Kinh nguyệt không đều là tình trạng phổ biến khiến chị em chủ quan nghĩ không sao, thế nhưng đây có thể là dấu hiệu của nhiều bệnh lý nguy hiểm, nếu không phát hiện sớm và can thiệp kịp thời sẽ ảnh hưởng nặng nề đến sức khỏe và khả năng sinh sản của người phụ nữ. Vậy tại sao kinh nguyệt không đều? Kinh nguyệt không đều phải làm sao? Hãy cùng đến với bài viết dưới đây để có câu trả lời.
Kinh nguyệt là gì?
Kinh nguyệt là hiện tượng khi lớp niêm mạc tử cung bong tróc và bị đào thải qua âm đạo, xuất hiện ở nữ giới trong độ tuổi sinh sản theo chu kỳ hàng tháng. Tuổi bắt đầu thường là 12, có thể từ 8 đến 16, và kết thúc ở tuổi mãn kinh, thường là 51. Chu kỳ kinh phổ biến là 28 ngày, có thể ngắn hơn 24 ngày hoặc dài hơn 38 ngày vẫn được coi là bình thường. Thời gian kinh trung bình là 3-5 ngày, với lượng máu mất khoảng 50-150ml mỗi kỳ.
Chu kỳ kinh nguyệt không đều là gì?
Chu kỳ kinh nguyệt không đều là hiện tượng mà chu kỳ này không tuân theo quy luật nhất định, có thể đến sớm hoặc muộn hơn, thậm chí là vô kinh. Bác sĩ đề xuất chú ý đến những biểu hiện sau:
- Chu kỳ kinh nguyệt ngắn hơn 24 ngày hoặc dài hơn 38 ngày.
- Số ngày kinh ít hơn 2 ngày hoặc nhiều hơn 7 ngày.
- Lượng máu kinh quá ít hoặc quá nhiều.
- Máu kinh có màu sắc lạ, bị vón cục và xuất hiện nhiều cục máu đông.
- Các triệu chứng kinh nguyệt nặng nề như đau bụng dữ dội, đau lưng, mệt mỏi, buồn nôn và nôn.
Các hình thức của kinh nguyệt không đều
Để hiểu rõ hơn về kinh nguyệt không đều, chị em cần nắm vững các hình thức phổ biến nhất của tình trạng này, bao gồm:
- Kinh sớm: Chu kỳ kinh nguyệt xuất hiện trước thời điểm dự kiến, có thể sớm hơn 3 ngày, 7 ngày, hoặc thậm chí xuất hiện 2 lần/tháng.
- Chậm kinh: Hiện tượng trễ kinh 3-4 ngày có thể bình thường, nhưng nếu trễ kinh 7 – 10 ngày và trước đó có hoạt động tình dục mà không sử dụng biện pháp tránh thai, cần nghĩ ngay đến khả năng mang thai.
- Rong kinh: Số ngày hành kinh kéo dài trên 7 ngày.
- Kinh thưa: Khoảng cách giữa các kỳ kinh lớn hơn, có thể là 2 tháng, 3 tháng hoặc thậm chí 5 tháng
- Vô kinh: Tình trạng không xuất hiện kinh nguyệt trong vòng 6 tháng hoặc 1 năm, ngoại trừ trường hợp phụ nữ mang thai, cho con bú hoặc phụ nữ đã mãn kinh.
Tại sao kinh nguyệt không đều?
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến kinh nguyệt không đều, trong đó phải kể đến:
- Mang thai: Hiện tượng mất kinh đột ngột có thể là dấu hiệu mang thai. Nếu có quan hệ tình dục mà không sử dụng biện pháp tránh thai, việc kiểm tra thai là quan trọng.
- Phụ nữ đang cho con bú: Sự sản xuất prolactin khi cho con bú có thể làm ảnh hưởng đến chu kỳ kinh nguyệt.
- Sử dụng thuốc tránh thai nội tiết: Thuốc tránh thai có thể tác động trực tiếp đến cân bằng hormone trong cơ thể, gây chu kỳ kinh nguyệt không đều.
- Phụ nữ tiền mãn kinh: Chu kỳ kinh nguyệt có thể không đều khi tiến vào giai đoạn tiền mãn kinh do suy giảm hormone.
- Hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS): Rối loạn nội tiết do PCOS có thể dẫn đến kinh nguyệt không đều.
- Bệnh tuyến giáp: Sự suy yếu hoặc hoạt động quá mạnh của tuyến giáp có thể ảnh hưởng đến chu kỳ kinh nguyệt.
- Bệnh u xơ tử cung: U xơ tử cung có thể làm thay đổi chu kỳ kinh nguyệt và làm tăng lượng máu kinh.
- Bệnh lạc nội mạc tử cung: Lạc nội mạc tử cung có thể gây đau buồng trứng và chu kỳ kinh không đều.
- Tình trạng thừa cân hoặc béo phì: Thừa cân hoặc béo phì có thể làm ảnh hưởng đến hormone và gây ra chu kỳ không đều.
- Sụt cân hoặc suy nhược cơ thể: Sự sụt cân nhanh chóng cũng có thể gây ảnh hưởng đến chu kỳ kinh nguyệt.
- Tập luyện thể dục thể thao quá sức: Cường độ luyện tập quá mức có thể ảnh hưởng đến cân bằng hormone.
- Căng thẳng hoặc stress kéo dài: Stress có thể làm thay đổi hoạt động nội tiết và gây chu kỳ không đều.
- Tác dụng phụ của thuốc: Một số loại thuốc có thể gây tác dụng phụ liên quan đến chu kỳ kinh nguyệt.
- Biến đổi liên quan đến ung thư cổ tử cung: Các biến đổi và ung thư có thể làm thay đổi chu kỳ kinh nguyệt.
Kinh nguyệt không đều có sao không?
Kinh nguyệt không đều có thể tạo ra nhiều ảnh hưởng đáng kể đối với sức khỏe phụ nữ, và những vấn đề này cần được theo dõi và giải quyết một cách kịp thời. Dưới đây là một số ảnh hưởng của kinh nguyệt không đều theo góc độ khoa học:
Khó xác định ngày rụng trứng và lên kế hoạch mang thai
Chu kỳ kinh nguyệt không đều có thể làm cho việc xác định ngày rụng trứng trở nên khó khăn, làm giảm khả năng lập kế hoạch cho quá trình mang thai. Các phương pháp hỗ trợ sinh sản có thể cần được áp dụng để tối ưu hóa cơ hội mang thai.
Thiếu máu và nguy cơ sức khỏe
Sự kéo dài và mức độ mất máu nhiều trong chu kỳ kinh có thể dẫn đến tình trạng thiếu máu, gây ra các triệu chứng như mệt mỏi, chóng mặt, ngất xỉu. Trong trường hợp thiếu máu nghiêm trọng, có thể đe dọa tính mạng.
Tăng nguy cơ mắc bệnh lý phụ khoa
Môi trường ẩm ướt kéo dài trong chu kỳ kinh nguyệt không đều tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của vi khuẩn, virus, và tạp khuẩn, từ đó tăng nguy cơ mắc các bệnh lý phụ khoa. Những vấn đề nghiêm trọng như u xơ tử cung, u nang buồng trứng có thể ảnh hưởng đến khả năng sinh sản.
Mất cân bằng nội tiết tố và vấn đề da
Kinh nguyệt không đều có thể gây mất cân bằng nội tiết tố, ảnh hưởng đến làn da bằng cách làm tăng cường các vấn đề như mụn, nám, đồi mồi, và làm mất tự tin.
Việc theo dõi cẩn thận chu kỳ kinh nguyệt, lượng máu mất, và sử dụng băng vệ sinh có thể giúp phát hiện sớm tình trạng không đều này và đưa ra can thiệp điều trị kịp thời. Hỗ trợ y tế chuyên nghiệp cũng là quan trọng để xác định nguyên nhân và giải quyết vấn đề một cách hiệu quả.
Phương pháp chẩn đoán
Chính việc ghi chép và cung cấp thông tin chi tiết về chu kỳ kinh nguyệt là quan trọng để giúp bác sĩ đưa ra chẩn đoán chính xác và lên kế hoạch điều trị phù hợp. Bạn đã mô tả rất đúng về các phương pháp kiểm tra mà bác sĩ có thể yêu cầu để đánh giá tình trạng kinh nguyệt không đều. Dưới đây là một số điểm mà chị em cần lưu ý khi thăm khám bác sĩ:
- Ghi chép chi tiết: Ghi chép thời gian bắt đầu và kết thúc chu kỳ kinh, cũng như bất kỳ biểu hiện nào như đau bụng, chuột rút, hoặc các thay đổi đặc điểm của máu kinh.
- Điều trị căn bệnh gốc: Bác sĩ có thể đề xuất điều trị căn bệnh gốc nếu được xác định, như việc quản lý u xơ tử cung hoặc điều trị hội chứng buồng trứng đa nang.
- Phương pháp kiểm tra: Siêu âm, sinh thiết nội mạc tử cung, và nội soi tử cung là những phương pháp chẩn đoán quan trọng để xác định nguyên nhân của kinh nguyệt không đều.
- Kiểm tra hormone: Bác sĩ có thể yêu cầu kiểm tra hormone trong máu để đánh giá mức độ hormone nữ, như estrogen và progesterone, để phát hiện mất cân bằng nội tiết tố.
- Đánh giá tình trạng dinh dưỡng và cân nặng: Một số vấn đề như thừa cân hoặc thiếu cân có thể ảnh hưởng đến chu kỳ kinh nguyệt, vì vậy bác sĩ có thể yêu cầu kiểm tra tình trạng dinh dưỡng và cân nặng của bạn.
- Counseling: Bác sĩ có thể cung cấp tư vấn về lối sống, dinh dưỡng, và tình trạng tâm lý để hỗ trợ quá trình điều trị và duy trì sức khỏe.
Việc hợp tác chặt chẽ với bác sĩ và tuân thủ đúng liệu pháp điều trị sẽ giúp cải thiện tình trạng kinh nguyệt không đều và giảm nguy cơ các vấn đề sức khỏe liên quan.
Kinh nguyệt không đều phải làm sao?
Dưới đây là 7 cách giúp cải thiện tình trạng kinh nguyệt không đều, chị em có thể tham khảo:
Xây dựng và duy trì chế độ ăn uống khoa học
Một chế độ ăn uống khoa học, lành mạnh, bổ sung đầy đủ chất dinh dưỡng cần thiết, không ăn những thực phẩm chế biến sẵn, nhiều dầu mỡ… sẽ giúp chị em cải thiện được sức khỏe, nâng cao sức đề kháng và cân bằng nội tiết tố trong cơ thể.
Tập luyện thể dục điều độ
Thường xuyên tập luyện thể dục thể thao sẽ giúp chị em có một cơ thể khỏe mạnh, hệ tuần hoàn và trao đổi chất tốt, loại bỏ những nguyên nhân gây rối loạn nội tiết tố.
Uống 2 lít nước mỗi ngày
Chị em nên uống đủ 2 lít nước mỗi ngày để giúp cơ thể hoạt động trơn tru và đường huyết được ổn định, việc làm này cũng hỗ trợ hiệu quả trong cải thiện các triệu chứng kinh nguyệt không đều.
Duy trì tâm lý thoải mái
Kinh nguyệt không đều cũng ảnh hưởng bởi yếu tố tâm lý, vì thế chị em cố gắng duy trì tinh thần thoải mái, vui vẻ, tích cực, tránh những căng thẳng hoặc mệt mỏi kéo dài.
Không sử dụng chất kích thích
Những loại đồ uống chứa nhiều chất kích thích như rượu, bia, cà phê… cũng khiến chị em bị rối loạn kinh nguyệt. Do đó, chị em nên hạn chế hoặc không sử dụng những loại đồ uống này, tốt nhất nên thay bằng nước lọc hoặc nước trái cây.
Giữ mức cân nặng ổn định
Như đã chia sẻ, tình trạng thừa cân, béo phì hoặc nhẹ cân quá mức cũng gây ra những bất thường ở chu kỳ kinh nguyệt. Vì thế, chị em nên cố gắng giữ mức cân nặng cân đối, ổn định bằng việc áp dụng chế độ dinh dưỡng đúng cách kết hợp tập luyện hàng ngày.
Sử dụng thuốc
Kinh nguyệt không đều thì nên uống thuốc gì? Các loại thuốc hỗ trợ như thuốc nội tiết, thuốc tránh thai, thuốc sắt, và thuốc chống viêm không steroid có thể được sử dụng dưới sự giám sát của bác sĩ. Tuy nhiên, cần tham khảo ý kiến chuyên gia trước khi bắt đầu bất kỳ liệu pháp nào. Lưu ý rằng việc lạm dụng hoặc sử dụng thuốc mà không theo chỉ định có thể gây hậu quả nghiêm trọng.
