Viêm xoang, đặc biệt là viêm xoang mũi, là tình trạng nhiễm trùng niêm mạc trong các xoang cạnh mũi, gây áp lực, sưng tấy, chảy nước mũi, nghẹt mũi, và đau nhức ở vùng chữ T. Nếu không được điều trị kịp thời, bệnh có thể dẫn đến nhiều biến chứng nghiêm trọng ảnh hưởng đến sức khỏe, thậm chí đe dọa tính mạng như mù lòa, liệt dây thần kinh, xuất huyết não, viêm màng não, viêm não…
Điều trị viêm xoang càng sớm thì càng hiệu quả. Các biến chứng của viêm xoang, đặc biệt là viêm mũi xoang, thường rất phức tạp và khó điều trị, vì vậy không nên chủ quan để bệnh kéo dài. Đối với các trường hợp viêm xoang phức tạp như viêm xoang do nấm, viêm xoang có biến chứng, người bệnh cần đến bệnh viện để bác sĩ tai mũi họng thăm khám và điều trị chuyên khoa.
Song song với việc tuân thủ chữa trị viêm xoang theo chỉ định của bác sĩ tai mũi họng, người bệnh có thể áp dụng một số cách chữa viêm xoang tại nhà đối với các tình trạng nhẹ, mới khởi phát, không có biến chứng. Tuy nhiên, người bệnh cũng cần lựa chọn các phương pháp điều trị viêm xoang tại nhà khoa học, không nên theo các cách chữa viêm xoang chưa được kiểm chứng để tránh tình trạng bệnh không khỏi mà nhiễm trùng ngày càng nặng thêm.
CÁC CÁCH CHỮA VIÊM XOANG AN TOÀN TẠI NHÀ
Đối với tình trạng viêm xoang nhẹ, chưa có biến chứng, người bệnh có thể áp dụng các phương pháp điều trị tại nhà sau để cải thiện các triệu chứng:
XÔNG HƠI ẤM
Việc giữ cho xoang thông thoáng mà không làm khô lớp niêm mạc là rất quan trọng trong điều trị viêm xoang. Hít hơi ấm có thể giúp làm dịu các mô xoang, giảm đau nhức và nghẹt mũi, cung cấp cảm giác thoải mái và thông thoáng cho mũi. Bạn có thể tạo ra hơi nước ấm bằng cách đứng dưới vòi sen hoặc mở vòi sen để hơi nước bốc lên và ngồi trong phòng tắm. Hoặc đơn giản chỉ cần đun sôi nước và ngồi bên trên nồi với một chiếc khăn trải qua đầu để hít hơi nước nóng.
SỬ DỤNG TRÀ THẢO MỘC
Các loại trà thảo mộc tự nhiên có thể hỗ trợ điều trị viêm xoang nhờ chứa các thành phần có khả năng kháng khuẩn tự nhiên. Các loại thảo mộc như hoa cúc la mã, lá mullein cây hoa chuông, cây xô thơm, cỏ cà ri, cây marshmallow, cỏ xạ hương và cây cơm cháy đều có thể được sử dụng. Pha một tách trà thảo mộc nóng và hít hơi nước nhẹ nhàng có thể giúp giảm viêm tại chỗ. Ngoài ra, xông hơi với trà gừng giàu chất kháng khuẩn hoặc trà chanh giàu Vitamin C cũng có thể giúp làm loãng chất nhầy trong xoang để tống chúng ra ngoài.
CHƯỜM ẤM
Chườm ấm cũng là một biện pháp hữu ích để giảm đau nhức xoang và cải thiện nghẹt mũi. Bạn có thể sử dụng một chiếc khăn bông, nhúng vào nước ấm, sau đó vắt khô và chườm lên vùng chữ T. Việc này giúp làm giảm tình trạng nghẹt mũi và đẩy các dịch nhầy ra ngoài, mang lại cảm giác dễ chịu ngay sau đó.
RỬA MŨI, XOANG BẰNG NƯỚC MUỐI SINH LÝ
Rửa mũi và xoang bằng nước muối sinh lý được các bác sĩ khuyến khích vì có khả năng làm sạch vi khuẩn trong đường mũi và họng. Việc xịt nước muối vào mũi hàng ngày có thể giúp giảm các triệu chứng của viêm xoang.
Tuy nhiên, quan trọng là bạn chỉ nên sử dụng nước muối sinh lý sẵn mua, không nên tự pha nước muối. Nguyên nhân là do nồng độ muối trong nước có thể không được điều chỉnh đúng cách, có thể gây tổn thương niêm mạc mũi nếu nồng độ quá cao hoặc không đủ tác dụng sát khuẩn nếu nồng độ quá thấp.
DÙNG TINH DẦU KHUYNH DIỆP VÀ BẠC HÀ
Dầu bạc hà và khuynh diệp đều có chất kháng khuẩn tự nhiên, vì vậy chúng có tác dụng hỗ trợ cải thiện các triệu chứng viêm đường hô hấp trên.
Bạn có thể áp dụng dầu trực tiếp lên vùng chữ T để giảm cảm giác đau nhức trong xoang và giúp thông mũi. Vì nồng độ của chúng khá nhẹ, việc thoa trực tiếp lên da là an toàn và hiệu quả. Ngoài ra, bạn cũng có thể thêm một ít tinh dầu vào máy xông tinh dầu và đặt trong phòng ngủ để tạo một môi trường thoáng đãng và sảng khoái.
Một nghiên cứu của Đại học Michigan (Mỹ) đã chỉ ra rằng thành phần hoạt chất cineol trong dầu khuynh diệp có thể giúp tăng tốc độ hồi phục sau viêm xoang cấp tính. Người bệnh có thể sử dụng dầu khuynh diệp bằng cách hít vào mũi để hưởng lợi từ tác dụng này.
THAY ĐỔI TƯ THẾ NGỦ
Việc thay đổi tư thế ngủ cũng có thể hỗ trợ trong quá trình điều trị viêm xoang. Ngủ trong tư thế nằm ngửa và kê cao gối có thể giúp mũi lưu thông khí tốt hơn, từ đó giúp cơ thể phục hồi và ngăn chặn vi khuẩn gây viêm xoang phát triển trong đường hô hấp.
BỔ SUNG THỰC PHẨM GIÀU VITAMIN C, CHỐNG OXY HÓA
Các nghiên cứu khoa học đã chỉ ra rằng các chất chống oxy hóa (có trong trà xanh, táo và hành tây) có thể ổn định sự giải phóng histamine trong cơ thể, giúp cải thiện triệu chứng viêm xoang. Bổ sung các thực phẩm giàu vitamin C và các chất chống oxy hóa khác như cải bó xôi, thịt gà và trái cây họ cam quýt vào chế độ ăn hàng ngày cũng có thể tăng sức đề kháng và cải thiện bệnh hiệu quả.
TẬP YOGA
Các tư thế yoga có thể kích thích hoạt động tuần hoàn máu, giúp làm sạch dịch nhầy trong xoang và đẩy chúng ra ngoài, từ đó giúp giảm nghẹt mũi. Bạn có thể sử dụng một tấm đệm hoặc một tấm chăn cuộn lại để đặt dưới lưng trong tư thế nằm, với đầu gối gập và hai lòng bàn chân hướng về nhau. Để hai cánh tay dọc theo hai bên hông và giữ trong vài phút. Sau đó, nâng lên từ tấm đệm hoặc chăn và nằm nghiêng, đặt hai tay xuống sàn để ngồi dậy.
XOA BÓP, BẤM HUYỆT
Liệu pháp xoa bóp và bấm huyệt có thể là biện pháp hiệu quả đối với viêm xoang không phức tạp. Áp lực lên các điểm huyệt có thể giúp giảm đau, làm giảm căng thẳng cơ bắp, cải thiện lưu thông máu và đẩy dịch nhầy ra ngoài xoang. Người bệnh có thể áp dụng áp lực lên các điểm huyệt như huyệt nghinh hương, ấn đường, ty thông và hợp cốc khoảng 3 phút cho mỗi điểm. Hơn nữa, việc xoa bóp nhẹ nhàng theo chuyển động tròn trên các vùng đau nhức cũng có thể giúp cải thiện các triệu chứng của bệnh.
Khuyến cáo: Phụ nữ mang thai nên tư vấn y tế trước khi thực hiện phương pháp bấm huyệt.
NHỮNG LƯU Ý KHI ĐIỀU TRỊ VIÊM XOANG TẠI NHÀ
Có nhiều phương pháp điều trị viêm xoang theo dân gian như giã một loại lá cây lấy nước nhỏ vào mũi, hoặc uống nước lá. Tuy nhiên, những phương pháp này chưa được khoa học kiểm chứng, vì vậy người bệnh nên thận trọng khi sử dụng. Dùng sai cách có thể dẫn tới tình trạng viêm tắc, nhiễm khuẩn làm cho bệnh viêm xoang, viêm xoang mũi càng trở nên trầm trọng và khó điều trị.
Bên cạnh việc áp dụng các phương pháp điều trị tại nhà nêu trên, người bệnh viêm xoang cần phòng tránh các yếu tố nguy cơ gây viêm xoang hoặc làm triệu chứng viêm xoang trở nên nghiêm trọng hơn.
Các yếu tố nguy cơ cần phòng tránh bao gồm:
- Cảm cúm, cảm lạnh, Covid-19.
- Viêm họng.
- Các tác nhân gây dị ứng như bụi mịn, hóa chất, lông, da và phân động vật; phấn hoa…
- Rượu bia, thuốc lá.
Ngoài ra, người bệnh cũng nên tuân thủ các biện pháp dưới đây để giảm nguy cơ viêm xoang và cải thiện triệu chứng:
- Ăn và uống đồ ấm nóng, tránh uống nước đá lạnh.
- Uống đủ 2 lít nước mỗi ngày để duy trì sự ẩm ướt cho niêm mạc mũi.
- Giữ ấm tai, mũi, họng bằng cách sử dụng khăn ấm hoặc mũi chùm hoa, đặc biệt là trong thời tiết lạnh giá.
Ngoài các biện pháp hỗ trợ điều trị viêm xoang tại nhà, việc thăm khám bác sĩ vẫn là điều cần thiết để được chẩn đoán và điều trị phù hợp. Đặc biệt đối với những trường hợp viêm xoang nặng, can thiệp phẫu thuật mở xoang là cần thiết để giảm nhiễm trùng, ngăn ngừa hoặc khắc phục các biến chứng.
