Bệnh trĩ ngoại không chỉ mang lại những triệu chứng như chảy máu, nứt và ngứa hậu môn mà còn ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống và sức khỏe tổng thể của bệnh nhân. Để giảm nhẹ và khắc phục tình trạng này, có nhiều phương pháp điều trị đa dạng đang được áp dụng, từ sử dụng thuốc phương Tây, các loại thuốc Đông Y đến quy trình phẫu thuật cắt trĩ. Điều này đặt ra nhiều lựa chọn cho bệnh nhân, giúp họ lựa chọn phương pháp phù hợp nhất với tình trạng sức khỏe và mong muốn cá nhân của mình.
BỆNH TRĨ NGOẠI LÀ GÌ?
Bệnh trĩ ngoại là tình trạng các tĩnh mạch nằm ở dưới lớp da xung quanh hậu môn bị phình ra, tạo thành các búi trĩ. Búi trĩ ngoại có thể gây đau, ngứa, chảy máu và khó chịu khi đi đại tiện.
NGUYÊN NHÂN GÂY BỆNH TRĨ NGOẠI
Có nhiều nguyên nhân gây bệnh trĩ ngoại, bao gồm:
- Táo bón kéo dài: Táo bón khiến phân cứng, khó đi đại tiện, gây áp lực lên các tĩnh mạch ở hậu môn, dẫn đến trĩ ngoại.
- Chế độ ăn uống thiếu chất xơ: Chất xơ giúp phân mềm, dễ đi đại tiện, giảm áp lực lên các tĩnh mạch ở hậu môn. Do đó, chế độ ăn uống thiếu chất xơ là một trong những nguyên nhân gây bệnh trĩ ngoại.
- Ngồi hoặc đứng lâu: Ngồi hoặc đứng lâu trong thời gian dài khiến máu dồn xuống vùng chậu, gây áp lực lên các tĩnh mạch ở hậu môn, dẫn đến trĩ ngoại.
- Mang thai: Trong thai kỳ, tử cung to lên chèn ép lên các tĩnh mạch ở hậu môn, dẫn đến trĩ ngoại.
- Di truyền: Yếu tố di truyền cũng có thể là nguyên nhân gây bệnh trĩ ngoại.
TRIỆU CHỨNG CỦA BỆNH TRĨ NGOẠI
Triệu chứng của bệnh trĩ ngoại thường bao gồm:
- Ngứa và đau vùng hậu môn
- Đi ngoài ra máu (lượng máu không nhiều)
- Búi trĩ lòi ra ngoài hậu môn
- Búi trĩ có cục máu đông bên trong.
CÁC PHƯƠNG PHÁP CHẨN ĐOÁN BỆNH TRĨ NGOẠI
Để chẩn đoán bệnh trĩ ngoại, bác sĩ sẽ thực hiện các phương pháp sau:
CHẨN ĐOÁN LÂM SÀNG
Bác sĩ sẽ khám trực tiếp hậu môn của người bệnh để quan sát các dấu hiệu của bệnh trĩ ngoại, bao gồm:
- Sự xuất hiện của các búi trĩ ngoại
- Màu sắc, kích thước của các búi trĩ ngoại
- Vị trí của các búi trĩ ngoại
- Tình trạng chảy máu của các búi trĩ ngoại
- Tình trạng ngứa ngáy, nóng rát của hậu môn
XÉT NGHIỆM
Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể chỉ định một số xét nghiệm để xác định chính xác bệnh, loại trừ các bệnh lý khác có thể gây ra các triệu chứng tương tự như bệnh trĩ ngoại, chẳng hạn như:
- Nội soi trực tràng: Bác sĩ sẽ sử dụng một ống soi có gắn camera để quan sát trực tiếp bên trong trực tràng và hậu môn.
- Nội soi đại tràng: Bác sĩ sẽ sử dụng một ống soi dài hơn để quan sát toàn bộ đại tràng và trực tràng.
- Nội soi sigmoidoscopy: Bác sĩ sẽ sử dụng một ống soi ngắn hơn để quan sát phần dưới của đại tràng và trực tràng.
- Chụp X-quang: Bác sĩ sẽ sử dụng tia X để chụp hình ảnh của trực tràng và hậu môn.
- Chụp MRI: Bác sĩ sẽ sử dụng sóng từ để tạo ra hình ảnh của trực tràng và hậu môn.
CÁC XÉT NGHIỆM KHÁC
Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể chỉ định các xét nghiệm khác để đánh giá mức độ nghiêm trọng của bệnh trĩ ngoại hoặc để loại trừ các bệnh lý khác, chẳng hạn như:
- Xét nghiệm máu
- Xét nghiệm phân
- Xét nghiệm sinh thiết: Bác sĩ sẽ lấy một mẫu mô từ búi trĩ ngoại để kiểm tra dưới kính hiển vi.
Kết quả chẩn đoán bệnh trĩ ngoại sẽ giúp bác sĩ xác định mức độ nghiêm trọng của bệnh và lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp.
CÁCH TRỊ TRĨ NGOẠI AN TOÀN HIỆU QUẢ
PHƯƠNG PHÁP NỘI KHOA
Phương pháp nội khoa là phương pháp điều trị trĩ ngoại không xâm lấn, được áp dụng cho các trường hợp trĩ ngoại nhẹ, chưa có biến chứng. Phương pháp này bao gồm:
- Chế độ ăn uống và sinh hoạt: Bổ sung nhiều chất xơ trong khẩu phần ăn, uống đủ nước, tránh táo bón, rặn khi đi tiêu, ngồi hoặc đứng lâu.
- Dùng thuốc: Sử dụng thuốc bôi, thuốc uống có tác dụng giảm đau, chống viêm, co mạch, giúp búi trĩ thu nhỏ lại.
- Các biện pháp hỗ trợ khác: Ngâm hậu môn trong nước ấm, chườm đá lạnh, dùng gối khoét lỗ khi ngồi làm việc lâu.
PHƯƠNG PHÁP NGOẠI KHOA
Phương pháp ngoại khoa được áp dụng cho các trường hợp trĩ ngoại nặng, có biến chứng như tắc mạch, sa nghẹt. Phương pháp này bao gồm:
- Phẫu thuật cắt trĩ: Đây là phương pháp phổ biến nhất trong điều trị trĩ ngoại. Có nhiều kỹ thuật phẫu thuật cắt trĩ khác nhau, tùy thuộc vào mức độ trĩ và tình trạng sức khỏe của người bệnh.
- Các thủ thuật ngoại khoa khác: Thắt dây thun, đốt laser, quang đông hồng ngoại (HCPT),… là các thủ thuật ngoại khoa ít xâm lấn hơn so với phẫu thuật cắt trĩ, thường được áp dụng cho các trường hợp trĩ ngoại nhẹ.
ĐIỀU TRỊ TRĨ NGOẠI KHI MANG THAI
Phụ nữ mang thai thường bị trĩ do sự thay đổi hormone, táo bón,… Trong thời gian mang thai, chỉ nên áp dụng các phương pháp nội khoa để điều trị trĩ ngoại. Các phương pháp ngoại khoa chỉ được áp dụng khi thật cần thiết và được sự đồng ý của bác sĩ.
BIỆN PHÁP PHÒNG NGỪA BỆNH TRĨ NGOẠI
Để phòng bệnh trĩ ngoại, cần hạn chế tình trạng táo bón, tránh nguyên nhân khiến phân khô, cứng, khó đi đại tiện. Một số lời khuyên hữu ích trong việc phòng bệnh gồm:
- Ăn đủ chất xơ: Để không bị táo bón, cần duy trì chế độ ăn uống đủ lượng chất xơ cần thiết. Chất xơ có nhiều trong ngũ cốc nguyên hạt, các loại đậu, ngũ cốc, trái cây tươi và rau củ,… Tuy nhiên, nên bổ sung hoặc ăn chất xơ từ từ để tránh bị đầy hơi;
- Uống nhiều nước: Gồm nước canh, nước hoa quả, nước tinh khiết,… đảm bảo lượng nước bổ sung cho cơ thể mỗi ngày đạt 1,5 – 2 lít nước đối với người trưởng thành. Nước giúp làm mềm phân, giúp phân dễ dàng đi qua hậu môn khi đi đại tiện. Cần chú ý uống nước đều trong ngày, không tập trung vào một thời điểm, không để cơ thể bị mất quá lâu;
- Tăng cường vận động thể chất: Đây là phương thức hiệu quả nhất để giúp con người trao đổi chất trong cơ thể, hệ tiêu hóa hoạt động tốt hơn, ngăn ngừa nguy cơ mắc bệnh trĩ. Mỗi người nên tập khoảng 20 – 30 phút/ngày;
- Dùng thuốc làm mềm phân: Dùng theo chỉ định của bác sĩ và không nên lạm dụng;
- Duy trì thói quen đi đại tiện hằng ngày: Người bị táo bón hoặc có nguy cơ mắc bệnh trĩ nên duy trì thói quen đi vệ sinh vào một thời điểm trong ngày. Tuy nhiên, không nên dành quá nhiều thời gian trong nhà vệ sinh, không nên căng thẳng hoặc cố để rặn. Nếu khi buồn đi đại tiện, không nên cố nhịn;
- Đi khám bác sĩ nếu thường xuyên bị táo bón hoặc tái phát lại bệnh trĩ để có biện pháp phòng ngừa, điều trị sớm, hiệu quả.
Một số lưu ý khi phòng ngừa bệnh trĩ ngoại
- Cần kết hợp nhiều biện pháp phòng ngừa để đạt hiệu quả cao nhất.
- Không tự ý mua thuốc hoặc áp dụng các phương pháp điều trị dân gian khi chưa có chỉ định của bác sĩ.
- Tuân thủ đúng chỉ định của bác sĩ trong quá trình điều trị.
Bệnh trĩ ngoại là bệnh lý phổ biến, có thể gây ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh. Để phòng ngừa bệnh trĩ ngoại, cần chú ý đến chế độ ăn uống, sinh hoạt lành mạnh, tránh táo bón.
