Top 2 men vi sinh và men tiêu hóa

CÓ CẦN BỔ SUNG MEN TIÊU HÓA CHO NGƯỜI LỚN?

CÓ CẦN BỔ SUNG MEN TIÊU HÓA CHO NGƯỜI LỚN? 1

Men tiêu hóa có tác dụng hỗ trợ tiêu hóa đối với những đối tượng bị thiếu hụt các enzym tiêu hóa trong đường ruột vì nguyên nhân bệnh lý hoặc do các yếu tố sinh lý. Đây là sản phẩm có thể sử dụng ở nhiều đối tượng, bao gồm cả trẻ em, người trưởng thành và người cao tuổi. Mỗi nhóm tuổi sẽ phù hợp với sản phẩm men tiêu hóa khác nhau, liều lượng và cách dùng cũng khác nhau. Dưới đây là một số lưu ý về cách sử dụng men tiêu hóa cho người lớn. 

CÓ CẦN BỔ SUNG MEN TIÊU HÓA CHO NGƯỜI LỚN? 3

MEN TIÊU HÓA LÀ GÌ?

Men tiêu hóa là các enzyme được tiết ra bởi các cơ quan trong hệ tiêu hóa, có tác dụng phân hủy các chất dinh dưỡng trong thức ăn thành các phân tử nhỏ hơn, dễ dàng hấp thụ vào cơ thể.

Men tiêu hóa được chia thành hai loại chính:

Men tiêu hóa nội sinh: Được sản xuất bởi các cơ quan trong hệ tiêu hóa, bao gồm:

  • Amylase: Phân hủy tinh bột thành đường.
  • Protease: Phân hủy protein thành các axit amin.
  • Lipase: Phân hủy chất béo thành các axit béo và glycerol.

Men tiêu hóa ngoại sinh: Được bổ sung từ bên ngoài, có thể là từ nguồn thực phẩm hoặc từ các sản phẩm men tiêu hóa.

CÓ NHỮNG LOẠI MEN TIÊU HÓA NÀO TRONG CƠ THỂ NGƯỜI?

Có ba loại men tiêu hóa chính trong cơ thể người, đó là:

  • Amylase là một loại enzyme phân hủy tinh bột và carbohydrate thành đường. Amylase được sản xuất trong tuyến nước bọt, dạ dày và tuyến tụy. Trong tuyến nước bọt, amylase giúp tiêu hóa chất tinh bột và glycogen trở thành đơn như maltose và glucose sẽ hấp thu dễ dàng vào máu.
  • Protease là một loại enzyme phân hủy protein thành các axit amin. Protease được sản xuất trong dạ dày, tuyến tụy và ruột non. Trong dạ dày, pepsin là men tiêu hóa chính giúp phân hủy protein thành peptide và axit amin.
  • Lipase là một loại enzyme phân hủy lipid, là chất béo và dầu, thành glycerol và axit béo. Lipase được sản xuất trong tuyến tụy và ruột non. Lipase cũng được tìm thấy trong sữa mẹ để giúp trẻ dễ tiêu hóa các phân tử chất béo hơn khi bú.

Ngoài ra, còn có một số loại men tiêu hóa khác, chẳng hạn như:

  • Lactase là một loại enzyme phân hủy lactose, một loại đường có trong sữa. Lactase được sản xuất trong ruột non.
  • Cellulase là một loại enzyme phân hủy cellulose, một loại carbohydrate có trong thực vật. Cellulase được sản xuất bởi vi khuẩn đường ruột.
  • Peptidase là một loại enzyme phân hủy peptide, các phân tử protein nhỏ.

TẠI SAO CẦN BỔ SUNG MEN TIÊU HÓA CHO NGƯỜI LỚN?

Có nhiều nguyên nhân khiến người lớn cần bổ sung men tiêu hóa, bao gồm:

  • Thiếu hụt men tiêu hóa do bệnh lý: Một số bệnh lý có thể ảnh hưởng đến quá trình sản xuất men tiêu hóa, dẫn đến tình trạng thiếu hụt men tiêu hóa, như viêm tụy, viêm dạ dày, viêm ruột,…
  • Thiếu hụt men tiêu hóa do phẫu thuật: Một số phẫu thuật trong hệ tiêu hóa có thể làm suy giảm khả năng sản xuất men tiêu hóa, như cắt dạ dày, cắt ruột,…
  • Thiếu hụt men tiêu hóa do chế độ ăn uống: Chế độ ăn uống thiếu cân bằng, thiếu các thực phẩm giàu men tiêu hóa có thể dẫn đến tình trạng thiếu hụt men tiêu hóa.
  • Thiếu hụt men tiêu hóa do tuổi tác: Nồng độ men tiêu hóa trong cơ thể có xu hướng giảm dần theo tuổi tác.

KHẢ NĂNG SẢN XUẤT MEN TIÊU HÓA CỦA CƠ THỂ CÓ GIẢM THEO TUỔI KHÔNG?

Câu trả lời là “có”. Dưới đây là những yếu tố có thể ảnh hưởng đến sản xuất men tiêu hóa của cơ thể:

  • Suy giảm chức năng của các cơ quan sản xuất men tiêu hóa: Tuyến nước bọt, dạ dày, tuyến tụy và ruột non là các cơ quan chịu trách nhiệm sản xuất các men tiêu hóa. Khi chúng ta già đi, các cơ quan này dần bị lão hóa làm suy giảm chức năng hoạt động bình thường của chúng.
  • Các cơ quan sản xuất các men tiêu hóa bị bệnh: Nếu một cơ quan nào đó bị bệnh, nó sẽ không thể hoạt động bình thường, đồng nghĩa với việc bạn sẽ gặp các vấn đề về tiêu hóa. Ví dụ, nếu bạn mắc bệnh Celiac hoặc các liên quan đến tuyến tụy như viêm tụy, ung thư tuyến tụy thì khả năng sản xuất các men tiêu hóa này sẽ giảm đi đáng kể.
  • Chế độ ăn nghèo nàn: Thực phẩm chế biến thiếu chất dinh dưỡng cũng có thể làm giảm sản xuất men tiêu hóa.
  • Stress: Đặc biệt là các bệnh lý liên quan đến thần kinh như trầm cảm, tự kỷ có thể làm trầm trọng thêm sự suy giảm sản xuất men tiêu hóa.

CÁCH BỔ SUNG MEN TIÊU HÓA CHO NGƯỜI LỚN

Men tiêu hóa có thể được bổ sung từ nguồn thực phẩm hoặc từ các sản phẩm men tiêu hóa.

BỔ SUNG MEN TIÊU HÓA TỪ NGUỒN THỰC PHẨM

Một số thực phẩm giàu men tiêu hóa bao gồm:

  • Trái cây: Chuối, đu đủ, bơ,…
  • Rau củ: Khoai lang, khoai tây, cà rốt,…
  • Các sản phẩm lên men: Sữa chua, phô mai, dưa cải muối,…

BỔ SUNG MEN TIÊU HÓA TỪ CÁC SẢN PHẨM MEN TIÊU HÓA

Các sản phẩm men vi sinh và men tiêu hóa được bào chế dưới dạng viên, nang, cốm, hỗn dịch,… có chứa các enzyme tiêu hóa. Khi được sử dụng, các enzyme này sẽ giúp phân hủy thức ăn thành các phân tử nhỏ hơn, dễ dàng hấp thụ vào cơ thể.

  • Men tiêu hóa của Pháp: Men tiêu hóa của Pháp là một loại thực phẩm chức năng được sử dụng phổ biến để hỗ trợ tiêu hóa. Men tiêu hóa của Pháp thường chứa các thành phần như men vi sinh, enzyme tiêu hóa và các chất dinh dưỡng khác.
  • Men tiêu hóa antibio: Men tiêu hóa antibio là một loại men tiêu hóa được sử dụng để hỗ trợ tiêu hóa sau khi sử dụng kháng sinh. Men tiêu hóa antibio có tác dụng bổ sung vi khuẩn có lợi cho đường ruột, giúp phục hồi hệ vi sinh đường ruột.

LƯU Ý KHI SỬ DỤNG MEN TIÊU HÓA

Men tiêu hóa là thực phẩm chức năng hỗ trợ tiêu hóa, giúp cơ thể hấp thu các chất dinh dưỡng tốt hơn. Tuy nhiên, khi sử dụng men tiêu hóa, bạn cần lưu ý một số điều sau:

  • Men tiêu hóa không phải là thuốc: Men tiêu hóa không có tác dụng điều trị bệnh. Nếu bạn gặp các vấn đề về tiêu hóa nghiêm trọng, bạn nên đi khám bác sĩ.
  • Sử dụng men tiêu hóa theo hướng dẫn của bác sĩ: Mỗi loại men tiêu hóa có thành phần và hàm lượng khác nhau. Do đó, bạn cần sử dụng men tiêu hóa theo hướng dẫn của bác sĩ để đảm bảo an toàn và hiệu quả.
  • Không sử dụng men tiêu hóa nếu bạn có bất kỳ dị ứng nào với các thành phần của sản phẩm: Nếu bạn có bất kỳ dị ứng nào với các thành phần của men tiêu hóa, bạn không nên sử dụng sản phẩm này.
  • Không sử dụng men tiêu hóa nếu bạn đang mang thai hoặc cho con bú: Men tiêu hóa có thể đi vào sữa mẹ và ảnh hưởng đến trẻ sơ sinh. Do đó, bạn không nên sử dụng men tiêu hóa nếu bạn đang mang thai hoặc cho con bú.

Men tiêu hóa là một giải pháp hỗ trợ tiêu hóa hiệu quả, giúp cải thiện các triệu chứng rối loạn tiêu hóa. Tuy nhiên, việc sử dụng men tiêu hóa cần được thực hiện dưới sự hướng dẫn của bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng để đảm bảo an toàn và hiệu quả.

CÂY BÁCH BỘ LÀ GÌ? TÌM HIỂU VỀ TÁC DỤNG CỦA CÂY BÁCH BỘ

CÂY BÁCH BỘ LÀ GÌ? TÌM HIỂU VỀ TÁC DỤNG CỦA CÂY BÁCH BỘ 5

Cây bách bộ, còn được biết đến với tên gọi khác là dây ba mươi, dây đẹt ác, là một loại cây leo mọc hoang phổ biến ở các vùng núi phía Bắc Việt Nam. Từ xa xưa, bách bộ đã được sử dụng trong y học cổ truyền như một vị thuốc quý với nhiều tác dụng đặc biệt, đặc biệt là trong việc hỗ trợ điều trị các bệnh về hệ hô hấp. Hãy cùng tìm hiểu những thông tin chi tiết hơn về cây bách bộ trong bài viết này nhé!

CÂY BÁCH BỘ LÀ GÌ? TÌM HIỂU VỀ TÁC DỤNG CỦA CÂY BÁCH BỘ 7

TỔNG QUAN VỀ CÂY BÁCH BỘ

Cây bách bộ (Stemona tuberosa) là một loài cây thuộc họ Temonaceae. Nó được biết đến với các tên gọi đa dạng như đã được liệt kê ở trên. Cây bách bộ phổ biến ở khu vực Đông Á, bao gồm Ấn Độ, Trung Quốc, Việt Nam và Thái Lan. 

ĐẶC ĐIỂM HÌNH THÁI CÂY BÁCH BỘ

Cây bách bộ là một loài cây quý hiếm, thường bị nhầm lẫn với các loài dại ven đường. Nó có thân nhỏ nhẵn, thường leo và có thể dài khoảng 10cm. Lá của cây bách bộ mọc đối nhau, có khi thuôn dài, với gân phụ rõ nét, chạy dọc từ cuống đến ngọn lá. Cụm hoa mọc ở kẽ lá, có cuống dài từ 2-4cm, thường có 1-2 hoa to màu đỏ hoặc vàng. Hoa có 4 cánh và 4 nhụy giống nhau, chỉ nhị ngắn. Quả của cây bách bộ nặng, chứa 4 hạt, và cây ra hoa vào mùa hè.

Rễ chùm của cây bách bộ dạng hình con thoi, khô, dài khoảng 6-12cm, thô khoảng 0,5-1cm, phần dưới phồng to và đỉnh nhỏ dần. Chúng có màu vàng sáng hoặc màu vàng trắng, với vết nhăn teo và rãnh dọc sâu bên ngoài. Rễ có chất cứng giòn chắc và ít ngọt, nổi bật với mùi thơm ngát. Vỏ ngoài của rễ có thể có màu đỏ hoặc nâu sẫm, điều này được xem là một chỉ báo tốt về chất lượng của cây bách bộ.

THÀNH PHẦN HOÁ HỌC CỦA CÂY BÁCH BỘ

Rễ củ của cây bách bộ chứa nhiều chất dinh dưỡng như glucid (2,3%), lipid (0,83%), protid (9%), và các acid hữu cơ. Ngoài ra, nó còn chứa các alkaloid như stemonin (0,18% – C22H33NO4), tuberstemonin (C19H29NO4), stemonidin (C17H27NO5), paipunin và sinostemonin.

PHÂN BỐ, THU HOẠCH VÀ CHẾ BIẾN

Rễ củ của cây bách bộ, được sử dụng làm thuốc từ lâu đời, có xu hướng dài và to hơn khi càng lâu năm. Thường thu hoạch vào đầu đông hoặc đầu xuân, trước khi chồi cây bắt đầu phát triển, người ta cắt bỏ dân thân và nhổ cây choai. Quá trình thu hoạch đòi hỏi đào lên toàn bộ củ, sau đó rửa sạch và phơi khô.

Bộ phận chủ yếu được sử dụng trong y học là rễ củ, có hình dạng cong queo, dài từ 5-25cm và đường kính từ 0,5-1,5cm. Đầu rễ thường có phần phình to và thuôn nhỏ dần về phía cuối.

TÁC DỤNG DƯỢC LÝ CỦA CÂY BÁCH BỘ 

Cây bách bộ được sử dụng trong y học với nhiều tác dụng dược lý:

TÁC DỤNG TRỊ GIUN VÀ DIỆT CÔN TRÙNG

Stemonin, một alkaloid có trong cây bách bộ, có khả năng làm tê liệt giun sau khi tiếp xúc trong dung dịch, và cũng có thể làm tê liệt côn trùng như rận và rệp nếu tiếp xúc trực tiếp hoặc qua việc phun dung dịch chiết xuất từ cây này.

DIỆT KÝ SINH TRÙNG

Dịch chiết và nước ngâm từ cây bách bộ có khả năng diệt ký sinh trùng như ấu trùng ruồi, chấy, bọ chét, rệp và muỗi.

TÁC ĐỘNG ĐẾN HỆ HÔ HẤP

Thuốc được chế từ cây bách bộ giúp giảm ho do kích thích iod tại nơi mẻ và ức chế phản xạ ho, làm giảm độ hưng phấn của trung tâm hô hấp. Nó cũng có tác dụng tương tự như aminophylline trong việc làm giảm các phản ứng dị ứng.

KHÁNG KHUẨN

Chiết xuất từ rễ cây bách bộ có tác dụng kháng khuẩn đối với nhiều loại vi khuẩn như Streptococus Pneumoniae, Neisseria Meningitidis, Hemolytic Streptococus và Staphylococus aureus. Nó cũng kháng vi khuẩn tại ruột già và có tác dụng chống lại bệnh lỵ và phó thương hàn.

SỬ DỤNG TRONG BỆNH TRUYỀN NHIỄM

Nghiên cứu cho thấy nước sắc từ cây bách bộ có hiệu quả lên đến 85% trong việc làm giảm ho ở hơn 100 bệnh nhân. Stemonin trong cây bách bộ cũng được nghiên cứu trong điều trị lao hạch với kết quả khả quan.

CÂY BÁCH BỘ CHỮA BỆNH GÌ?

Cây bách bộ có nhiều ứng dụng lâm sàng trong điều trị các bệnh lý khác nhau. Dưới đây là một số bài thuốc và cách sử dụng cây bách bộ:

Điều trị ho:

  • Ho thông thường: Dùng rễ bách bộ và gừng sống, mỗi vị 2 phần, sắc uống 2 chén mỗi ngày. Hoặc ngâm rễ bách bộ với rượu, uống 1 chén chia làm 3 lần mỗi ngày.
  • Ho dai dẳng: Dùng 20 cân rễ bách bộ, vắt lấy nước sắc cho đặc lại, hoặc nướng củ bách bộ đến khô, mỗi lần uống một ít nước bách bộ ngậm và nuốt. Uống 1 muỗng canh, ngày 3 lần.
  • Ho nhiều: Sử dụng bách bộ cả dây và rễ, vắt lấy nước sắc đặc, uống 1 muỗng canh, ngày 3 lần.

Ho do hàn: Bách bộ sao, ma hoàng khử mắt, mỗi vị 30 gram, tán nhỏ thành bột. Hạnh nhân bỏ vỏ, sao vàng, nghiền nhỏ, trộn mật nặn thành viên. Uống 2-3 viên mỗi lần với nước nóng.

Trị côn trùng vào tai: Nghiền bách bộ và trộn với dầu mè, bôi vào tai. Để trị rệp, rận, chí và bọ chét, nghiền nhỏ bách bộ và tần giao, xông khói vào quần áo hoặc nấu nước giặt.

Điều trị giun kim: Sử dụng bách bộ tươi, sắc đặc và thụt vào hậu môn trong một tuần.

Điều trị giun đũa: Dùng 12 gram bách bộ, sắc uống vào buổi sáng lúc đói, uống liên tục trong 5 ngày, sau đó dùng thuốc xổ mỗi sáng.

Điều trị ho do hư chứng: Kết hợp bách bộ, thiên môn đông, tang bạch bì, bối mẫu, mạch môn đông, tỳ bà diệp, tử uyển, ngũ vị tử, sắc uống.

Trị ho do cảm mạo, đờm ít và ngứa họng: Dùng bách bộ 16 gram, bạch tiền 12 gram, kinh giới 12 gram, cát cánh 12 gram, sắc uống.

Trị ho do phế nhiệt, lao phổi: Kết hợp bách bộ và sa sâm, mỗi vị 640 gram, đổ 10 cân nước sắc bỏ bã, trộn với 640 gram mật ong, nấu nhỏ lửa thành cao. Uống 2 lần mỗi ngày, mỗi lần 8ml.

Trị ho, hen suyễn, viêm khí quản mãn tính: Sử dụng bách bộ 20 gram, ma hoàng 8 gram, miên hoa căn 5 cái, đại toán 1 củ, sắc uống.

Trị ho gà: Dùng bách bộ 10-15 gram, sắc uống. Hoặc bách bộ 12 gram, cam thảo 4 gram, bạch tiền 12 gram, đại toán 2 tép, sắc uống liên tục 3-4 ngày, chia làm 3 lần mỗi ngày.

Điều trị giun kim: Dùng bách bộ, sử quân tử, binh lang, tán nhỏ trộn dầu thụt quanh hậu môn. Hoặc bách bộ 40 gram, sắc nước còn 10-20ml, thụt vào hậu môn trước khi đi ngủ trong 2-3 đêm. Hoặc dùng bách bộ 20 gram, vaseline 100 gram, tử thảo 20 gram, tán bột trộn với thanh cao bôi quanh hậu môn.

Trị mẩn ngứa ngoài da, viêm da, mề đay, vẩy nến, muỗi cắn: Dùng mặt cắt của củ bách bộ xát vào vùng da bị bệnh, sử dụng nhiều lần trong ngày.

NHỮNG LƯU Ý KHI SỬ DỤNG CÂY BÁCH BỘ

Những Lưu Ý Khi Sử Dụng Cây Bách Bộ

Cây bách bộ là một vị thuốc quý với nhiều tác dụng trong việc hỗ trợ điều trị các bệnh về hệ hô hấp. Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn và hiệu quả khi sử dụng, bạn cần lưu ý một số điều sau:

CHỐNG CHỈ ĐỊNH:

  • Phụ nữ có thai và cho con bú: Cây bách bộ có thể gây ra một số tác dụng phụ không mong muốn cho thai nhi và trẻ sơ sinh.
  • Người có bệnh tim mạch, huyết áp cao: Cây bách bộ có thể làm tăng nhịp tim và huyết áp, do đó không nên sử dụng cho những người có bệnh lý tim mạch và huyết áp cao.
  • Người có tỳ vị hư yếu: Cây bách bộ có tính hàn, có thể gây hại cho tỳ vị, do đó người có tỳ vị hư yếu không nên sử dụng.
  • Trẻ em dưới 3 tuổi: Trẻ em dưới 3 tuổi có hệ tiêu hóa và miễn dịch chưa hoàn thiện, do đó không nên sử dụng cây bách bộ.

TÁC DỤNG PHỤ:

Nếu sử dụng quá liều hoặc sử dụng không đúng cách, cây bách bộ có thể gây ra một số tác dụng phụ như:

  • Buồn nôn, nôn mửa
  • Tiêu chảy
  • Đau bụng
  • Hạ huyết áp
  • Nhịp tim chậm
  • Mệt mỏi, chóng mặt

TƯƠNG TÁC THUỐC:

Cây bách bộ có thể tương tác với một số loại thuốc khác, do đó cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng, đặc biệt là các loại thuốc sau:

  • Thuốc hạ huyết áp
  • Thuốc điều trị tim mạch
  • Thuốc lợi tiểu
  • Thuốc an thần

LIỀU LƯỢNG VÀ CÁCH SỬ DỤNG

Liều lượng và cách sử dụng cây bách bộ tùy thuộc vào tình trạng bệnh cụ thể. Nên tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc thầy thuốc y học cổ truyền để được tư vấn cụ thể.

NHỮNG CÂU HỎI THƯỜNG GẶP

1. Cây bách bộ mua ở đâu? 

Có thể mua cây bách bộ tại các cửa hàng thuốc Đông y uy tín hoặc thu hái ở những vùng núi.

2. Giá cây bách bộ bao nhiêu? 

Giá cây bách bộ dao động từ 50.000 – 100.000 đồng/kg tùy loại và chất lượng.

3. Cách bảo quản cây bách bộ? 

Bảo quản nơi khô ráo, thoáng mát, tránh ánh nắng trực tiếp.

4. Cây bách bộ có trồng được không? 

Có thể trồng cây bách bộ bằng hạt hoặc hom.

KẾT LUẬN 

Cây bách bộ cũng như cây xạ đen hay cây đinh lăng đều là những vị thuốc quý với nhiều giá trị trong y học cổ truyền và hiện đại.

Tuy nhiên, cần lưu ý sử dụng bách bộ đúng cách và liều lượng để đảm bảo an toàn và hiệu quả. Tránh sử dụng cho phụ nữ có thai và cho con bú, người có bệnh tim mạch, huyết áp cao, tỳ vị hư yếu. Nên tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc thầy thuốc y học cổ truyền trước khi sử dụng.

Bên cạnh việc sử dụng bách bộ, chúng ta cần duy trì lối sống lành mạnh để nâng cao sức khỏe và phòng ngừa bệnh tật. Ăn uống đầy đủ dinh dưỡng, tập thể dục thường xuyên, giữ tinh thần thoải mái là những yếu tố quan trọng giúp bảo vệ sức khỏe một cách hiệu quả.