Hải sản là thực phẩm quý, giàu chất dinh dưỡng nhưng cũng là nhóm thức ăn gây dị ứng phổ biến nhất ở người lớn và nằm trong số sáu loại dị ứng phổ biến ở trẻ em. Biểu hiện của dị ứng hải sản rất đa dạng, có thể chỉ sau khi ăn vài giờ, thậm chí sau vài phút. Vì vậy, khi bị dị ứng hải sản nên làm gì là thắc mắc được mọi người rất quan tâm.
DỊ ỨNG HẢI SẢN LÀ GÌ?
Dị ứng hải sản là một trạng thái khi hệ miễn dịch của cơ thể phản ứng quá mạnh với các protein có trong hải sản, gây ra những biểu hiện không mong muốn. Đây được coi là một trong những dạng dị ứng nguy hiểm nhất và có thể dẫn đến tình trạng khẩn cấp, đòi hỏi nhập viện cấp cứu.
Trong hải sản, chúng ta không chỉ có những protein dinh dưỡng mà còn có những protein “lạ”. Khi tiếp xúc với những protein này, cơ thể có thể phản ứng bất thường, kích thích hệ miễn dịch và gây ra các triệu chứng dị ứng.
Dựa trên ước tính của các chuyên gia sức khỏe, khoảng 1% dân số thế giới mắc dị ứng hải sản, phản ứng này có thể xảy ra ở bất kỳ độ tuổi nào, nhưng phổ biến nhất ở trẻ em từ 2 đến 10 tuổi.
BIỂU HIỆN CỦA DỊ ỨNG HẢI SẢN
Các triệu chứng của dị ứng hải sản có thể xuất hiện trong vòng vài phút đến vài giờ sau khi ăn hải sản. Các triệu chứng thường gặp bao gồm:
- Nổi mề đay, ngứa, nôn nao, khó chịu. Các triệu chứng này sẽ giảm và mất dần chỉ sau vài giờ.
- Khó thở, sưng họng, hắt hơi, ngạt, chảy nước mũi, khó thở kiểu hen, co thắt thanh quản.
- Rối loạn tiêu hóa: Buồn nôn, nôn, đau bụng, tiêu chảy.
- Sốc phản vệ: Đây là một phản ứng dị ứng nghiêm trọng có thể đe dọa tính mạng. Các triệu chứng của sốc phản vệ bao gồm: Khó thở, sưng họng, tụt huyết áp, mất ý thức
Sốc phản vệ là một cấp cứu y tế. Nếu bạn hoặc người thân có các triệu chứng của sốc phản vệ, hãy gọi cấp cứu ngay lập tức.
NGUYÊN NHÂN GÂY RA DỊ ỨNG HẢI SẢN
Nguyên nhân chính gây ra dị ứng hải sản là do protein của hải sản. Khi ăn hải sản, cơ thể sẽ nhận diện protein trong hải sản là một chất lạ và kích hoạt hệ miễn dịch sản xuất kháng thể IgE. Lần sau khi ăn hải sản, các kháng thể IgE sẽ gắn vào protein của hải sản và giải phóng các chất hóa học gây ra phản ứng dị ứng.
Các loại protein của hải sản có thể gây dị ứng bao gồm:
- Protein trong thịt, vỏ, nội tạng của hải sản.
- Protein trong trứng của hải sản.
- Protein trong các sản phẩm từ hải sản, chẳng hạn như nước sốt hải sản, bột cá, bột tôm,…
Yếu tố có thể làm tăng nguy cơ bị dị ứng hải sản, bao gồm:
- Tiền sử gia đình có người bị dị ứng hải sản.
- Tiền sử mắc các bệnh dị ứng khác, chẳng hạn như hen suyễn, viêm da dị ứng,…
LÀM GÌ KHI BỊ DỊ ỨNG HẢI SẢN?
Nếu bạn hoặc người thân bị dị ứng hải sản, hãy thực hiện các bước sau:
- Ngừng ăn hải sản ngay lập tức. Đây là bước quan trọng nhất để ngăn chặn phản ứng dị ứng trở nên nặng hơn.
- Uống nhiều nước hoặc sữa. Điều này sẽ giúp làm loãng các chất gây dị ứng và thải ra khỏi cơ thể.
- Uống thuốc kháng histamine nếu có. Thuốc kháng histamine sẽ giúp giảm các triệu chứng dị ứng, chẳng hạn như nổi mề đay, ngứa, sưng, khó thở,…
- Đến cơ sở y tế gần nhất nếu có các dấu hiệu dị ứng nặng như khó thở, sưng họng, tụt huyết áp, sốc phản vệ.
PHÒNG NGỪA DỊ ỨNG HẢI SẢN
- Thực hiện ăn chín uống sôi. Không nên ăn gỏi cá, gỏi mực, gỏi sứa, tái hay chưa nấu chín, nhất là cá hồi, cá mòi, cá thu…
- Không ăn hải sản giàu vitamin C, vì khi ăn kết hợp có nguy cơ gây ngộ độc thạch tín cấp tính, nếu nghiêm trọng có thể gây nguy hiểm đến tính mạng.
- Hạn chế ăn hải sản đã chế biến lâu. Không ăn tôm, cua, sò hến chết. Đặc biệt là cua chế càng lâu thì lượng histamin sinh ra càng nhiều, khi ăn vào càng dễ bị dị ứng, ngộ độc.
- Không nên ăn kèm với các thực phẩm có tính mát khác như rau muống, dưa chuột, dưa hấu, lê, những đồ uống có gas, nước lạnh…dễ gây cảm giác khó chịu, đầy bụng, khó tiêu.
- Không nên ăn các hải sản được đánh bắt ở vùng thủy triều đỏ có thể mang tảo độc và gây ngộ động như trai, sò, ngao,…
- Khi ăn các món hải sản lạ thì nên thử từng ít một, cần cẩn trọng với trẻ em do hệ miễn dịch chưa hoàn chỉnh, vì thế nguy cơ dị ứng, ngộ độc sẽ cao hơn. Tuyệt đối không cho bé thử các loại hải sản lạ, ngay cả những loại thông thường nên cho ăn từng ít một rồi tăng dần lên.
- Đọc nhãn thực phẩm cẩn thận. Không nên ăn các thực phẩm đóng gói có chứa chất bảo quản và các thành phần được ghi như “hương vị hải sản”, “nguồn gốc từ cá”.
Dị ứng hải sản là tình trạng thường thấy ở nhiều người. Dị ứng có thể chỉ có một số biểu hiện nhẹ như nổi mẩn ngứa, sưng nề, nhưng cũng có trường hợp gây nguy hiểm đến tính mạng. Chính vì vậy người có cơ địa dị ứng hải sản nên cẩn trọng trong chọn lựa thực phẩm và biết cách xử trí nhanh khi chẳng may phản ứng dị ứng xảy ra.
