TẦM MA LÀ GÌ? CÔNG DỤNG CỦA CÂY TẦM MA

TẦM MA LÀ GÌ? CÔNG DỤNG CỦA CÂY TẦM MA 1

Cây tầm ma thường được người dân sử dụng làm bánh gai, bánh ít, lấy sợi dệt lưới đánh cá. Tuy nhiên, ít người biết rằng, cây tầm ma còn là một thảo dược có thể trị được nhiều loại bệnh.

TẦM MA LÀ GÌ? CÔNG DỤNG CỦA CÂY TẦM MA 3

CÂY TẦM MA LÀ CÂY GÌ?

Cây tầm ma, hay còn được biết đến với các tên gọi khác như cây lá gai, trữ ma, gai tuyết, là một loại cây phổ biến tại Việt Nam. Cây này thường cao trên 1m, với gốc cây hóa gỗ. Lá của cây tầm ma mọc so le nhau, có hình dạng hình tim, được phủ lông, với mặt trên có màu xanh và mặt dưới có màu trắng bạc. Hoa của cây mọc thành bông kép và nằm ở kẽ lá.

Rễ và lá của cây tầm ma được sử dụng làm nguyên liệu chính để sản xuất thuốc. Việc thu hoạch có thể thực hiện vào bất kỳ thời điểm nào trong năm, nhưng mùa thu và đông thường được coi là thời điểm lý tưởng nhất. Rễ cây tầm ma sau khi đào về được rửa sạch đất cát, loại bỏ phần non, có thể để nguyên hoặc cắt mảnh mỏng, sau đó phơi khô. Cả rễ cây tầm ma tươi và khô đều có thể được sử dụng.

Trong 100 gam cây lá gai, chúng ta có thể tìm thấy nhiều thành phần hóa học quan trọng như protein, chất xơ, chất béo, vitamin A, B1, B5, B6, C, E, folic acid, các khoáng chất như kali, canxi, sodium, magie, photpho, sắt, đồng, mangan, selenium, kẽm, và nhiều chất khác. Các nhà nghiên cứu còn phát hiện flavonoid rutin trong rễ cây lá gai, giúp chống oxy hóa tế bào và ngăn chặn tác nhân gây hại cho cơ thể. Toàn bộ cây lá gai cũng chứa acid cyanhydric, hạt giàu chất béo, và các axit tự do.

CÂY TẦM MA CÓ TÁC DỤNG GÌ?

Các bộ phận của cây lá gai đều mang đặc điểm vị ngọt, tính hàn, và không độc. Phần rễ cây tầm ma thường được coi là thuốc đi vào kinh tâm và can, trong khi phần lá đi vào kinh bàng quang.

Cây tầm ma được sử dụng trong y học dân gian với các tác dụng dược lý như sau:

  • Rễ cây lá gai: Có tác dụng chỉ huyết (kiểm soát lưu thông máu), lương huyết (cân bằng lưu thông máu), thanh nhiệt, giải độc, và an thai. Do những tác dụng này, rễ cây tầm ma thường được dùng để điều trị các triệu chứng như xuất huyết do huyết nhiệt, thai lậu hạ huyết, động thai, và nhiệt độc ung thủng.
  • Lá tầm ma: Có tác dụng chỉ huyết, lương huyết, tán ứ, thường được sử dụng để điều trị các tình trạng như nôn khạc, sưng đau hậu môn, tiểu tiện ra máu, và áp xe vú mới phát.
  • Hoa cây lá gai: Được sử dụng để trị bệnh sởi.
  • Vỏ, thân, cành cây tầm ma: Có công dụng lợi tiểu tiện, thanh nhiệt, chỉ huyết, và tán ứ, thường được dùng để điều trị các tình trạng ứ nhiệt, tiểu tiện không thông, xuất huyết kinh, và giang môn thũng thống.

Liều lượng sử dụng cây lá gai thường dao động từ 12 đến 20 gam, có thể ở dạng thuốc sắc, bột, hoặc viên.

MỘT SỐ BÀI THUỐC TỪ CÂY TẦM MA

Cây tầm ma, với nhiều ứng dụng trong y học dân gian, được tích hợp vào nhiều bài thuốc truyền thống nhằm chăm sóc sức khỏe. Dưới đây là một số cách sử dụng cây tầm ma trong các bài thuốc:

  • Trị đau bụng khi mang thai, động thai: Dùng 2 phần lá tía tô, 2 phần rễ gai (mỗi phần 4 gam) phơi khô và sắc với 400 ml nước. Dùng 100ml sau mỗi lần sắc, uống 1 lần trong ngày. Nếu đau bụng kèm theo chảy máu, có thể thêm 10 gam lá huyết dụ.
  • An thai: Dùng rễ cây tầm ma mới hái hoặc 30 gam rễ khô sắc với 600ml nước, sau đó chia thành 3 lần uống trong ngày. Thường chỉ sử dụng trong 1-2 ngày để bài thuốc phát huy công dụng hiệu quả.
  • Dưỡng huyết an thai: Sử dụng 20 gam trữ ma căn tươi, 100 gam gạo nếp, cùng với 10 quả hồng táo để nấu thành cháo. Thêm gia vị sao cho vừa ăn, sau đó ăn 2-3 lần trong ngày.
  • Trị phong thấp, đau nhức các khớp: Dùng 50 gam rễ cây tầm ma ngâm với 1 lít rượu, uống 2 lần mỗi ngày, mỗi lần 10ml, dùng đều đặn trong 1 tuần.
  • Trị sa tử cung: Sắc 30 gam rễ cây tầm ma khô với 600ml nước, sau đó chia thành nhiều lần uống trong ngày. Dùng liên tục từ 3-4 ngày.
  • Trị đau bụng, xuất huyết khi mang thai: Dùng 4 phần rễ cây gai tươi, 1 phần lá ngải cứu và 1 phần tía tô (mỗi phần là 12 gam) sắc với nước uống trong ngày.
  • Cầm máu vết thương: Lá tầm ma được rửa sạch, đập nát, giã nhuyễn, sau đó đắp vào vết thương và băng bó mỏng lại.
  • Lợi tiểu: Sắc 10-30 gam rễ và lá tầm ma với nước uống.
  • Trị tiểu rắt, tiểu buốt, sỏi thận: Kết hợp rễ cây tầm ma với hành và hoa mã đề có thể trị các chứng bệnh trên.
  • Trị tiểu tiện, đại tiện ra máu: Sắc 15-20 gam lá tầm ma với nước uống trong ngày.

Cây tầm ma, với hàm lượng chất dinh dưỡng đa dạng, bao gồm vitamin A, B, C, B2, B9, B5, K, cũng như nhiều khoáng chất như sắt, kẽm, đồng, mangan, trở thành một nguồn dinh dưỡng quan trọng và có thể xem như một loại rau ăn bổ dưỡng trong chế độ ăn hằng ngày. Khi lá tầm ma được luộc chín, chúng trở nên mềm mại, không gây ngứa, với hương vị nhẹ nhàng, giống với mùi vị của rau dền.

Cây tầm ma còn nổi tiếng là nguyên liệu chính để làm bánh gai. Đặc điểm giữ lâu của bánh gai chủ yếu nhờ vào thành phần chlorogenic có trong lá cây tầm ma, có khả năng chống lại vi khuẩn và nấm. Nếu làm bánh gai mà thiếu lá tầm ma, bánh có thể mốc chỉ sau vài ngày.

Ngoài việc sử dụng để làm bánh, cây tầm ma còn có ứng dụng trong nhiều lĩnh vực y học cổ truyền. Đặc biệt, cây tầm ma được sử dụng trong việc an thai, điều trị tiểu rắt, phong thấp và một số bệnh lý khác. Tuy nhiên, do cây tầm ma có tính hàn, nên cần tránh sử dụng bài thuốc này cho những người có tình trạng hư hàn hoặc sử dụng trong thời gian dài một cách thận trọng.

NÓNG TRONG NGƯỜI NÊN UỐNG GÌ ĐỂ THANH NHIỆT CƠ THỂ NHANH CHÓNG?

NÓNG TRONG NGƯỜI NÊN UỐNG GÌ ĐỂ THANH NHIỆT CƠ THỂ NHANH CHÓNG? 5

Nóng trong người là một triệu chứng gây ra những phiền toái và ảnh hưởng rất nhiều đến chất lượng cuộc sống. Nóng trong người gây nên cảm giác bứt rứt khó chịu, da bị mọc mụn nhọt, giấc ngủ đêm kém chất lượng,… ảnh hưởng không nhỏ đến đời sống sinh hoạt. Vậy khi gặp tình trạng trong người nên uống gì, cùng phunutoancau tìm hiểu trong bài viết dưới đây.

NÓNG TRONG NGƯỜI NÊN UỐNG GÌ ĐỂ THANH NHIỆT CƠ THỂ NHANH CHÓNG? 7

TẠI SAO BỊ NÓNG TRONG NGƯỜI?

Nóng trong người là hiện tượng nhiệt độ cơ thể tăng cao hơn mức bình thường (37 độ C), nhưng không có dấu hiệu sốt. Nguyên nhân gây nóng trong người có thể do nhiều yếu tố, bao gồm:

  • Yếu tố nội tiết: Nóng trong người có thể là do sự thay đổi nội tiết tố trong cơ thể, chẳng hạn như trong thời kỳ mang thai, tiền mãn kinh, mãn kinh,…
  • Yếu tố môi trường: Thời tiết nóng nực, ẩm ướt cũng có thể là nguyên nhân gây nóng trong người.
  • Chế độ ăn uống: Ăn nhiều đồ cay nóng, nhiều dầu mỡ, nhiều đạm, ít rau xanh, trái cây,… cũng có thể khiến cơ thể nóng trong.
  • Chế độ sinh hoạt: Lười vận động, uống ít nước,… cũng là những yếu tố góp phần gây nóng trong người.

DẤU HIỆU NHẬN BIẾT NÓNG TRONG NGƯỜI

Người bị nóng trong người thường có các dấu hiệu sau:

  • Mụn nhọt, mẩn ngứa: Đây là dấu hiệu phổ biến nhất của nóng trong người. Mụn nhọt thường xuất hiện ở mặt, lưng, ngực,… Mẩn ngứa thường xuất hiện ở tay, chân, bụng,…
  • Quầng thâm mắt, mỏi mắt: Gan là cơ quan có vai trò thải độc cho cơ thể. Khi gan bị nóng trong, chức năng thải độc bị suy giảm, dẫn đến tích tụ độc tố trong cơ thể. Điều này có thể gây quầng thâm mắt, mỏi mắt.
  • Thở có mùi hôi: Hô hấp có mùi hôi là dấu hiệu cho thấy gan đang bị nóng trong.
  • Nước tiểu vàng: Nước tiểu vàng là dấu hiệu cho thấy thận đang bị nóng trong.
  • Môi khô, đỏ: Môi khô, đỏ là dấu hiệu cho thấy cơ thể đang thiếu nước.
  • Chảy máu chân răng: Là dấu hiệu cho thấy cơ thể đang bị thiếu vitamin C.
  • Ăn nhiều nhưng không tăng cân: Khi cơ thể nóng trong, chức năng tiêu hóa bị suy giảm, dẫn đến tình trạng ăn nhiều nhưng không tăng cân.
  • Giấc ngủ kém: Khi cơ thể nóng trong, não bộ cũng bị nóng, dẫn đến tình trạng khó ngủ, ngủ không ngon giấc.

NÓNG TRONG NGƯỜI NÊN UỐNG GÌ ĐỂ HẠ NHIỆT?

TRÀ BÍ ĐAO

NÓNG TRONG NGƯỜI NÊN UỐNG GÌ ĐỂ THANH NHIỆT CƠ THỂ NHANH CHÓNG? 9

Trà bí đao là một thức uống giải nhiệt quen thuộc được nhiều người yêu thích, đặc biệt là vào những ngày hè nóng bức. Trà bí đao có tác dụng giải nhiệt, thanh lọc cơ thể, lợi tiểu, tốt cho gan và thận.

Nguyên liệu:

  • 2kg bí đao
  • 4 quả la hán
  • 50g hạt chia
  • 2 lít nước

Cách làm:

  • Gọt vỏ, rửa sạch, bỏ hạt bí đao rồi cắt thành từng miếng nhỏ.
  • Cho bí đao vào nồi cùng 2 lít nước, đun sôi.
  • Khi sôi, cho la hán quả vào, giảm lửa và nấu trong 1,5 – 2 giờ cho đến khi nước chuyển sang màu nâu đen.
  • Trong lúc chờ nước bí đao chuyển màu, ngâm hạt chia trong nước lọc để hạt nở ra.
  • Khi nước bí đao đã chuyển màu, lọc lấy nước cốt, pha thêm nước lọc theo tỷ lệ 1:3.
  • Thêm hạt chia vào và thưởng thức.

NƯỚC RAU MÁ

Rau má là một loại rau dân dã, quen thuộc với nhiều người Việt Nam. Rau má có vị hơi đắng, tính mát, có tác dụng thanh nhiệt, giải độc, mát gan, hỗ trợ điều trị mụn nhọt, rôm sảy,…

NÓNG TRONG NGƯỜI NÊN UỐNG GÌ ĐỂ THANH NHIỆT CƠ THỂ NHANH CHÓNG? 11

Nguyên liệu:

  • 100g rau má tươi
  • 200ml nước lọc
  • Muối hoặc đường (tùy ý)

Cách làm:

  • Rau má nhặt bỏ lá úa, rửa sạch, ngâm nước muối loãng khoảng 15 phút rồi vớt ra, để ráo.
  • Cho rau má vào máy xay sinh tố, thêm 200ml nước lọc, xay nhuyễn.
  • Lọc lấy nước rau má, thêm muối hoặc đường (tùy ý) và thưởng thức.

NƯỚC GẠO LỨT RANG

Gạo lứt rang là một thức uống giải nhiệt hiệu quả khác, đồng thời cũng có tác dụng bổ dưỡng, tốt cho sức khỏe. Gạo lứt rang giàu chất xơ, chất đạm, chất béo, các axit, khoáng chất và vitamin nhóm B, giúp cơ thể đào thải độc tố, giải độc gan thận, loại bỏ nóng trong.

NÓNG TRONG NGƯỜI NÊN UỐNG GÌ ĐỂ THANH NHIỆT CƠ THỂ NHANH CHÓNG? 13

Nguyên liệu:

  • 100g gạo lứt
  • 2 lít nước
  • Muối (tùy ý)

Cách làm:

  • Rang gạo lứt đến khi chuyển màu sẫm và có mùi thơm.
  • Cho gạo lứt rang vào nồi cùng 2 lít nước, đun sôi.
  • Khi sôi, giảm lửa và nấu trong 30 phút – 1 giờ cho đến khi gạo lứt nhừ.
  • Tắt bếp, thêm chút muối vào và chắt lấy nước uống.

NƯỚC RAU DỀN

Nước rau dền không chỉ là một thức uống ngon miệng mà còn mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe. Rau dền, thường mọc vào mùa hè, không chỉ có tính mát mà còn có tác dụng thanh nhiệt giải độc, giúp làm mát máu và hỗ trợ cơ thể điều hòa quá trình sinh và thải nhiệt, duy trì nhiệt độ cơ thể ở mức bình thường.

Với hàm lượng sắt gấp nhiều lần so với cải bó xôi, nước rau dền không chỉ giúp máu lưu thông hiệu quả hơn mà còn cung cấp đủ oxy cho tế bào, giảm gánh nặng cho hệ tim mạch.

Đặc biệt, bạn có thể thưởng thức nước rau dền bằng cách kết hợp vào bữa ăn gia đình hoặc sử dụng nó để nấu cháo. Tuy nhiên, lưu ý rằng không nên sử dụng nước rau dền cho những người đang gặp vấn đề về tiêu chảy hoặc phụ nữ mang thai để đảm bảo an toàn cho sức khỏe.

TRÀ QUẢ KHỔ QUA

Trái khổ qua không chỉ là nguồn vitamin C giàu mà còn chứa chất chống oxy hóa, giúp giảm axit uric máu, hỗ trợ trị đái tháo đường, và ổn định huyết áp. Hàm lượng vitamin C giúp giải độc, hạ men gan, và có hiệu quả trong việc loại bỏ mụn và mẩn đỏ. Trà khổ qua, được làm từ trái khổ qua, là thức uống hạ nhiệt độ rất tốt cho những người cảm thấy nóng trong cơ thể.

Cách làm trà khổ qua:

  • Rửa sạch trái khổ qua và thái lát mỏng.
  • Phơi khô và lưu trữ trong bình thủy tinh.
  • Mỗi ngày, pha một nhúm khổ qua đã phơi khô để uống ngay khi cảm thấy nóng trong.

NƯỚC SẮN DÂY

NÓNG TRONG NGƯỜI NÊN UỐNG GÌ ĐỂ THANH NHIỆT CƠ THỂ NHANH CHÓNG? 15

Bột sắn dây được biết đến với công dụng thanh nhiệt cơ thể. Cách pha nước sắn dây trị nóng trong cơ thể như sau:

Nguyên liệu:

  • 1 quả quất (lấy nước cốt).
  • 1 muỗng bột sắn dây.
  • 100ml nước lọc.
  • Chút đường.

Cách pha:

  • Vắt nước cốt quất và pha cùng với bột sắn dây và nước lọc.
  • Thêm chút đường, khuấy đều cho tan và thưởng thức.

NƯỚC CHANH

Chanh chứa một lượng lớn vitamin C nên có tác dụng giảm nhiệt độ của cơ thể, ngoài ra trong chanh cũng chứa flavonoid kháng viêm nên sẽ ngăn cản ổ viêm phát triển, tránh được sự tăng nhiệt độ cơ thể.

Ngoài ra, nước chanh còn kích thích đến nhiều cơ quan của cơ thể như hệ tiêu hoá, gan, thận giúp các cơ quan này hoạt động hiệu quả hơn, qua đó giúp cơ thể khỏe mạnh tránh các quá trình sinh nhiệt không cần thiết trong cơ thể.

Một cốc nước chanh mỗi ngày có thể giúp bạn cảm thấy thoải mái và dễ chịu hơn, nhất là vào những ngày trời hè nóng nực.

Nguyên liệu:

  • 1 quả chanh
  • 200ml nước lọc
  • Muối hoặc đường (tùy ý)

Cách làm:

  • Chanh rửa sạch, vắt lấy nước cốt.
  • Cho nước cốt chanh vào ly, thêm nước lọc, khuấy đều.
  • Thêm muối hoặc đường (tùy ý) và thưởng thức.

Hy vọng những chia sẻ của phunutoancau đã giúp bạn tìm được loại nước uống phù hợp khi bị nóng trong người nên uống gì. Có rất nhiều loại thức uống có tác dụng làm hạ nhiệt cơ thể nhưng bạn nên kết hợp với việc tránh ăn thực phẩm nhiều dầu mỡ, đồ cay nóng và có lối sống khoa học để đạt hiệu quả giải nhiệt tốt nhất.