Chắc hẳn bạn đã từng nghe về sự tương ứng tuyệt vời giữa ngũ tạng và ngũ chí – một một bức tranh phong phú về cơ thể và tâm hồn. Trái tim tương ứng với niềm vui, gan tương ứng với sự tức giận, tỳ kiểm soát tư tưởng, suy nghĩ, phổi chi phối sự ưu tư, thận tương ứng với nỗi sợ.
Nhưng điều thú vị là cảm xúc, bất kỳ loại cảm xúc nào – hạnh phúc, tức giận, vui vẻ, hay thậm chí là buồn bã – đều khởi nguồn từ nội tâm sâu thẳm.
Chính vì vậy, bức tranh phức tạp của cơ thể và tâm hồn con người trở nên hấp dẫn, như một câu chuyện kì diệu của nguồn năng lượng và cảm xúc, nơi mà ngũ tạng và ngũ chí hòa quyện để tạo nên bản hòa âm cuộc sống.
Trong tập thứ chín của cuốn Loại Kinh, Trương Cảnh Nhạc – vị danh y thời nhà Minh ông đã chia sẻ một góc nhìn sâu sắc về mối liên kết giữa tâm trạng và cơ thể, đặc biệt là quan hệ giữa ngũ chí và ngũ tạng. Ông nhấn mạnh rằng, khi tâm trạng của chúng ta biến động, cơ quan tương ứng cũng phản ứng mạnh mẽ. Cảm xúc ảnh hưởng nhiều nhất tới cơ quan nào nó sẽ tương ứng với cơ quan đó
Các bệnh lý về gan thường liên quan tới việc dư thừa can dương, can khí. Khi cơ thể tiếp xúc với dư thừa can dương và can khí, một trong những biểu hiện rõ ràng nhất là sự nổi giận, thường được thấy thông qua khuôn mặt đỏ nổi khi trạng thái cáu giận. Cảm giác căng thẳng này có thể gây tổn thương cho gan, một cơ quan quan trọng trong quá trình lọc và xử lý chất cặn trong cơ thể.
Ngược lại, nếu can khí quá mạnh, người ta có thể trở nên dễ cáu kỉnh, điều này tạo ra một chuỗi phản ứng tiêu cực và làm tổn thương sức khỏe nếu không được kiểm soát kịp thời.
Nếu ai đó trước đây có tính tình ôn hòa nhưng gần đây trở nên nóng tính và dễ cáu giận, có thể đây là dấu hiệu của sự không ổn định trong gan. Để giải quyết vấn đề này, việc làm dịu gan là quan trọng. Cung cấp đủ máu cho gan và kiểm soát cân bằng can khí và can dương có thể thực hiện thông qua phương pháp nhu canh, tạo ra một trạng thái ổn định để kiểm soát cảm xúc và ngăn chặn sự trào ngược của nó lên trên.
Phương pháp bình can, tác động trực tiếp vào can hỏa, cũng là một phương tiện quan trọng để duy trì sự cân bằng và kiểm soát cảm xúc. Nhận biết triệu chứng của can hỏa vượng, như nổi giận dễ dàng, chóng mặt, mắt đỏ, má ửng hồng, miệng khô, và rối loạn giấc ngủ, có thể giúp người ta nhận ra vấn đề sớm và áp dụng biện pháp điều trị kịp thời để tránh các tác động tiêu cực đến sức khỏe.
Vậy can hỏa vượng có mang đến những triệu chứng gì? Dấu hiệu đặc trưng điển hình nhất , sự dễ nổi nóng không chỉ là một tín hiệu mà còn là cảm xúc mạnh mẽ của trạng thái này. Cùng với đó còn có biểu hiện dễ chóng mặt, mắt đỏ, má ửng hồng do gan nóng, có thể dẫn đến tình trạng viêm nhiễm chuyển thành viêm. Can hỏa vượng không chỉ làm cho âm tân thiếu hụt mà còn xuất hiện nhiều triệu chứng khác như miệng khô, đắng, và hôi miệng, cũng như cảm giác khô mắt. Hiện tượng “can tàng hồn” khiến cho giấc ngủ trở nên không yên, với cảm giác bứt rứt và rêu lưỡi dày, đặc biệt là khi gan gặp vấn đề, nghiêm trọng hơn còn có thể ngất xỉu hoặc nôn ra máu.
Đối với phụ nữ, can hỏa vượng có thể gây ra những biến động không bình thường trong chu kỳ kinh nguyệt như kinh sớm, kinh chậm, mất kinh, hoặc lượng kinh nguyệt giảm. Trong giai đoạn mang thai, can hỏa vượng có thể tạo ra tình trạng khó chịu như cảm giác càm ràm, nóng tính, giảm khẩu vị, và kén ăn. Điều này làm nổi bật sự quan trọng của việc nhận diện những biểu hiện khác thường, không chỉ là những phiền nhiễu thông thường, mà là dấu hiệu của tình trạng sức khỏe không ổn định.
*Những điều cần ghi nhớ:
Sự tức giận của chúng ta có liên quan mật thiết tới gan. Tính tình nóng nảy, dễ cáu gắt sẽ dẫn tối can hỏa vượng, nếu không khắc phục kịp thời mà để tình trạng này kéo dài sẽ gây tổn hại.
