Một ngày, bạn đột nhiên phát hiện những đốm mụn nước trên cơ thể, đôi khi phồng rộp và gây ngứa khó chịu. Thường xuất hiện ở các vị trí như kẽ tay chân, cánh tay, quanh bọng mắt, lưng, ngực, cổ… Những vết mụn nước này có thể là dấu hiệu của dị ứng thông thường, nhưng đôi khi cũng có thể là dấu hiệu của một số bệnh lý không đơn giản.
MỤN NƯỚC LÀ GÌ?
Mụn nước là những tổn thương da dạng bong bóng nhỏ, bên trong chứa chất lỏng. Mụn nước thường có kích thước nhỏ dưới 5mm, bên trong chứa mủ, huyết thanh hoặc máu. Mụn nước có kích thước lớn hơn thường gọi là bóng nước.
Mụn nước có thể xuất hiện ở bất cứ nơi nào trên cơ thể, dưới dạng đơn lẻ hoặc theo cụm.
NGUYÊN NHÂN DA NỔI MỤN NƯỚC
Người nổi mụn nước có thể do nhiều nguyên nhân gây ra. Dưới đây là một số nguyên nhân nổi mụn nước khắp người:
- Do ma sát: Khi da bị cọ xát với một vật cứng trong thời gian dài, lớp biểu bì có thể bị rách, tạo thành các mụn nước. Vùng da bị ma sát thường gặp là bàn tay, bàn chân, khuỷu tay, đầu gối.
- Do nhiệt độ: Tiếp xúc với nhiệt độ quá nóng hoặc quá lạnh có thể gây tổn thương da, dẫn đến mụn nước. Mụn nước do nhiệt độ thường xuất hiện ở những vùng da mỏng, nhạy cảm như mặt, môi, bàn tay, bàn chân.
- Do hóa chất: Tiếp xúc với hóa chất có thể gây kích ứng da, dẫn đến mụn nước. Mụn nước do hóa chất thường xuất hiện ở những vùng da tiếp xúc trực tiếp với hóa chất.
- Do bệnh lý: Một số bệnh lý như thủy đậu, zona, ghẻ,… có thể gây mụn nước.
CÁC BỆNH THƯỜNG GẶP CÓ THỂ GÂY MỤN NƯỚC TRÊN DA
Dưới đây là một số bệnh thường gặp có thể gây mụn nước trên da:
VIÊM DA CƠ ĐỊA
Viêm da cơ địa là một bệnh lý da mạn tính, gây ngứa ngáy, đỏ da và nổi mụn nước. Viêm da cơ địa thường nổi mụn nước ngứa ở tay, mặt, cổ, chân,…
CHÀM
Chàm là một bệnh lý da mạn tính, gây ngứa ngáy, đỏ da và nổi mụn nước. Mụn nước do chàm thường xuất hiện ở các vị trí như mặt, khuỷu tay, đầu gối,…
THỦY ĐẬU
Thủy đậu là một bệnh truyền nhiễm cấp tính do virus Varicella zoster gây ra. Biểu hiện đặc trưng của thủy đậu là nổi mụn nước trên da. Thuyr đậu thường nổi mụn nước khắp người không ngứa, tập trung nhiều ở lưng, ngực, mặt,…
THẦN KINH ZONA
Zona là một bệnh do virus Varicella zoster gây ra, thường gặp ở người lớn tuổi. Biểu hiện đặc trưng của zona là nổi mụn nước thành dải, thường ở một bên cơ thể.
NHIỄM VIRUS HERPES
Nhiễm virus Herpes là một tình trạng nổi mụn nước đặc trưng, thường xuất hiện ở môi, miệng, và cơ quan sinh dục. Các mụn nước này thường nằm trên nền da sưng đỏ và gây đau nhức. Vùng mụn nước có thể phồng rộp và có khả năng vỡ ra, tạo điều kiện cho vi khuẩn bội nhiễm, gây ra cảm giác đau mạnh.
Ngoài các triệu chứng tại vùng mụn, nhiễm virus Herpes cũng có thể đi kèm với một số triệu chứng toàn thân, bao gồm sốt, đau nhức cơ, và sưng nổi hạch. Sự tổn thương của virus Herpes thường tạo ra một trạng thái tổn thương tổng thể, ảnh hưởng đến cả cơ thể.
GHẺ NƯỚC
Ghẻ nước là một bệnh da lây truyền do ký sinh trùng Sarcoptes scabiei gây ra. Biểu hiện đặc trưng của ghẻ nước là da nổi mụn nước đỏ, nổi mụn nước ngứa ở các vị trí như kẽ tay, kẽ chân, háng,…
BỆNH BÓNG NƯỚC TỰ MIỄN
Bệnh bóng nước tự miễn, hay Pemphigus, là một bệnh tự miễn do kháng thể tấn công da và niêm mạc. Có nhiều loại Pemphigus, với các triệu chứng như mụn nước lớn, dễ vỡ, đau, và có thể xuất hiện ở nhiều vùng trên cơ thể. Bệnh nhân cũng có thể trải qua sụt cân, ăn uống kém, đau loét họng, chảy máu cam, và các vấn đề khác. Nếu phát hiện mụn nước, cần thăm bác sĩ để được tư vấn và điều trị sớm.
TAY CHÂN MIỆNG
Tay chân miệng là một bệnh truyền nhiễm cấp tính do virus Coxsackie gây ra. Biểu hiện đặc trưng của tay chân miệng là nổi mụn nước ở tay, lòng bàn chân, đầu gối, mông. Ngoài ra, bệnh còn có thể gây loét miệng, sốt,…
RÔM SẢY
Rôm sảy thường xuất hiện ở trẻ em trong thời tiết nóng bức khi các ống tuyến mồ hôi chưa phát triển đầy đủ. Mồ hôi được tiết ra nhiều, nhưng do ống tuyến chưa hoàn thiện, nó không thoát ra hết và gây ứ đọng.
Các ống bài tiết dễ bị bít kín do bụi bẩn, khiến làn da da nổi mụn nước đỏ hay màu hồng. Nguyên nhân thường là thời tiết nóng hoặc việc mặc quá nhiều quần áo.
Triệu chứng của rôm sảy bao gồm nốt đỏ to như đầu kim, hình tròn hoặc lấm tấm, có một chút nước ở đầu rôm, kèm theo đỏ xung quanh. Nó có thể xuất hiện ở đầu, cổ, ngực, lưng, và các khu vực khác. Những vùng da bị rôm sảy thường ngứa và có cảm giác nóng rát.
ĐIỀU TRỊ NỔI MỤN NƯỚC
Đối với hầu hết các loại mụn nước phổ biến hiện nay, không yêu cầu điều trị đặc biệt. Tuy nhiên, trong trường hợp mụn nước do nhiễm trùng, việc điều trị là cần thiết để ngăn chặn các biến chứng nghiêm trọng. Nếu nguyên nhân là sử dụng hóa chất hoặc thuốc, việc loại bỏ sản phẩm gây ra mụn nước là quan trọng.
Đối với mụn nước liên quan đến bệnh bóng nước tự miễn Pemphigoid, hiện vẫn chưa có phương pháp điều trị dứt điểm. Bác sĩ có thể kê đơn thuốc như kem bôi steroid để giảm phát ban và các kháng sinh để chống nhiễm trùng.
Trong trường hợp mụn nước lớn kèm theo nhiễm trùng, bác sĩ có thể lựa chọn điều trị bằng cách rạch và tháo áp xe, đồng thời tiến hành dẫn lưu dịch ra khỏi vùng bị ảnh hưởng (trong điều kiện vô trùng).
BIỆN PHÁP PHÒNG NGỪA MỤN NƯỚC TÁI PHÁT
Để hạn chế diễn tiến bệnh và ngăn ngừa mụn nước tái phát, bạn có thể thực hiện những biện pháp sau:
- Giữ lớp da trên mụn nguyên vẹn bằng cách dùng cây kim được khử trùng để dẫn lưu dịch ra ngoài. Hạn chế trầy da và nguy cơ nhiễm trùng.
- Rửa sạch vùng da nổi mụn nước bằng nước ấm có pha xà bông dịu nhẹ. Sử dụng nước muối hoặc nước iot để rửa cũng là một phương pháp khá hiệu quả.
- Nếu bị mụn nước ở chân, hãy chọn giày dép phù hợp và mang tất để giảm ma sát. Đặt một chút vải bông vào giày để tránh chà xát làm vỡ mụn nước.
- Nếu bị nổi mụn nước ở tay và do dị ứng, đeo găng tay để ngăn ngừa.
- Tắm rửa thường xuyên bằng nước muối loãng giúp giữ vệ sinh và loại bỏ vi khuẩn.
- Điều chỉnh chế độ ăn uống bằng cách giảm thực phẩm nhiều dầu mỡ và tăng cường ăn rau xanh, trái cây để bổ sung dưỡng chất cho cơ thể và làn da, hỗ trợ hệ miễn dịch.
- Tránh sử dụng chất kích thích như thuốc lá, rượu, bia để bảo vệ gan và duy trì hoạt động tốt của cơ quan thải độc.
- Kiểm tra nguồn nước gia đình để đảm bảo nước sạch, không chứa hóa chất độc hại hay vi khuẩn, virus.
Khi bị nổi mụn nước, bóng nước thì người bệnh không nên chủ quan bởi nguyên nhân gây bệnh có thể là do dị ứng, chàm da hoặc mắc thủy đậu, tay chân miệng,… Do đó, bệnh nhân nên theo dõi kỹ triệu chứng nổi mụn nước, đi khám bác sĩ sớm để được tư vấn và điều trị kịp thời.
