Mụn trứng cá không chỉ gây khó chịu mà còn ảnh hưởng đến thẩm mỹ và tự tin của người bệnh trong giao tiếp. Để đạt hiệu quả trong điều trị, cần áp dụng phương pháp đúng và kiên trì. Dưới đây là những thông tin giúp bạn hiểu rõ về vấn đề này và những phương pháp hiệu quả trong điều trị mụn trứng cá.
MỤN TRỨNG CÁ LÀ GÌ?
Mụn trứng cá là một bệnh lý về da phổ biến, thường gặp ở lứa tuổi dậy thì và những người có làn da dầu. Mụn trứng cá hình thành do sự tắc nghẽn của nang lông tuyến bã, là nơi sản sinh ra bã nhờn và lông. Bất cứ vùng da nào cũng có thể xuất hiện mụn trứng cá, nhưng thường gặp nhất ở mặt, trán, ngực, lưng, vai.
CƠ CHẾ HÌNH THÀNH MỤN TRỨNG CÁ
Cơ chế hình thành mụn trứng cá thường do 4 yếu tố chính:
TĂNG TIẾT BÃ NHỜN
Đây là yếu tố quan trọng nhất dẫn đến hình thành mụn trứng cá. Bã nhờn là một chất tự nhiên được sản xuất bởi các tuyến bã nằm dưới da. Bã nhờn giúp giữ ẩm cho da, nhưng khi tiết quá nhiều sẽ gây bít tắc lỗ chân lông.
RỐI LOẠN SỪNG HÓA
Là tình trạng các tế bào da chết tích tụ và bám chặt vào thành nang lông, gây tắc nghẽn.
VI KHUẨN
Vi khuẩn Curtobacterium acnes (C. acnes) là loại vi khuẩn thường trú trên da. Khi nang lông bị tắc nghẽn, C.acnes sẽ phát triển mạnh mẽ và gây viêm nhiễm.
VIÊM NHIỄM
Viêm nhiễm là nguyên nhân chính khiến mụn trứng cá trở nên nghiêm trọng.
PHÂN LOẠI MỤN TRỨNG CÁ
Mụn trứng cá được phân loại thành nhiều loại dựa trên kích thước, mức độ viêm nhiễm và vị trí xuất hiện. Dưới đây là một số loại mụn trứng cá phổ biến:
- Mụn đầu trắng: Là loại mụn nhỏ, có nhân màu trắng hoặc vàng nằm bên trong lỗ chân lông.
- Mụn đầu đen: Là loại mụn có nhân màu đen nằm bên ngoài lỗ chân lông.
- Mụn mủ: Là loại mụn có nhân màu trắng hoặc vàng, xung quanh có vùng da đỏ và sưng.
- Mụn bọc: Là loại mụn lớn, sưng to, có nhân màu trắng hoặc vàng và chứa nhiều mủ.
- Mụn nhọt: Là loại mụn bọc lớn, sưng đỏ, đau nhức.
YẾU TỐ LÀM TĂNG NGUY CƠ HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN MỤN TRỨNG CÁ
Tuổi tác: Lứa tuổi dậy thì rất dễ phải đối mặt với tình trạng mụn trứng cá. Nguyên nhân là vì ở giai đoạn này, tuyến bã nhờn thường có xu hướng hoạt động quá mức, tăng nguy cơ bít tắc lỗ chân lông và hình thành mụn một cách dễ dàng.
Di truyền: Nếu cả bố và mẹ bị mụn trứng cá thì con cái khi sinh ra cũng rất dễ bị mụn trứng cá.
Sử dụng một số loại thuốc: Sử dụng một số loại thuốc chứa corticosteroid hay testosterone,… cũng có thể làm tăng nguy cơ mọc mụn trứng cá.
Chế độ ăn uống không khoa học: Một số loại thực phẩm có thể làm tăng nguy cơ hình thành mụn trứng cá, bao gồm:
- Đồ ăn cay nóng
- Đồ ăn nhiều dầu mỡ
- Đồ ăn ngọt
- Đồ ăn chế biến sẵn
Căng thẳng: Căng thẳng kéo dài cũng có thể gây rối loạn nội tiết tố, tăng tiết mồ hôi khiến tuyến bã nhờn hoạt động mạnh mẽ hơn và từ đó làm tăng nguy cơ hình thành mụn.
Vệ sinh kém: Một làn da không sạch sẽ chính là môi trường thuận lợi để vi khuẩn phát triển và gây mụn.
Tổn thương da: Khi da bị tổn thương do bạn sử dụng những sản phẩm xà phòng, sữa tắm có tính tẩy rửa mạnh thì da sẽ bị kích ứng nhiều hơn và tình trạng mụn trứng cá sẽ trở nên nghiêm trọng hơn.
Không tẩy trang sau khi dùng mỹ phẩm: Không tẩy trang sau khi dùng mỹ phẩm sẽ gây ra tình trạng tắc nghẽn lỗ chân lông và kích thích hình thành mụn trứng cá.
Môi trường ô nhiễm: Môi trường ô nhiễm cũng có thể làm tăng nguy cơ hình thành mụn trứng cá.
CÁCH ĐIỀU TRỊ MỤN TRỨNG CÁ
Tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của mụn trứng cá, bác sĩ sẽ chỉ định phương pháp điều trị phù hợp. Các phương pháp điều trị mụn trứng cá phổ biến bao gồm:
ĐIỀU TRỊ MỤN TRỨNG CÁ TẠI CHỖ
Điều trị tại chỗ: Sử dụng các sản phẩm bôi ngoài da như kem, gel, lotion,… để giảm tiết bã nhờn, trị viêm nhiễm và loại bỏ mụn.
Điều trị mụn trứng cá tại chỗ là phương pháp phổ biến nhất, được sử dụng cho các trường hợp mụn trứng cá nhẹ và trung bình. Các sản phẩm bôi ngoài da thường chứa các thành phần sau:
- Benzoyl peroxide: Có tác dụng diệt khuẩn, giảm viêm, loại bỏ mụn.
- Axit salicylic: Có tác dụng loại bỏ tế bào da chết, làm thông thoáng lỗ chân lông, giảm mụn.
- Retinoid: Có tác dụng giảm tiết bã nhờn, kích thích tái tạo tế bào da, giảm mụn.
ĐIỀU TRỊ MỤN TRỨNG CÁ BẰNG THUỐC UỐNG
Điều trị mụn trứng cá bằng thuốc uống được sử dụng cho các trường hợp mụn trứng cá nặng, không đáp ứng với điều trị tại chỗ. Các loại thuốc uống thường sử dụng bao gồm:
- Kháng sinh: Có tác dụng diệt khuẩn, giảm viêm, loại bỏ mụn.
- Thuốc kháng viêm: Có tác dụng giảm viêm, sưng tấy, đau nhức do mụn.
- Isotretinoin: Là loại thuốc mạnh, có tác dụng giảm tiết bã nhờn, trị mụn trứng cá nặng.
ĐIỀU TRỊ MỤN TRỨNG CÁ BẰNG LASER
Điều trị mụn trứng cá bằng laser là phương pháp hiện đại, được sử dụng cho các trường hợp mụn trứng cá nặng, gây sẹo hoặc không đáp ứng với các phương pháp điều trị khác. Các phương pháp laser thường sử dụng bao gồm:
- Laser CO2: Có tác dụng loại bỏ mụn, tái tạo da, giảm sẹo mụn.
- Laser Erbium YAG: Có tác dụng loại bỏ mụn, tái tạo da, làm sáng da.
LƯU Ý KHI ĐIỀU TRỊ MỤN TRỨNG CÁ
Khi điều trị mụn trứng cá, bạn cần lưu ý những điều sau:
- Thực hiện theo hướng dẫn của bác sĩ:Tuyệt đối tuân thủ theo chỉ định của bác sĩ về liều lượng, thời gian sử dụng thuốc và các biện pháp chăm sóc da.
- Kiên trì điều trị: Để đạt được hiệu quả điều trị mụn trứng cá, bạn cần kiên trì thực hiện trong thời gian dài, từ 3-6 tháng.
- Tránh nặn mụn: Nặn mụn có thể khiến tình trạng mụn trở nên nghiêm trọng hơn và gây ra sẹo mụn.
- Chăm sóc da đúng cách: Vệ sinh da sạch sẽ, đúng cách, sử dụng kem chống nắng, hạn chế trang điểm,…
CÁCH PHÒNG NGỪA MỤN TRỨNG CÁ
Để phòng ngừa mụn trứng cá, bạn nên thực hiện các biện pháp sau:
- Rửa mặt sạch 2 lần/ngày: Rửa mặt sạch giúp loại bỏ bã nhờn, bụi bẩn và vi khuẩn tích tụ trên da.
- Tẩy trang kỹ lưỡng trước khi đi ngủ: Tẩy trang giúp loại bỏ lớp trang điểm, kem chống nắng và các bụi bẩn còn sót lại trên da.
- Không nặn mụn: Nặn mụn có thể khiến tình trạng mụn trở nên nghiêm trọng hơn và gây ra sẹo mụn.
- Thay đổi chế độ ăn uống: Hạn chế ăn đồ ăn cay nóng, nhiều dầu mỡ, đồ ăn ngọt và uống nhiều nước.
- Giữ da sạch sẽ và khô thoáng: Giữ da sạch sẽ và khô thoáng sẽ giúp ngăn ngừa vi khuẩn phát triển.
- Giảm căng thẳng: Giảm căng thẳng sẽ giúp cân bằng nội tiết tố và ngăn ngừa mụn trứng cá.
Nếu bạn đã thực hiện các biện pháp phòng ngừa mụn trứng cá nhưng tình trạng mụn vẫn không cải thiện thì bạn nên đến gặp bác sĩ da liễu để được tư vấn và điều trị.
