RỐI LOẠN ĐÔNG MÁU LÀ GÌ? CÁC CHỈ SỐ RỐI LOẠN ĐÔNG MÁU 2024

Rối loạn đông máu là một bệnh nguy hiểm, có nguyên nhân đa dạng và mang đến các biểu hiện lâm sàng khác nhau. Mỗi nguyên nhân, cần áp dụng các biện pháp điều trị đặc hiệu và hỗ trợ phù hợp. Điều này đặt ra yêu cầu hiểu rõ hơn về rối loạn đông máu và các chỉ số liên quan để có thể đưa ra chẩn đoán chính xác và lựa chọn phương pháp điều trị tối ưu.

RỐI LOẠN ĐÔNG MÁU LÀ GÌ?

Rối loạn đông máu là tình trạng máu khó đông hoặc đông quá nhanh. Tình trạng này có thể gây ra chảy máu kéo dài hoặc quá nhiều, hoặc hình thành cục máu đông trong mạch máu.

Rối loạn đông máu có thể được phân loại thành hai loại chính:

Rối loạn đông máu giảm đông: Tình trạng này xảy ra khi thiếu hụt các yếu tố đông máu. Các yếu tố đông máu là các protein cần thiết cho quá trình đông máu. Khi thiếu hụt các yếu tố đông máu, máu sẽ không thể đông lại một cách bình thường, dẫn đến chảy máu kéo dài hoặc quá nhiều.
Rối loạn đông máu tăng đông: Tình trạng này xảy ra khi quá nhiều các yếu tố đông máu hoặc khi các yếu tố đông máu hoạt động quá mức. Tình trạng này có thể dẫn đến hình thành cục máu đông trong mạch máu, gây tắc nghẽn mạch máu và các biến chứng nguy hiểm như nhồi máu cơ tim, đột quỵ, thuyên tắc phổi, v.v.

CÁC THỂ CỦA RỐI LOẠN ĐÔNG MÁU

Các thể của rối loạn đông máu có thể được chia thành hai nhóm chính:

Theo loại yếu tố thiếu hụt:

Hemophilia A: thiếu yếu tố VIII, chiếm gần 85% các đối tượng bị rối loạn đông máu
Hemophilia B: thiếu yếu tố IX, chiến gần 14% các đối tượng mắc bệnh
Hemophilia C thiếu yếu tố tiền thromboplastin huyết tương (XI)

Theo mức độ giảm yếu tố:

Thể nặng: nồng độ yếu tố VIII < 1%
Thể trung bình: nồng độ yếu tố VIII từ 1-5%
Thể nhẹ: nồng độ yếu tố VIII trên 5% và dưới 30%

NGUYÊN NHÂN GÂY RỐI LOẠN ĐÔNG MÁU

Có nhiều nguyên nhân gây rối loạn đông máu, bao gồm:

Di truyền: Một số rối loạn đông máu là do di truyền, có nghĩa là chúng được truyền từ cha mẹ sang con. Các rối loạn đông máu di truyền thường là do thiếu hụt một hoặc nhiều yếu tố đông máu.
Mất cân bằng vitamin K: Vitamin K là một chất dinh dưỡng cần thiết cho quá trình đông máu. Thiếu vitamin K có thể dẫn đến rối loạn đông máu.
Thuốc: Một số loại thuốc có thể làm tăng nguy cơ chảy máu, chẳng hạn như thuốc chống đông máu, thuốc kháng viêm không steroid (NSAIDs) và thuốc ức chế miễn dịch.
Các bệnh lý tự miễn: Các bệnh lý tự miễn như lupus và viêm khớp dạng thấp có thể làm tổn thương thành mạch máu, dẫn đến chảy máu.
Các bệnh lý nhiễm trùng: Các bệnh lý nhiễm trùng như nhiễm trùng huyết có thể làm tăng nguy cơ chảy máu.
Các bệnh lý gan: Gan sản xuất các yếu tố đông máu. Bệnh gan có thể làm giảm sản xuất các yếu tố đông máu, dẫn đến rối loạn đông máu.
Các bệnh lý huyết học: Các bệnh lý huyết học như thiếu máu tan máu có thể làm tổn thương thành mạch máu, dẫn đến chảy máu.

CÁC TRIỆU CHỨNG CỦA RỐI LOẠN ĐÔNG MÁU

Các triệu chứng của rối loạn đông máu có thể khác nhau tùy thuộc vào nguyên nhân và mức độ nghiêm trọng của rối loạn. Các triệu chứng phổ biến bao gồm:

Chảy máu kéo dài sau chấn thương hoặc phẫu thuật
Chảy máu tự phát, chẳng hạn như chảy máu cam, chảy máu răng, chảy máu âm đạo hoặc chảy máu trực tràng
Chảy máu trong khớp, cơ hoặc nội tạng
Cục máu đông

CHẨN ĐOÁN RỐI LOẠN ĐÔNG MÁU

Chẩn đoán rối loạn đông máu là một quá trình phức tạp, đòi hỏi sự phối hợp giữa bác sĩ và bệnh nhân. Việc chẩn đoán sớm và chính xác rối loạn đông máu sẽ giúp người bệnh được điều trị kịp thời và ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm.

CÁC XÉT NGHIỆM CHẨN ĐOÁN RỐI LOẠN ĐÔNG MÁU

Xét nghiệm thời gian đông máu (PT): Xét nghiệm này đo thời gian cần thiết để máu đông lại. Nếu thời gian đông máu kéo dài, có thể là dấu hiệu của rối loạn đông máu giảm đông.
Xét nghiệm thời gian thromboplastin từng phần (PTT): Xét nghiệm này đo thời gian cần thiết để máu đông lại trong điều kiện thiếu yếu tố VIII. Nếu thời gian PTT kéo dài, có thể là dấu hiệu của rối loạn đông máu giảm đông.
Xét nghiệm fibrinogen: Xét nghiệm này đo nồng độ fibrinogen trong máu. Fibrinogen là một yếu tố đông máu quan trọng giúp hình thành cục máu đông. Nếu nồng độ fibrinogen thấp, có thể là dấu hiệu của rối loạn đông máu giảm đông.
Xét nghiệm yếu tố đông máu: Xét nghiệm này đo nồng độ của từng yếu tố đông máu cụ thể. Nếu nồng độ của một yếu tố đông máu thấp, có thể là dấu hiệu của rối loạn đông máu giảm đông do thiếu hụt yếu tố đó.

CÁC XÉT NGHIỆM CHẨN ĐOÁN HÌNH ẢNH

Siêu âm: Xét nghiệm này có thể giúp xác định vị trí của cục máu đông.
Chụp CT-Scanner: Xét nghiệm này có thể giúp xác định vị trí và kích thước của cục máu đông.
Chụp cộng hưởng từ (MRI): Xét nghiệm này có thể giúp xác định vị trí và kích thước của cục máu đông, đồng thời đánh giá mức độ tổn thương do cục máu đông gây ra.

ĐIỀU TRỊ RỐI LOẠN ĐÔNG MÁU

Điều trị rối loạn đông máu phụ thuộc vào loại rối loạn và mức độ nghiêm trọng của rối loạn. Một số phương pháp điều trị rối loạn đông máu bao gồm:

TIÊM TRUYỀN CÁC YẾU TỐ ĐÔNG MÁU

Tiêm truyền các yếu tố đông máu là một phương pháp điều trị phổ biến cho rối loạn đông máu giảm đông. Các yếu tố đông máu là các protein cần thiết cho quá trình đông máu. Khi thiếu hụt các yếu tố đông máu, máu sẽ không thể đông lại một cách bình thường, dẫn đến chảy máu kéo dài hoặc quá nhiều. Tiêm truyền các yếu tố đông máu giúp bổ sung các yếu tố đông máu bị thiếu hụt, từ đó giúp máu đông lại bình thường.

SỬ DỤNG THUỐC CHỐNG ĐÔNG MÁU

Thuốc chống đông máu có thể được sử dụng để ngăn ngừa hình thành cục máu đông trong trường hợp rối loạn đông máu tăng đông. Thuốc chống đông máu hoạt động bằng cách làm chậm quá trình đông máu, từ đó giúp ngăn ngừa cục máu đông hình thành.

PHẪU THUẬT

Phẫu thuật có thể được chỉ định trong trường hợp rối loạn đông máu nghiêm trọng hoặc đe dọa tính mạng. Phẫu thuật có thể được sử dụng để loại bỏ cục máu đông, ngăn ngừa cục máu đông hình thành hoặc để điều trị các biến chứng của rối loạn đông máu.

LƯU Ý CHO NGƯỜI MẮC RỐI LOẠN ĐÔNG MÁU

Những lưu ý quan trọng cho người mắc rối loạn đông máu trong sinh hoạt hàng ngày:

Tuân thủ Chỉ Định Điều Trị: Bệnh nhân cần tuân thủ đúng các chỉ định điều trị của bác sĩ và thường xuyên theo dõi tình trạng sức khỏe. Duy trì cân nặng ổn định và thực hiện bài tập nhẹ nhàng, phù hợp để tăng sức đề kháng.
Chế Độ Dinh Dưỡng Hợp Lý: Duy trì một chế độ dinh dưỡng đầy đủ, tránh thực phẩm chứa nhiều chất béo bão hòa và thực phẩm chế biến sẵn, giúp hỗ trợ sức khỏe và ngăn chặn rối loạn tiêu hóa.
Hạn Chế Tiếp Xúc Với Tác Nhân Gây Thương Tổn: Tránh tiếp xúc với các tác nhân có thể gây thương tổn và chấn thương, giảm nguy cơ gặp sự cố đông máu.
Tuân Thủ Liều Lượng và Thời Gian Uống Thuốc: Nếu sử dụng thuốc đông máu, cần tuân thủ đúng liều lượng và thời gian uống thuốc theo hướng dẫn của bác sĩ.
Tránh Tự Y ý Điều Trị: Không nên tự y áp dụng thay đổi liều lượng thuốc hoặc ngưng sử dụng thuốc mà không có sự hướng dẫn của bác sĩ.