Nhiễm sán chó là một vấn đề phổ biến, và nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời có thể lan đến mắt, nội tạng và các cơ quan khác. Ngoài việc sử dụng thuốc từ y học hiện đại, các phương pháp truyền thống, đặc biệt là những bài thuốc dân gian, đã được chứng minh có hiệu quả trong việc điều trị bệnh sán chó. Những phương pháp này không chỉ đơn giản mà còn có thể thực hiện tại nhà, mang lại hiệu quả đáng kể trong quá trình chăm sóc và điều trị cho chó. Bài viết dưới đây của phunutoancau sẽ giúp bạn khám phá những bài thuốc dân gian hiệu quả để điều trị bệnh sán chó.
BỆNH SÁN CHÓ LÀ GÌ?
Bệnh sán chó là một bệnh nhiễm trùng do ký sinh trùng Toxocara canis gây ra. Ký sinh trùng này thường sống trong ruột của chó, mèo. Chúng có thể theo phân của chó, mèo thải ra ngoài môi trường và sống sót trong đất cát, rau sống, thực phẩm không được nấu chín,…
Bất kỳ ai cũng có thể bị nhiễm bệnh sán chó, nhưng trẻ em từ 3 – 10 tuổi là đối tượng dễ bị nhiễm nhất. Nguyên nhân là do trẻ em thường có thói quen chơi đùa ở đất cát, tiếp xúc với chó, mèo,… mà không có ý thức vệ sinh tay sạch sẽ.
Những người ăn thực phẩm nhiễm trứng sán, người hay ăn rau sống hoặc thịt chó mèo cũng có khả năng nhiễm bệnh sán chó. Triệu chứng đặc trưng của bệnh là da xuất hiện nhiều vết đỏ li ti, bệnh nhân cảm thấy ngứa, khó chịu. Vết đỏ li ti này là những tổn thương do ấu trùng gây ra, sẽ tái phát nhiều lần, ảnh hưởng tới sức khỏe và sinh hoạt.
DẤU HIỆU NHẬN BIẾT BỆNH SÁN CHÓ
NỔI MỀ ĐAY, MẨN NGỨA
Đây là một trong những dấu hiệu ban đầu phổ biến nhất của bệnh sán chó. Mề đay, mẩn ngứa thường xuất hiện ở nhiều vị trí trên cơ thể, đặc biệt là ở vùng da hở như tay, chân, mặt, cổ. Mề đay, mẩn ngứa có thể kéo dài dai dẳng, không rõ nguyên nhân.
DA NGỨA NGÁY, CÓ SỢI DÀI NỔI TRÊN DA
Một số trường hợp bệnh nhân có thể thấy xuất hiện các sợi dài nổi trên da, đặc biệt là ở vùng da mỏng như mí mắt, cánh tay,… Các sợi này có thể dài từ vài milimét đến vài centimet.
NGỨA DAI DẲNG KHÔNG RÕ NGUYÊN NHÂN
Ngứa dai dẳng không rõ nguyên nhân cũng là một dấu hiệu của bệnh sán chó. Ngứa thường xuất hiện ở nhiều vị trí trên cơ thể, đặc biệt là ở vùng da hở. Ngứa có thể dữ dội hơn vào ban đêm, khiến người bệnh khó ngủ.
CÁC DẤU HIỆU KHÁC
Ngoài các dấu hiệu ban đầu trên, bệnh sán chó có thể gây ra một số triệu chứng khác, bao gồm:
- Mệt mỏi, chán ăn, đau đầu, sốt,…
- Viêm giác mạc, viêm võng mạc,…
- Ho, khó thở, đau ngực,…
NGUYÊN NHÂN BỊ SÁN CHÓ
- Tiếp xúc với động vật nhiễm trùng: Người có thể nhiễm trùng sán dây chó thông qua tiếp xúc với động vật nhiễm trùng. Ví dụ: Vuốt ve chó hoặc mèo, thú cưng hoặc môi trường nhiễm trùng có chứa các ấu trùng sáng, môi trường bị nhiễm trước đó.
- Tiêu thụ thực phẩm sống: Nếu chẳng may bạn tiêu thụ thịt hoặc mô của động vật chứa sán dây chó, đặc biệt là khi thịt chưa nấu chín hoặc không được nấu kỹ cũng có thể nhiễm.
- Tiếp xúc với phân động vật nhiễm trùng: Việc tiếp xúc với phân của động vật nhiễm trùng, chứa trứng sán dây chó cũng có thể là một nguyên nhân gây nhiễm trùng.
- Vị trí địa lý: Bệnh sán dây chó thường phổ biến ở các vùng nông thôn hoặc khu vực nông nghiệp, nơi tiếp xúc với động vật và môi trường nhiễm trùng là thường xuyên.
CÁC THỂ BỆNH SÁN CHÓ Ở NGƯỜI
Tùy thuộc vào vị trí di chuyển của ấu trùng sán chó trong cơ thể người mà bệnh sán chó được chia thành các thể bệnh sau:
THỂ ẤU TRÙNG DI CHUYỂN NỘI TẠNG
Ấu trùng sán chó xâm nhập vào cơ thể người qua đường tiêu hóa, sau đó di chuyển đến các cơ quan nội tạng như gan, phổi, tim,… gây ra các triệu chứng như:
- Trẻ em: sốt nhẹ, tiêu chảy, ói mửa, đau cơ, khớp hay ho khạc ra đờm, khó thở, gan to đôi khi kèm theo lách to.
- Người lớn: sốt nhẹ, suy nhược, mệt mỏi, mày đay, khó thở giả hen, viêm phổi hoặc tràn dịch màng phổi.
THỂ ẤU TRÙNG DI CHUYỂN ĐẾN HỆ THẦN KINH
Ấu trùng sán chó xâm nhập vào hệ thần kinh trung ương gây ra các triệu chứng như:
- Rối loạn giấc ngủ, yếu chi, yếu cơ, rối loạn đại – tiểu tiện.
- Viêm não, viêm màng nhện, viêm mạch não, viêm màng não tăng bạch cầu ái toan, viêm tủy sống, mất điều hòa vận động,…
SÁN CHÓ Ở MẮT
Ấu trùng sán chó xâm nhập vào mắt gây ra các triệu chứng như:
- Đau mắt, thị lực giảm ở một bên, đồng tử trắng và bị lác mắt kéo dài
- Viêm hạt tại võng mạc, u hạt, viêm kết mạc, viêm nội nhãn.
- Mù lòa nếu không được chữa trị kịp thời.
THỂ BỆNH KHÔNG ĐIỂN HÌNH
Các triệu chứng của thể bệnh này rất khó chẩn đoán, thường là các triệu chứng không đặc hiệu như:
- Sốt nhẹ, đau đầu, chán ăn, buồn nôn, suy nhược cơ thể, rối loạn hành vi và giấc ngủ.
- Sưng hạch lympho ở cổ.
- Mệt mỏi, ngứa, phát ban đỏ, đau bụng và triệu chứng phổi.
THỂ BỆNH KHÁC
Các triệu chứng của thể bệnh này rất đa dạng, có thể liên quan đến tim mạch, da hay dạ dày như:
- Viêm cơ tim.
- Phát ban đỏ.
- Rối loạn tiêu hóa, tiêu chảy, đau bụng.
CHẨN ĐOÁN BỆNH SÁN CHÓ
Để chẩn đoán bệnh sán chó, bác sĩ sẽ dựa vào các triệu chứng lâm sàng, kết quả xét nghiệm sán chó thông qua xét nghiệm máu và hình ảnh.
XÉT NGHIỆM MÁU
Xét nghiệm máu có thể giúp phát hiện sự tăng bạch cầu ái toan, một loại tế bào bạch cầu có liên quan đến phản ứng dị ứng. Xét nghiệm máu tìm kháng thể kháng sán chó cũng có thể được thực hiện để chẩn đoán bệnh.
XÉT NGHIỆM HÌNH ẢNH
Xét nghiệm hình ảnh như chụp X-quang, siêu âm, chụp cắt lớp vi tính (CT) có thể giúp phát hiện các tổn thương do sán chó gây ra ở các cơ quan nội tạng.
CÁCH TRỊ BỆNH SÁN CHÓ TẠI NHÀ BẰNG BÀI THUỐC DÂN GIAN
CÁCH TRỊ SÁN CHÓ BẰNG LÁ ĐU ĐỦ
Nghiên cứu cho thấy, bên trong lá đu đủ có chứa hơn 50 thành phần hoạt chất có tác dụng ức chế vi khuẩn, tăng cường miễn dịch. Cụ thể, hoạt chất karpain có khả năng làm ức chế sự phát triển của nhiều loại vi sinh vật nguy hiểm như vi khuẩn, ký sinh trùng,…
CÁCH NẤU NƯỚC LÁ ĐU ĐỦ VỚI CHANH
Nguyên liệu:
- 10 lá đu đủ tươi
- ½ trái canh (lấy cốt canh)
- 2 muỗng đường
- 300ml nước
Cách thực hiện:
- Rửa sạch lá đu đủ, xay với nước ấm, sau đó dùng rây lọc lấy nước;
- Thêm nước cốt chanh, đường đã chuẩn bị vào nước đu đủ đã lọc, khuấy đều;
- Có thể dùng ngay hoặc cho vào tủ lạnh để uống cho mát.
CÁCH NẤU NƯỚC LÁ ĐU ĐỦ VỚI SẢ
Nguyên liệu:
- 50g lá đu đủ khô
- 30g sả khô
- 2 lít nước lọc.
Cách thực hiện:
- Cho lá đu đủ, sả vào nồi nước đun đến khi sôi;
- Hạ lửa nhỏ rồi tiếp tục đun thêm 30 phút;
- Tắt bếp, lọc lấy nước uống trong ngày.
CÁCH TRỊ SÁN CHÓ TẠI NHÀ BẰNG RAU SAM
Rau sam có tác dụng giải nhiệt, làm mát gan, đồng thời còn hỗ trợ tẩy giun rất tốt.
Cách thực hiện:
- Rửa sạch một nắm rau sam, giã nát rồi vắt lấy nước uống.
- Tốt nhất người bệnh nên uống liên tục trong khoảng 3 – 5 ngày để đạt hiệu quả cao.
TRỊ BỆNH SÁN CHÓ BẰNG BỒ CÔNG ANH
Dùng lá bồ công anh làm bài thuốc dân gian trị bệnh sán chó cũng rất hiệu nghiệm.
Cách thực hiện:
- Rửa sạch khoảng 20 – 40 gram lá bồ công anh tươi, đem giã nát rồi vắt lấy nước cốt uống.
- Bài thuốc trị sán chó bằng lá bồ công anh nên uống vào mỗi buổi sáng khi bụng đói và kiên trì uống trong vòng 3 – 5 ngày sẽ giúp tẩy sán nhanh chóng.
CÁCH PHÒNG NGỪA SÁN CHÓ
Để phòng ngừa bệnh sán chó, cần thực hiện các biện pháp sau:
- Tránh tiếp xúc với chó, mèo hoang: Chó, mèo hoang là nguồn lây bệnh sán chó chính. Do đó, cần tránh tiếp xúc với chó, mèo hoang, đặc biệt là trẻ em.
- Nếu nuôi thú cưng cần kiểm tra sức khỏe và thực hiện xổ giun đều đặn cho chúng: Xổ giun cho thú cưng giúp loại bỏ các loại giun ký sinh trùng, trong đó có giun đũa chó mèo. Nên đưa thú cưng đi khám sức khỏe định kỳ 6 tháng/lần và thực hiện xổ giun theo chỉ định của bác sĩ thú y.
- Rửa sạch tay với xà phòng sau khi dọn phân chó: Trứng giun đũa chó mèo có thể sống trong môi trường đất cát trong thời gian dài. Do đó, cần rửa sạch tay với xà phòng sau khi dọn phân chó để tránh nhiễm trứng giun qua đường da.
- Đảm bảo trẻ được vệ sinh tay sạch sẽ với xà phòng sau khi vui chơi – nhất là khi tiếp xúc với đất cát: Trẻ em thường hiếu động và có xu hướng cho tay vào miệng. Do đó, cần nhắc nhở trẻ rửa tay sạch sẽ với xà phòng sau khi vui chơi, đặc biệt là khi tiếp xúc với đất cát.
- Ngâm rửa thực phẩm với nước muối pha loãng và cần ăn chín uống sôi: Trứng giun đũa chó mèo có thể xâm nhập vào cơ thể người qua đường ăn uống. Do đó, cần ngâm rửa thực phẩm với nước muối pha loãng trước khi chế biến và cần ăn chín uống sôi để tránh bị nhiễm sán chó cũng như gặp các vấn đề về tiêu hóa khác.
- Thường xuyên tắm cho thú nuôi để hạn chế ký sinh trùng và vi khuẩn ký sinh trên da và lông: Tắm cho thú nuôi thường xuyên giúp loại bỏ ký sinh trùng và vi khuẩn ký sinh trên da và lông, từ đó giảm nguy cơ lây nhiễm sán chó cho người.
Việc thực hiện các biện pháp phòng ngừa bệnh sán chó đơn giản, dễ thực hiện nhưng có ý nghĩa quan trọng trong việc bảo vệ sức khỏe cho bản thân và gia đình.
