Theo y học cổ truyền, can là tạng chủ về mắt, tóc, thị lực, thần kinh, da,… Can âm là phần âm của tạng can, có tác dụng nuôi dưỡng can, giúp can thực hiện các chức năng của mình. Can âm suy nhược sẽ dẫn đến các triệu chứng như: mắt mờ, hoa mắt, chóng mặt, đau đầu, mất ngủ, khô da,…
Có nhiều cách để dưỡng can âm, trong đó ăn trái cây là một cách đơn giản và hiệu quả. Dưới đây là những loại trái cây dưỡng âm tốt nhất mà bạn nên bổ sung vào chế độ ăn uống của mình:
Loại quả đầu tiên chính là táo, được nhiều người yêu thích bởi vị chua dịu và ngọt thanh. Táo chứa nhiều vitamin, khoáng chất, chất xơ và các chất chống oxy hóa, có tác dụng giải khát, sinh tân, nhuận tràng, dưỡng gan, dưỡng âm. Để tư dưỡng can âm hiệu quả, nên chọn những quả có vị chua ngọt và tốt nhất là hấp chín hoặc cắt miếng nấu nước uống. Gan thuộc mộc, thích ấm nóng, không thích lạnh, nên đối với táo hay các loại quả sẽ nhắc tới dưới đây, tốt nhất bạn nên làm chín để tăng tác dụng dưỡng can âm. Đặc biệt khi ăn vào buổi sáng, không nên ăn trái cây quá lạnh, sẽ ảnh hưởng tới sự nảy sinh của mộc khí trong gan. Ngoài hấp chín hoặc đun nước uống, chúng ta còn có thể nấu canh với xương.
Tiếp theo phải kê đến cam quýt. Chúng ta đều biết hàm lượng vitamin c trong cam quýt rất cao. Trong Đông y, cam quýt giúp bảo vệ gan, giải khát, nhuận tràng, sinh tân, mà hầu hết các loại hoa quả sinh tân đều có thể dưỡng âm. Nhưng không nên ăn nhiều loại quả này vì dễ bốc hỏa. Đừng vứt bỏ dây trắng trên cam quýt vì nó có tác dụng hạ hỏa, khiến loại quả này trở nên hài hòa hơn.
Loại trái cây thứ ba chính là nho. Nho xanh tốt hơn nho tím. Ăn nho giúp cơ thể khỏe mạnh, tư âm nhuận tràng.
Ngoài ra, lê, bưởi, mía, dâu tằm… đều là những loại thực phẩm dưỡng âm nổi tiếng. Theo quan điểm y học cổ truyền, sự kết hợp giữa vị chua và vị ngọt có thể dưỡng âm và giảm đau, vì thế mọi người nên ăn nhiều những loại hoa quả có cả hai vị này.
Nếu bạn thường xuyên thức khuya hoặc sử dụng mắt nhiều, việc bổ sung hoa quả vào chế độ ăn sẽ giúp duy trì can âm và huyết. Tuy nhiên, nhớ rằng việc chọn những loại hoa quả có tác dụng làm chín trước khi ăn sẽ tối ưu hóa lợi ích và giảm rủi ro ảnh hưởng đến tỳ và dạ dày.
Nhìn chung, dù là táo, cam quýt, hay bất kỳ loại trái cây nào khác, chúng đều là nguồn dưỡng âm quý báu với dinh dưỡng đa dạng. Tuy nhiên, cần lưu ý về tính thiên hàn của chúng, đặc biệt là đối với những người có tỳ vị hư hàn hoặc phụ nữ đang cho con bú. Việc nấu chín hoặc chế biến trước khi ăn sẽ giúp tối ưu hóa tác dụng giúp tư âm, nhuận tràng vừa tránh làm tổn thương tỳ và dạ dày.
