Tình trạng táo bón kéo dài không chỉ làm ảnh hưởng đến cuộc sống hàng ngày và công việc của người mắc bệnh, mà còn có thể gây ra những vấn đề sức khỏe đáng lo ngại. Ngoài việc sử dụng thuốc, có một số cách trị táo bón ngay lập tức mang lại hiệu quả, giúp bệnh nhân có thể đạt được sự giải tỏa từ cơn táo bón một cách nhanh chóng và dễ dàng hơn. Cùng theo dõi bài viết dưới đây của phunutoancau để biết thêm chữa táo bón cấp tốc.
NGUYÊN NHÂN BỊ TÁO BÓN
Nguyên nhân gây táo bón có thể đa dạng và ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày của người mắc bệnh. Dưới đây là một số nguyên nhân phổ biến:
- Thói quen nhịn đại tiện: Việc nhịn đại tiện thường dẫn đến phân khô và cứng do cơ thể hấp thụ quá nhiều nước từ phân ở ruột già.
- Chế độ ăn ít rau củ quả và uống ít nước: Thiếu rau củ quả và nước trong chế độ ăn hàng ngày cũng là một nguyên nhân phổ biến gây ra táo bón.
- Thay đổi thói quen và lối sống: Sự thay đổi đột ngột trong thói quen và lối sống có thể làm cho cơ thể không thích nghi, gây ra rối loạn tiêu hóa và táo bón.
- Tác động của thuốc: Một số loại thuốc như thuốc trị trầm cảm hoặc thuốc nhuận tràng có thể gây ra táo bón nếu sử dụng quá liều hoặc lâu dài.
- Bệnh lý ruột: Các vấn đề như tắc nghẽn ruột, sa trực tràng, ung thư đại tràng cũng có thể gây ra táo bón.
DẤU HIỆU TÁO BÓN BẠN CẦN BIẾT
Các triệu chứng thường gặp khi mắc bệnh táo bón bao gồm:
- Đi đại tiện ít hơn 3 lần trong một tuần: Đây là một dấu hiệu rõ ràng của táo bón khi cơ thể không loại bỏ chất thải đủ thường xuyên.
- Phân khô, cứng và rời rạc: Phân trở nên khô và cứng, khó điều chỉnh, dẫn đến khó khăn khi đi đại tiện.
- Đau bụng và đầy hơi: Người bệnh thường cảm thấy đau bụng và đầy hơi do chất thải tích tụ trong ruột.
- Cảm giác phân chưa được đẩy hết ra bên ngoài: Sau khi đi vệ sinh, người mắc táo bón thường cảm thấy phân vẫn còn lại trong ruột, không được loại bỏ hoàn toàn.
- Chảy máu trong và sau khi đi đại tiện: Có thể là dấu hiệu của tổn thương ở niêm mạc ruột do áp lực khi điều tiết.
- Cảm giác chán ăn và buồn nôn: Do sự không thoải mái và tắc nghẽn ở đường ruột có thể gây ra cảm giác chán ăn và buồn nôn.
TÁC HẠI CỦA BỆNH TÁO BÓN
Táo bón, dù ban đầu có thể không gây ảnh hưởng lớn đến sức khỏe, nhưng nếu kéo dài, nó có thể gây ra các vấn đề nghiêm trọng và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống cũng như sức khỏe của người bệnh. Dưới đây là một số tác hại của bị táo bón lâu ngày:
TĂNG NGUY CƠ MẮC BỆNH TRĨ
Táo bón khiến cho việc đi đại tiện trở nên khó khăn và người bệnh thường phải rặn mạnh để tống phân ra ngoài. Sự áp lực này có thể làm giãn và sưng các tĩnh mạch hậu môn và các tĩnh mạch quanh trực tràng, dẫn đến hình thành búi trĩ. Trong những trường hợp nghiêm trọng, phải thực hiện phẫu thuật để điều trị bệnh.
BIẾN CHỨNG NỨT HẬU MÔN
Phân cứng và khô có thể gây rách nứt ở hậu môn, gây đau và ngứa, thậm chí là chảy máu. Tình trạng này khiến người bệnh ngại rặn hơn và làm tăng nguy cơ táo bón.
TÁO BÓN LÂU NGÀY GÂY Ứ PHÂN
Phân không được loại bỏ đúng cách có thể tồn đọng trong ruột, tạo ra tắc nghẽn và làm cho ruột kết không thể hoạt động bình thường.
SA TRỰC TRÀNG
Thói quen rặn mạnh có thể dẫn đến việc trực tràng trượt khỏi vị trí, gây ra tình trạng sa trực tràng. Điều này có thể cần điều trị bằng phẫu thuật trong những trường hợp nghiêm trọng.
CÁCH CHỮA TÁO BÓN CẤP TỐC KHÔNG CẦN DÙNG THUỐC
MASSAGE
Massage khu vực đáy chậu là một phương pháp giảm táo bón hiệu quả. Khu vực này nằm giữa hậu môn và bộ phận sinh dục, và việc massage ở đây giúp làm giảm căng thẳng cơ bắp và kích thích các dây thần kinh liên quan đến hoạt động ruột. Để thực hiện massage ở vùng này, bạn có thể sử dụng ngón tay và áp dụng áp lực nhẹ, di chuyển theo các đường tròn hoặc đường chéo để kích thích các cơ và dây thần kinh. Hãy tập trung vào các điểm cụ thể trong khu vực này, đặc biệt là những điểm có căng thẳng. Bên cạnh đó, bạn cũng có thể massage vùng bụng bằng cách sử dụng ngón tay, xoa nhẹ lên bụng quanh rốn theo hướng kim đồng hồ. Hãy đảm bảo áp lực được áp dụng là vừa phải để kích thích hoạt động của đại tràng mà không gây ra cảm giác đau. Bắt đầu từ vùng bụng dưới bên phải, sau đó di chuyển lên khung xương sườn, dạ dày và tiếp tục xoa xuống phía bụng dưới bên trái. Quan trọng là chỉ áp dụng áp lực đủ để không gây ra cảm giác không thoải mái khi massage.
DÙNG THUỐC THỤT TRỊ TÁO BÓN
Trong nhiều tình huống khi tình trạng táo bón gây ra sự không thoải mái cực độ và cần phải giảm triệu chứng một cách nhanh chóng, việc sử dụng các loại thuốc thụt có thể là một phương pháp điều trị hữu ích. Các loại thuốc này được áp dụng thông qua đường hậu môn để kích thích nhu động của ruột, làm cho phân trở nên mềm mại và dễ dàng được đào thải ra ngoài ngay lập tức. Có ba loại thuốc thụt hậu môn chính được sử dụng hiện nay trên thị trường, bao gồm thuốc chứa muối, thuốc chứa phosphat và thuốc chứa dầu khoáng. Tuy nhiên, việc sử dụng thuốc thụt chỉ nên được coi là biện pháp cuối cùng sau khi các phương pháp điều trị khác không mang lại hiệu quả. Lạm dụng các loại thuốc này có thể dẫn đến các vấn đề như đau rát, tổn thương vùng hậu môn, viêm nhiễm hậu môn và thậm chí làm mất phản xạ tự nhiên trong quá trình đi vệ sinh, gây ra sự phụ thuộc vào thuốc. Do đó, trước khi sử dụng bất kỳ loại thuốc thụt nào, bệnh nhân nên tham khảo ý kiến của bác sĩ để tránh những vấn đề có thể phát sinh.
SỬ DỤNG MUỒNG TRÂU
Theo Y Học Cổ Truyền, muồng trâu có hai tác dụng chính là điều trị các vấn đề ngoài da và hỗ trợ quá trình nhuận tràng. Để giảm táo bón, bạn có thể sử dụng khoảng 20g lá muồng trâu, đun cùng 1 lít nước và uống 1 cốc trước khi đi ngủ. Tác dụng nhuận tràng của muồng trâu được gắn liền với hoạt chất sennosides, có khả năng kích thích nhu động của ruột và giúp đẩy phân ra ngoài một cách dễ dàng.
SỬ DỤNG DẦU OLIU VÀ CHANH TƯƠI
Một trong những cách trị táo bón tại nhà đơn giản là sử dụng dầu oliu và nước cốt chanh tươi. Hòa 1 thìa dầu oliu với 1 thìa nước cốt chanh tươi và uống vào mỗi buổi sáng sau khi thức dậy. Chanh và dầu oliu có tác dụng kích thích hệ tiêu hóa, giúp làm mềm phần phân và dễ dàng đào thải. Bạn cũng có thể thưởng thức nước chanh pha muối loãng vào buổi sáng trước khi ăn sáng. Khoảng 30 phút sau khi uống hỗn hợp này, bạn thường cảm thấy muốn đi đại tiện ngay.
SỬ DỤNG LÁ PHAN TẢ DIỆP
Để giảm táo bón, bạn có thể sử dụng lá phan tả diệp, một loại dược liệu có vị ngọt, đắng và tính hàn. Phan tả diệp có công dụng hạ nhiệt, hỗ trợ tiêu hóa và có thể nhuận tràng hoặc thậm chí tẩy sổ, phụ thuộc vào liều lượng sử dụng. Dùng phan tả diệp để nhuận tràng, bạn có thể sử dụng liều thấp là 3-4g/ngày, dưới dạng thuốc sắc hoặc thuốc pha. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng những người có cơ địa yếu, phụ nữ mang thai, đang trong chu kỳ kinh nguyệt hoặc cho con bú cần phải cực kỳ thận trọng khi sử dụng phan tả diệp. Sử dụng quá liều phan tả diệp có thể gây ra các triệu chứng như đau bụng, buồn nôn và nôn.
DÙNG NƯỚC ÉP MẬN HOẶC MẬN KHÔ
Dùng nước ép mận hoặc mận khô là một trong những biện pháp truyền thống để chữa táo bón mà rất nhiều người đã áp dụng và thu được kết quả tích cực.
Nước ép mận và mận khô, mặc dù thiếu chất xơ so với trái cây tươi, nhưng đều có hàm lượng sorbitol cao. Sorbitol là một chất tự nhiên giúp nhuận tràng. Mặc dù không tiêu hóa trong ruột, sorbitol có khả năng hút nước vào ruột, làm cho phân mềm hơn và kích thích nhu động ruột để đẩy phân ra ngoài.
DÙNG QUẢ MƠ HẦM
Đối với việc chữa táo bón ngay lập tức, một giải pháp khác là sử dụng quả mơ hầm. Đơn giản bằng cách cắt đôi quả mơ, cho vào nồi với một lượng đường nâu phù hợp và nước, đun cho đến khi quả mơ mềm. Món này có thể được thưởng thức vào bữa sáng hàng ngày, có thể kèm với sữa chua. Quả mơ hầm với đường nâu không chỉ cung cấp chất xơ mà còn cung cấp chất nhuận tràng cho đường ruột, giúp cải thiện tình trạng táo bón.
DÙNG GỪNG
Thêm vào đó, gừng cũng là một lựa chọn tự nhiên và hiệu quả để chữa táo bón ngay lập tức. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng gừng giúp giảm áp lực lên ruột non và kích thích nhu động ruột. Đặc biệt, gừng cũng giảm các triệu chứng khác thường đi kèm với táo bón như chuột rút, đầy hơi, khó tiêu và buồn nôn.
Sử dụng gừng trị táo bón ở trẻ, mẹ bầu bị táo bón nhìn chung khá an toàn. Trên thực tế, gừng thậm chí còn được khuyên dùng cho những người bị buồn nôn và táo bón khi mang thai.
DÙNG TÁO, LÊ VÀ KIWI
Táo và lê đều chứa nhiều nước, chất xơ và các chất nhuận tràng như fructose và sorbitol. Những thành phần này giúp làm sạch ruột và thay đổi tính chất của phân. Để đạt được hiệu quả tốt nhất, bạn nên ăn trực tiếp cả vỏ của táo và lê.
Kiwi là một loại trái cây phổ biến có khả năng cải thiện tiêu hóa. Actinidin, một chất có trong kiwi, giúp kích thích nhu động của ruột non. Điều này giúp đẩy phân ra khỏi cơ thể một cách nhanh chóng hơn.
DÙNG DƯA BẮP CẢI
Sử dụng dưa bắp cải là một cách hiệu quả để giảm táo bón, mặc dù có thể bạn sẽ ngạc nhiên khi thấy loại rau này xuất hiện trong danh sách các biện pháp chữa trị táo bón cấp tốc. Tuy nhiên, dưa bắp cải thực sự có hiệu quả vì nó cung cấp một nguồn chất xơ phong phú và cung cấp các vi sinh vật có lợi tốt. Những vi sinh vật này giúp làm mềm và làm xốp khối phân, đồng thời giúp tăng cường hoạt động của đường ruột.
SỬ DỤNG THẢO QUYẾT MINH
Cách chữa táo bón dân gian là sử dụng thảo quyết minh, một loại cây mọc hoang phổ biến ở nhiều nơi tại Việt Nam. Thảo quyết minh, hay còn được biết đến với các tên gọi khác như hạt muồng ngủ, hạt muồng muồng, đậu ma,… có bộ phận dùng làm thuốc là hạt, được gọi là quyết minh tử. Hoạt chất anthraglucozit có trong quyết minh tử có tác dụng kích thích nhu động và tăng cường co bóp ở ruột mà không gây ra đau bụng, do đó rất hiệu quả trong việc điều trị táo bón. Để sử dụng cho việc điều trị táo bón, bạn có thể dùng 10 – 20g hạt thảo quyết minh đã được sao vàng, sau đó nấu nước và uống nhiều lần trong ngày.
MẬT ONG VÀ VỪNG ĐEN
Một phương pháp khác để chữa táo bón cấp tốc là sử dụng mật ong và vừng đen. Bạn có thể sử dụng vừng đen rang thơm, giã nát và bảo quản trong hũ. Mỗi lần sử dụng, bạn lấy khoảng 40-50g vừng đen trộn với 30g mật ong, và tiêu thụ vài lần trong ngày. Hiệu quả thường được cảm nhận vào sáng hôm sau. Nếu không có vừng đen, bạn có thể dùng 2 muỗng cà phê mật ong hoặc uống một cốc nước ấm pha với mật ong và chanh mỗi buổi sáng trước khi ăn. Điều này giúp thanh lọc hệ tiêu hóa và kích thích nhu động ruột hoạt động một cách hiệu quả.
BỔ SUNG THỰC PHẨM GIÀU CHẤT XƠ
Bổ sung thực phẩm giàu chất xơ trị táo bón là một phương pháp hiệu quả. Chất xơ được xem là một loại “thần dược” trong việc điều trị táo bón do có tác dụng nhuận tràng. Khi tiêu thụ, chất xơ hút nhiều nước vào ruột, làm tăng khối lượng phân và kích thích nhu động ruột để đẩy phân ra ngoài. Ngoài ra, chất xơ còn hỗ trợ sự phát triển của các vi khuẩn có lợi trong ruột, từ đó cải thiện quá trình tiêu hóa. Theo Viện Dinh dưỡng Quốc gia, nhu cầu chất xơ tối thiểu của người Việt Nam là 18-20g/người/ngày. Đặc biệt, trẻ em thường dễ thiếu chất xơ, do đó việc tăng cường chất xơ trong khẩu phần ăn của trẻ là một phương pháp chữa táo bón cấp tốc hiệu quả.
Chất xơ có nhiều trong các loại thực phẩm từ thực vật như rau củ, trái cây, hạt và ngũ cốc. Một số thực phẩm giàu chất xơ điển hình bao gồm khoai lang, táo, chuối, kiwi, rau mồng tơi, và nhiều loại khác. Tuy nhiên, việc bổ sung chất xơ cần phải từ từ và tuân thủ đúng liều lượng khuyến nghị để tránh tình trạng đầy hơi và khó tiêu. Mặc dù không phải là một biện pháp chữa trị táo bón tức thì, việc bổ sung chất xơ mang lại hiệu quả lâu dài, an toàn, và giúp phòng ngừa tình trạng táo bón trong tương lai.
UỐNG NHIỀU NƯỚC
Uống đủ nước cũng là một biện pháp chữa táo bón cấp tốc mà bạn có thể thực hiện tại nhà. Nước là một yếu tố cần thiết cho sự sống, và việc uống đủ nước không chỉ giúp giải quyết tình trạng táo bón mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe. Mỗi người nên uống khoảng 2 – 2,5 lít nước mỗi ngày. Ngoài việc uống nhiều nước, bạn cũng có thể áp dụng các biện pháp sau để hỗ trợ việc đi vệ sinh dễ dàng hơn:
- Uống một cốc cà phê hoặc trà ấm vào buổi sáng: Caffeine có trong cà phê và trà có thể kích thích nhu động ruột và khuyến khích quá trình tiêu hóa.
- Uống một ly trà chanh mật ong vào mỗi buổi sáng sau khi thức dậy: Theo Đông Y, hỗn hợp này có tác dụng thanh lọc cơ thể, giúp gan thải độc và giảm táo bón hiệu quả.
TẬP THÓI QUEN ĐI VỆ SINH ĐÚNG GIỜ
Tạo thói quen đi vệ sinh đúng giờ cũng là một phần quan trọng trong việc điều trị táo bón. Bạn nên dành thời gian cố định hàng ngày để đi vệ sinh. Việc đi vệ sinh vào cùng một thời gian mỗi ngày sẽ giúp ruột quen với thói quen này và tạo ra phản xạ tự nhiên để đi vệ sinh dễ dàng hơn. Bạn có thể chọn bất kỳ thời điểm nào phù hợp với lịch trình hàng ngày của mình, có thể là sau bữa tối hoặc vào buổi sáng sau khi thức dậy.
CÁCH TRỊ TÁO BÓN NGAY LẬP TỨC BẰNG CÁCH DÙNG THUỐC THÌ CẦN LƯU Ý GÌ?
Khi sử dụng thuốc để chữa táo bón ngay lập tức, bạn cần lưu ý một số điểm sau:
- Đọc kỹ hướng dẫn sử dụng: Trước khi sử dụng bất kỳ loại thuốc nào, hãy đọc kỹ hướng dẫn sử dụng được cung cấp trên bao bì hoặc theo hướng dẫn của bác sĩ.
- Chỉ sử dụng trong tình trạng cần thiết: Thuốc chữa táo bón chỉ nên được sử dụng khi bạn gặp phải tình trạng táo bón và cần giải quyết vấn đề ngay lập tức. Không nên sử dụng thuốc dài hạn mà không có sự hướng dẫn của bác sĩ.
- Tuân thủ liều lượng và thời gian sử dụng: Hãy tuân thủ liều lượng và thời gian sử dụng được đề xuất. Không tăng hoặc giảm liều lượng mà không được bác sĩ chỉ định.
- Tránh lạm dụng: Thuốc chữa táo bón chỉ nên được sử dụng khi cần thiết và trong thời gian ngắn. Lạm dụng thuốc có thể dẫn đến phụ thuộc và các vấn đề sức khỏe khác.
- Chú ý đến các tác dụng phụ: Các loại thuốc chữa táo bón có thể gây ra các tác dụng phụ như đau bụng, buồn nôn, hoặc tiêu chảy. Nếu bạn gặp bất kỳ tác dụng phụ nào không mong muốn, hãy ngưng sử dụng thuốc và tham khảo ý kiến của bác sĩ.
- Tư vấn y tế: Trong trường hợp táo bón kéo dài hoặc tái phát thường xuyên, hãy tìm kiếm sự tư vấn y tế từ bác sĩ hoặc chuyên gia y tế. Họ sẽ giúp bạn đưa ra phương pháp chữa trị phù hợp và an toàn nhất cho tình trạng sức khỏe của bạn.
Trên đây là một số biện pháp chữa táo bón cấp tốc tại nhà mà bạn có thể áp dụng. Tuy nhiên nếu tình trạng táo bón dai dẳng, không có dấu hiệu thuyên giảm dù đã áp dụng nhiều cách chữa trị thì bạn nên đến gặp bác sĩ để tìm ra nguyên nhân gây bệnh và kịp thời chữa trị.
