Ngải dại, một loại dược liệu đặc biệt, nổi bật với khả năng điều trị các bệnh ngoài da. Hãy cùng khám phá những lợi ích đặc biệt của cây ngải dại và những điều cần lưu ý khi sử dụng nó trong các bài thuốc.
CÂY NGẢI DẠI LÀ GÌ?
CÂY NGẢI DẠI LÀ CÂY GÌ?
Cây ngải dại, khoa học là Polygonum multiflorum, có hình dáng giống với cây ngải cứu, nhưng có những đặc điểm khác biệt. Lá của ngải dại có màu xanh nhạt, ít lông hơn so với ngải cứu, và mặt dưới của lá không có màu trắng. Khi vò nát lá, ngải dại thường có mùi hắc, kết hợp giữa mùi đất đen và một chút hương thảo.
PHÂN BIỆT VÀ ĐẶC ĐIỂM
- Màu Sắc Lá: Ngải dại có lá màu xanh nhạt, trong khi ngải cứu có màu lục tươi.
- Lông Trên Lá: Lông trên lá ngải dại không có màu trắng như ngải cứu, thường có màu xám nhạt.
- Mùi Hương: Khi vò nát, lá ngải dại có mùi hắc, kết hợp giữa mùi đất đen và hương thảo, khác biệt so với mùi của ngải cứu.
PHÂN BỐ CỦA CÂY NGẢI DẠI
Cây ngải dại tự nhiên mọc ở các tỉnh miền núi phía bắc Việt Nam, đặc biệt là ở các đèo Hoàng Liên Sơn với độ cao lên đến 2200m. Các tỉnh như Lạng Sơn, Lào Cai, Yên Bái, Hòa Bình và Lai Châu là những nơi thường xuyên được tìm thấy ngải dại. Cây thích ứng với môi trường ẩm ướt và thường mọc ven đường, ven rừng, và trên nương rẫy gần bờ khe suối.
BỘ PHẬN SỬ DỤNG VÀ CÁCH SỬ DỤNG
- Rễ Cây: Rễ ngải dại là phần chính được sử dụng trong y học và chăm sóc sức khỏe. Sau khi thu hái, rễ được rửa sạch và sấy hoặc phơi khô. Có thể chế biến thành nước đun, chiết xuất hoặc bột.
- Lá Cây: Mặc dù ít phổ biến hơn rễ, lá ngải dại cũng có thể được sử dụng. Lá tươi được thu hái, rửa sạch và sấy hoặc phơi khô. Sử dụng cho nước đun, trà, hoặc bột.
- Hạt Cây: Hạt ngải dại ít phổ biến, thường được sử dụng bằng cách nghiền thành bột cho các công thức chăm sóc tóc.
Cây ngải dại là loại cây thuộc họ cúc, có tên khoa học là Artemisia vulgaris L. Cây có nguồn gốc từ châu Âu, sau đó được du nhập và phân bố rộng rãi ở nhiều nước trên thế giới, trong đó có Việt Nam.
Trong Đông y, cây ngải dại có tính mát, vị hơi đắng, có tác dụng giải nhiệt, tiêu viêm, chống khuẩn, an thần, kích thích tiêu hóa, điều hòa kinh nguyệt, giảm đau,…
LỢI ÍCH CỦA CÂY NGẢI DẠI
Cây ngải dại là loại cây có nhiều lợi ích cho sức khỏe, bao gồm:
ĐIỀU HÒA KINH NGUYỆT
Cây ngải dại có tác dụng điều hòa kinh nguyệt, giúp kinh nguyệt đều đặn, giảm các triệu chứng đau bụng kinh.
TÍNH CHẤT CHỐNG VIÊM VÀ CHỐNG NẤM
Nghiên cứu cho thấy tinh dầu chiếm phần lớn hoạt chất trong cây ngải dại, có khả năng chống viêm, chữa nấm, và khử trùng. Điều này làm cho ngải dại trở thành một lựa chọn hữu ích trong điều trị các vấn đề da liễu, hạ sốt và các bệnh nhiễm trùng.
GIẢM NHỨC ĐẦU, CẢM CÚM
Cây ngải dại có tác dụng hạ sốt, giảm đau, do đó có thể được sử dụng để điều trị các bệnh như sốt, cảm cúm, đau nhức xương khớp,…
HỖ TRỢ ĐIỀU TRỊ VIÊM DA CƠ ĐỊA
Cây ngải dại có tính kháng viêm, kháng khuẩn rất tốt, do đó có thể giúp điều trị viêm da cơ địa, giảm các triệu chứng ngứa ngáy, nổi mẩn đỏ.
ĐỐI PHÓ VỚI UNG THƯ
Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng ngải dại có thể có tác dụng trong điều trị một số loại ung thư như gan, đại tràng, phổi, và máu. Tính chất chống oxy hóa của cây có thể đóng vai trò quan trọng trong việc ngăn chặn sự phát triển của tế bào ung thư.
GIẢM NHIỆT VÀ TIÊU VIÊM
Tính mát của cây ngải dại khiến nó trở thành một thành phần phổ biến trong các bài thuốc giảm nhiệt và tiêu viêm, giúp cải thiện tình trạng sức khỏe tổng thể.
CÁCH SỬ DỤNG CÂY NGẢI DẠI
Cây ngải dại có thể được sử dụng theo nhiều cách khác nhau, bao gồm:
- Dùng tươi: Lá ngải dại tươi có thể được rửa sạch, giã nát rồi đắp lên vùng da bị viêm da cơ địa.
- Dùng khô: Lá ngải dại khô có thể được sắc lấy nước uống, hoặc hãm trà uống.
- Dùng tinh dầu: Tinh dầu ngải dại có thể được sử dụng để massage, xông hơi, hoặc pha vào nước tắm.
MỘT SỐ BÀI THUỐC ĐIỀU TRỊ BỆNH TỪ CÂY NGẢI DẠI
1. Bài Thuốc Chữa Điều Hòa Kinh Nguyệt:
Nguyên Liệu:
- 10g lá ngải dại (đã rửa sạch và để khô).
- 200ml nước.
Cách Chế Biến và Sử Dụng:
- Nấu lá ngải dại cùng với nước cho đến khi nước còn lại 50ml.
- Tắt bếp và uống thuốc mỗi ngày một lần.
- Thực hiện liên tục trong một tuần, đặc biệt trước khi kỳ kinh đến.
2. Bài Thuốc Điều Trị Đau Đầu Cảm Cúm:
Nguyên Liệu:
- 20g lá ngải dại.
- 20g lá cúc tần.
- 10g gừng tươi (đã rửa sạch).
Cách Chế Biến và Sử Dụng:
- Sắc lá ngải dại, lá cúc tần, và gừng tươi với nước.
- Uống nước sắc và có thể sử dụng để xông hơi để kích thích mồ hôi.
3. Bài Thuốc Điều Trị Viêm Da Cơ Địa:
Nguyên Liệu:
- 30g lá ngải dại tươi.
- Muối hạt.
Cách Chế Biến và Sử Dụng:
- Ngâm lá ngải dại vào nước muối trong khoảng 20 phút để loại bỏ vi khuẩn.
- Nấu lá với nước và muối, sau đó sử dụng nước để tắm và làm sạch vùng da bị viêm.
MỘT SỐ LƯU Ý KHI SỬ DỤNG CÂY NGẢI DẠI
Cây ngải dại là loại cây có nhiều lợi ích cho sức khỏe, tuy nhiên khi sử dụng cần lưu ý một số tác dụng phụ sau:
- Không sử dụng cho phụ nữ mang thai và cho con bú: Cây ngải dại có thể kích thích tử cung co bóp, do đó có thể gây sảy thai hoặc sinh non.
- Không sử dụng cho người bị huyết áp cao, người bị động kinh: Cây ngải dại có thể làm tăng huyết áp và gây kích động thần kinh, do đó có thể làm cho tình trạng bệnh trở nên nặng hơn.
- Không sử dụng quá liều lượng quy định: Sử dụng quá liều lượng cây ngải dại có thể gây ra một số tác dụng phụ như: đau đầu, chóng mặt, buồn nôn, nôn, mất ngủ,…
Ngoài ra, cây ngải dại có thể gây dị ứng cho một số người. Nếu bạn có bất kỳ biểu hiện bất thường nào sau khi sử dụng cây ngải dại, hãy ngừng sử dụng và tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc thầy thuốc.
Dưới đây là một số trường hợp cụ thể cần lưu ý khi sử dụng cây ngải dại:
- Người bị bệnh tim mạch: Cây ngải dại có thể làm tăng nhịp tim, do đó cần thận trọng khi sử dụng cho người bị bệnh tim mạch.
- Người bị bệnh tiểu đường: Cây ngải dại có thể làm giảm lượng đường trong máu, do đó cần thận trọng khi sử dụng cho người bị bệnh tiểu đường.
- Người bị bệnh dạ dày: Cây ngải dại có thể gây kích ứng dạ dày, do đó cần thận trọng khi sử dụng cho người bị bệnh dạ dày.
Hy vọng những thông tin trong bài viết trên đã giúp độc giả hiểu rõ hơn về cây ngải dại có tác dụng gì? Để nâng cao hiệu quả sử dụng người dùng cần tuân thủ theo đúng chỉ dẫn của những người có chuyên môn.
