Theo tạp chí Forbes, trung bình mỗi người phụ nữ sử dụng đến 12 loại mỹ phẩm mỗi ngày bao gồm các sản phẩm dưỡng da mặt, dưỡng cơ thể, dưỡng tóc và nước hoa. Bên cạnh những ưu điểm, chúng cũng gây ra cho phụ nữ không ít những tác dụng phụ. Trong đó, dị ứng da – kích ứng da là một vấn đề nghiêm trọng trong ngành công nghiệp mỹ phẩm làm đẹp. Nhưng dị ứng da và kích ứng da khác nhau như thế nào? Hãy cùng phunutoancau tìm hiểu qua bài viết sau đây.
KÍCH ỨNG DA LÀ GÌ?
Kích ứng da là tình trạng da phản ứng lại với các tác nhân bên ngoài, thường là hóa chất, khiến da bị đỏ, ngứa, rát hoặc thậm chí phồng rộp. Kích ứng da khác với dị ứng da ở chỗ dị ứng da là do hệ miễn dịch của cơ thể phản ứng thái quá với một chất nào đó, trong khi kích ứng da là do da bị tổn thương trực tiếp bởi tác nhân kích ứng.
Kích ứng da có thể xảy ra với bất kỳ ai, nhưng những người có làn da nhạy cảm hoặc da bị tổn thương dễ bị kích ứng hơn.
CÁC LOẠI KÍCH ỨNG DA
Tùy vào tính chất và độ nặng của các nguyên nhân gây kích ứng mà kích ứng được chia làm 2 loại sau:
ICD cấp tính: Các chất hóa học gây phản ứng kích ứng mạnh, dấu hiệu tổn thương da xuất hiện ngay lập tức lúc tiếp xúc. Cảm giác đau rát và khó chịu kéo dài.
ICD mạn tính hoặc tích lũy: Các chất hóa học và tác nhân khiến da bị kích ứng qua thời gian dài tiếp xúc hoặc số lần tiếp xúc nhiều. Biểu hiện ban đầu của loại kích ứng này chính là ngứa sau đó sẽ khó chịu hơn.
NGUYÊN NHÂN KHIẾN DA BỊ KÍCH ỨNG
HÓA CHẤT
Dù là dị ứng hay kích ứng thì hóa chất luôn là tác nhân hàng đầu. Các hóa chất này có thể gồm axit, kiềm, dung môi, muối kim loại, hương liệu,… Hàng ngày chúng ta tiếp xúc với hàng chục, hàng trăm loại hóa chất khác nhau và điển hình nhất là mỹ phẩm. Da mặt bị kích ứng dễ dàng vì mức độ nhạy cảm cao và tần suất sử dụng mỹ phẩm của da mặt là nhiều nhất. Chính vì thế, khi sử dụng mỹ phẩm hoặc các loại sản phẩm trên da bạn cần lựa chọn thương hiệu uy tín và được kiểm nghiệm an toàn cho da.
CHẤT MÀI MÒN, CHẤT TẨY RỬA
Ngoài mỹ phẩm, chúng ta còn có thêm 1 nhóm sản phẩm dành cho da khác cũng được sử dụng nhiều đó chính là xà phòng. Xà phòng hay chất tẩy rửa được sử dụng hầu như hàng ngày bởi mọi lứa tuổi. Mức độ đa dạng của loại sản phẩm này cũng vô cùng phong phú và giá cả cũng thế. Thế nên, tùy vào độ tuổi, độ nhạy cảm, đối tượng mà bạn có thể lựa chọn sản phẩm phù hợp cho mình. Đừng chủ quan rằng sữa tắm ngoài da thì sẽ không gây kích ứng nhé!
CÂY CỐI
Dù là người có thể trạng và cơ địa thế nào nhưng khi tiếp xúc với một số loại cây cối đặc biệt đều sẽ bị kích ứng. Các hành động như chạm, ngắt, hái tiếp xúc vào cây đều khiến da khó chịu. Ví dụ như trái ớt, nếu dùng tay không tiếp xúc vào phần ruột ớt thì tay sẽ bị nóng, rát. Nguyên nhân chủ yếu vì các thành phần có trong loại thực vật này khiến da bị tổn thương.
Một số loại côn trùng cũng như cây cối, cũng sẽ khiến da bạn bị nổi ban, sưng đỏ, đau nhức khi tiếp xúc. Có thể kể những loại côn trùng tiêu biểu như kiến ba khoang, sâu lông,…
ĐỘ ẨM LÂU DÀI
Độ ẩm lâu dài có nghĩa là dịch từ cơ thể như nước, tiểu, nước bọt hoặc mồ hôi. Khi các dịch cơ thể tiết ra nhiều nhưng không được vệ sinh sạch sẽ thì cũng khiến da bị ngứa và khó chịu. Nguyên nhân này không hiếm gặp và triệu chứng kích ứng của nó cũng không rõ rệt nên rất dễ bị mọi người bỏ qua. Chỉ cần thay đổi lối sống, vệ sinh sạch sẽ môi trường sống thì kích ứng da vì độ ẩm lâu dài sẽ biến mất ngay.
CHẾ ĐỘ ĂN UỐNG KHÔNG HỢP LÝ
Chế độ ăn uống không hợp lý cũng có thể là nguyên nhân gây kích ứng da. Khi bạn ăn các loại thực phẩm có chứa nhiều chất kích thích như rượu bia, cà phê, đồ cay nóng,… thì da bạn sẽ bị đỏ, rát, ngứa.
THAY ĐỔI THỜI TIẾT
Thay đổi thời tiết cũng có thể là nguyên nhân gây kích ứng da. Khi thời tiết quá lạnh hoặc quá nóng, da sẽ bị khô và dễ bị tổn thương.
BỆNH LÝ
Một số bệnh lý như bệnh chàm, bệnh vẩy nến, bệnh lupus,… cũng có thể gây kích ứng da.
DẤU HIỆU DA BỊ KÍCH ỨNG
MỤN TRỨNG CÁ
Mụn trứng cá là tình trạng da phổ biến nhất, gây ra bởi sự tắc nghẽn lỗ chân lông bởi dầu thừa và tế bào chết. Kích ứng da có thể làm trầm trọng thêm tình trạng mụn trứng cá, khiến mụn trở nên nặng hơn và khó điều trị hơn.
VIÊM DA DỊ ỨNG
Viêm da dị ứng là một dạng phản ứng dị ứng da, gây ra bởi sự tiếp xúc với một chất gây dị ứng. Kích ứng da có thể làm tăng nguy cơ bị viêm da dị ứng.
MỀ ĐAY
Mề đay là một tình trạng da gây ra bởi sự giải phóng histamin từ các tế bào mast. Histamin là một chất hóa học gây ra phản ứng viêm và ngứa. Kích ứng da có thể làm trầm trọng thêm tình trạng mề đay.
VIÊM DA TIẾP XÚC
Viêm da tiếp xúc là một tình trạng da gây ra bởi tiếp xúc với một chất kích ứng. Kích ứng da có thể làm trầm trọng thêm tình trạng viêm da tiếp xúc.
TEO DA
Teo da là tình trạng da bị thu nhỏ lại. Kích ứng da có thể làm tăng nguy cơ bị teo da, đặc biệt là ở những người dùng thuốc Corticoid kéo dài.
LÀM GÌ KHI DA BỊ DỊ ỨNG MỸ PHẨM?
Dị ứng mỹ phẩm là tình trạng da phản ứng thái quá với các thành phần trong mỹ phẩm, gây ra các triệu chứng như mẩn đỏ, ngứa, rát, nổi mụn,… Trong trường hợp da bị dị ứng mỹ phẩm, bạn cần thực hiện các bước xử lý sau:
- Làm sạch da: Đây là bước quan trọng đầu tiên để loại bỏ các thành phần gây dị ứng trên da. Bạn có thể sử dụng nước muối sinh lý hoặc nước sạch để rửa sạch mặt.
- Làm dịu da: Bạn có thể dùng khăn sạch thấm nước mát hoặc chườm đá lên vùng da bị dị ứng để giảm ngứa và sưng tấy.
- Ngưng sử dụng mỹ phẩm gây dị ứng: Đây là điều quan trọng nhất để tránh cho da tiếp xúc với các thành phần gây dị ứng.
- Sử dụng kem dưỡng ẩm dịu nhẹ: Kem dưỡng ẩm sẽ giúp da mềm mại và giảm ngứa. Bạn nên chọn loại kem dưỡng ẩm không chứa hương liệu hoặc chất bảo quản.
- Thăm khám bác sĩ: Nếu các triệu chứng dị ứng nghiêm trọng hoặc không cải thiện sau vài ngày, bạn nên đi khám bác sĩ để được điều trị kịp thời.
PHÂN BIỆT KÍCH ỨNG DA VÀ DỊ ỨNG DA
Kích ứng da và dị ứng da là hai tình trạng da thường gặp, có thể gây khó chịu và ảnh hưởng đến thẩm mỹ. Tuy nhiên, hai tình trạng này có những điểm khác biệt cơ bản, cần được phân biệt rõ ràng để có biện pháp xử lý đúng đắn.
Kích ứng da và dị ứng da là hai tình trạng da phổ biến, có thể xuất hiện do tiếp xúc với hóa chất, chất tẩy rửa, mỹ phẩm, hoặc các tác nhân gây hại khác. Tuy nhiên, hai tình trạng này có những điểm khác biệt cơ bản như sau:
Kích ứng da thường do tiếp xúc với các hóa chất mạnh, chẳng hạn như axit, kiềm, dung môi, chất tẩy rửa,… Trong khi đó, dị ứng da là do cơ thể phản ứng thái quá với một chất nào đó, chẳng hạn như thành phần trong mỹ phẩm, thực phẩm,…
Kích ứng da thường chỉ xuất hiện ở vùng da tiếp xúc với tác nhân gây hại, bao gồm các triệu chứng như mẩn đỏ, ngứa, rát,… Dị ứng da có thể xuất hiện ở bất kỳ vùng da nào trên cơ thể, bao gồm các triệu chứng như nổi mề đay, sưng phù, ngứa ngáy, da đỏ, phồng rộp, thậm chí có thể kèm theo các triệu chứng toàn thân như chóng mặt, buồn nôn, khó thở. Kích ứng da thường tự khỏi sau vài ngày nếu được cách ly với tác nhân gây hại. Trong trường hợp nặng, có thể sử dụng thuốc kháng histamin hoặc thuốc giảm đau để giảm các triệu chứng. Dị ứng da cần được điều trị theo chỉ định của bác sĩ.
CÁCH LÀM DỊU VÀ GIẢM KÍCH ỨNG DA
Cách đơn giản nhất để điều trị da kích ứng đó là cách ly da khỏi các tác nhân gây hại. Khả năng hồi phục của làn da sẽ khiến các triệu chứng giảm dần. Da sẽ khỏe mạnh lại từ 7 – 14 ngày sau. Bên cạnh đó, các cách làm dịu sau sẽ giảm các khó chịu và giúp da hồi phục nhanh hơn.
CHƯỜM LẠNH
Sử dụng đá lạnh và chườm lên vùng da bị sưng để giảm đau, sưng và cảm giác nóng rát.
BỔ SUNG NƯỚC VÀ VITAMIN
Uống nhiều nước và bổ sung các loại thực phẩm giàu vitamin để đẩy nhanh quá trình tái tạo da, làm dịu da bị kích ứng. Các loại vitamin có lợi cho da bao gồm vitamin A, C, E, K,…
XÔNG HƠI
Xông hơi khiến lỗ chân lông nở rộng và đào thải độc tố tốt hơn. Bạn nên xông hơi 2 – 3 lần/tuần để đẩy nhanh quá trình khôi phục da. Kết hợp thêm một số loại tinh dầu đặc biệt để giảm sưng, hồi phục tốt hơn.
SỬ DỤNG CÁC SẢN PHẨM PHỤC HỒI DA
Bên cạnh các biện pháp trên bạn có thể kết hợp một số loại mặt nạ thiên nhiên lành tính như lô hội, mật ong, chanh sả,… Hoặc các sản phẩm bôi da đặc trị viêm da dị ứng. Với thành phần có khả năng chống viêm, chống vi khuẩn, hồi phục và bảo vệ da của mình thì làn da của bạn cũng sẽ giảm kích ứng nhanh hơn. Tốt nhất bạn nên lựa chọn những sản phẩm có chứa thành phần sau petrolatum, axit hyaluronic, glycerin và các loại vitamin.
CÁC LIỆU TRÌNH THẨM MỸ GIÚP KHÔI PHỤC LÀN DA CẤP TỐC
Các biện pháp trên chỉ phù hợp cho trường hợp da bị kích ứng nhẹ và phát hiện sớm. Những trường hợp nặng hoặc cấp tính bạn cần đến các trung tâm da liễu để có can thiệp thẩm mỹ kịp thời. Tránh trường hợp kích ứng nặng, tổn thương sâu làn da, biến thành sẹo và các thương tổn vĩnh viễn. Các liệu trình hồi phục da nổi bật như:
- Đắp mặt nạ nhiệt lạnh
- Điện di tinh chất
- Điện di Vitamin C
LƯU Ý KHI CHĂM SÓC DA BỊ KÍCH ỨNG
- Tránh sử dụng các sản phẩm có mùi thơm, hương liệu, chất bảo quản.
- Không sử dụng các sản phẩm có tính tẩy rửa mạnh.
- Không chà xát mạnh lên vùng da bị kích ứng.
- Bảo vệ da khỏi ánh nắng mặt trời và các tác nhân môi trường khác.
Kích ứng da và dị ứng da là hai tình trạng có thể gây khó chịu và ảnh hưởng đến thẩm mỹ. Tuy nhiên, hai tình trạng này có những điểm khác biệt quan trọng cần được phân biệt để có phương pháp điều trị phù hợp.
