LÂY NHIỄM Ở GIAI ĐOẠN NÀO?
Nghiên cứu dịch tễ từ các nhà khoa học cho thấy thủy đậu phổ biến quanh năm nhưng mùa thủy đậu đỉnh điểm diễn ra vào tháng 3 đến tháng 5. Thời gian ủ bệnh kéo dài 14-21 ngày, thông thường là 14-16 ngày và thời gian phát bệnh kéo dài khoảng 7-10 ngày. Tuy nhiên, có một số ý kiến cho rằng trong khoảng thời gian ủ bệnh, virus thủy đậu không có khả năng lây nhiễm. Nhưng quan điểm đó không chính xác, bởi kể khi ở giai đoạn ủ bệnh thì virus thủy đậu vẫn có khả năng lây nhiễm.
Trong giai đoạn phát bệnh và toàn phát, khi các nốt mụn nước đã lan ra toàn bộ cơ thể, khả năng lây nhiễm sang người khác là ở mức cao nhất. Mức độ lây nhiễm sẽ giảm xuống sau giai đoạn này, tuy nhiên nếu người bệnh không được chăm sóc cẩn thận và điều trị sớm thì khả năng lây nhiễm vẫn có khả năng xảy ra.
NGƯỜI BỊ THỦY ĐẬU RỒI CÓ BỊ LÂY NỮA KHÔNG?
Người đã bị thủy đậu rồi sẽ có miễn dịch suốt đời và không bị lây nữa. Tuy nhiên, virus thủy đậu vẫn có thể tồn tại trong cơ thể và “thức giấc” sau nhiều năm gây ra bệnh zona thần kinh.
CÁCH PHÒNG TRÁNH BỆNH THỦY ĐẬU?
Hiện nay, cách phòng tránh bệnh thủy đậu hiệu quả nhất là tiêm phòng vaccine thủy đậu. Vaccine thủy đậu có hiệu quả lên đến 90% trong việc ngăn ngừa mắc bệnh. Ngoài ra, bạn cũng có thể thực hiện các biện pháp sau để phòng tránh bệnh thủy đậu:
- Tránh tiếp xúc với người bệnh.
- Nếu bạn tiếp xúc với người bệnh, hãy rửa tay thường xuyên bằng xà phòng và nước sạch.
- Che chắn khi tiếp xúc với người bệnh.
- Giữ vệ sinh cá nhân sạch sẽ, nhất là tay.
Ngoài ra, nếu mắc bệnh, người bệnh và người chăm sóc cần được cách ly, tránh tiếp xúc gần với người bệnh hoặc sử dụng chung vật dụng cá nhân. Nhất là thời kỳ lây lan mạnh người bệnh cần cách ly vừa giúp bảo vệ sức khỏe mọi người, vừa giúp bệnh nhanh khỏi hơn.
