Chạy thận là phương pháp điều trị phổ biến với người suy thận, hỗ trợ cơ thể người bệnh đào thải các chất độc, muối và nước ra khỏi cơ thể. Khi chức năng thận suy giảm nghiêm trọng, người bệnh sẽ phải chạy thận thường xuyên để duy trì sức khỏe, sự sống và sinh hoạt bình thường. Vậy chạy thận là gì, quy trình chạy thận như thế nào? Hãy cùng phunutoancau tìm hiểu qua bài viết sau đây.
CHẠY THẬN LÀ GÌ?
Chạy thận nhân tạo là phương pháp lọc máu giúp người bệnh suy thận được đào thải độc chất, dịch dư thừa như muối và nước ra khỏi cơ thể. Những người bệnh suy thận giai đoạn cuối hoặc suy thận cấp (thường do ngộ độc) diễn tiến nhanh nhưng không đáp ứng với thuốc điều trị sẽ được chỉ định lọc máu thông qua chạy thận nhân tạo. Phương pháp này được áp dụng bên cạnh phương pháp lọc màng bụng. Máu của người bệnh được đưa ra ngoài cơ thể qua bộ lọc. Bộ lọc này có nhiệm vụ làm sạch máu và đưa trở lại cơ thể người bệnh.
CHỈ ĐỊNH CHẠY THẬN NHÂN TẠO TRONG TRƯỜNG HỢP NÀO
Các chỉ định chạy thận nhân tạo bao gồm:
- Suy thận mạn giai đoạn cuối: Khi chức năng thận suy giảm nghiêm trọng, thận không còn khả năng lọc máu, dẫn đến tích tụ chất thải và dịch dư thừa trong cơ thể, gây ra nhiều triệu chứng và biến chứng nguy hiểm.
- Suy thận cấp tính: Khi chức năng thận bị tổn thương đột ngột, không thể lọc máu bình thường, gây ra các triệu chứng như buồn nôn, nôn, mệt mỏi, phù,…
- Ngộ độc cấp tính: Khi cơ thể bị ngộ độc bởi các chất độc như methanol, ethylene glycol,… chạy thận nhân tạo có thể giúp loại bỏ chất độc ra khỏi cơ thể, cứu sống bệnh nhân.
LỢI ÍCH CỦA CHẠY THẬN NHÂN TẠO
Chạy thận nhân tạo giúp loại bỏ chất thải và dịch dư thừa ra khỏi cơ thể, từ đó cải thiện các triệu chứng suy thận, bao gồm:
- Mệt mỏi, suy nhược
- Buồn nôn, nôn
- Ngứa da
- Phù chân, tay
- Tăng huyết áp
- Tăng kali máu
Chạy thận nhân tạo cũng giúp cải thiện chất lượng cuộc sống của người bệnh, bao gồm:
- Tăng cảm giác thèm ăn
- Ngủ ngon
- Giảm nguy cơ nhiễm trùng.
CÁC BIẾN CHỨNG CÓ THỂ GẶP PHẢI KHI CHẠY THẬN NHÂN TẠO
Chạy thận nhân tạo là một phương pháp điều trị quan trọng giúp duy trì sự sống cho những người bị suy thận giai đoạn cuối. Tuy nhiên, phương pháp này cũng có thể gây ra một số biến chứng, bao gồm:
TẮC NGHẼN MẠCH MÁU
Đây là biến chứng phổ biến nhất khi chạy thận nhân tạo. Tắc nghẽn mạch máu có thể do cục máu đông, vết sẹo hoặc các nguyên nhân khác. Khi tắc nghẽn mạch máu, máu không thể chảy vào hoặc ra khỏi máy lọc máu, dẫn đến việc lọc máu không hiệu quả.
CHẢY MÁU
Chảy máu có thể xảy ra khi kim đâm ra khỏi chỗ tiếp cận hoặc một ống bị tuột ra khỏi bộ lọc máu. Chảy máu có thể gây mất máu nghiêm trọng, thậm chí tử vong.
NHIỄM TRÙNG
Nhiễm trùng đường vào mạch máu có thể gây đau, sưng, đỏ và sốt. Nhiễm trùng đường vào mạch máu có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng hơn, chẳng hạn như nhiễm trùng huyết.
HẠ HUYẾT ÁP
Hạ huyết áp là một biến chứng phổ biến khi chạy thận nhân tạo. Hạ huyết áp có thể gây chóng mặt, mệt mỏi, ngất xỉu, đau bụng hoặc yếu cơ. Hạ huyết áp có thể do nhiều nguyên nhân, chẳng hạn như mất máu, mất nước, thay đổi đột ngột về cân bằng hóa chất trong máu.
TĂNG HUYẾT ÁP
Tăng huyết áp cũng có thể xảy ra khi chạy thận nhân tạo. Tăng huyết áp có thể gây đau đầu, chóng mặt, mệt mỏi, khó thở. Tăng huyết áp có thể do nhiều nguyên nhân, chẳng hạn như mất nước, thay đổi đột ngột về cân bằng hóa chất trong máu.
TĂNG AXIT URIC MÁU
Tăng axit uric máu có thể gây đau khớp, sưng khớp và viêm khớp. Tăng axit uric máu có thể do nhiều nguyên nhân, chẳng hạn như mất nước, thay đổi đột ngột về cân bằng hóa chất trong máu.
BIẾN CHỨNG KHÁC
Các biến chứng khác có thể gặp phải khi chạy thận nhân tạo bao gồm:
- Nhiễm trùng: Nhiễm trùng có thể xảy ra ở bất kỳ bộ phận nào của cơ thể, chẳng hạn như đường hô hấp, đường tiêu hóa, đường tiết niệu, da,…
- Gãy xương: Gãy xương có thể xảy ra do giảm mật độ xương, một biến chứng phổ biến ở những người bị suy thận.
- Bệnh tim: Bệnh tim là một biến chứng nghiêm trọng có thể xảy ra ở những người bị suy thận.
QUY TRÌNH CHẠY THẬN NHÂN TẠO DIỄN RA NHƯ THẾ NÀO?
BƯỚC 1: CHUẨN BỊ
Kiểm tra sức khỏe tổng quát: Bác sĩ sẽ kiểm tra huyết áp, nhịp tim, nhiệt độ, trọng lượng,… để đảm bảo người bệnh đủ điều kiện sức khỏe để chạy thận nhân tạo.
Chuẩn bị đường vào mạch máu: Bác sĩ sẽ chèn hai kim vào cánh tay của người bệnh để lấy máu và đưa máu trở lại cơ thể.
BƯỚC 2: THEO DÕI VÀ GIÁM SÁT
Máy lọc máu sẽ lấy máu của người bệnh và lọc bỏ chất thải và dịch dư thừa ra khỏi máu.
Bác sĩ sẽ theo dõi các chỉ số sức khỏe của người bệnh trong suốt quá trình chạy thận nhân tạo, bao gồm huyết áp, nhịp tim, nhiệt độ,…
BƯỚC 3: KẾT THÚC
Sau khi quá trình thẩm tách máu hoàn thành, bác sĩ sẽ lấy kim ra khỏi tĩnh mạch của người bệnh và ngăn chặn tránh chảy máu. Người bệnh nghỉ ngơi tại chỗ và sau đó có thể trở về nhà sinh hoạt bình thường mà không gặp phải vấn đề sức khỏe nghiêm trọng.
Với người bị suy thận, tổn thương thận nặng thì chạy thận nhân tạo là một trong những bước điều trị quan trọng. Bệnh nhân sẽ nhận được nhiều lợi ích từ mỗi lần chạy thận nhân tạo như: loại bỏ được chất độc và dịch thừa khỏi cơ thể nên giảm triệu chứng suy thận, hồi phục sức khỏe, tăng cảm giác thèm ăn, ngủ ngon và từ đó chất lượng cuộc sống cũng tốt hơn.
NHỮNG LƯU Ý KHI CHẠY THẬN NHÂN TẠO
Để quá trình chạy thận nhân tạo diễn ra an toàn và hiệu quả, người bệnh cần lưu ý một số điều sau:
CHẾ ĐỘ DINH DƯỠNG PHÙ HỢP
Chế độ dinh dưỡng có vai trò rất quan trọng với người chạy thận, có thể cải thiện tình trạng bệnh cũng như tăng cường hiệu quả chạy thận. Trong quá trình điều trị và chạy thận nhân tạo, người bệnh cần theo dõi cẩn thận các chỉ số protein, chất lỏng, kali, natri, phosphor,…
Người bệnh nên trao đổi với bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng để lập bữa ăn với các loại thực phẩm phù hợp dựa trên cân nặng, sở thích cá nhân, chức năng thận và tình trạng bệnh khác.
DÙNG THUỐC ĐÚNG THEO CHỈ ĐỊNH
Cùng với chạy thận nhân tạo, người bệnh cần lưu ý dùng thuốc điều trị đúng theo đơn thuốc được bác sĩ hướng dẫn để tăng hiệu quả điều trị.
CHĂM SÓC ĐƯỜNG VÀO MẠCH MÁU
Đường vào mạch máu là một phần quan trọng của quá trình chạy thận nhân tạo. Để đảm bảo đường vào mạch máu hoạt động tốt và tránh các biến chứng, người bệnh cần chăm sóc đường vào mạch máu đúng cách, bao gồm:
- Giữ sạch và khô ráo vùng da xung quanh đường vào mạch máu.
- Không tự ý tháo hoặc di chuyển đường vào mạch máu.
- Thông báo cho bác sĩ ngay nếu có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào ở đường vào mạch máu.
THEO DÕI SỨC KHỎE THƯỜNG XUYÊN
Người bệnh cần theo dõi sức khỏe thường xuyên, bao gồm huyết áp, nhịp tim, cân nặng, các chỉ số máu,… để phát hiện sớm các biến chứng và điều trị kịp thời.
GIỮ TINH THẦN LẠC QUAN
Tinh thần lạc quan có vai trò quan trọng đối với sức khỏe tổng thể, đặc biệt là đối với người chạy thận nhân tạo. Người bệnh cần giữ tinh thần lạc quan, suy nghĩ tích cực để vượt qua những khó khăn trong quá trình điều trị.
Ngoài những lưu ý trên, người bệnh cần tuân thủ theo hướng dẫn của bác sĩ để đảm bảo quá trình chạy thận nhân tạo diễn ra an toàn và hiệu quả.
